Ciampini, Giovanni Giustino: Vetera Monimenta: In quibus praecipuè Musiva Opera Sacrarum, Profanarumque Aedium Structura, Ac nonnulli antiqui Ritus Dißertationibus, Iconibusque illustrantur (Band 1) (Rom, 1690) [Cicognara, 3671-1]

i ac

)fio-

ac

C A P U

bus fuse fcripferunt Polydor. Virgil.
De Inventor. Rer. lib. i, cap.<5". & lib.2,
cap, 8. Et nuperrime vir clariffimus
in Eeclefiafticis Hiftoriis D. Io: Ma-
billon. Monachus Benediclinus Con-
gregationis Sanfti Mauri, in fuo Tra-
clatu DereDip/omatica lib.i, cap.8.&
alii, quos ipfe refert. Sua demum__>
per incrementa ad apicem utique_»
evecla eft ars ifta fcribendi in char-
ta, quamodd utimur , &inlucem_>
prodiit qua homines commodius ,
ac utilius operofiorem ingenii fo-
licitudinem ex abditis , arcanifque_>
receffibus casleftis illius virtutis , qua
informantur, ac pollent, educere_s
valerent.

Ex iis porro materiis, quibus exci-
piebantur fcriptura., quasnam ufu, &
vetuftate priores fuerint, Vaticana_,
Bibliotheca dijudicet, innumeris re-
ferta Codicibus membranaceis, quo-
rum nonnulli mille, pluxefque annos
excedunt; nec defunt volumina, qua.
longe majorem antiquitatem redo-
lent y ut tabuJa. cera obducT:a_, & in»
fcripti arborum cortices.

Eam autem fcribendi rationem_.

fuiffe veteribus, perfuafum mihi eft,

ut fcilicet fi brevius quid & exiguum

fcribendum foret, oblongis , & jun-

ftis quandoque ad fafcia. formam

membranis uterentur ; quas inde com-

plicatas, & in fe circumductas, Vo/u-

tnina appellavere . Horum plurima_,

cum in prasfata Bibliotheca, tum in

aliis archivis videri poffunt ; imo

paffim in antiquis flguris, qua. eadem

manibus geftant , & oculis intuen-

tium objiciunt . Si verd prolixius

aliquid extitirfet, ut hiftoria, autali-

quidfimile; non in voluminibus, fed

in quadratis foliis membranacejs de-

XVI.

127

fcribebatur, qua. in medio plicata,
ac fingulis fingula fuppofita filo con-
fuebantur , cui congeriei , Codicis
five libri nomen inditum fuit, fumpto
vocabulo ab ipfa materia componen-
te ; cum liber proprie fit pars illa_.
corticis interioris arboris , qua? ligno
adhaeret, ac in qua olim fcribebatur,
ut nonnulla adhuc exempla vifuntur
in laudata Vaticana Bibliotheca. Idem
dicitur de Codice; nam Codex idem
eft ac Caudex , ex quo Cortex ad fcri-
bendum aptus extrahitur . Codices
igitur antiqui a, noftris diverfi fuere;
quoniam ii latiores in una parte , no-
ftri verd in altera funt. Illius formae
pr_ecasteris, Auclore & antiquitate.»
maxime venerabilis extat in fsepe ci-
tata Vaticana Bibliotheca Virgilianus
Codex, tertium fupradecimum f_ecu-
lum excedens.

Hos ego Codices, ac voluminau.

cum faspe fajpius in Mufivis operibus,

qua. defcribimus , obfervaffem peni-

tus alibi obvoluta, alibi femiaperta ,

quid per ea prifci Chrifti Fideles in-

nuerent, jndagare animo fedit. Qua-

propter cum plurimos variae eruditio-

nis libros affidua leclione cofuluiffem ,

incidi tandem in Durandum , qui in

fuo Rationaii Divin. Offic. lib.i.cap.3.

num. 2. hanc adhibet diftinCtionem

inter figuras qua. librum , & illas

qua* tenent volumina . Quia (inquit)

Apojioli a Cbrijlo perfetle edotli funt ,

ideo libris , per quos dejignatur con-

grue perfetla cognitio, uti pojfjunf. Sed

quia jtdem illorum quce didicerunt

dotlrinam , a/iorum fcriptis redegerunt,

ideb illos congrue tanquam DoHores cii

libris in manibus depinxerunt , Jicut

Paulus, Puangeliflae, Petrus, Jacobus,

& Judas . A/ios ^verb, qui nihi/ fla~

bile,