Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
1

PROPAGANDA A SZTUKA

PROPAGANDA
W Rzymie używano od połowy XVI w. wyrażenia propaga-
vit religio, zapominając o znaczeniu botanicznym propago (roz-
krzewiać), a wiążąc je z ideą rozkrzewiania wiary katolickiej
wśród niewiernych i pogan *. Jeszcze przed rokiem 1580 papież
Grzegorz XIII ustanowił komisję złożoną z trzech kardynałów
nazywaną De propaganda fide, pozbawioną jednak znaczenia
i środków wykonawczych. Wraz z nową, bardziej scentralizo-
waną organizacją kurii rzymskiej, powstała w roku 1622 Sacra
Congregatio de Propaganda Fide, na podstawie Bulli Ius inscru-
tabili divinae providentiae [...] 2 (il. 1), zyskująca w ciągu wie-
ku XVII niezwykłe znaczenie i prestiż. Widomym znakiem wiel-
kich możliwości organizacyjnych i finansowych były jej wspa-
niałe budowle w Rzymie 3. Kongregacja obejmowała swoim za-
sięgiem działań m.in. kraje sąsiadujące z Polską: luterańską
Szwecję, prawosławną Rosję, „sekciarski" Siedmiogród czy za-
mieszkałe przez protestantów księstwa Rzeszy Niemieckieji.
W wiekach XVI i XVII kościół katolicki w odpowiedzi na
akcje protestantów, wzmocnił system obrony w celu przeko-
nania wiernych o prawdziwości swej nauki. Z defetyzmu so-
boru trydenckiego i rywalizacji władzy świeckiej i duchownej
wynikły tendencje antytolerancyjne. Współcześnie, jakby wy-
pierając się tej postawy, kościół katolicki zlikwidował kongre-
gację, której celem było rozkrzewianie wiary.
W rozważaniach nad istotą działań propagandy podkreślano,
że jest ona wolna od przymusu i siły fizycznej, chociaż nie-
kiedy bywała stosowana równolegle z formami przemocy

13
 
Annotationen