Ciampini, Giovanni Giustino: Vetera Monimenta: In quibus praecipuè Musiva Opera Sacrarum, Profanarumque Aedium Structura, Ac nonnulli antiqui Ritus Dißertationibus, Iconibusque illustrantur (Band 1) (Rom, 1690) [Cicognara, 3671-1]

ipB V E T E R A M

quod Hadrianus I. teftatur in epift. ad
Carolum Magnum pro imaginihs .
Tteatus (inquit, ) Xyftus fecit T&aji-
/icam fanEliJJitme Dei Qenhricis Mariee
cognomento Majoris , qu<te ad Prasfepe
dicitur , tum in metallis aureis , quam-
que in di-verjis hiftoriis fcaris decowvit
imaginihus .

Denotabant hoc ipfum nonnulli
verfus olim fupra portam majorem_,
intra Ecclefiam exarati, quorum reli-
quia» in recenti reftauratione ab ipfo
Cardinali faclas deletae fuerunt , qui
tamcn leguntur apud Gruterum pag.
1170. num.7. hoc ordine.

VlRGO MaRIA TIBI XySTUS NOVA

TECTA DICAVIT
D I © N A SALVTIFERO MVNERA VEN-

TRE TVO
TV GENITRIX IGNARA VIRI TE

DENIQV^ F^TA
VlSCERIBVS SALVIS EDITA NOSTRA

SALVS
ECCE TVI TESTES VETERI SIBI PR£-

MIA PORTANT
S V B PEDIBVSQVE IACET PASSIO CVI-

QVE SVA
Eerrvm FLAMMA PER/e FLV-

VIVS S^EVUMQVE VENENVM
TOT TAMEN HAS MORTES VNA

CORONA MANET.

Cum in noftrae Diftertationis pro-
greffu, & in flgurarum Mufivarum
exhibitione forfitan apparere poilit,
illas his duobus pofterioribus car-
minibus adamuffim non correfpon-
dere; huic oritura? dubitationi fatif-
facio: Poetam, concefsa fibi licentia,
more folito narrationem ampliaffe :
cum imagines fupra coronam, vete-
ris teftamenti hiftoriam tantum re-
prasfentent: illas verd* in triumphali Ar-
cu conftru&as , aliqua ad Incarnatio-

0 N I M E N T A

nem, & ortum Domini noftrijssu
Christi Myfteria fpeclantia de-
monftrent; inter quaj eft Innocentium
ftrages , quas forfitan ad pradTatunx_,
carmen ferrum , &c. referri poteft :
quando vero ha»c refponiio legentis
mentem non asquaret, poffet addi 9
imagines per eadem carmina defi-
gnatas olim expreffas fuiffe in inter-
ftitiis, qua» funt inter unam & alte-
ram feneftram , ubi modo depictx
cernuntur imagines hiftorise novi Te-
ftamenti in locu Mufivorum fubroga-
tas, aut in tribuna a Martino V.ornata.

Quaerent fortafle aliqui rerum an-
tiquarum foliciti fcrutatores, unde_»
nam fluxerit communis notio nominis
triumphalis hifce Ecclefiarum arcu-
bus, cum triumphalibus illis, quos
Imperatoribus cum vicloria redeunti-
bus antiqui ftatuebant ? de jure enim,
quo ego illos ita vocaverim, dubitari
non pofle credam, cum & aBiblio-
thecario in Pafchalis vita , & a Ma-
phaso Vegio in fuo tract.MS. deBafi-
lica S. Petri in ejufdem Archivo afc
fervato , & a Petro Alfarano pariter
MS. & ab Eminentiffimo Cardinale
Baronio adannum44o. n.2. casterif-
que recentioribus, hoc nomine effe-
rantur.

Eo libentius ad abfolvendam qua>
ftionem accedo , quomihi venia ( m
forte fallar) faciliiis habenda eft, cum
ejus denominationis originem in nul-
lo Scriptore adhuc viderimus.

Repetendum hic ergo quod fupra
attigimus,quum de Templis in genere
fermo fuit cap. 1. ubi diximus, veteres
fldei orthodoxse cultores, pace Eccle-
fias reftituta, Fana Gentilium in fa-
cros ufus vertiffe, & ad exemplar pri-
fcorum nova templa , & Bafilicas ex-

citafle.