DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.33022#0269
TITVLVS XX. 36 § ,, ,, , .
^ r b i.verbis !egn,vb:A2-
verbum prilcis illis legumlatoribus,diifuse patueritrquippe quod & ha:re^ da. de verbo, hgmR.
dis inRitutioncm,&legata ^ libertatis dationes,& tutelarum conRitutiones '
^compleReretunita enimlexxii.tabularum,vetere&patria lingua loque^ d i^dehd^iMm.hS
baturVTI LECASSIT QVHQJ/E DE RE SVA ITA IVS^ESTO, red.mprin.
AeRimabant enim plus iuris fideicommiRis vel ob hocvnum deberi, quod p i^dJm etiam,
sidei nomen tanquam Numinis apud priicos illos sacrosancti referebat,nec g ista habes in'^.po§
viio iuris vinculo(quod in legatis, vt diximus erat)sedtantu pudore eorum ^^^f°dehdt
qui rogati elsent^continebanrunsicuti alio loco fusius declaraturi'sumus. ico.h^red.mi. nutu.
Quapropter,quibus vel heereditas vel legatu relinqucrenonliceret,s)sperfi
deicommilTum tribuere^licebat:intantu,vtabinteAato,vel poR morteh^ i, jj.delega.iTh^idg
redis aut!egatarrj,f!deicomiRiimrelinqui,&nutuquidcmreiinquipoRet:cu , RxeR
tamen nihil horum per legati viam Sreciperetur.Scd nos equitatis &clcm& vrde oino vigiinits
tise noRrx eRe rati sumus,cam legatis tribuere firmitatem,quam&eoru an
tiquiRima origo,& supremse voluntatis morientiu libertas, mereri videbam
tur:ne icilicet deterior cauia legatorum, quam fideicommiRorumreperire^
tur.Ideoq! seu relinquedi modos,seu res,seu personas,seu adtiones respicias,
!egata omnia, sicfide!commiRisexa:quauimus,vtqu^ legatis naturaliter in
iunt, eadem & fideicommiinstribuantur:& contra,quse fideicommiRis pe^
culiaria videntur,legatis etiam communicentur,omni propemodum subla^
ta ^differentia. Quemadmodum ex veteris illius iuris emendatrice noRra
ConRitutionecopiosiusintelligere 'licet.Cui quidem ConRitutioni,omnis
iRa legatorum &fideicommiRorum smgulariumexa:quatio,non autem vl
!i medice lurisprudentice, ve! alterius Principis diligentia: accepta ferenda ^
eR.Porrd aurem,ne quis hic nobis verborum aucupiu parare queat.Qtiod di
cimus legata omnia,eRe fideicommiRis exsequata,noobseurEe consuetudi^
nisnoErse eR,vniuerialiahuiusmodi Pronunciata,ciuiliter &queadmodum
in Moralibus & poRtiuiS accipiuntur,a nobis intelligi'oportere.Debet enim
vniuerialitas,adexemp!u Lesbia: norma:,iuxtamatericeiubiec^a: qualitate,
cx tequobono recipi & '"accomodari. Neq^enim nihil adhuc discriminisho
die eR,inter legata &fideicommiRa,etia singu!aria(nam generalia,loge late^
quediRanr a "legatis)perpellentibus videlicet aut rerum autpcrsbnaru, aut
negotrj subiecficircuRantirjs, sicutiex paucis aliquot thematibus nuncintel
bgatis.Non dubium eR, etiam quo nunc iurevtimur, quasdameRediredias,
&r quasdam fideicomiRarias ° libertatesrdirectasque appellari eas, qua: ab ip%
so teRatore directis verbis ^tribuuntur: FidcicommiRarias aute,qua: precar
rrjs verbis aut prarceptiuis alterius fideicommittuntur. Et in ea quidem nia i i.h!&ibig!o.i.c.i!-
ximahorumlibertatum differentia cognoscitur ,qudd is qui diredtis verbis neccns. vdrehq.De
teRamento liber eRe iubetur, ipsius teRatoris libertus, si viueret, eRet, qui nnodat?
quoniam in fataconceRit,seruus liber fit,sinevllaalia manumiRioneriamqi mVsdcBudar.&Mars.
libertus eRe sine patrono ' videtur, aut certe orcinus libertus ^appellabitur, 'nij.de luit,
TeRamento enim libertas pure data , copetit Ratim a morte teRatoris, dum n inf.de Rddcoh^red.
