A
4
b
psa aliqua sub compedio perstrin pl!Ciiri debeat: czdu
aus -.Videamus ergo.al quib? sup cit hunc ponderandum
c
morem,qui eft: Capeta
lo deposito &' pallio,
flexis genibus 2 huma
liter preces porrigeret
est & aliud remedium, & Qgonti $.] §.ult.eft.
c Perfringamus. ]Pr£
mittit Azo> qualiter sup
«i‘-s
:apitul.discip)i.
ersic.attendeu.
tamen datutfl
jn sit minor,wl
uocatusmised
unabitur ines-
ap. calumniam.
uisrfhj.
rn-utn sendidit,
•, potestrelW
ueniaturdedu»
stionisnonljso
prodest,utta
itionem tofe
>er consequenSj
.c.grauis-M1
lidetur,W
i.&l.crediMW
sor, ut ff.de fi®
trahutcuili^
restitui inta
quddsic.^’
tim-quui fi !
oribuS‘^eBi
ncoirf*
ri.feM*
ridep"011*
r 1,11
.^irhc^wsic^ crse?.
l U u caufa restitutio denegata iteru impetratur.Et qu# dicatur
ueMquauocas.G.Nececclesia,nec minor, restituitur
j criaM.ud deststut^urs.sed ponc,ecclesi<t.G.Pcrin^
dW„ inAtriisionij probatur #tas prolis:sed non per instrumentii
— Ctdos promissa pro matrimonio cotrafto.Si autem procos
^Urttd(prtf^ unde su
T i(}Apr^su^P^0^ReJPort-Per l°cu * c°munltcr accidentibus ,ut
gl^U|i c.deprobatinefyquod eft notabile.Sic & p mstrume*
L^tur matrimonium a silij,'mpr'm. scilicet
w sociU communiteraccidentibus:quia non cosueuitsieri'mstrume/
^otis,nfivnterutros,cr nosimulatos coniuges.Bal.Qui iurauitse
maior etiam in indicio,quodinde se
debet per srfanquam maior,litigare,non cu curatore-.ql
\not^lle.Gul.Cd^ru & uiUa habent priuilegia ciuitatu,ut not. A/
' ^Sminademagill.niunicip.non tamen habet locum in castris,
I,iilt.C.dep<’’op«*s«le.fed ben; babet ™ benesicium reftitu/
fatjs.de mu.pat.Udiles.non tamen poterit hoc petere co*
faoPotefae:quia Poteftas in hoc reputatur pars esse,no iudex co/
fatsyer.^ uer.sed nunquid.Gul.Legitimi v publici ad
w<]lr4tow possunt petere restitutionem 'm 'mtegrusinefaciali ma
: faw in procuratore , nifi incidenter emergat,uer. prolatus
^faGuLC^uep^scriptiones currat minori et ecclefi#,^ qut
ionettr^ uer.sequcnti.G, Prsscriptio fatuta*
su currit cuilibet minori,ex.eodem,con(Htutus. quia fatutu & con*
siutudoligat minores. Item generalis consuetudo sicit etiaecclesiis
pr^cwipsoiwre,^ autem. G, Papa Clemens pro*
niincirtitpro mercatoribus contra Treuerensem,q> post bienniu non
pojjet eu opponi exceptio non numerat# pecuni#;secus in minore,
ier[.bt>cMtem.G.C.decurato.faio.Li/.mgl.c^flcecclesia non gau
fetiure minoris ,per Ifi, C.‘m quib.cau.in mteg.reftit.no est nec.Et e fi
titio,c/uiaecclesia setnper cst ecclesiased minor non femper eritmi-
nor:ficjpdetut.CTrcitio.diflrahen.l.niJi,$.sin. Bald. Nunquid abfens
mjionePotejhri#,qudacceptauit,dicatur ex publica Causa abejses
uerH.quidsiis,qu.i.GuLR.esHtutio alia nititur iuftitia&yest necessari#
restitutio fim#,sf.de pofal.j.§.de
sin.Guliel. Sipetitur
rt|to ad. obtinendam dilationem, uel tempus ad probandum, uel
txcipiendum,lnesio probatur ex solo lapsu temporis ,si exceptio, uel
