DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.51541#0056
$6 Specui, lib. IIIL Partic.I.
LIBER Q.VARTVS SPE*
CVLI GVLIELMI DVRANDI, ET A D D 1=
tionum in id Io ANNIS An d re ae ,exccL
lentissimi I, V/oshaitienti,&facili
principii
4 De libellorum conceptione d. ]{twrica,
A P i l e v s de hoc trassdt in prine. & rub.j.Bonag. non fecit de bis
rubricam: sid,ut dixi 7.de a ssore, super rub. posuit xij. causas ad re-
pellendam adorem in ciuillbus: c? sub x.dixit eum repellendum,si 4=
dionem non edit,seu edit incompetentc,uel libellum non ossert agens
di causamiucide continentem: uel si rei,quem petit,designatione cer«
tamnon sicit. Tanc.non ficit generalemtrassatudehoc,sedsexrub.
posuit in parte ij. dexplibeUis.Primus in causa criminali: tres m trib.
posiessoriis recuperanda & retinenda: quintus in per sinali assione:
sextusinreali. Roff plene prosiquitur hanc materia inlibellisiuris
ciuilis rub.xj. usip ad xxvisinclusiue. Et scias,q, autor,qui multa au*
xit ab eo in hoc opere in tradando discorddt db ipfi:quia Roffprius
in materiis ponit pbfitiones dssbris & rei cr demum libellos: autor
primo libellos, demum pbsitiones:quod plus ordini iudiaario con
gruit. Vbert. deBob.non sicit rub.de materia:ubitdgit,]. dicam. Io.
de Deo CauiLlib. ij.ln si. sicit rubricas de libellis sirmandis,porrigen*
dis,recipiendis,Z3 impugnandis: ert/n libro ludie, j.rub.v. '&secun«
do,is rubrica,iiscu 'viij. rubriceUis seq. cr lib.iij. de impugnatione lis
bel. Vber.de Bo.sub ij.rub. de excep. contra agente pofiit multos ca*
sus, quibus ineptitudo libellbuel petitionis, uel ddionis repellit agen/
temtej' maxime auer.generaliter.usq- in fi. Bonag.noii ponit ira ssa*
tum generalem, sed in parte ij. ponit multas sirmas libellorum ussi ad
tit.de appel& aliquas post.sub sirma tamen ij.dat doflritiam circa is
psorum sirmas.quo ad tria,qua uidebis ].eo.titinfi. Ioan.deBlan.in
prine, fui operis de hoc posuit sex rubricas: & suit j.an fit aliquid sis
ciendum ante libelli oblatione. Aegidius etiam non ficit trassatu ge-
neralem, sed posuit certas sirmas libellorum, rub.s. xxij.xxiiij. cum
duabus seq.& aliis multis. Bernar.Dorn. in prine, sui operis pro rus
brica si/mmam de libellis tradens materia per x.rub. immediate sique
tes.Gul. Anglic.materiam libelloru incipit prosiqui sub rubrica de e*
dendo,ponens etiam sirmas usip ad trassatum de iudiciis,post que in*
cipit d Publiciana. Alb. Gal.ficit siecialem rubrica de libeboblat. O«
dof.tr es rubriceUds prtmisit circa tra ssatu libellorum,post quas inci*
pit d Publiciana. Nepos de monte Alb. ficit rubrica contra libel. Gui*
do de Suz.trassat in prin.quid debeat contineri in libello:&qualiter
excipiatur in assionegenerali,& qualiter in singulari. Gallicus char.
suer.si autem reus.generaliter materiam ponit,& Certas sirmas,ufq;
ad rubricam deexcept.&sicut autor'msi.huiustit uulttit.de a ss.uel
petit, hic intelligi petitu: sic cz hic di fla de Prassicis autorib. & aliis,
precor etiam ibi conscripta censiri. Pr demitto etiam, quod titulum de
lib.oblat.breuitatis caufa allegabo,ut eundem cwn ijb: cum <& hlc de
ipsius oblatione tra ssetur.
S F M M A R I V M.
j Homo rectusfactus efifiedfetpfumpropter su ama-
litiam infinitis mifcuit quafiionibus.
3 Humana iura quarefint adinuent a.
3 Vfus & ars docuit, quodsapit omnis homo.
4 Experientiafecit artem, '& omne artificium per ex-
ercitium recipit incrementum.
d Erequens meditatio,carnis eit asflitdio. .
tS Periculum circa libellorum conceptionem immines,
eauendum e 71.
