DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.50151#0530
68
Tradi. V. De Virtutibus Moralibus,
& vicissim ; sicque non possent con-
venire in idem, &c. jtio Debet esse
liber, & plene deliberatus: nam sine ple-
na deliberatione Ceu advertentia nemo
censetur velle sascipere in Te obligatio-
nem ex genere suo gravem. Deinde qui-
libet contradas etiam late sumptus debet
esse adus (impliciter humanus. Qui ergo
contrahit fide , hoc est sine animo vere
contrahendi, vel se obligandi, i mo. pec-
cat contra justitiam , & quidem, in re
gravi, mortaliter, & reus est mendacii
perniciosi : nam in quolibet contractu
utrimque obligatorio lex justitite prtescri-
bit, ut uterque vere contrahat, & ne
alter alterum decipiat, ido. Quamvis
non obligetur direde & immediate vi
contradas fidi, qui nullus est; tamen
tenetur in conscientia, ratione injuriae al-
teri fada.’,impedire damnum, quod inde
alteri pollet oriri.& illatum resarcire,quia
poluit ejus caulam per injustam dece-
ptionem. Imo tenetur tollere deceptio-
nem ipsam, & vere contrahere, contra-
dumque ut verum implere ; nam ex ju-
sticia tenebatur vere contrahere, & sic
injuriam fecit fide contrahendo; nili ta-
men excusaret alia iusta causa, quo casu,
semper damnum ex deceptione ortum re-
sarciri debet.
206 Quantum ad adum. Not. Q7) imo.
quod Error sit judicium falsum, seu exi-
stimatio falsi. Erarre, inquit S. Augufti-
nus relatus c. In quibus, cauta 22- qutess.
2. e]i umim pro alio putare Dolus mul s
est omnis calliditas, Fallacia, machina-
tio ad circumveniendum, fallendum, de-
cipiendum alterum adhibita. L. 1. ff. de
dolo malo, lib. 4. tit. 3. Metus vero secun-
dum Ulpianum est futuri & inslantis peri-
culi causa mentis trepidatio, seu inquie-
tudo ac perturbatio.
2do Error vel dolus potest esse imo,
Circa (ubstantiam rei , de qua contrahi-
tur, ut (i emas vitrum pro gemma, vel
circa naturam contradus, ut si consero
tias in contradum, quem putas esfe com-
modationem, cum sit locatio; vel circa
motivum substantiale seu principale con-
tradus, ut si Titio promittas mille au-
reos , quia putas esse consanguineum
tuum cum non sit. ado. Circa acci-
dens , seu accidentalem rei qualitatem,
vel principalis motivi contradus. Porro
in multis contradibus ratio personse se
habet tantum accidentaliter, ut in vendi-
tione, &c. In quibusdam vero habet se ut
motivum substantiale , ut in donatione,
& promissione liberali ; vel ut substan-
tia objedi, ut in matrimonio.
Not. ^tio. Illud censetur pertinere adiC7
substantiam rei in contradibus, ad quod
ex communi hominum usu , vel disposi- •
tione legis prazsumitur saltem implicite &
virtualiter restrida contrahentium inten-
tio , ita ut illo sublato tollatur intentio
contrahendi.
4to. Duplex est motivum contradus
unum intrinsecum ac substantiale , quod
est id, in quod voluntas primario sertur,
dum contrahit, ut in matrimonio acquisi-
tio dominii in corpus conjugis, in emptio-
ne acquisitio rei venditas,&c. Et aliud ex-
trinsecum contradui, estque causa tantum
impulsiva ad contrahendum , ut nobili-
tas, divitias in matrimonio, &c.
sto Not. Error vel dolus potest esse an-20^
tecede vel concomitans. Antecedens est,
qui dat causam contradui, ita ut sine illo
non fuisset initus. Concomitans seu inci-
dens est ille , qui non dat caulam contra-
dui, sed solum alicui conditioni ejus , aut
circumslantia?, in quantum scilicetsine illo
contradus fuiffet initus,sed alia conditio-
ne , v. g. viliori p etid res fuisset empta,
si aliquis defedus innotuisset.
Not. 6. Ex didis trad. de ad. hum.
cap. 1. $ a. Metus alius est gravis,
alius levis Metus gravis iterum est du-
ple..,alius absolute g» avis.abus respedive.
Metus
Vid. c. 1. §. 2. Trad. de Ad- humaibi de ignorantia, metu, dcc. voluntarium imminuentibus.