fositio,qu£probari intenditur, sit iufa,uers.iUud quoq;. Si aut post
ididtatesiisicata petitur restitutio ad tcstes producedos,summatim de
probare pro habeda restitutione de l#sione,cr de ‘mterejse petetis
,(^Jlultmo.uersi.qui^ si in causa.Si dutem cotra sententia, uel
utra cotra^lu petatur re/Htutio,plene prebada est Issioiibidem. qu#
"^not.G.Q«idfi minor poft sentetia petit refiitutione dd oppone
sisi ^emptoria exceptiones dico,quod non impedit exeeutione sen*
^^ianon petitur contra sententia:nam [ententia ualet,C7 mere
tl(r«xecutione,licet exceptio/sieretur opponi,ut C. de iur.z? fac. is
^.Ljeideo quia restitutio desiderat altiore indaginem,no impes
‘t(X^done^^ ita loquitur
('y^‘e°d‘titul contra sententia, puta
fuit per dolil,tuc cessat inter im executioffideiudic.l.si pr#s
°M.Mdrcellw.C.de m mteg.nstit.p l.j.C.de transad.l.si causd.sfde
ll!oFte]l.l. Papinianus.§ fi filius.arg.de excustut.l.diximus. nisi pe
11 !irl)er mditid:sed hoc arbitrio iudicis relinquitur,C.de ordin. cos
W.|in.(acit ad predifta C.de sili satis aperte.C. si ex sil. mstru.L
wuideibiperBart.cruidej.§.sinali,inprincip.G. Ecclesianon
contra coftsiionem,nifi probato errore.tuc restituitur etia
ecclesid.G.Imo ide,si ex certa fcien
ex c4ufa.§. nunc uidendu. Sussicit ergo probare
liir[s f eb(i^re>ls^e 'mterrog attlde£tate.§.sin. & ita inteUigia
fej nota,q> error negantis probatur sola co
r ,nwnc uidendu. Sed error consitentis no probatur sola
feii ^-'^^ione contraristC.de iur.& sisi. ignor.l. nisi posi
rcsiitutionis in integru. proceditur lite no contestata,
‘Mqw[UelPr*rcns «o uult lite contestari,C.de temp.app l.si.§.
hZS :cum restitutio m integru non
tk J ^PP^stntentia dissinitiua.tte concedere restitutionem,
sentcntiatergo^c^ bo.pos.Liij. stpen.ucr.
Se
“^ladpro^
n°Mebeu
q fadecepmS(
iatuMtfei;
Jses.necek
a fuit diligttu
>us, (|U05 {rit
mfuit,(]UQ(||
Hcet nuneali.
‘bes restitui^
in eis,C.dein
linor.uerum.j,
istus,neca®i
ulludCatofe;
De Supplicatione. gpj
,G. PetUioresiiiutionit
CZ probatur eo.tit.l.mmorautemagistratus.Bald.Mmor ecclesia
possunt renudare benesicio refatutionis obtento,ff de minori si lu,
dex no obtmedo.ss.de noua.l.doli mali.in §.qualiter.uerf.sed nuquid.
G.ss.deuerb.oblig.lsciendu/m.in gl.ord.Ecclesla censcturiure mino*
ris,quo ad acquiredum beneficiu restitutionis, n& quo ad restituendu,
ne quadrienniil currat:fedfatim cum natum est,currit ecclefi#,ud ma
iori,m §.m quod. G. imputet sibi,q se ardat ad unu diem, in quo pros
barenonpotest,uerssi.G.C.detcmp.appel.laij.^l.si.§sBald. sin/
gulare ius restitutionis non porrigitur adsociwn dufdem litis,C.siu*
nusexplu.per l.sin.m §.si,uerf.sin.G,Uem singulare ius restitutionis
non porrigitur ad accessoria sfacisice caufa nondedusia,ff de condic
mdeb.l.fi.^.sin.in glo.ordm, Non obfat §.ite sciendu.quia extensio na
habet loeu in iudicio restit.m mtegru>quod ualde strissi turis eft.Buld.
