Ciampini, Giovanni Giustino: Vetera Monimenta: In quibus praecipuè Musiva Opera Sacrarum, Profanarumque Aedium Structura, Ac nonnulli antiqui Ritus Dißertationibus, Iconibusque illustrantur (Band 1) (Rom, 1690) [Cicognara, 3671-1]

*%.

C A P U

multi Chrifliani in honorem TSedtorum
Martj/rum Primi & Feliciani, TSaJi-
licam conflruxerunt ; fperantes fe mife-
ricordiam confequi per eos, in nomine^,
Domini nojiri Jefu Chrifti : efl autem
TSaJilica eorum ab JJrbe Roma millia-
rio quartodecimo ; quorum Natalis efl
quinto Idus Junias •

Quas omnia nobis confirmat Lucas

Holftenius, olim Bibliothecae Vatica-

nas Pradeclus, & Bafilicar Canonicus,

in Actis Paffionis S. Bonifacii pag. 2 3.

ibi: Et confurgens Aglaes confeflim ac-

cepit fecum Clericos & Viros religio-

fos : & Jic cum hymnis & canticis

fpiritualibus , & omni "veneratione_,

ob<via<vit S. corpori, & repojuit illud

fladiis ab urbe Roma quinque , donec

eedificaret ei domum dignam paj/ione^,

e)us. Unde evidenter colligitur, etiam

tempbribus Diocletiani, qui Bonifa-

cium abfumpflt , morem sedificandi

Ecclefias prope fepulchra , & Coe-

meteriaMartyrum viguiffej licet edi-

clis Casfareis interpellantibus, ad tem-

pus ceffaverit: quem equidem piiffi-

mum morem , non Aglaes xvo ineoe-

piffe, fed multo ante, quis dubitet ?

Anonymus in Pontificali libro, in vi-

ta Fabiani , ibi: Hic multas fabricas

per Ccemeteria Jieri prcecepit. Videlicet

fupraCoemeteria, vel prope , utea_,

Chriftiani commodius & frequentius

adirent. Cum autem Fabianus fub

Decio paffus fuerit, id eft,anno a Chri-

fto nato 253. nulkm omnino negandi

anfam video , eum in Ecclefiae pri-

mordiis morem fuiffe , sedificia , vel

aediculas in Coemeteriis extruendi ,

vel ad orandum, & facra habenda,

vel etiam ad habitandum, ut fine via?

longioris incommodo , vel abfque_»

tam gravi periculo, maximae venera-

XVII.

i4ij

tionis loca, pietas Chriftiana eo tem-
pore ferventiffima inviferet: quas po-
ftea religiofas domus , & asdes, in-
gruentibus perfecutionum t.urbini-
bus , vel per vim a Paganis occupa-
bantur, vel, quiautplurimumFifco
cedebant, ob Chriftianorurq profcri-
ptiones aut cladem, coemebantur ; li-
cet poftmodum Ecclefia; pace data ,
Ethnici poffeffores recedere , & legiti-
mis Dominis Chrifti Fidelibus refti-
tuere ab Imperatoribus jubebantur.
Ita enim intelligi debent decreta Ca>
farum , quibus loca Coemeteriorum
recuperareChriftianis permiffum erat;
non modd fcilicet Ccemeteria , ut an-
tea, adire , fed ab aedium circumja-
centium iniquiffima poffeffione Paga-
nos repellere, & deturbare.

Quamobrem ubi in Scriptoribus
Ecclefiafticis occurrit, habitaffe Ro-
manos Pontifices in Coemeteriis, cer-
tum ratumque habendum eft , intel-
ligendum effe de iliorum incolatu , c>c
habitatione in lis sediculis , caiifque
circumextruclis, non verd" in fubter-
raneis fpecubus , latebrifque. Sic Li-
berius , ut in libro Pontificali, in ejus
vita defcribitur, ab exilio regreffus, in
Coemeterio S.Agnetis apud Gerraa-
nam Conftantii habitavit. Sic Boni-
facius, tefte Bibliothecario , in Coe-
meterio S. Felieitatis Martyris Via
Salaria . Sic (utaliospraeteream) Jo-
annes III. in eodem Pontificali libro,
loca Coemeteriorum non impense fo-
lummodo adamavit, reftituitque, ve-
rum per haud exiguum temporis , li-
cet Ecclefia conftanti pace, atque otio
frueretur , Coemeterium Sanctorum
Tiburtii & Valeriani incoluit , ibi-
tlemque Epifcopos ordinavit.

Ex his autcm, quse fuperius retuli-

mus

3