Cantiuncula, Claudius: Paraphrasis in libros tres priores Institutionu[m] Iustiniani Imperatoris (Lovanii, 1549) [VD16 ZV 30410]

]n Nomine Domini
NO ST R 1 IES V CH K ISTI,
Imperator Caslar F!auius IuBimanus, A!emanicus, Gothicus,
Francus,Germanicus, ^ Atticus, Atanicus,Vandalicus,
A&icanus,Pius, Felix, Inclytus, V idor ac T ri^
umphator semper AuguOus, Cupi
d^c legum Iuuentuti,
S, D, P.
^^^^^gOMANVM IMPERATOREM, qu!nonia,vtolim,belli
indicendi gered lqp, aut fcedcri s feriedi gratia deligi turridcp no
^^^^^^^^minis,tebenege&a,s3epeno solus, honoriscaula/consequi
tur:led qui tacito primu,deindeetiaexpreAo populi Roma
nicosensu,sibi Monarchia ^euehentis,sacrosandta,nec impu
ne violabili maieAate munitus eA:hunc(inq)tale Imperatore, Rege ac Prin
dpem,par eA,no modoarmorumplerunt^^inconsulto robore, adornatum
dle:quin etiam, Iudiciorum at^ legum praesidio,velut ** armatum & in Aru^
CtumeHe neceMum eA. Nam cum Ianus bifrons^duo^ sint omnino gerendse
Reipubaempota,Belli scilicet,ac^Pacis,ea tum,re<3eatepordine elle guber
nata videbuntur,si Princeps Romanus,& belli & pacis artes, egregie tenuem
rit. Nec^ enim aliter,bello pace^ clarus habebitur,nisi & hoAium vim ac im
preAionem, ferro at^ armis ^consilioredtis propulsarit,&legibus salutari^
bus, ceu firmilTimislibertatis tranquillitati^ publica, ^fundamentis,Rem
publicam in Aruxerit:sed vtro^prscAito, fusis acreprellis vtrirxp hoAibus,
domeAicis videlicet,qui insidas per calumnia locatis,in ciues graAari lolent,
ac peregrinis,qui aperta vi belligerantur, hinc triumphator dici magnificus,
iAhinc vero,luris antiAes, ^NomophilaxcpreligiosilRmussuo merito,po^
teri t appellari. Atq? ne futuris Principibus, durius quiddam prasscripside ^
credamur, neutrum eorum quas diximus, in nobis desyderaturuseA,qui res
ab Imperii noAri felicibus auspicqs in hanc vs^ diem,domi militiuscp,non si
ne ingenti cura ac prouidentia,nec sine numine diuum geAas,perfedtaicpco%:
gnouerit. Etenim,quod ad bella attinet,quantumsudorislaborisqp,in cohi^
bmdis ac reprimendis hoAibus, pacandisq? prouineqs pertulerimus, vtPo^
pulus Roma. per nos Vidtor sileat, ips^ gentes Barbaricas, suo olim lure ^
viuentes,at nunc,sub iuga no Ara,belli iure (quum nos priores' lacellerent)
deduRas,&complures occupatas Proumcias,noAr6q? Imperio reAttutas,pro
fltentur.Parthicisenim bellis, Deo annuente sopitis, Gothica ac Vuanda^
lica gente,aliquoties,cu in Italia,tum in Aphrica a Ioanne ac Narsete militu
noRrorum Ducibus,fusaacproAigata,non modo Carthaginem,led omnem
Libyam, annis p. M. centuquinquaginta,a Vuandalis occupata, & praeter
hanc innumeras fere prouincias, atquin his, Italiam pene vniuersam, ditioni
Romanas, quin &vrbemipsam sibi,noRroep Imperio iterum ^adiuximus:
tantacp a nobis felicitate bellatu eR, vt tertia pars etiam totius mundi nobis
'accreuerit * Porro non minus sudatum nobis eA, in conAituedis Reipub.
B ( noAras


^ Norember§,
Anticus,

Imperatoria
maieslatem .
aVide Cice. Philip,
vlt. SsRobert. Val-
tur.rei milita.lib.vL
&!i.vir}.
b Paul.Oros bb.vi.ca,
xviti.&xx.Sueton,
-in Augu. Eutro.rerg
Roma.li.vh &l.i.^,
&nemo.C,de vere,
iu.enucle,
4 Cic.lib.t. OfhciorS,
d Sic Cic.ferein Orat
de Arulpi.relpon.
e Titus Liui. ab vrbe
cond.li.:.Macro.Sa"
tum.lib.!. cap.ix.
^ Cic.lib.i. OfhciorR,
g Idem in Ora pro A.
Cluent,

h Budse.in annota. $<g
l.vlt. de senato,
Quoru vtra%
que viam.
al.dignavox.C.d#
legibm.

b!. iyC.de eunu,
cCic.Ofli.Ii.t.&Ii.!^
d l.^.in prin.Sdnfi.C.
devete.iu.enu.&l.:,
in prin.C .de oiiR.
prsef.praeto.Afri. Et
Paul. Diaco.in Iulti-
niano,&B16d.xb It9
clinat.Impe.decade,
i.lib.ii).li.vi.&li.vp,
ed.l.rj.adR.
Omnes vero
popu!i.