tainen eius na:rediras'adeatur:aut sa!temnouoiure"suRineatur.ls auteser ^gimd.i.i.deieg.!.
uus,cui libertas per f!deicomiTumre!inqu:tur,eius(putahccredis)libertus ° i^rhpatctiPA&ic
efficitur a quo'manumittitur. Simile quiddam neceRario dicendueR,inser p i.anciiia(qesHushni
uiture legata autpersideicommiisum reliAa. Seruituslegata, mox quam, cAiiberta^
vel ab vnoex hxredibus aditacR hecreditas , peti?poteR: si cx fideicom^ q ^.H.mf.dehng.reb,
miRocompctat,nonaliter petetur, quam si haeres dederit aut^conRituerit.
OmniS r Christo. Por. hic.
$ d ^. qui autem. t I.q.&iq.C,deteRa.manu.&!.tesIa.!a.i.§.teda. sf. illotif. u per AuA. Ex causaC.de lib.praete.
X I.hiiquib.G.deMeko.!ibesta. y i.iiTktofundm.deYiufr.Iega.&I.^deieruit.Ieg. ? l.iq.devsuhr.&quemad. &&
legatarps.sup.de tc
sca. ordi.Ad cuius o-
pinione (qua vera pn
to)accessine videsAc
curs.ind.l.i.deleg.i.
ibi. vel dic q? aliquid
Bfc. Na & idipsu osre
dithic Angel. Areri.
Raphaeli dud6p!acn
isfe. ^bascjd.l.i.fuiP-
se a copisatorib.addi
ta,&subVJpiani nose
,pposita,pterea no Rt
mihi ^ihmiJe, subsa-
ta fuiise,Vlpiani rpe,
omne inf legata & fg
dcico.diReretia, & e-
iusre: CaiuI suisln
Ritutionib.nusqme-
minisle, gn corra co-
plures infeadiRatias
vitro ,pposuiise.
Caius infeos etia elt
(qd & Politianus te-
Ras)ex q^ scrip.Pan
dedse iuris existut, q
etiaocs,vtBudae.in
annotan Pad.ait,fue
re poltCic.EtvtpaM
cis dicamus : y ba lu-
ssiniahi, sunthic &&
d.l.sj.C. com. de Jeg,
clari ssima.
^ r b i.verbis !egn,vb:A2-
verbum prilcis illis legumlatoribus,diifuse patueritrquippe quod & ha:re^ da. de verbo, hgmR.
dis inRitutioncm,&legata ^ libertatis dationes,& tutelarum conRitutiones '
^compleReretunita enimlexxii.tabularum,vetere&patria lingua loque^ d i^dehd^iMm.hS
baturVTI LECASSIT QVHQJ/E DE RE SVA ITA IVS^ESTO, red.mprin.
AeRimabant enim plus iuris fideicommiRis vel ob hocvnum deberi, quod p i^dJm etiam,
sidei nomen tanquam Numinis apud priicos illos sacrosancti referebat,nec g ista habes in'^.po§
viio iuris vinculo(quod in legatis, vt diximus erat)sedtantu pudore eorum ^^^f°dehdt
qui rogati elsent^continebanrunsicuti alio loco fusius declaraturi'sumus. ico.h^red.mi. nutu.