ORMAVIT DeVS hominem ad imi-
ginem & similitudinem suam, utxxxiij*
q. v. hacc imago. & de pcen.dist.ij. princi-
pium.cum quo ius naturale prodiit: poll-
modum Lex data est per Moysen, alios
prophetas : demum successit Euangeliu:
quae dic, ut s. in prooe. prope prine. Sed
quia humana natura prona eir ad malums
i
a
2
3
4
5
6
b
^2
CCriP«is,&
itaM P**5
'itsi sert» ‘
^usAserier,
UiinDesiriptur
01»«.] P«
llhwpapoiM
^IRofioniteti
-iluidisinitiones,^
jwusiinc.
Quotsunti
Specie
utxij. q.j. omnis stas. & quotidie nouas deproperat e^
reformas, C.deuet.iii.enuc.l.ij.^.sedquiadiuina;.&cxt'j
in prooemio Decret. in princip. cumsuisconcor. iuxta il
lud Eccle. c. vij.in fin. t Fecit Deus hominem reftum & j"
pseseinfinitis miscuit quaestionibus.&propter hominum
malitiam facium est, utplura sint negotia, quam uoca
bula,ff.de praeserip. uerb. 1. solents.
ideoq; cum lex Euangelica non ui- 4 L. solent.]
deretur sufficere ad emergentium lis hoc dicit,LsoUnt & .
decisiones caularum, t humana iu. cit,quod cmimao i»
ramuentasunt. utpereahominum sehabet aliquod neto.
coerceatur audacia/tutaq; sit inter 6
improbos innocentia,iiij.dist.fa61 je.
& ut homines discantHohest^uiuere, Alterum non IxdeJ
re,Ius suum unicuiqs tribuere,ut extra in prooemio Decret*
&ff. de iust. &iu.l.iuris praecepta* & ut boni inter malos
quieti uiuant,utxxiij.q.v.noh frustra.&nequisautoritate
propria sibi praesumat (umere ultionem, C. de Iud«eis,nub
lus.xxiij.q.j.c.j.quae quidem iurainutilia eisent.nisiforent,
per quos regere'ntur,ut Instit.de iur.na.in fin. ad quod nem
>e regimen experientia summe necessariaest, utxlv. distin.
icet.&l.distinft.utconstitueretur.ibi,expertuscredo,&c.
*■ Nam usus & ars docuit, quod sapitomnis hotao;&,fetua
dum Aristotelem in prine. Metaphysicae, Exp eri entia fecit
artem,&omne artificium per exercitium recipit incremen fautij.(j.j.legu.5
tum, ff. de auro & arg. leg. 1. seruis legatis. 'ornatricibus. Licriihenpublic
Ad iuris ergo & iustitiae regimen & exercitium pertinet, Rationis, qui i
t utofferatur ei libellus, qui uocaturih iudicium,ut C.dc IjM&inauth. i
'J
■ C
a tu
s'F^oq;enitt
|TOetab.exhibJ
| Js'^lhutem-. qi
*lnericio,C.deer
H>oMatis,C
!!'Mea^nondist
Pr
'W. rej
__ »• - m a
professbnbus est traditum, inserendo: non quod ipsaspo- ,?m’^q;pfOscr-
fitiones femper fore seqiiendas asieram,cdm a liquas earum qnq;pr0 serit
sint negatiuiC, aliqua etiam impertinentes,aliqu®ueroui- J^inproa^jo
deanturposiuesolum ad instrudionem materis,superqua i. Wcium.qnn;p
formantur: sed ut ex ipsis aliqu?, prout negotiis solertcau,
sidicusuidebitcongruere, assumantur, nonnunquamfor-
mas etiam instrumentorum in diuersis contrastinus J Hvj.postaPD
lias utiles adnedendo. Vbi autem diuersie libellorum o , ^^oneprineir
m?e legales in hoc tra&atu insertxinueniantur, dixilupr
de actseu petit, ^.postremb. . | 'ecqui
Haec aure quarta pars in quihqjsubdistingueturp'
tes.quia totidem liber Decretalium habet partes, r
autem,quam ad hanc perueniattir doctrinam,pr^no H.^^liti.d, si In
est, Quidsitlibellus,&undedicatur: quotsuntspea ' F^^inauth j
bello^m : quot modis accipiatur libellus :quid con i r W auth.d
debeat: ansitdesubstantiaiudicij: ^nadorpossitabe
prosecutione desistere:anpossit mutari,uelemen a . •
sit eius effedus i in quibus causis offeratur, uel non , J ’
& cui: quando,& ubi offeratur: qualiter condpiatur. q
liter porrigatur,&recipiatur: qualiter impugnetu - ~
telis circa eum adhibendis.
