i
2
3
i
4 Fe-
)dsit
d Ver.si.] Hoc patet in
pra.§.djjesisiorem.
e Omni.] Contra ijlos
efiprauifiumiquid. tene*
tur ddrefbitutionemec
iuuat eos remifiioiut in
prd?.$.dsijsior.cr$.sie>
CT §fi quid.
eslin pra. §. djfiljbre.
■& hoc relinquitur co-
scientia sua: &fic non
poteft sibi quaefiio re-
serri,quod non indige*
dt,utibino.
c Prope si. ] Vide quod
dixi in decre.ciim dbo*
mni super gl.d/Jeffbr.
ebet.
f
S7MM ARIFM.
Aslessbr an possit recipere (alarium.
i $ Index habens affefsorem , quo c a fu poftitfalarium
exigere.
^Afejfor importunus in exigendo falariu fieb etper
iudicem refranari, & eius falarium moderari.
cAsfejfires uel confliarq duo ajfumpti, ut de tlloru
confilio pronuntietur, fi adinuicem difcordant,
& tertius asfumitur:unde illud(alarium habebit.
4 cAIter liti gantiumpoftulans d iudice confiliumpe-
ritorum, an filus teneatur de falari o, aut etiam
pars altera.
s Indexpotefl leuiare expenfits facias in confiliarqs.
□ I □ VI11 m autem dicunt quidam quod se-
) Odidnurn cundumcanones recipere a par-
tibus non potestisicut nec iudex, ex. de uit.& honest.cle. cu
d) omni.! u dic cotra:ut ff.eo.tit.die fundo.& xj.q.iij.no li-
ti cet.in fi. a Vnde licet delegatus mo-
riatur,prius qua qu^stio terminetur:
nihilo minus tamen assessores sua Ta-
laria habebunt:ut in pr^.l.die fundo.
& arg.ff.loca. qui operas.quia no co-
—- .acere.ex.de praefcript.cum ex ofsicij.xij.qj.ubicunq;.
S-4uiaergo.ex.de simo.cum sit Romana,x.q.ij.precariae, xij.
H-ij-charitate. Et hoc est qdr dicit lex, quia asse(sores spe pr^-
Miorum honorificentia debita,non metu terribili sunt pro-
Specidiparsi.
' utPatets.inde;
1 CGWoi(l(|
- tutius estuttjs,
H^qua partimm'
70iudicelito.
'•ueleg.super^
Additio,
eligat,promit
i.etiaminuitiseit
erbor. oblig.intM
$:ueru.inglo^
0. sluide super tii
umlnnmU
uimr.
4. §-OfEciumgi
examinatione cause,ut patet s.in dif-
HmtioneTputa in postulationibus, ut
uidelicetadmittat aduocatu, qui de
iurepostulare potest: infamem aute
& indignum repellat. Item in inter-
rogationibus,in libellis,scilicet con-
uentionalib. recipiendis, si bene co-
cepti sunt,uelrespuendis,& dilania -
dis,si inept6,uel super re illicita con-
cipiatur.ff.de offic.asses.Lj.ex. de ex-
cep;exceptionem.ff de offic.procon.
nec quicquam.^.obseruare.ff. depo-
stu.quos prohibet, ex. de libel. obla.
c.j.ij .& iij.q.vij.c.infamis.^.tria.xj.q.
j.sacerdotibus.ibi:libellos, quos ac-
ceperat,incedit, &c. ff de accu. libel.
qest ij.q.viij. Ite in edidis propone-
dis,&in epistolis didadis,qsuperiori
mittuntur:uel relationib.pro dubijs,
uel jp poenis inferedis, & citationib.
faciedis, ff. de osfic. asses.l.j. C. eo.l.
fin.xxxiij.q.iiij. qusesitum.Sc c. illud.
4 ij.q.vj.si quis in insulaa. Ite in decre-
tis formandis superrebus minoru a-
lienandis, & supertranssadionibus
1 alimentorum.ff.eo.l.j.C.eod.I. ij. +1-
tem nota,quod assessor nullam habet
iurisdidionem.C.eo.l.ij.Quid est er-
go de assessoribus potestatum in Ita-
lia,qui iudicant, & alia faciunt T Dic
q? potestas debet conuocare uniuer-
sitatem, & facere q? illa det iudicandi
potestatem illi assessori. Quod aute
uniuersitas det iurisdidionem, dixi
5. de iu.ordi. $.j.&ij.b Qualiter autem
2 iudex t uolens pronuncTare delibet
rabit (euconferet cum asiellore : dic
utj.de con.si!. requisitio.in priiKy£/
Additio.
b ij.] Edixit in
■ colliges, inAl
us poteUestcM'
Additio, ,
In curia.] Nodid
tcauptciuili.
nteresse inconGlisi
n: utex.necled
xpeditur,
Ad ditio.