Mater ratione minoris #tatis excusatur, si silio tutorem non petiit. Et
sussicit suisse minorem a principio,quo indiguit minor silius tutorem
§.j. uerssed quid ipsa. G.Nam principium temporissfiedamus, ss. de
msi.l.quidergo.c^deexcus.tutlij.§.£tas.cr itanot.C.m quib. cau.
m integ.restit.ncn est neceflst’mgl.ord.nam ifaimmunit^s perpetua
esse debet.Sed contrdss.de leg ssl.Titia. Q.usuras. nam ubi <etas est im.
mediata causa beneficist cessante atate cessat ben e fidum. Sed iUud loa
quitur in benesicio succefiiuo,hic in infante liberatione, ite iUud non
est priuilegiuiquia eftsecundwm ius naturale,quod est ius commune*,
innititur enim #tatis imbecillitati,C.de leg.tutlsi.Bal.Restitutio m in
tegru potest implorari incidenter super emergenti,uel incidenti,no sis
per principali,scilicet ad sundandam originem petitionis. Na pnepo/
sserum ejset prius agere resd[soria,quam ossicio iudicis, sf. de excepi,
exceptio.cr l.qua person#. §.fised ad sundanda exceptionem,uel re/
plicationem potest incideter peti restitutio.Tamen ordo uerboru eft,
ut primo petatur reftitutio,cr exinde excipiatur,uel replicetur, l. na
CTpo/ka.Q.si mmorff.de iureiur.et Instit.de aftio.§.rur[us.p Dy.Mi
nor, qui commisit dolum insidado ueru,reftituitur ss.de m inori si ex
causa.§.ij.Quomodocstho&Bjfyo.mendaciumeft deliftuuerbi: se*
cus in delifto sifti. Ite mendacium negantis potest purgari per confis»
sionem,ut not.lnft.de aftio.§,itemifaeftaflio de eo. ideo faciale est.
Aetas probatur teftibusjcripturis,®- coiefturisss.de excul.tutlij.§9
#tas. C. si minor se tnaio. dix. I. si alterius. C.de his,quen.tftat.imp.L
omnesff.de probaticum de aetate.Et est faciale in atale probada,
iudex potest imponere probatione, cui uult,scilicet ex afaftu,ut no,
ss.de minor.l.de atate.Est O' aliud fadale:qa sententia lata sup etate
ex a faftu,nunquam translt inrem iudicatamiquia oculus ossicialium
sepe fiUitur:^ quia est interlocutoria lata ex praeswnptione iudidt
tantum:sed transsert onus probandiss.de minor.l.m'mcr xxrt. annis,
exafastu.Quod 'mteUigo.fisit lata citata parte: altas non transfirt
onus probandi,arg.notatorum C.quo.boni/ ss de bo.po[hij.§.pen.
CJ- ficit, quod notssde interrog.aft Ide aetate, mprin,& C.de iur,
calwnlij.§.quodobseruari.ep ss.de m'mo.l.etiam.§.si.Bald,
De'Supplicatione d, Rubrica.
ADDITIO,
Ex omnibus prafticis autoribus nuUus svrmauit hanc rubricam, pr<e
ter lo.de Deo Cauil. rubrica ult.Legistae habent de hoc rubricam, quae
non allegatur,quia sedet ingropaln rubrica enim De precibus impe
ratori offerendis,[equitur:^ fstfa quibus rebus supplicare liceat,uel
nomqua de causa Azo in Summa ibi prostquitur hanc materiam.
