Ciampini, Giovanni Giustino: Vetera Monimenta: In quibus praecipuè Musiva Opera Sacrarum, Profanarumque Aedium Structura, Ac nonnulli antiqui Ritus Dißertationibus, Iconibusque illustrantur (Band 1) (Rom, 1690) [Cicognara, 3671-1]

s

•1

250

V E T E R A M

CAPVT XXVIII.

Ecclejia S. Agathse in Subura, e)uf-
que muji-vo Opere , olim in ea a
F/. Recimero circa ann. Do-
mini 473« conftrufio.

*

OPuIentiffimum facrarum me-
moriarum folum jure Roma-
na Civitas denominari poteft, cunij
non tantum ob ethnicorum templo-
rum , verum etiam effulgente Evan-
gelica Veritate ob asdium in Marty-
rum , aliorumquc Sanclorum hono-
rem dedicatarum numerum , & ele-
gantiam inciytum fuper alias cvafcrit:
Sed temporis diuturnitate, <& tot Bar-
barorum incurfionibus, ruinis, ac re-
parationibus in Ecclefiis faciis , vix
easdem dignofci poffunt; itaut quan-
doque nonnullse ex iifdem in propriis
fedibus perquifitar non inveniantur.
Eorum , qua; afferimus, exemplum_»
prseberc poteft Sancta» Agathas Eccle-
fia in Subura nuncupata, de quo Flo-
ravantes Martinellus Roma* an. KF38.
peculiarem tractatum cdidit , afferit-
quc effe in regionc Subura ; ac illam,
quarn Magnus Grcgorius ab Arianis
pollutam expiavit, deindeque tot mi-
raculis infignem . Contrariam tamen
tuetur fententiam Famianus Nardi-
nus in traclatu De antiqua Roma Ita-
licc fcripto , ubi non folum non effe_j
in Subura , fed neque illam a. Magno
Gregorio dicatam . Quare ad hanc in-
dagandam vcritatem prolixiore pra?ter
meum inftitutum effe cogor in refe-
rendis utriufque rationibus, ut iis ad
trutinam reuocatis , noftrifquc addi-
tis, Veritas c tenebris ( fi pojlibilc fit)
elucefcat.

\

ONIMENTA

Martinellum igitur primo loco,
tanquam qui prior fcripfit, audiamus.
Is enim ad fcrutandam meliiis hanc
vcritatem a nominis etymologia ini-
tium fumit , Varronis au&oritatem_>
adducens, qui lib.4.De iing.tat.Suhra
(inquit) qubd fub muro terreo Carina-
rum in ea eft Argeorum facellum fextu.
Suburajunius fcribit, ab eo qubdfuerit
fub antiqua Xlrbe , cui tejiimonium po-
teft ejfe , qubd fubeft ei ioco , qui terreus
murus 'vocatur ? Nihilominus ipfe_»
Varro aliam fequitur etymologiam ,
nempc Suburam a. pago Succufano
potius diclam fuiffe , quia fuccurrebat
Carinis . Feftus verd ex Verrio ea
dem fere habet, Suburam a pago Suc-
cufano diEiam : hoc <verb maxime pro-
bat eorum autloritate, qui afttnt , ha
appellatam , & Regionem Xlrbis , &
Tribum a ftativo preefdio , qubd foli-
tum Jit fuccurrere Efquiliis infeftanti-
bus eam partem XJrbis Gabinis . Indi-
cioque ejfe qubd adhuc ea tribus per C.
literam non 'S. fcribatur . Jis Marti-
nellus addit , quod aliquid amplius
ejufdem Fefti fragmentum habeat ex
Farnefiano Exemplari defcripturru>;
Suburanam videlicet Tribum , antea_,
Succifanam diclam . Veteremque Ho-
ratii Interpretem ajacobo Cruquio
editum, habere: Suburam ditlam effe
a fuburendo , qubd in ea Regione Rom<e
aliquando fubuftionibus Faludeta jic-
cata fuerint. Haec de Etymologia-,:
Deinde idem Martinellus oftendit, Su-
buram unico R.fcribendam effe quod
lapideis fubfcriptionibus probat; at,
cum ha;c fit Ortographica quarftio ,
Le&orem brevitatis gratia ad eun-
dem Martinellum remittam . Nunc
propius accedamus nempe ad fitum,
quo indagando Antiquarii verbis in-

vicem