Dclureiurando.
p
4
ii
hfdinu tfl <rator domino Papas, Ixiij. distimft. tibi. T Et not. quod
i ciim nrimA in reaem nr^ftar illud iuramentumle-
s
/ ■■
' <r
«MI***
«uti1'8','.’■
'ociwjdtio^taa
solutiotquapctiunil
usiudicdioni!tp|
cceptionej^wtert'
: augerisieri#
wjbiptisira^
prcciuiicimiirtiii
wnpotefaliaitntt^
tppofiiwwetiilwi
iMcrib^
tit,s.de edi.instru.^.postquam.uersi.
ibi autem. Qualiter, Se quas iurent
aduocati hodie prius quam admit-
tanturad postulandu,in const. Gre
gor.x.depostul.propetadum p.ubi
dehoc dicemus. Qualiter clericus
iuret episcopOjiiel capitulo, extri ,
de uerbo.sign.cum cletici.xxiij.dist. ’
quanquam. Qute,& qualiter iuret
cledtus,xxiij.dist.quanquam. & viij.
q.iij.Artaldus. Desacramento^ff
prsestant milites,ij.qj. prohibentur.
& melius s.de procur.uer.j.$.item q>
est miles.& debet acculare, uersicul.
item excipitur,quod est miles. For-
ma iuramenti minoris in uenditio-
ne rei suse prjestiti, J.deemp.& uend. >*
§.nunc dicendum, in prima forma,
uersi.illud. Formaiuramenti, quod s
prtestaiuxor existens in minori seta
te,ne ueniat contra alienationem rei
dotalis,eod.tit.uersi. iij.$.qudd si u-
xor.&uer. & no. generaliter. For-
ma iuramenti, quod praestat frater,
uel consors super habendo ratum,
quod per fratrem, uel consortem fa-
ctum est,eo. §. uersic.porrd q. For-
ma iuramenti,quod priestat Abbas,
uel Prior positionibus respondens,
cx.de testi.priesentiumJib.vj. prope
prine. Formasacramenti illiman-
tis iniuriamj.de iniur. uersic.& not.
Item quid iuret iudex , extrideiu-
reiur. uenientes. Forma iuramenti
eius,qui ab excommunicatione ab-
soluitur,s.desententia, §. ut autem,
uer.porrd. t Et no. quod triplex
forma iurandi secundum triatempo
rainuenitur. In Lege ueteri juraba-
tur sic:Viuit Dominus:uiuit anima
mea.hic, uel hxc addat mihi Deus,
xxij.q.j.iurabunt. extra eo. & si epi-
scopus. In primitiua ueroecclesia
sic:Testis est mihi Deus,testis est mi
hi conscientia:hoc dico coram Deo,
ca.q.sipeccatum.Hodie sic: per Deu
patrem,& filium & spiritum sandlu:
sic me Deus adiuuet: per istas sacras
reliquias: per ista sandam crucem:
& similia, xxxvj.q.vj. de parente-
tt la.Ixiij. distin. tibi. t Quid si is,
qui aliquid tenetur mihi facere per
juramentum, obtinet a me dilatio-
nem,uel absolutionem* nunquid est
extoto A juramento absolutus < Vi-
detur,quod non: quiaDeo redden-
dum est juramentum,ut ex.eo.c.de-
bitores.&c.&si Christus. uersus fi-
nem,ibijedde Deo,&c.xx.q.j.si pec
catum.in prine.Dic, q> si iuramentu
fatlum estin fauorem Dei, intendes
per illud se Deo obligare,non potest
abhomineabsolui,nisi percommu-
tationem in melius, ex. deuot.ma-
gnse.Si uerd in fauoremhominis, &
ille sponte absoluit, postea non tene
tur.Etidem est in dilatione,secun-
dum quod fa&.a fuerit.extra de spon
sal.praeterea r.j.extra deusur. consu-
luit.& uide S.de legat.$. nuncosten-
dendum. uersiculo, hoc quoque s.
est,siue iUrctur super Euangelia, siuc
Quatite?dessorati
di iurent, habetur de
mag.cdj.in de.