R AE T E R appellationem,& praeter inint©
grum restitutionem,de quibus praelibauimus?
quo ualida lentetia sub-
leuatur,uidelicetsuppli
Catio,ut s. desent.$. quoniaS. bideo
dei]
gamus
plicaripostit:&quado:& in quibus
casibus:&quiedifferetia sit inter ap-
pellatione & supplicationer& postre
md quis sitsupplicationis essedus.
wdtsqno(i dixi dc post princip. et de
4
b
psa aliqua sub compedio perstrin pl!Ciiri debeat: czdu
aus -.Videamus ergo.al quib? sup cit hunc ponderandum
c
morem,qui eft: Capeta
lo deposito &' pallio,
flexis genibus 2 huma
liter preces porrigeret
est & aliud remedium, & Qgonti $.] §.ult.eft.
c Perfringamus. ]Pr£
mittit Azo> qualiter sup
«i‘-s
:apitul.discip)i.
ersic.attendeu.
tamen datutfl
jn sit minor,wl
uocatusmised
unabitur ines-
ap. calumniam.
uisrfhj.
rn-utn sendidit,
•, potestrelW
ueniaturdedu»
stionisnonljso
prodest,utta
itionem tofe
>er consequenSj
.c.grauis-M1
lidetur,W
i.&l.crediMW
sor, ut ff.de fi®
trahutcuili^
restitui inta
quddsic.^’
tim-quui fi !
oribuS‘^eBi
ncoirf*
ri.feM*
ridep"011*
r 1,11
.^irhc^wsic^ crse?.
l U u caufa restitutio denegata iteru impetratur.Et qu# dicatur
ueMquauocas.G.Nececclesia,nec minor, restituitur
j criaM.ud deststut^urs.sed ponc,ecclesi<t.G.Pcrin^
dW„ inAtriisionij probatur #tas prolis:sed non per instrumentii
— Ctdos promissa pro matrimonio cotrafto.Si autem procos
^Urttd(prtf^ unde su
T i(}Apr^su^P^0^ReJPort-Per l°cu * c°munltcr accidentibus ,ut
gl^U|i c.deprobatinefyquod eft notabile.Sic & p mstrume*
L^tur matrimonium a silij,'mpr'm. scilicet
w sociU communiteraccidentibus:quia non cosueuitsieri'mstrume/
^otis,nfivnterutros,cr nosimulatos coniuges.Bal.Qui iurauitse
maior etiam in indicio,quodinde se
debet per srfanquam maior,litigare,non cu curatore-.ql
\not^lle.Gul.Cd^ru & uiUa habent priuilegia ciuitatu,ut not. A/
' ^Sminademagill.niunicip.non tamen habet locum in castris,
I,iilt.C.dep<’’op«*s«le.fed ben; babet ™ benesicium reftitu/
fatjs.de mu.pat.Udiles.non tamen poterit hoc petere co*
faoPotefae:quia Poteftas in hoc reputatur pars esse,no iudex co/
fatsyer.^ uer.sed nunquid.Gul.Legitimi v publici ad
w<]lr4tow possunt petere restitutionem 'm 'mtegrusinefaciali ma
: faw in procuratore , nifi incidenter emergat,uer. prolatus
^faGuLC^uep^scriptiones currat minori et ecclefi#,^ qut
ionettr^ uer.sequcnti.G, Prsscriptio fatuta*
su currit cuilibet minori,ex.eodem,con(Htutus. quia fatutu & con*
siutudoligat minores. Item generalis consuetudo sicit etiaecclesiis
pr^cwipsoiwre,^ autem. G, Papa Clemens pro*
niincirtitpro mercatoribus contra Treuerensem,q> post bienniu non
pojjet eu opponi exceptio non numerat# pecuni#;secus in minore,
ier[.bt>cMtem.G.C.decurato.faio.Li/.mgl.c^flcecclesia non gau
fetiure minoris ,per Ifi, C.‘m quib.cau.in mteg.reftit.no est nec.Et e fi
titio,c/uiaecclesia setnper cst ecclesiased minor non femper eritmi-
nor:ficjpdetut.CTrcitio.diflrahen.l.niJi,$.sin. Bald. Nunquid abfens
mjionePotejhri#,qudacceptauit,dicatur ex publica Causa abejses
uerH.quidsiis,qu.i.GuLR.esHtutio alia nititur iuftitia&yest necessari#