Tradi. V. De Virtutibus Moralibus,
& vicissim ; sicque non possent con-
venire in idem, &c. jtio Debet esse
liber, & plene deliberatus: nam sine ple-
na deliberatione Ceu advertentia nemo
censetur velle sascipere in Te obligatio-
nem ex genere suo gravem. Deinde qui-
libet contradas etiam late sumptus debet
esse adus (impliciter humanus. Qui ergo
contrahit fide , hoc est sine animo vere
contrahendi, vel se obligandi, i mo. pec-
cat contra justitiam , & quidem, in re
gravi, mortaliter, & reus est mendacii
perniciosi : nam in quolibet contractu
utrimque obligatorio lex justitite prtescri-
bit, ut uterque vere contrahat, & ne
alter alterum decipiat, ido. Quamvis
non obligetur direde & immediate vi
contradas fidi, qui nullus est; tamen
tenetur in conscientia, ratione injuriae al-
teri fada.’,impedire damnum, quod inde
alteri pollet oriri.& illatum resarcire,quia
poluit ejus caulam per injustam dece-
ptionem. Imo tenetur tollere deceptio-
nem ipsam, & vere contrahere, contra-
dumque ut verum implere ; nam ex ju-
sticia tenebatur vere contrahere, & sic
injuriam fecit fide contrahendo; nili ta-
men excusaret alia iusta causa, quo casu,
semper damnum ex deceptione ortum re-
sarciri debet.
206 Quantum ad adum. Not. Q7) imo.
quod Error sit judicium falsum, seu exi-
stimatio falsi. Erarre, inquit S. Augufti-
nus relatus c. In quibus, cauta 22- qutess.
2. e]i umim pro alio putare Dolus mul s
est omnis calliditas, Fallacia, machina-
tio ad circumveniendum, fallendum, de-
cipiendum alterum adhibita. L. 1. ff. de
dolo malo, lib. 4. tit. 3. Metus vero secun-
dum Ulpianum est futuri & inslantis peri-
culi causa mentis trepidatio, seu inquie-
tudo ac perturbatio.
2do Error vel dolus potest esse imo,
Circa (ubstantiam rei , de qua contrahi-
tur, ut (i emas vitrum pro gemma, vel
circa naturam contradus, ut si consero
tias in contradum, quem putas esfe com-
modationem, cum sit locatio; vel circa
motivum substantiale seu principale con-
tradus, ut si Titio promittas mille au-
reos , quia putas esse consanguineum
tuum cum non sit. ado. Circa acci-
dens , seu accidentalem rei qualitatem,
vel principalis motivi contradus. Porro
in multis contradibus ratio personse se
habet tantum accidentaliter, ut in vendi-
tione, &c. In quibusdam vero habet se ut
motivum substantiale , ut in donatione,
& promissione liberali ; vel ut substan-
tia objedi, ut in matrimonio.
Not. ^tio. Illud censetur pertinere adiC7
substantiam rei in contradibus, ad quod
ex communi hominum usu , vel disposi- •
tione legis prazsumitur saltem implicite &
virtualiter restrida contrahentium inten-
tio , ita ut illo sublato tollatur intentio
contrahendi.
4to. Duplex est motivum contradus
unum intrinsecum ac substantiale , quod
est id, in quod voluntas primario sertur,
dum contrahit, ut in matrimonio acquisi-
tio dominii in corpus conjugis, in emptio-
ne acquisitio rei venditas,&c. Et aliud ex-
trinsecum contradui, estque causa tantum
impulsiva ad contrahendum , ut nobili-
tas, divitias in matrimonio, &c.
sto Not. Error vel dolus potest esse an-20^
tecede vel concomitans. Antecedens est,
qui dat causam contradui, ita ut sine illo
non fuisset initus. Concomitans seu inci-
dens est ille , qui non dat caulam contra-
dui, sed solum alicui conditioni ejus , aut
circumslantia?, in quantum scilicetsine illo
contradus fuiffet initus,sed alia conditio-
ne , v. g. viliori p etid res fuisset empta,
si aliquis defedus innotuisset.
Not. 6. Ex didis trad. de ad. hum.
cap. 1. $ a. Metus alius est gravis,
alius levis Metus gravis iterum est du-
ple..,alius absolute g» avis.abus respedive.
Metus
Vid. c. 1. §. 2. Trad. de Ad- humaibi de ignorantia, metu, dcc. voluntarium imminuentibus.