’ Properandum. j
Hanc hodie non habe
mus.
Ver sicui. porro.]
Complura simdia colli
gasex comor.quaspo
sui tod.tit.super rubris
ca, 0- maxime m pri*
mo er secundo mem*
bro, per quas iMm
multos cafas pe? duto*
rem omissbs.
Prsterea.] ibi seri
psi super ultima gL
Ver. hoc quoq}.]
De statutc corporum,
collegiorum i uel uni,
uerfitatu/m iurato pre
cis e, ita quod abfolutio
sieri non, pofiit: uide9,.
quod dixi extra de his,
qua fiunt a ma.parte
cap.c./.adsi mgl.per
hanc. Vitra ibi/cripta
sidendum, quod aliqui
distmxerut, ut s.an fia
tutu habeat rc/pessum
ddDetwi,an ad iuran*
tiwm commodum ? Pt
estsdendtM^Mar.
dePa. dd qusstionem,
an ualeat claufiula, qud
ponitur in fiatutU tura
tis per cilles ad officia,
les,sic,quod absolutio'
4 concilio, uel regno
haberi non posiit: dd
negatiuam alleg.sfde
pafld. pen.si fer. uen<
fiicut. §.apud Pompo,
niurn. sf de leg.iij.si
quis, in prin. deposil.si
ss. communi diui.in hoc
iudido. S.ficomieniat.
de ossic. pnefi.Lpen.de
acquir. btred. I. ispo/
test. dereg.iar.L nemo
poteslglad. 0-l.eius
est. & l. nihil tam.e^
ss. de pass. ius publi*
ctem.prosiociosipccn^
uenerit. dedon. inter
uir.&uxor.Lqucdau.-
tem.§.uxori. Necpoa
teft quisJibiipfi obliga
rit ss. de pass.si plures.
Inftit. deinterdifl. §.re
tvnendte. ss. de fideius.
l.haeres. §.sieruu.z^est
expreswn ssdecuifl.
l.si ei. Magis /secisire
ad partem contrariant
allegando, certum est,
cuique licere ius sibs
competens rejsiuere^
C.de tempor. ap. Lsin.
q i super
udicdrej^fi^^'
wde,deiwrciur« Ko/
itutii.
InteWo.] Qjidli»
Itriuret ressor eccle*
)k, uel curatwscripsi
^ojlHojlien.supri eo.
tit.tua. De iuramen*
regentium
lu.in demen.de reltg.
do.quia contingit. uer=>
stcul. illi etiam, er de
timento tutorum QT
curutorm ibi notat.
Qualiter iurent cuslo
desememm htreticd
liwnjO- ipsoruwi mini
habetur 'm cie. de
Iwetic.c. j. §. porro.
no
dxJ
loctu $do J
/Y* » H
• z t Sed non dicitur san£his:quia tl6 firialiter illud cori
im in quibus iu/
Janir in litem, officium iudicis consiftat, patet: nam pro-
ter hoc dicuntur arbitrariae: quia iudicis arbitrio fit in eis
Jgstitutio, utInstitut.de offic. iudic. §. praeterea quasdam,
Q commo* 1. *ij- $ non erit per se scntenria,sed sup-
jenjentum prioris lententia,siueexeeutio. Sed,secun-
dmnloan. hic, quantitas quanti in litem iurauerit,uenit
^natura aftionis,ff.de iudic. solemus. extra de causa pos-
ses.&propri.cum ecclesia. nam ex natura aftionis quando-
nue crescit in duplum, ff. ad 1. Aquil. contra negantem, ff.