lit. contest.authen. offeratur, qua estiij. q.iij.tf.spatium.in , ;u . ?
quo quidem omnis mens,intentio & adio afforis contitie- V
ri debet.ut C.de eden.edita.& inferius apparebit. tVndc
licet frequens meditatio sit carnis afflictio, ut in libro Ec- Wtahdibcllu
clesiastes c.xij.tamen curare & uigilare debet causss patro- monis, &in q
nus, ut eum rit6 concipiat,ne clientulum ex ineptaconce- iob.c.j.Nonnunq
ptione cadere ab aftione contingat, ut extra deiudic.exa- wwiaiplerisq}
minata. & ff. si men.fal.mo.dix.l,unica,respon.j.C.defon «ni,ij,$,|iGeta
mul. & earum impe.l.j. nam iuxta formam petitionissen- Qiiotmodis
tentia debet di «flari, ut extra de simo.licet Heli. & de accus. ,,
qualiter.ij. prope fi. t Cum igitur circalibellorumconce
ptionem grande periculum immineat, & quasitotauisiu- :®
diciorum in eis rit6 concipiendis consistat, pauciq; repe- p
rianturin hoc plend instrubti: imo nullus est,quiplefUnqi
in his uano non abducatur errore b,
proinde in hac quarta parte doffri b Errore.] Extradt
nam superhoc intendo utilem trade immuni.eccl.adiursis.
re, prout Spiritus sandi gratia inspi- uer.cateriim.
rauerit, iugisq; causarum experien-
tia edocebit. Hunc autem morem in hac quarta parteser-
tiaredisposui: nam titulos libri Decretalium, uelut cun-
dislurisperitis notos, prosequar, superquolibet libellos
formando, & ad Canonistarum instrudionemlibellos ci-
uiles cumpositionibus, proutpossibilefuerit, &alegum
fitiones semper fore seqiiendas a sleram, cum aliquae earum
LIBER Q.VARTVS SPE*
CVLI GVLIELMI DVRANDI, ET A D D 1=
tionum in id Io ANNIS An d re ae ,exccL
lentissimi I, V/oshaitienti,&facili
principii
4 De libellorum conceptione d. ]{twrica,
A P i l e v s de hoc trassdt in prine. & rub.j.Bonag. non fecit de bis
rubricam: sid,ut dixi 7.de a ssore, super rub. posuit xij. causas ad re-
pellendam adorem in ciuillbus: c? sub x.dixit eum repellendum,si 4=
dionem non edit,seu edit incompetentc,uel libellum non ossert agens
di causamiucide continentem: uel si rei,quem petit,designatione cer«
tamnon sicit. Tanc.non ficit generalemtrassatudehoc,sedsexrub.
posuit in parte ij. dexplibeUis.Primus in causa criminali: tres m trib.
posiessoriis recuperanda & retinenda: quintus in per sinali assione:
sextusinreali. Roff plene prosiquitur hanc materia inlibellisiuris
ciuilis rub.xj. usip ad xxvisinclusiue. Et scias,q, autor,qui multa au*
xit ab eo in hoc opere in tradando discorddt db ipfi:quia Roffprius
in materiis ponit pbfitiones dssbris & rei cr demum libellos: autor
primo libellos, demum pbsitiones:quod plus ordini iudiaario con
gruit. Vbert. deBob.non sicit rub.de materia:ubitdgit,]. dicam. Io.