Quapropter,quibus vel heereditas vel legatu relinqucrenonliceret,s)sperfi
deicommilTum tribuere^licebat:intantu,vtabinteAato,vel poR morteh^ i, jj.delega.iTh^idg
redis aut!egatarrj,f!deicomiRiimrelinqui,&nutuquidcmreiinquipoRet:cu , RxeR
tamen nihil horum per legati viam Sreciperetur.Scd nos equitatis &clcm& vrde oino vigiinits
tise noRrx eRe rati sumus,cam legatis tribuere firmitatem,quam&eoru an
tiquiRima origo,& supremse voluntatis morientiu libertas, mereri videbam
tur:ne icilicet deterior cauia legatorum, quam fideicommiRorumreperire^
tur.Ideoq! seu relinquedi modos,seu res,seu personas,seu adtiones respicias,
!egata omnia, sicfide!commiRisexa:quauimus,vtqu^ legatis naturaliter in
iunt, eadem & fideicommiinstribuantur:& contra,quse fideicommiRis pe^
culiaria videntur,legatis etiam communicentur,omni propemodum subla^
ta ^differentia. Quemadmodum ex veteris illius iuris emendatrice noRra
ConRitutionecopiosiusintelligere 'licet.Cui quidem ConRitutioni,omnis
iRa legatorum &fideicommiRorum smgulariumexa:quatio,non autem vl
!i medice lurisprudentice, ve! alterius Principis diligentia: accepta ferenda ^
eR.Porrd aurem,ne quis hic nobis verborum aucupiu parare queat.Qtiod di
cimus legata omnia,eRe fideicommiRis exsequata,noobseurEe consuetudi^
nisnoErse eR,vniuerialiahuiusmodi Pronunciata,ciuiliter &queadmodum
in Moralibus & poRtiuiS accipiuntur,a nobis intelligi'oportere.Debet enim
vniuerialitas,adexemp!u Lesbia: norma:,iuxtamatericeiubiec^a: qualitate,
cx tequobono recipi & '"accomodari. Neq^enim nihil adhuc discriminisho
die eR,inter legata &fideicommiRa,etia singu!aria(nam generalia,loge late^
quediRanr a "legatis)perpellentibus videlicet aut rerum autpcrsbnaru, aut
negotrj subiecficircuRantirjs, sicutiex paucis aliquot thematibus nuncintel
bgatis.Non dubium eR, etiam quo nunc iurevtimur, quasdameRediredias,
&r quasdam fideicomiRarias ° libertatesrdirectasque appellari eas, qua: ab ip%
so teRatore directis verbis ^tribuuntur: FidcicommiRarias aute,qua: precar
rrjs verbis aut prarceptiuis alterius fideicommittuntur. Et in ea quidem nia i i.h!&ibig!o.i.c.i!-
ximahorumlibertatum differentia cognoscitur ,qudd is qui diredtis verbis neccns. vdrehq.De
teRamento liber eRe iubetur, ipsius teRatoris libertus, si viueret, eRet, qui nnodat?
quoniam in fataconceRit,seruus liber fit,sinevllaalia manumiRioneriamqi mVsdcBudar.&Mars.
libertus eRe sine patrono ' videtur, aut certe orcinus libertus ^appellabitur, 'nij.de luit,
TeRamento enim libertas pure data , copetit Ratim a morte teRatoris, dum n inf.de Rddcoh^red.
tainen eius na:rediras'adeatur:aut sa!temnouoiure"suRineatur.ls auteser ^gimd.i.i.deieg.!.
uus,cui libertas per f!deicomiTumre!inqu:tur,eius(putahccredis)libertus ° i^rhpatctiPA&ic
efficitur a quo'manumittitur. Simile quiddam neceRario dicendueR,inser p i.anciiia(qesHushni
uiture legata autpersideicommiisum reliAa. Seruituslegata, mox quam, cAiiberta^
vel ab vnoex hxredibus aditacR hecreditas , peti?poteR: si cx fideicom^ q ^.H.mf.dehng.reb,
miRocompctat,nonaliter petetur, quam si haeres dederit aut^conRituerit.
OmniS r Christo. Por. hic.
$ d ^. qui autem. t I.q.&iq.C,deteRa.manu.&!.tesIa.!a.i.§.teda. sf. illotif. u per AuA. Ex causaC.de lib.praete.
X I.hiiquib.G.deMeko.!ibesta. y i.iiTktofundm.deYiufr.Iega.&I.^deieruit.Ieg. ? l.iq.devsuhr.&quemad. &&
legatarps.sup.de tc
sca. ordi.Ad cuius o-
pinione (qua vera pn
to)accessine videsAc
curs.ind.l.i.deleg.i.
ibi. vel dic q? aliquid
Bfc. Na & idipsu osre
dithic Angel. Areri.
Raphaeli dud6p!acn
isfe. ^bascjd.l.i.fuiP-
se a copisatorib.addi
ta,&subVJpiani nose
,pposita,pterea no Rt
mihi ^ihmiJe, subsa-
ta fuiise,Vlpiani rpe,
omne inf legata & fg
dcico.diReretia, & e-
iusre: CaiuI suisln
Ritutionib.nusqme-
minisle, gn corra co-
plures infeadiRatias
vitro ,pposuiise.
Caius infeos etia elt
(qd & Politianus te-
Ras)ex q^ scrip.Pan
dedse iuris existut, q
etiaocs,vtBudae.in
annotan Pad.ait,fue
re poltCic.EtvtpaM
cis dicamus : y ba lu-
ssiniahi, sunthic &&
d.l.sj.C. com. de Jeg,
clari ssima.