Joc.conduftores. & ciim agitur ad rem aftione exempto,
gt condemnatio etiam ad interesse,secundum quosdam,uc
jjo.sf.de aft.emp.l.j.Et quandoque ad rem agitur, & ad cau
tionein solummodo fit condemnatio, utff. dereiuend.in
bonsfidei. ff. de legat, j. seruo legato.in fi.& l.cum seruus.
f ltem quando pentione haereditatis agitur, etiam ad ea,
qusepostea possessa sunt, condemnatio fit,ut C.de pet.hae -
red.l.iiij.ad idem extra de re iudic. abbate, lib. vj.Item quia
hic dolus,qui post litem contestatam admissus est, uaide
speftatad osficiumiudicis, utff. de aedil.cdi. aediles.$.item
(ciendum.Sic ergo dicat iudex : quiauideoreumdolosum
inrestituendo equum deposicum, condemno eum,ut det
tali centum , quia in tantum iura-
iwrawitj Dixi de I uichffdeappel.l.pen.$.iussus.Arg.
Mtiru fe tamen conira przmiss» = quia ciim
petitur, non debet fieri conde,
mnatio ad quantitatem,nili illape-
m’ titafuerit,C. defideicom.hb.l.fin.&
U Vi fandus.] iH^mff com.diuid.ut fundus"*, tlllud
regulare siUit ex natu- autem omittendum nonest, quod
r4 assionistuelsit no> diuerfe juramentorum formteiniu
petitio >Ht eji di- ris corpore continentur, quas bre-
uitatis causa ad pr^sens omittimus:
sed te ad loca, ubi inuenire poteris,
remittimus. Juramentum accusatoris,uel testis incausa
matrimoniali,uelrestium synodalium, uel etiam aliorum,
habesxxxv.qusest vj.cap.si duouiri.§.ecce.&cap. sequen.
extridetestibus,fraternnaris.supradetesti.$.sequitur. De
{aeramentocalumnia supra deiur.cal. $. nuncdicamus.&
$.restar.uer.sedpone. Desacramento, quodprtestat, qui
uxorem reconciliat,infra de sponsalib.^.fim De juramen-
to separationis uiri & uxoris,infra de diuor. uersic. in sum-
ma. De sacramento redeuntis ab haeresi, uel d quolibet
horrido crimine,j.quaestione vij.quoties.extride pur.can.
inter.deconsec. distintl. ij. ego. xj. qurest. iij. ciim aliquis-
xij.qutest. ij. deuiro. De juramento, quod praestatlmpe-
cutn primo eligitur in regem,praestat illud iuramentum Ic-
gatosedis apostolicae: postmodum uerd, quando corona-
tur, iterum illud praestat domino Pa
I Pape.] dehis uide n pxn. De iuramento,quoduasal-
lus praestat domino, xxij. quajst.ult.
deforma.&J. defeu. De lutamen-
to compurgatorio, &: eorum qui sc
purgat, extr& de pur.ca.quoties.& c.
constitutus. ij. qutest.v. auditum.&
cap.omnibus. & s. deabol. 8c pur.c.
fin. De iuramento , quod patriar-
choe.archiepiscopi & episeopi prte-
stantdomino Papae, ex. de iureiur.
ego.c.dist. inea.ex. depriuil. anti-
qua. Qualiter, & qmeepiscopusiu
ratarchiepiscopo, ex*, de mreiur.nul
Ius.&c. intelledlo. & de reb.eccle.
non alj.si quis.xxiij.dist.quanquam-
& ex.dema.&obed.diledi. Quali-
ter abbas iuratepiscopo,ex.desimo.
ne Dei. Qualiter, & quae rex iurat
■ in coronatione,eo.tit. ueritatis.&c.
, , - r----. o intelledo0. Formaiuramenti, qcF ij tInsummano. quod nihil inter
^^9dibin9tingL praestar.qui instrumcntum refici pe- i J’
Speculi pars 4.
f Seanow U1VH.W» >MM^u».^ui«uuuii-«mi.criuuuvui*
T Limauit:undequae desunt,supplerepotest,ff.de re iudic.
