Chrzanowski, Tadeusz: Rzeźba lat 1560 - 1650 na Śląsku Opolskim (Warszawa, 1974)

na — znaczną liczbę nowych świątyń, zarówno katolickich, jak i ewangelickich^,
wzniesiono ok. 1600 r. — wskazuje wyraźnie, że powstawać musiały równolegle
nowe wystroje. Niestety, przykład Boguchwałowa jest na tym terenie zupełnie od-
osobniony: wszechwładny barok wyparł z kościelnych wnętrz zabytki nie tylko
średniowiecza, ale również renesansu i manieryzmu. Wiemy na przykład, że gdy
burzono na „starym mieście" w Nysie kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, to
wnętrze jego było wypełnione epitafiami, z których jednak żadne nie przetrwało
Ów zachowany materiał nie został dotychczas opracowany syntetycznie, nie zo-
stał nawet uporządkowany, a jedynie zewidencjonowany. Oczywiście większość pre-
zentowanych tu zabytków wymieniona została w pomnikowym dziele H. Lutscha
a wszystkie (z wyjątkiem znajdujących się w muzeach) znalazły się, przeważnie
z ilustracjami, w odpowiednich zeszytach Ańm/ogn zabytków w
W dalszym ciągu niniejszej pracy nie będę się przy omawianiu każdego z zabytków
powoływał na obie te pozycje bibliograficzne, by nie obciążać przypisów, i wzmian-
kować je będą jedynie w wypadku czy to pominięć, czy to odmiennych kwalifikacji.
Nie będą również za każdym razem cytować dwu innych prac, które posiadają
charakter inwentarzowy o ograniczonym zakresie. Pierwsza z nich to obszerna mo-
nografia ewangelickiej gminy w Brzegu (por. przyp. 2), w której omówione zostały
również liczne epitafia i inne zabytki z kościoła św. Mikołaja Monografia ta nie
posiada wprawdzie charakteru czysto naukowego, niemniej zawarte w niej dane są
szczególnie cenne z uwagi na zniszczenie kościoła i części jego wystroju w czasie
si G. Reimann Obersckiesiscke rom 76. - 7$. /akrknuderf. „Der Ober-
schlesier" R. 18: 1936, nr 4, passim; — T. Chrzanowski T?Mć7own:'cfwo kościelne na Mięska
Opolskim 7530-7660. „Biuletyn Historii Sztuki" R. 29: 1967, nr 4, s. 571 nn.
3- F. Minsberg Gesckicktiicke Darstellang ćler merkwardigsten Ereignisse in der Fiirsteu-
tkams ótadt Aeisse. Nysa 1834, s. 67.
33 H. Lutsch Fcrzeicknis der 7Canjt<7enk/na/er Jar Provinz ócklesien. T. 2. Wrocław 1889
(obejmuje powiaty: brzeski i namysłowski) oraz T. 4. Wrocław 1892 (obejmuje pozostałe
powiaty). Przynależny do tego album: H. Lutsch Bildwerk scldesiscker 7(an.y/<7a/iknia/ar.
T. 1-3. Wrocław 1905 jest dziś bezcennym zbiorem dokumentów ikonograficznych wielu
nie istniejących już zabytków.
34 Katalog zabytków szlak; w Polsce. T. 7: Województwo opolskie. Pod red. T. Chrza-
nowskiego i M. Korneckiego. Z. 1: Powiat órzask:. Opr. T. Chrzanowski, M. Kornecki
i M. Zlat (miasto Brzeg). Warszawa 1962; — Z. 2: Powiat glabczycki. Opr. T. Chrzanowski
i M. Kornecki. Warszawa 1961; — Z. 3: Powiat grodkowski. Opr. T. Chrzanowski i M. Kor-
necki. Warszawa 1964;—Z. 4: Powiat kinczborski. Opr. T. Chrzanowski i A. Ciechanowiecki.
Warszawa 1960; — Z. 5: Powiat kozieiski. Opr. K. Dżułyńska i T. Żurkowska. Warszawa
1965; — Z. 6: Powiat krapkowicki. Opr. J. T. Frazik i M. Kornecki. Warszawa 1963; — Z. 7:
Powiat namysłowski. Opr. I. Galicka i H. Sygietyńska. Warszawa 1965; — Z. 8: Powiat nie-
modliński. Opr. E. i M. Gutowscy. Warszawa 1962;-—Z. 9: Powiat nyski. Opr. T. Chrzanow-
ski i M. Kornecki. Warszawa 1963; — Z. 10: Powiat oicski. Opr. R. i E. Linette. Warszawa
1960; —Z. 11: Miasto Opole i powiat opolski. Opr. T. Chrzanowski, M. Kornecki, S. Gumiń-
ski i A. M. Olszewski. Warszawa 1968; — Z. 12: Powiat prądnicki. Opr. T. Chrzanowski,
M. Kornecki oraz R. i T. Juraszowie. Warszawa 1960; — Z. 13: Powiat raciborski. Opr.
T. Chrzanowski i M. Kornecki. Warszawa 1967; — Z. 14: Powiat strzelecki. Opr. E. Dwor-
nik-Gutowska i E. Symbratowicz. Warszawa 1961.
33 Lorenz, op.cit., passim.

15