DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7738#0019
Κεφ. Δ'. Ή μεγάλη επιγραφή ή νόμοι της Γόρτυνος 15
σιασθέντες λίθοι άπετέλουν συνεχή τοΐχον σκεπασμένον δλον μέ γράμματα.
Ό καθηγητής "Αλμπερ ευρισκόμενος εις 'Αγ. Δέκα εσπευσεν έπι τόπου και
είδε την επιγραφήν έμεινε δέ έκπληκτος προ τοΰ μεγέθους και της σπουδαιό-
τητος της άνακαλύψεως, ήτις ήτο ακριβώς εϊς τόν κΰκλον τών επιστημονι-
κών του ερευνών. Αμέσως ήρχισε την άντιγραφήν. Οί ΐδιοικτήται σπεύσαν-
τες απειλητικοί άπήτησαν να άπομακρυνθή ό κ. "Αλμπερ τής επιγραφής.
Μετά δυσκολίας δέ κατώρθωσεν οΰτος δι' ολίγων χρημάτων νά τοΰ επι-
τροπή να άντιγράψΤ) μόνον ολίγας γραμμάς. "Εσπευσε δέ νά ειδοποίηση τόν
Πρόεδρον τοΰ Συλλόγου. Ήλθε δέ και ό ίδιος εις Ήράκλειον απελπισθείς
νά κατορθώση την άντιγραφήν διότι αί απαιτήσεις τών Ιδιοκτητών ηΰξανον
συνεχώς και υπερβολικά.
Ό πρόεδρος τοΰ Συλλόγου άφοϋ ήκουσε τόν καθηγητήν "Αλμπερ έσκέ-
φθη δτι τό πρώτον ποϋ έπεβάλλετο ήτο ή διάσωσις τής επιγραφής. Προς
τοϋτο εσπευσεν εις τόν διοικητήν και τόν έπεισε νά καλέση τούς ιδιοκτήτας
και τούς εΐπη δτι κατά τόν άρχαιολογικόν νόμον τοΰ κράτους τά ευρισκό-
μενα αρχαία άνήκουσιν εις τό κράτος δικαιουμένων τοΰ ιδιοκτήτου και τοΰ
εύρέτου εις άποζημίωσιν. Κατέστησε δέ αυτούς υπευθύνους διά τήν φύλαξιν
τής επιγραφής, εως δτου ή Κυβέρνησις και ό Σύλλογος άποφασίσωσι τί
πρέπει νά γίνη. "Ωρισε δέ και τήν χρηματικήν άξίαν τής επιγραφής εις δύο
χιλιάδας μετζήτια ( = 8000 χρυσά φράγκα). Εννοείται δτι ό διοικητής, Κούρ-
δος αγράμματος, δεν κατελάμβανε τίποτε από αυτά, άλλ' ένήργει τυφλώς
καθ' ύπαγόρευσιν τοΰ προέδρου.
Ούτως έξησφαλίσθη ή επιγραφή προσωρινώς. Άπό τότε δέ ό πρόεδρος
συνέλαβε τό σχέδιον νά αγοράση ό Σύλλογος τό χωράφι έν ω εύρίσκετο
ή επιγραφή.
Εις τό Ήράκλειον συνηντήδη ό κ. "Αλμπερ μέ τόν Γερμανόν Φαβρίκιον,
νέον και τούτον και σφριγώντα άπό επιστημονικόν ένθουσιασμόν. Συνεφώ-
νησαν νά μεταβή αμέσως εις Άγ. Δέκα ό Φαβρίχιος ίνα κατορθώση νά
άντιγράψτ) τό ύπόλοιπον τής επιγραφής νά τήν δημοσιεύσωσι δέ συγχρόνως
και οί δύο. Ό Φαβρίκιος (ώς γράφει ό ϊδιος ε'ις ΑίΗ. Μίιιεΐ1ιιη§·εη 1884
σελ. 365) κατώρθωσε μετά μακράς διαπραγματεύσεις μέ τούς Ιδιοκτήτας νά
μετριάση τάς ύπερβολικάς αυτών αξιώσεις και λάβη παρ' αυτών τήν άδειαν
νά άποκαλύψη τελείως τήν επιγραφήν και άντιγράψη αυτήν.