Injin.3 Et patet hoc
inpradi.$tdlsiessb.
giturquis suis stipendij s militare:nec de suo inuitus benefi-
cium facere.ex.dpnrcpsirinr rnm r-v officii xii.a.i.ubicuno;.
’ 101
uocandi.C.deasses.hj.nec pr^.decreta.facit in contrarium i-
md probat quod dixi,dum dicit,in fraudem, &c. ergo si non
proponatur in fraudem, possunt aliquid petere nomine as-
sessorum. Hoc tamen sandintellige, q, si iudex delegatus est
peritusmihil debet petere nomine assessoru: quia d?bet oc-
currere laboribus partium & expensis.ex.de offic. deleo, cu
teconsulete. & deappel.utdebitus.&dedol.&cotu.fine.Si
uerd non est multum peritus,potest assessorem habere,nesi-
bi imprudentia imputetur,& ex ea puniatur. quod fieri po-
test: quia tenetur ex quasi maleficio, in quantum bonum,8c
aequum uisum fuerit iudici.Institu.de oblig.qu^ ex quasi de-
lic.nasc.in prin.ff.de uar.&extraord.cogd.fi.arg.ex.de sen.&
reiud.cu£terni.$.siquis.ibi:c6trac6scientia,&c.qdrdicut].
in tit.de requisi. consi. & pro eis potest salarium exigere:du
tamen nihil in fraude fiat: utinprae-
b alleg.c.cum ab omni b. + Sed nuquid b Omni.] Termindtu
1 ordinarius potest habere assessorem
in praemisso casu, & pro co salariu e-
xigeresNo uidetur:cu debeat habere
coscietiadiscernedi.xx.dist.ij.c.j.ex.
decosan.&affi.c.j.&depoe.dist.vj.c.
j.uersusfi.arg. contra,ex.de consuet.
adnostram.&ij. q.j. Deusomnipo-
c tens.propefi.c Item si postcoclusio-
nem partes ante sententiam compo-
nant,nihilominus habebit suu salari-
unv.utno.pin tit.de salar.$.j.in fi.Si quid aut assessorlucratur
ex osficio,si est filiusfamil. erit illud quasi castrense.C.de off
asses.l.uelut.Nec illud,quod lucratur, subijcitur oneri indi-
2 <ftionis,seu executionis.C.eo.non paru.+ Hoc aut no. q> si as-
sessor importun* est in exa&ione immoderati salarij,p iudice
debet ei? refrenari importunitas,&salariu moderan:utj.de
dsalar.$.nuc de jpcur.uer.fi. d Sed nec
iudices sibi debet assessoru salariu re
tineredicetpleruq; cotrafaciat.&se-
cundu hoc pot intelligi pr^al.c. cu ab
e omni e.+ Quid si duob.assessorib. uel
cosiliarijsassumptis :utdeilloruco-
silio pronucieturadinuice discorda-
tibus,terti? assumitur: unde habebit
iste salariuf Dic q> illi debetsalariusu
um participare,ne de suo dolo como
dureportet:quodfieret,si eis fingetib. se cocordareno posse
ad hoc,ut tertius in eoru exoneratione assumatur,ut (^pe fit:
alias partes illi soluere teneretur, & huic fraudi iudex obui-
4 et:prout habesj.de requisi.consil.in prin. + Quid si alter liti-
gatoru dicit iudici:Domine,cosulatis peritos superisto arti-
culo: nuquid alius tenetur soluere parte ei?,qdr datur illis pe
ritis pro cosiliorarg.^ sic.ff.finiu regud.sed & loci.^.j.ibi: sed
& si mesor ab altero,&c.arg.cotra.ff.de eden.pr^tor.in fi.Su-
per hoc dici pot,q> autpeto aliquid, qcT mihi soli profutura '
est:&sicobtinetpr^.l.pr^tor. Autpetoq<F&mihi&aduer-
sario jpfuturu sit: & sic obtinet pdida lex, sed & loci. Ad hoc
facit C.de reb.cred.l.pen.$.expesis,&iiij.q.iij.c.placuit.$.ite
in criminali.& c.seq.uer.uenturis. Sed nec debet iudexuna
parte in solutione hui? salarij grauare,& altera alleuiare,pro-
ut s$pefit,quia in iudicijs squalitas est seruada: & in hoc de-
bet adoris & rei aequa esse coditio:ut ex. de mut. peti.c.ij.de
iudi.nouit.$.sed forsan. & seq. nec debetiudiciu claudica-
sre.ex.de excep.cuinter f.+Iudex quo
5 que bene pot leuiare expesasfadas in f Cum inter.] Hocpd=;
consiliarijs : utxiiij.q.v. non sane.& tet 'mpra. §, d/siesore.
in mittedo ad diuersa loca pro consi- insin,
lio requirendo.