de Deo CauiLlib. ij.ln si. sicit rubricas de libellis sirmandis,porrigen*
dis,recipiendis,Z3 impugnandis: ert/n libro ludie, j.rub.v. '&secun«
do,is rubrica,iiscu 'viij. rubriceUis seq. cr lib.iij. de impugnatione lis
bel. Vber.de Bo.sub ij.rub. de excep. contra agente pofiit multos ca*
sus, quibus ineptitudo libellbuel petitionis, uel ddionis repellit agen/
temtej' maxime auer.generaliter.usq- in fi. Bonag.noii ponit ira ssa*
tum generalem, sed in parte ij. ponit multas sirmas libellorum ussi ad
tit.de appel& aliquas post.sub sirma tamen ij.dat doflritiam circa is
psorum sirmas.quo ad tria,qua uidebis ].eo.titinfi. Ioan.deBlan.in
prine, fui operis de hoc posuit sex rubricas: & suit j.an fit aliquid sis
ciendum ante libelli oblatione. Aegidius etiam non ficit trassatu ge-
neralem, sed posuit certas sirmas libellorum, rub.s. xxij.xxiiij. cum
duabus seq.& aliis multis. Bernar.Dorn. in prine, sui operis pro rus
brica si/mmam de libellis tradens materia per x.rub. immediate sique
tes.Gul. Anglic.materiam libelloru incipit prosiqui sub rubrica de e*
dendo,ponens etiam sirmas usip ad trassatum de iudiciis,post que in*
cipit d Publiciana. Alb. Gal.ficit siecialem rubrica de libeboblat. O«
dof.tr es rubriceUds prtmisit circa tra ssatu libellorum,post quas inci*
pit d Publiciana. Nepos de monte Alb. ficit rubrica contra libel. Gui*
do de Suz.trassat in prin.quid debeat contineri in libello:&qualiter
excipiatur in assionegenerali,& qualiter in singulari. Gallicus char.
suer.si autem reus.generaliter materiam ponit,& Certas sirmas,ufq;
ad rubricam deexcept.&sicut autor'msi.huiustit uulttit.de a ss.uel
petit, hic intelligi petitu: sic cz hic di fla de Prassicis autorib. & aliis,
precor etiam ibi conscripta censiri. Pr demitto etiam, quod titulum de
lib.oblat.breuitatis caufa allegabo,ut eundem cwn ijb: cum <& hlc de
ipsius oblatione tra ssetur.
S F M M A R I V M.
j Homo rectusfactus efifiedfetpfumpropter su ama-
litiam infinitis mifcuit quafiionibus.
3 Humana iura quarefint adinuent a.
3 Vfus & ars docuit, quodsapit omnis homo.
4 Experientiafecit artem, '& omne artificium per ex-
ercitium recipit incrementum.
d Erequens meditatio,carnis eit asflitdio. .
tS Periculum circa libellorum conceptionem immines,
eauendum e 71.
ORMAVIT DeVS hominem ad imi-
ginem & similitudinem suam, utxxxiij*
q. v. hacc imago. & de pcen.dist.ij. princi-
pium.cum quo ius naturale prodiit: poll-
modum Lex data est per Moysen, alios
prophetas : demum successit Euangeliu:
quae dic, ut s. in prooe. prope prine. Sed
quia humana natura prona eir ad malums
i
a
2
3
4
5
6
b
^2
CCriP«is,&
itaM P**5
'itsi sert» ‘
^usAserier,
UiinDesiriptur
01»«.] P«
llhwpapoiM
^IRofioniteti
-iluidisinitiones,^
jwusiinc.
Quotsunti
Specie
utxij. q.j. omnis stas. & quotidie nouas deproperat e^
reformas, C.deuet.iii.enuc.l.ij.^.sedquiadiuina;.&cxt'j
in prooemio Decret. in princip. cumsuisconcor. iuxta il
lud Eccle. c. vij.in fin. t Fecit Deus hominem reftum & j"
pseseinfinitis miscuit quaestionibus.&propter hominum
malitiam facium est, utplura sint negotia, quam uoca
bula,ff.de praeserip. uerb. 1. solents.
ideoq; cum lex Euangelica non ui- 4 L. solent.]
deretur sufficere ad emergentium lis hoc dicit,LsoUnt & .
decisiones caularum, t humana iu. cit,quod cmimao i»
ramuentasunt. utpereahominum sehabet aliquod neto.
coerceatur audacia/tutaq; sit inter 6
improbos innocentia,iiij.dist.fa61 je.
& ut homines discantHohest^uiuere, Alterum non IxdeJ
re,Ius suum unicuiqs tribuere,ut extra in prooemio Decret*
&ff. de iust. &iu.l.iuris praecepta* & ut boni inter malos
quieti uiuant,utxxiij.q.v.noh frustra.&nequisautoritate
propria sibi praesumat (umere ultionem, C. de Iud«eis,nub
lus.xxiij.q.j.c.j.quae quidem iurainutilia eisent.nisiforent,
per quos regere'ntur,ut Instit.de iur.na.in fin. ad quod nem
>e regimen experientia summe necessariaest, utxlv. distin.
icet.&l.distinft.utconstitueretur.ibi,expertuscredo,&c.