restitutio fim#,sf.de pofal.j.§.de
sin.Guliel. Sipetitur
rt|to ad. obtinendam dilationem, uel tempus ad probandum, uel
txcipiendum,lnesio probatur ex solo lapsu temporis ,si exceptio, uel
fositio,qu£probari intenditur, sit iufa,uers.iUud quoq;. Si aut post
ididtatesiisicata petitur restitutio ad tcstes producedos,summatim de
probare pro habeda restitutione de l#sione,cr de ‘mterejse petetis
,(^Jlultmo.uersi.qui^ si in causa.Si dutem cotra sententia, uel
utra cotra^lu petatur re/Htutio,plene prebada est Issioiibidem. qu#
"^not.G.Q«idfi minor poft sentetia petit refiitutione dd oppone
sisi ^emptoria exceptiones dico,quod non impedit exeeutione sen*
^^ianon petitur contra sententia:nam [ententia ualet,C7 mere
tl(r«xecutione,licet exceptio/sieretur opponi,ut C. de iur.z? fac. is
^.Ljeideo quia restitutio desiderat altiore indaginem,no impes
‘t(X^done^^ ita loquitur
('y^‘e°d‘titul contra sententia, puta
fuit per dolil,tuc cessat inter im executioffideiudic.l.si pr#s
°M.Mdrcellw.C.de m mteg.nstit.p l.j.C.de transad.l.si causd.sfde
ll!oFte]l.l. Papinianus.§ fi filius.arg.de excustut.l.diximus. nisi pe
11 !irl)er mditid:sed hoc arbitrio iudicis relinquitur,C.de ordin. cos
W.|in.(acit ad predifta C.de sili satis aperte.C. si ex sil. mstru.L
wuideibiperBart.cruidej.§.sinali,inprincip.G. Ecclesianon
contra coftsiionem,nifi probato errore.tuc restituitur etia
ecclesid.G.Imo ide,si ex certa fcien
ex c4ufa.§. nunc uidendu. Sussicit ergo probare
liir[s f eb(i^re>ls^e 'mterrog attlde£tate.§.sin. & ita inteUigia
fej nota,q> error negantis probatur sola co
r ,nwnc uidendu. Sed error consitentis no probatur sola
feii ^-'^^ione contraristC.de iur.& sisi. ignor.l. nisi posi
rcsiitutionis in integru. proceditur lite no contestata,
‘Mqw[UelPr*rcns «o uult lite contestari,C.de temp.app l.si.§.
hZS :cum restitutio m integru non
tk J ^PP^stntentia dissinitiua.tte concedere restitutionem,
sentcntiatergo^c^ bo.pos.Liij. stpen.ucr.
Se
“^ladpro^
n°Mebeu
q fadecepmS(
iatuMtfei;
Jses.necek
a fuit diligttu
>us, (|U05 {rit
mfuit,(]UQ(||
Hcet nuneali.
‘bes restitui^
in eis,C.dein
linor.uerum.j,
istus,neca®i
ulludCatofe;
De Supplicatione. gpj
,G. PetUioresiiiutionit
CZ probatur eo.tit.l.mmorautemagistratus.Bald.Mmor ecclesia
possunt renudare benesicio refatutionis obtento,ff de minori si lu,
dex no obtmedo.ss.de noua.l.doli mali.in §.qualiter.uerf.sed nuquid.
G.ss.deuerb.oblig.lsciendu/m.in gl.ord.Ecclesla censcturiure mino*
ris,quo ad acquiredum beneficiu restitutionis, n& quo ad restituendu,
ne quadrienniil currat:fedfatim cum natum est,currit ecclefi#,ud ma
iori,m §.m quod. G. imputet sibi,q se ardat ad unu diem, in quo pros
barenonpotest,uerssi.G.C.detcmp.appel.laij.^l.si.§sBald. sin/
gulare ius restitutionis non porrigitur adsociwn dufdem litis,C.siu*
nusexplu.per l.sin.m §.si,uerf.sin.G,Uem singulare ius restitutionis
non porrigitur ad accessoria sfacisice caufa nondedusia,ff de condic
mdeb.l.fi.^.sin.in glo.ordm, Non obfat §.ite sciendu.quia extensio na
habet loeu in iudicio restit.m mtegru>quod ualde strissi turis eft.Buld.