SFMM ARIFM.
Poena Asseslbris delinquentis qua? sit.
Confiliarius interdum pluspunitur, quam faciens.
2 Suadere plus eft, quam cope Ile re: & obligatur quis
ex confiliofraudulento.
j sungi osficio diuerfarumperfinarum in una eadem^
caufa nemopotesl.
De Assessore.
Iudex uolenspronuntiare, deliberat(eu confert cum
asfeffore.
eat
tpartetn.
curia
riu
stuel issfatnis.^
oiifaspedasjtg
p^ticipetiunl®
.deoffic. delegi
uat partem, pot®
ibiiniudicibusjo'
a
l.bidiwttt'
Ji-*-
ne,quodpotefidtes hd-
bcntordmdridm: dei-
jlisdfieffbribiis CT eo-
rum, quos Odofi. &
uulgdres uocdt iudices,
quarebdt ipje Odofi.
dnsintordindrijfeirte^
net,quodficfisiunt ele-
ttidpopulo,per leges
ibidllegdtds. Sedfiddn
tursipoteftdtedicit eos
delegatos. dUegdtC.de
iudi.diudice.C. qui pro
sud iurisidilt.l. j. ssi. de
osfialsielsi.die sundo. cr
tdde qd’no. eo.tit.lq.in
ult. glo. de offic. dele,
super qu<eflionu.§. por
rb.cr dato,quod jldtu-
tu ciuitdiis dicdt, quod
poteflds secum tened-
tur ducere duos iudi-
ces, nonputdt eos per
boc ordinarios,ddt er*
gocosiliu quod ponit i=
sle uersic. uel ut dicit
potens in publica a*
rengd consentientepo*
pulo,ipfoseligdtinor-
dindrios. hodie commu
niter fidtutd ciuitdtum
ddnt eis ordinariam.
2
3
i
4 Fe-
)dsit
d Ver.si.] Hoc patet in
pra.§.djjesisiorem.
e Omni.] Contra ijlos
efiprauifiumiquid. tene*
tur ddrefbitutionemec
iuuat eos remifiioiut in
prd?.$.dsijsior.cr$.sie>
CT §fi quid.
eslin pra. §. djfiljbre.
■& hoc relinquitur co-
scientia sua: &fic non
poteft sibi quaefiio re-
serri,quod non indige*
dt,utibino.
c Prope si. ] Vide quod
dixi in decre.ciim dbo*
mni super gl.d/Jeffbr.
ebet.
f
S7MM ARIFM.
Aslessbr an possit recipere (alarium.
i $ Index habens affefsorem , quo c a fu poftitfalarium
exigere.
^Afejfor importunus in exigendo falariu fieb etper
iudicem refranari, & eius falarium moderari.
cAsfejfires uel confliarq duo ajfumpti, ut de tlloru
confilio pronuntietur, fi adinuicem difcordant,
& tertius asfumitur:unde illud(alarium habebit.
4 cAIter liti gantiumpoftulans d iudice confiliumpe-
ritorum, an filus teneatur de falari o, aut etiam
pars altera.
s Indexpotefl leuiare expenfits facias in confiliarqs.
□ I □ VI11 m autem dicunt quidam quod se-
) Odidnurn cundumcanones recipere a par-
tibus non potestisicut nec iudex, ex. de uit.& honest.cle. cu
d) omni.! u dic cotra:ut ff.eo.tit.die fundo.& xj.q.iij.no li-
ti cet.in fi. a Vnde licet delegatus mo-
riatur,prius qua qu^stio terminetur:
nihilo minus tamen assessores sua Ta-
laria habebunt:ut in pr^.l.die fundo.
& arg.ff.loca. qui operas.quia no co-
—- .acere.ex.de praefcript.cum ex ofsicij.xij.qj.ubicunq;.
S-4uiaergo.ex.de simo.cum sit Romana,x.q.ij.precariae, xij.
H-ij-charitate. Et hoc est qdr dicit lex, quia asse(sores spe pr^-
Miorum honorificentia debita,non metu terribili sunt pro-
Specidiparsi.
