Burkhäuser, Nikolaus; Göbhardt, Tobias [Bearb.]; Nitribitt, Franz Ernst [Bearb.]: Institutiones Metaphysicae (Pars 1): De Ente, Sive Ontologia (Wirceburgi: Sumptibus Tobiae Goebhardt, 1771) [VD18 90785045]

26

Partis I. Sectio I.

omnipotens non esset, sed quia res ips® sine illa Di»
vin® efficienti® objecta, seu termini non essent, eo-
quod sine illa per se ad existentiam a Divina omni»
potentia recipiendam prorsus ineptae essent.
4) Deus tamen ad res procreandas interna ea-
rum possibilitate indigeret : ergo nihilominus ejus
omnipotentia a possibilitate ista rerum dependeret.
Sed nonne Deus etiam ad cognoscendum indiget ob-
jectis , quae cognosci possint? nonne Deus ad mise-
rendum indiget miseria hominum ? nonne ad remu-
nerandum indiget meritis ejus , cui merces danda est?
nonne ad pr$cipiendum subditis , quibus praecipiat,
atque ad puniendum flagitiis, in qua: animadvertat,
Opus habet? num igitur propterea intellectus Divi-
nos ab objeftis? num Dei misericordia a miseriis 110-
flris? ejus liberalitas a meritis? ejus potestas a sub-
ditis? ejus justitia a flagitiis nostris dependet? Ita-
que distinguo antecedens argumenti propositi: Deus
ad res procreandas interna earum possibilitate indige-
ret tanquam causa aliqua, vel tanquam ratione suf-
ficiente su® potenti®, aut adjumento quodam su®
operationis: sic enimvero nego antecedens: Deus
possibilitate illa indigeret tanquam conditione qua-
dam, sine qua res procreanda? Divinarum ejus aftio-
num termini non essent, eoquod sine illa ad existen-
tiam a Deo recipiendam inepta: essent: sic equidem
concedo antecedens, at simul quoque nego conse-
quentiam: id enim duntaxat dicendum est dependere
ab altero, quod aliquid est, vel aliquid habet, cu-
jus ratio sussiciens in altero continetur.
$) Si daretur possibilitas interna, ea esset ster-
na : res igitur creat® jam ab sterno essent aliquid;
quod profesto summe absurdum est. Sed distinguo
consequens: res creat® jam ab ®terno essent aliquid
aCtu, sive essent aliquid reipsa existens ab sterno :
nego;