Ούτως ή έκτοτε όνομασθεΐσα Μεγάλη Επιγραφή άντεγράφη και εδημο-
σιασθέντες λίθοι άπετέλουν συνεχή τοΐχον σκεπασμένον δλον μέ γράμματα.
Ό καθηγητής "Αλμπερ ευρισκόμενος εις 'Αγ. Δέκα εσπευσεν έπι τόπου και
είδε την επιγραφήν έμεινε δέ έκπληκτος προ τοΰ μεγέθους και της σπουδαιό-
τητος της άνακαλύψεως, ήτις ήτο ακριβώς εϊς τόν κΰκλον τών επιστημονι-
κών του ερευνών. Αμέσως ήρχισε την άντιγραφήν. Οί ΐδιοικτήται σπεύσαν-
τες απειλητικοί άπήτησαν να άπομακρυνθή ό κ. "Αλμπερ τής επιγραφής.
Μετά δυσκολίας δέ κατώρθωσεν οΰτος δι' ολίγων χρημάτων νά τοΰ επι-
τροπή να άντιγράψΤ) μόνον ολίγας γραμμάς. "Εσπευσε δέ νά ειδοποίηση τόν
Πρόεδρον τοΰ Συλλόγου. Ήλθε δέ και ό ίδιος εις Ήράκλειον απελπισθείς
νά κατορθώση την άντιγραφήν διότι αί απαιτήσεις τών Ιδιοκτητών ηΰξανον
συνεχώς και υπερβολικά.
Ό πρόεδρος τοΰ Συλλόγου άφοϋ ήκουσε τόν καθηγητήν "Αλμπερ έσκέ-
φθη δτι τό πρώτον ποϋ έπεβάλλετο ήτο ή διάσωσις τής επιγραφής. Προς
τοϋτο εσπευσεν εις τόν διοικητήν και τόν έπεισε νά καλέση τούς ιδιοκτήτας
και τούς εΐπη δτι κατά τόν άρχαιολογικόν νόμον τοΰ κράτους τά ευρισκό-
μενα αρχαία άνήκουσιν εις τό κράτος δικαιουμένων τοΰ ιδιοκτήτου και τοΰ
εύρέτου εις άποζημίωσιν. Κατέστησε δέ αυτούς υπευθύνους διά τήν φύλαξιν
τής επιγραφής, εως δτου ή Κυβέρνησις και ό Σύλλογος άποφασίσωσι τί
πρέπει νά γίνη. "Ωρισε δέ και τήν χρηματικήν άξίαν τής επιγραφής εις δύο
χιλιάδας μετζήτια ( = 8000 χρυσά φράγκα). Εννοείται δτι ό διοικητής, Κούρ-
δος αγράμματος, δεν κατελάμβανε τίποτε από αυτά, άλλ' ένήργει τυφλώς
καθ' ύπαγόρευσιν τοΰ προέδρου.
Ούτως έξησφαλίσθη ή επιγραφή προσωρινώς. Άπό τότε δέ ό πρόεδρος
συνέλαβε τό σχέδιον νά αγοράση ό Σύλλογος τό χωράφι έν ω εύρίσκετο
ή επιγραφή.
Εις τό Ήράκλειον συνηντήδη ό κ. "Αλμπερ μέ τόν Γερμανόν Φαβρίκιον,
νέον και τούτον και σφριγώντα άπό επιστημονικόν ένθουσιασμόν. Συνεφώ-
νησαν νά μεταβή αμέσως εις Άγ. Δέκα ό Φαβρίχιος ίνα κατορθώση νά
άντιγράψτ) τό ύπόλοιπον τής επιγραφής νά τήν δημοσιεύσωσι δέ συγχρόνως
και οί δύο. Ό Φαβρίκιος (ώς γράφει ό ϊδιος ε'ις ΑίΗ. Μίιιεΐ1ιιη§·εη 1884
σελ. 365) κατώρθωσε μετά μακράς διαπραγματεύσεις μέ τούς Ιδιοκτήτας νά
μετριάση τάς ύπερβολικάς αυτών αξιώσεις και λάβη παρ' αυτών τήν άδειαν
νά άποκαλύψη τελείως τήν επιγραφήν και άντιγράψη αυτήν.
Ούτως ή έκτοτε όνομασθεΐσα Μεγάλη Επιγραφή άντεγράφη και εδημο-