Mater ratione minoris #tatis excusatur, si silio tutorem non petiit. Et
sussicit suisse minorem a principio,quo indiguit minor silius tutorem
§.j. uerssed quid ipsa. G.Nam principium temporissfiedamus, ss. de
msi.l.quidergo.c^deexcus.tutlij.§.£tas.cr itanot.C.m quib. cau.
m integ.restit.ncn est neceflst’mgl.ord.nam ifaimmunit^s perpetua
esse debet.Sed contrdss.de leg ssl.Titia. Q.usuras. nam ubi <etas est im.
mediata causa beneficist cessante atate cessat ben e fidum. Sed iUud loa
quitur in benesicio succefiiuo,hic in infante liberatione, ite iUud non
est priuilegiuiquia eftsecundwm ius naturale,quod est ius commune*,
innititur enim #tatis imbecillitati,C.de leg.tutlsi.Bal.Restitutio m in
tegru potest implorari incidenter super emergenti,uel incidenti,no sis
per principali,scilicet ad sundandam originem petitionis. Na pnepo/
sserum ejset prius agere resd[soria,quam ossicio iudicis, sf. de excepi,
exceptio.cr l.qua person#. §.fised ad sundanda exceptionem,uel re/
plicationem potest incideter peti restitutio.Tamen ordo uerboru eft,
ut primo petatur reftitutio,cr exinde excipiatur,uel replicetur, l. na
CTpo/ka.Q.si mmorff.de iureiur.et Instit.de aftio.§.rur[us.p Dy.Mi
nor, qui commisit dolum insidado ueru,reftituitur ss.de m inori si ex
causa.§.ij.Quomodocstho&Bjfyo.mendaciumeft deliftuuerbi: se*
cus in delifto sifti. Ite mendacium negantis potest purgari per confis»
sionem,ut not.lnft.de aftio.§,itemifaeftaflio de eo. ideo faciale est.
Aetas probatur teftibusjcripturis,®- coiefturisss.de excul.tutlij.§9
#tas. C. si minor se tnaio. dix. I. si alterius. C.de his,quen.tftat.imp.L
omnesff.de probaticum de aetate.Et est faciale in atale probada,
iudex potest imponere probatione, cui uult,scilicet ex afaftu,ut no,
ss.de minor.l.de atate.Est O' aliud fadale:qa sententia lata sup etate
ex a faftu,nunquam translt inrem iudicatamiquia oculus ossicialium
sepe fiUitur:^ quia est interlocutoria lata ex praeswnptione iudidt
tantum:sed transsert onus probandiss.de minor.l.m'mcr xxrt. annis,
exafastu.Quod 'mteUigo.fisit lata citata parte: altas non transfirt
onus probandi,arg.notatorum C.quo.boni/ ss de bo.po[hij.§.pen.
CJ- ficit, quod notssde interrog.aft Ide aetate, mprin,& C.de iur,
calwnlij.§.quodobseruari.ep ss.de m'mo.l.etiam.§.si.Bald,
De'Supplicatione d, Rubrica.
ADDITIO,
Ex omnibus prafticis autoribus nuUus svrmauit hanc rubricam, pr<e
ter lo.de Deo Cauil. rubrica ult.Legistae habent de hoc rubricam, quae
non allegatur,quia sedet ingropaln rubrica enim De precibus impe
ratori offerendis,[equitur:^ fstfa quibus rebus supplicare liceat,uel
nomqua de causa Azo in Summa ibi prostquitur hanc materiam.
R AE T E R appellationem,& praeter inint©
grum restitutionem,de quibus praelibauimus?
quo ualida lentetia sub-
leuatur,uidelicetsuppli
Catio,ut s. desent.$. quoniaS. bideo
dei]
gamus
plicaripostit:&quado:& in quibus
casibus:&quiedifferetia sit inter ap-
pellatione & supplicationer& postre
md quis sitsupplicationis essedus.
wdtsqno(i dixi dc post princip. et de