' utPatets.inde;
1 CGWoi(l(|
- tutius estuttjs,
H^qua partimm'
70iudicelito.
'•ueleg.super^
Additio,
eligat,promit
i.etiaminuitiseit
erbor. oblig.intM
$:ueru.inglo^
0. sluide super tii
umlnnmU
uimr.
4. §-OfEciumgi
examinatione cause,ut patet s.in dif-
HmtioneTputa in postulationibus, ut
uidelicetadmittat aduocatu, qui de
iurepostulare potest: infamem aute
& indignum repellat. Item in inter-
rogationibus,in libellis,scilicet con-
uentionalib. recipiendis, si bene co-
cepti sunt,uelrespuendis,& dilania -
dis,si inept6,uel super re illicita con-
cipiatur.ff.de offic.asses.Lj.ex. de ex-
cep;exceptionem.ff de offic.procon.
nec quicquam.^.obseruare.ff. depo-
stu.quos prohibet, ex. de libel. obla.
c.j.ij .& iij.q.vij.c.infamis.^.tria.xj.q.
j.sacerdotibus.ibi:libellos, quos ac-
ceperat,incedit, &c. ff de accu. libel.
qest ij.q.viij. Ite in edidis propone-
dis,&in epistolis didadis,qsuperiori
mittuntur:uel relationib.pro dubijs,
uel jp poenis inferedis, & citationib.
faciedis, ff. de osfic. asses.l.j. C. eo.l.
fin.xxxiij.q.iiij. qusesitum.Sc c. illud.
4 ij.q.vj.si quis in insulaa. Ite in decre-
tis formandis superrebus minoru a-
lienandis, & supertranssadionibus
1 alimentorum.ff.eo.l.j.C.eod.I. ij. +1-
tem nota,quod assessor nullam habet
iurisdidionem.C.eo.l.ij.Quid est er-
go de assessoribus potestatum in Ita-
lia,qui iudicant, & alia faciunt T Dic
q? potestas debet conuocare uniuer-
sitatem, & facere q? illa det iudicandi
potestatem illi assessori. Quod aute
uniuersitas det iurisdidionem, dixi
5. de iu.ordi. $.j.&ij.b Qualiter autem
2 iudex t uolens pronuncTare delibet
rabit (euconferet cum asiellore : dic
utj.de con.si!. requisitio.in priiKy£/
Additio.
b ij.] Edixit in
■ colliges, inAl
us poteUestcM'
Additio, ,
In curia.] Nodid
tcauptciuili.
nteresse inconGlisi
n: utex.necled
xpeditur,
Ad ditio.
Injin.3 Et patet hoc
inpradi.$tdlsiessb.
giturquis suis stipendij s militare:nec de suo inuitus benefi-
cium facere.ex.dpnrcpsirinr rnm r-v officii xii.a.i.ubicuno;.
’ 101
uocandi.C.deasses.hj.nec pr^.decreta.facit in contrarium i-
md probat quod dixi,dum dicit,in fraudem, &c. ergo si non
proponatur in fraudem, possunt aliquid petere nomine as-
sessorum. Hoc tamen sandintellige, q, si iudex delegatus est
peritusmihil debet petere nomine assessoru: quia d?bet oc-
currere laboribus partium & expensis.ex.de offic. deleo, cu
teconsulete. & deappel.utdebitus.&dedol.&cotu.fine.Si
uerd non est multum peritus,potest assessorem habere,nesi-
bi imprudentia imputetur,& ex ea puniatur. quod fieri po-
test: quia tenetur ex quasi maleficio, in quantum bonum,8c
aequum uisum fuerit iudici.Institu.de oblig.qu^ ex quasi de-
lic.nasc.in prin.ff.de uar.&extraord.cogd.fi.arg.ex.de sen.&
reiud.cu£terni.$.siquis.ibi:c6trac6scientia,&c.qdrdicut].
in tit.de requisi. consi. & pro eis potest salarium exigere:du
tamen nihil in fraude fiat: utinprae-
b alleg.c.cum ab omni b. + Sed nuquid b Omni.] Termindtu
1 ordinarius potest habere assessorem
in praemisso casu, & pro co salariu e-
xigeresNo uidetur:cu debeat habere
coscietiadiscernedi.xx.dist.ij.c.j.ex.
decosan.&affi.c.j.&depoe.dist.vj.c.
j.uersusfi.arg. contra,ex.de consuet.