*■ Nam usus & ars docuit, quod sapitomnis hotao;&,fetua
dum Aristotelem in prine. Metaphysicae, Exp eri entia fecit
artem,&omne artificium per exercitium recipit incremen fautij.(j.j.legu.5
tum, ff. de auro & arg. leg. 1. seruis legatis. 'ornatricibus. Licriihenpublic
Ad iuris ergo & iustitiae regimen & exercitium pertinet, Rationis, qui i
t utofferatur ei libellus, qui uocaturih iudicium,ut C.dc IjM&inauth. i
'J
■ C
a tu
s'F^oq;enitt
|TOetab.exhibJ
| Js'^lhutem-. qi
*lnericio,C.deer
H>oMatis,C
!!'Mea^nondist
Pr
'W. rej
__ »• - m a
professbnbus est traditum, inserendo: non quod ipsaspo- ,?m’^q;pfOscr-
fitiones femper fore seqiiendas asieram,cdm a liquas earum qnq;pr0 serit
sint negatiuiC, aliqua etiam impertinentes,aliqu®ueroui- J^inproa^jo
deanturposiuesolum ad instrudionem materis,superqua i. Wcium.qnn;p
formantur: sed ut ex ipsis aliqu?, prout negotiis solertcau,
sidicusuidebitcongruere, assumantur, nonnunquamfor-
mas etiam instrumentorum in diuersis contrastinus J Hvj.postaPD
lias utiles adnedendo. Vbi autem diuersie libellorum o , ^^oneprineir
m?e legales in hoc tra&atu insertxinueniantur, dixilupr
de actseu petit, ^.postremb. . | 'ecqui
Haec aure quarta pars in quihqjsubdistingueturp'
tes.quia totidem liber Decretalium habet partes, r
autem,quam ad hanc perueniattir doctrinam,pr^no H.^^liti.d, si In
est, Quidsitlibellus,&undedicatur: quotsuntspea ' F^^inauth j
bello^m : quot modis accipiatur libellus :quid con i r W auth.d
debeat: ansitdesubstantiaiudicij: ^nadorpossitabe
prosecutione desistere:anpossit mutari,uelemen a . •
sit eius effedus i in quibus causis offeratur, uel non , J ’
& cui: quando,& ubi offeratur: qualiter condpiatur. q
liter porrigatur,&recipiatur: qualiter impugnetu - ~
telis circa eum adhibendis.
lit. contest.authen. offeratur, qua estiij. q.iij.tf.spatium.in , ;u . ?
quo quidem omnis mens,intentio & adio afforis contitie- V
ri debet.ut C.de eden.edita.& inferius apparebit. tVndc
licet frequens meditatio sit carnis afflictio, ut in libro Ec- Wtahdibcllu
clesiastes c.xij.tamen curare & uigilare debet causss patro- monis, &in q
nus, ut eum rit6 concipiat,ne clientulum ex ineptaconce- iob.c.j.Nonnunq
ptione cadere ab aftione contingat, ut extra deiudic.exa- wwiaiplerisq}
minata. & ff. si men.fal.mo.dix.l,unica,respon.j.C.defon «ni,ij,$,|iGeta
mul. & earum impe.l.j. nam iuxta formam petitionissen- Qiiotmodis
tentia debet di «flari, ut extra de simo.licet Heli. & de accus. ,,
qualiter.ij. prope fi. t Cum igitur circalibellorumconce
ptionem grande periculum immineat, & quasitotauisiu- :®
diciorum in eis rit6 concipiendis consistat, pauciq; repe- p
rianturin hoc plend instrubti: imo nullus est,quiplefUnqi
in his uano non abducatur errore b,
proinde in hac quarta parte doffri b Errore.] Extradt
nam superhoc intendo utilem trade immuni.eccl.adiursis.
re, prout Spiritus sandi gratia inspi- uer.cateriim.
rauerit, iugisq; causarum experien-
tia edocebit. Hunc autem morem in hac quarta parteser-
tiaredisposui: nam titulos libri Decretalium, uelut cun-
dislurisperitis notos, prosequar, superquolibet libellos
formando, & ad Canonistarum instrudionemlibellos ci-
uiles cumpositionibus, proutpossibilefuerit, &alegum
fitiones semper fore seqiiendas a sleram, cum aliquae earum