TMM pX. Etjioistisaaionibus, Pr Jertir- -
i! - in lirem, officium iudicis confiftat. 1
:S
32
jf*» bt|» ji
p
4
ii
hfdinu tfl <rator domino Papas, Ixiij. distimft. tibi. T Et not. quod
i ciim nrimA in reaem nr^ftar illud iuramentumle-
s
/ ■■
' <r
«MI***
«uti1'8','.’■
'ociwjdtio^taa
solutiotquapctiunil
usiudicdioni!tp|
cceptionej^wtert'
: augerisieri#
wjbiptisira^
prcciuiicimiirtiii
wnpotefaliaitntt^
tppofiiwwetiilwi
iMcrib^
tit,s.de edi.instru.^.postquam.uersi.
ibi autem. Qualiter, Se quas iurent
aduocati hodie prius quam admit-
tanturad postulandu,in const. Gre
gor.x.depostul.propetadum p.ubi
dehoc dicemus. Qualiter clericus
iuret episcopOjiiel capitulo, extri ,
de uerbo.sign.cum cletici.xxiij.dist. ’
quanquam. Qute,& qualiter iuret
cledtus,xxiij.dist.quanquam. & viij.
q.iij.Artaldus. Desacramento^ff
prsestant milites,ij.qj. prohibentur.
& melius s.de procur.uer.j.$.item q>
est miles.& debet acculare, uersicul.
item excipitur,quod est miles. For-
ma iuramenti minoris in uenditio-
ne rei suse prjestiti, J.deemp.& uend. >*
§.nunc dicendum, in prima forma,
uersi.illud. Formaiuramenti, quod s
prtestaiuxor existens in minori seta
te,ne ueniat contra alienationem rei
dotalis,eod.tit.uersi. iij.$.qudd si u-
xor.&uer. & no. generaliter. For-
ma iuramenti, quod praestat frater,
uel consors super habendo ratum,
quod per fratrem, uel consortem fa-
ctum est,eo. §. uersic.porrd q. For-
ma iuramenti,quod priestat Abbas,
uel Prior positionibus respondens,
cx.de testi.priesentiumJib.vj. prope
prine. Formasacramenti illiman-
tis iniuriamj.de iniur. uersic.& not.
Item quid iuret iudex , extrideiu-
reiur. uenientes. Forma iuramenti
eius,qui ab excommunicatione ab-
soluitur,s.desententia, §. ut autem,
uer.porrd. t Et no. quod triplex
forma iurandi secundum triatempo
rainuenitur. In Lege ueteri juraba-
tur sic:Viuit Dominus:uiuit anima
mea.hic, uel hxc addat mihi Deus,
xxij.q.j.iurabunt. extra eo. & si epi-
scopus. In primitiua ueroecclesia
sic:Testis est mihi Deus,testis est mi
hi conscientia:hoc dico coram Deo,
ca.q.sipeccatum.Hodie sic: per Deu
patrem,& filium & spiritum sandlu:
sic me Deus adiuuet: per istas sacras
reliquias: per ista sandam crucem:
& similia, xxxvj.q.vj. de parente-
tt la.Ixiij. distin. tibi. t Quid si is,
qui aliquid tenetur mihi facere per
juramentum, obtinet a me dilatio-
nem,uel absolutionem* nunquid est
extoto A juramento absolutus < Vi-
detur,quod non: quiaDeo redden-
dum est juramentum,ut ex.eo.c.de-
bitores.&c.&si Christus. uersus fi-
nem,ibijedde Deo,&c.xx.q.j.si pec
catum.in prine.Dic, q> si iuramentu
fatlum estin fauorem Dei, intendes
per illud se Deo obligare,non potest
abhomineabsolui,nisi percommu-
tationem in melius, ex. deuot.ma-
gnse.Si uerd in fauoremhominis, &
ille sponte absoluit, postea non tene
tur.Etidem est in dilatione,secun-
dum quod fa&.a fuerit.extra de spon
sal.praeterea r.j.extra deusur. consu-
luit.& uide S.de legat.$. nuncosten-
dendum. uersiculo, hoc quoque s.
est,siue iUrctur super Euangelia, siuc
Quatite?dessorati
di iurent, habetur de
mag.cdj.in de.