adnostram.&ij. q.j. Deusomnipo-
c tens.propefi.c Item si postcoclusio-
nem partes ante sententiam compo-
nant,nihilominus habebit suu salari-
unv.utno.pin tit.de salar.$.j.in fi.Si quid aut assessorlucratur
ex osficio,si est filiusfamil. erit illud quasi castrense.C.de off
asses.l.uelut.Nec illud,quod lucratur, subijcitur oneri indi-
2 <ftionis,seu executionis.C.eo.non paru.+ Hoc aut no. q> si as-
sessor importun* est in exa&ione immoderati salarij,p iudice
debet ei? refrenari importunitas,&salariu moderan:utj.de
dsalar.$.nuc de jpcur.uer.fi. d Sed nec
iudices sibi debet assessoru salariu re
tineredicetpleruq; cotrafaciat.&se-
cundu hoc pot intelligi pr^al.c. cu ab
e omni e.+ Quid si duob.assessorib. uel
cosiliarijsassumptis :utdeilloruco-
silio pronucieturadinuice discorda-
tibus,terti? assumitur: unde habebit
iste salariuf Dic q> illi debetsalariusu
um participare,ne de suo dolo como
dureportet:quodfieret,si eis fingetib. se cocordareno posse
ad hoc,ut tertius in eoru exoneratione assumatur,ut (^pe fit:
alias partes illi soluere teneretur, & huic fraudi iudex obui-
4 et:prout habesj.de requisi.consil.in prin. + Quid si alter liti-
gatoru dicit iudici:Domine,cosulatis peritos superisto arti-
culo: nuquid alius tenetur soluere parte ei?,qdr datur illis pe
ritis pro cosiliorarg.^ sic.ff.finiu regud.sed & loci.^.j.ibi: sed
& si mesor ab altero,&c.arg.cotra.ff.de eden.pr^tor.in fi.Su-
per hoc dici pot,q> autpeto aliquid, qcT mihi soli profutura '
est:&sicobtinetpr^.l.pr^tor. Autpetoq<F&mihi&aduer-
sario jpfuturu sit: & sic obtinet pdida lex, sed & loci. Ad hoc
facit C.de reb.cred.l.pen.$.expesis,&iiij.q.iij.c.placuit.$.ite
in criminali.& c.seq.uer.uenturis. Sed nec debet iudexuna
parte in solutione hui? salarij grauare,& altera alleuiare,pro-
ut s$pefit,quia in iudicijs squalitas est seruada: & in hoc de-
bet adoris & rei aequa esse coditio:ut ex. de mut. peti.c.ij.de
iudi.nouit.$.sed forsan. & seq. nec debetiudiciu claudica-
sre.ex.de excep.cuinter f.+Iudex quo
5 que bene pot leuiare expesasfadas in f Cum inter.] Hocpd=;
consiliarijs : utxiiij.q.v. non sane.& tet 'mpra. §, d/siesore.
in mittedo ad diuersa loca pro consi- insin,
lio requirendo.
SFMM ARIFM.
Poena Asseslbris delinquentis qua? sit.
Confiliarius interdum pluspunitur, quam faciens.
2 Suadere plus eft, quam cope Ile re: & obligatur quis
ex confiliofraudulento.
j sungi osficio diuerfarumperfinarum in una eadem^
caufa nemopotesl.
De Assessore.
Iudex uolenspronuntiare, deliberat(eu confert cum
asfeffore.
eat
tpartetn.
curia
riu
stuel issfatnis.^
oiifaspedasjtg
p^ticipetiunl®
.deoffic. delegi
uat partem, pot®
ibiiniudicibusjo'
a
l.bidiwttt'
Ji-*-
ne,quodpotefidtes hd-
bcntordmdridm: dei-
jlisdfieffbribiis CT eo-
rum, quos Odofi. &
uulgdres uocdt iudices,
quarebdt ipje Odofi.
dnsintordindrijfeirte^
net,quodficfisiunt ele-
ttidpopulo,per leges
ibidllegdtds. Sedfiddn
tursipoteftdtedicit eos
delegatos. dUegdtC.de
iudi.diudice.C. qui pro
sud iurisidilt.l. j. ssi. de
osfialsielsi.die sundo. cr
tdde qd’no. eo.tit.lq.in
ult. glo. de offic. dele,
super qu<eflionu.§. por
rb.cr dato,quod jldtu-
tu ciuitdiis dicdt, quod
poteflds secum tened-
tur ducere duos iudi-
ces, nonputdt eos per
boc ordinarios,ddt er*
gocosiliu quod ponit i=
sle uersic. uel ut dicit
potens in publica a*
rengd consentientepo*
pulo,ipfoseligdtinor-
dindrios. hodie commu
niter fidtutd ciuitdtum
ddnt eis ordinariam.