’ Properandum. j
Hanc hodie non habe
mus.
Ver sicui. porro.]
Complura simdia colli
gasex comor.quaspo
sui tod.tit.super rubris
ca, 0- maxime m pri*
mo er secundo mem*
bro, per quas iMm
multos cafas pe? duto*
rem omissbs.
Prsterea.] ibi seri
psi super ultima gL
Ver. hoc quoq}.]
De statutc corporum,
collegiorum i uel uni,
uerfitatu/m iurato pre
cis e, ita quod abfolutio
sieri non, pofiit: uide9,.
quod dixi extra de his,
qua fiunt a ma.parte
cap.c./.adsi mgl.per
hanc. Vitra ibi/cripta
sidendum, quod aliqui
distmxerut, ut s.an fia
tutu habeat rc/pessum
ddDetwi,an ad iuran*
tiwm commodum ? Pt
estsdendtM^Mar.
dePa. dd qusstionem,
an ualeat claufiula, qud
ponitur in fiatutU tura
tis per cilles ad officia,
les,sic,quod absolutio'
4 concilio, uel regno
haberi non posiit: dd
negatiuam alleg.sfde
pafld. pen.si fer. uen<
fiicut. §.apud Pompo,
niurn. sf de leg.iij.si
quis, in prin. deposil.si
ss. communi diui.in hoc
iudido. S.ficomieniat.
de ossic. pnefi.Lpen.de
acquir. btred. I. ispo/
test. dereg.iar.L nemo
poteslglad. 0-l.eius
est. & l. nihil tam.e^
ss. de pass. ius publi*
ctem.prosiociosipccn^
uenerit. dedon. inter
uir.&uxor.Lqucdau.-
tem.§.uxori. Necpoa
teft quisJibiipfi obliga
rit ss. de pass.si plures.
Inftit. deinterdifl. §.re
tvnendte. ss. de fideius.
l.haeres. §.sieruu.z^est
expreswn ssdecuifl.
l.si ei. Magis /secisire
ad partem contrariant
allegando, certum est,
cuique licere ius sibs
competens rejsiuere^
C.de tempor. ap. Lsin.
q i super
udicdrej^fi^^'
wde,deiwrciur« Ko/
itutii.
InteWo.] Qjidli»
Itriuret ressor eccle*
)k, uel curatwscripsi
^ojlHojlien.supri eo.
tit.tua. De iuramen*
regentium
lu.in demen.de reltg.
do.quia contingit. uer=>
stcul. illi etiam, er de
timento tutorum QT
curutorm ibi notat.
Qualiter iurent cuslo
desememm htreticd
liwnjO- ipsoruwi mini
habetur 'm cie. de
Iwetic.c. j. §. porro.
no
dxJ
loctu $do J
/Y* » H
• z t Sed non dicitur san£his:quia tl6 firialiter illud cori
im in quibus iu/
Janir in litem, officium iudicis consiftat, patet: nam pro-
ter hoc dicuntur arbitrariae: quia iudicis arbitrio fit in eis
Jgstitutio, utInstitut.de offic. iudic. §. praeterea quasdam,
Q commo* 1. *ij- $ non erit per se scntenria,sed sup-
jenjentum prioris lententia,siueexeeutio. Sed,secun-
dmnloan. hic, quantitas quanti in litem iurauerit,uenit
^natura aftionis,ff.de iudic. solemus. extra de causa pos-
ses.&propri.cum ecclesia. nam ex natura aftionis quando-
nue crescit in duplum, ff. ad 1. Aquil. contra negantem, ff.
Joc.conduftores. & ciim agitur ad rem aftione exempto,
gt condemnatio etiam ad interesse,secundum quosdam,uc
jjo.sf.de aft.emp.l.j.Et quandoque ad rem agitur, & ad cau
tionein solummodo fit condemnatio, utff. dereiuend.in
bonsfidei. ff. de legat, j. seruo legato.in fi.& l.cum seruus.
f ltem quando pentione haereditatis agitur, etiam ad ea,
qusepostea possessa sunt, condemnatio fit,ut C.de pet.hae -
red.l.iiij.ad idem extra de re iudic. abbate, lib. vj.Item quia
hic dolus,qui post litem contestatam admissus est, uaide
speftatad osficiumiudicis, utff. de aedil.cdi. aediles.$.item
(ciendum.Sic ergo dicat iudex : quiauideoreumdolosum
inrestituendo equum deposicum, condemno eum,ut det
tali centum , quia in tantum iura-
iwrawitj Dixi de I uichffdeappel.l.pen.$.iussus.Arg.
Mtiru fe tamen conira przmiss» = quia ciim
petitur, non debet fieri conde,
mnatio ad quantitatem,nili illape-
m’ titafuerit,C. defideicom.hb.l.fin.&
U Vi fandus.] iH^mff com.diuid.ut fundus"*, tlllud
regulare siUit ex natu- autem omittendum nonest, quod
r4 assionistuelsit no> diuerfe juramentorum formteiniu
petitio >Ht eji di- ris corpore continentur, quas bre-
uitatis causa ad pr^sens omittimus:
sed te ad loca, ubi inuenire poteris,
remittimus. Juramentum accusatoris,uel testis incausa
matrimoniali,uelrestium synodalium, uel etiam aliorum,
habesxxxv.qusest vj.cap.si duouiri.§.ecce.&cap. sequen.
extridetestibus,fraternnaris.supradetesti.$.sequitur. De
{aeramentocalumnia supra deiur.cal. $. nuncdicamus.&
$.restar.uer.sedpone. Desacramento, quodprtestat, qui
uxorem reconciliat,infra de sponsalib.^.fim De juramen-
to separationis uiri & uxoris,infra de diuor. uersic. in sum-
ma. De sacramento redeuntis ab haeresi, uel d quolibet
horrido crimine,j.quaestione vij.quoties.extride pur.can.
inter.deconsec. distintl. ij. ego. xj. qurest. iij. ciim aliquis-
xij.qutest. ij. deuiro. De juramento, quod praestatlmpe-
cutn primo eligitur in regem,praestat illud iuramentum Ic-
gatosedis apostolicae: postmodum uerd, quando corona-
tur, iterum illud praestat domino Pa
I Pape.] dehis uide n pxn. De iuramento,quoduasal-
lus praestat domino, xxij. quajst.ult.
deforma.&J. defeu. De lutamen-
to compurgatorio, &: eorum qui sc
purgat, extr& de pur.ca.quoties.& c.
constitutus. ij. qutest.v. auditum.&
cap.omnibus. & s. deabol. 8c pur.c.
fin. De iuramento , quod patriar-
choe.archiepiscopi & episeopi prte-
stantdomino Papae, ex. de iureiur.
ego.c.dist. inea.ex. depriuil. anti-
qua. Qualiter, & qmeepiscopusiu
ratarchiepiscopo, ex*, de mreiur.nul
Ius.&c. intelledlo. & de reb.eccle.
non alj.si quis.xxiij.dist.quanquam-
& ex.dema.&obed.diledi. Quali-
ter abbas iuratepiscopo,ex.desimo.
ne Dei. Qualiter, & quae rex iurat
■ in coronatione,eo.tit. ueritatis.&c.
, , - r----. o intelledo0. Formaiuramenti, qcF ij tInsummano. quod nihil inter
^^9dibin9tingL praestar.qui instrumcntum refici pe- i J’
Speculi pars 4.
f Seanow U1VH.W» >MM^u».^ui«uuuii-«mi.criuuuvui*
T Limauit:undequae desunt,supplerepotest,ff.de re iudic.
TMM pX. Etjioistisaaionibus, Pr Jertir- -
i! - in lirem, officium iudicis confiftat. 1
:S
32
jf*» bt|» ji