DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.51541#0342
342 Specui. lib.IIILPartic.ITL
[ibi minanti obligduit omnia [uabona, cr duos sideiussbres dedit:
egit creditor contrd unum sideiuffbrem , qui [oluit dimidiam debiti,
fcr habuit iura ceffa per creditorem: egit contra, debitorem, eius
bond, qu£ non [ierunt defensia, cr sic data suit omnium illorum te*
inita 9 ZFdemumltnsblutum: nec [ussicicbant qd quantitatem, quam
[oluerat: egit contra
secundum sideiussbrem
creditor , CFille [oluit
aliam dimidiam,& ha*
buitiura cessa: agit i=
[te sideiussbr contra
primum, petens dimi*
diam bonorwm sibi da*
torum vnsiolutu: ille di-
cit,[e no teneri: quia no
habet plus de re siua:
quaerebat, quid iuriss
quod teneatur, allegat
cofjjhre de tribus, quae
requirit hypothecaria,
debitum,obligationem,
Cr rem suisse in bonis
tempore obligationis
in [pedali, uel etiam
^bjl in generali: de
quo s.tit. proximo. Ite
cum primus dimidiam
debiti [oluerit, eF [e*
eundus dimidiam, £*
quum e& per dimidiam
competere bona debi*
toris, ut emolumentum
cum damno conueniat:
hodie sussicit regula,
qui sientit. libro vj. ubi
concor. item jacit C. de
sideiuf. non re sse. Injlit.
tod. Q.siplures. jsipro
[ocio, uerum.§.si tres.
S VMMAR1FM.
1 sfi Inflrumentum qualiter fit
in fideiufor i a Jubssitutione
sormandum.
2 F'idetusfor anfemp er inipfo con-
tractu principalis debiti ad-
hibeatur.
3 Satifdatum non uidetur > nifi
cautum duret.
4 Inftrumentum qualiter fit Con-
* f ciendam, ubi quis negotian-
di caufa in aliqua arte, pecu^
niam recepit, &fideiujfor in-
tercefit.
5 Inftrumentum mutui, ubi da-
tur fideiujfor,quem partes uo
lunt principaliter obligari^
qualiter fitformandum.
6 Venditore maiore xxv. annis
fideiuforem pr&fiante, quali ■
ter fitpost infir umentur» uen
ditionis (cribendum.
7 Conflit utor, fideiujfor & man-
dator in quo di ferant.
8 Fideiujfor anpofiitfe in duriore
caujam obligare.
p Fideiujfor foluens ufieras credi-
tori, an easpofiit a debitore re
io
n
12
Ad contrarium allegat:
quiaprimushabet ce si
sa iura competentia cre
ditori,et creditor,qua*
diu integre sibi [olu-
tum essiet, pfffet pE
gnus retinere, C.de di*
strass.pig.quamdiu. cs
C. fi unus ex pluribus
har.Lij. CFfs.depig.
ultione, si necessiarias.
Item pre eo, quod res non ualet ultra partem siam, C. deposil.fin.ssi
pro siocio,l.si Titius. Item diligentia debet proficere,jside[eparat. de*
bitor. C. deaUuuion.Lsin. Soluitdistimguendo, anfimul, uel diuifim
fi ssa suerit cefiio. Primo casi siunt £ qualiter diuidendafff. de pignor.
si debitor.ctl.sisindus. $.si duo.&de Salui.'mterdic.l.j.§.j. Secun*
do casiu prodeflprimo uigilassie, ssi de bon.autor. iud.posiid.siexpe*
dierit. §. j. cr qua infiaud. cre.l.pupillus. nam cr ipficedentipr£*
fertur cesiionanussi contejhtus est, uel denunciauit, uel partem de*
biti recepit, C. de nouat.sii delegatio, aque, uel sortius praferri debet
secundo cefiionario :nam emptori obstant, qu£ obfhrent uenditori,
[si communi diuid. I. m hoc iudicio. $. si conueniat. fecit de hoc C. de
rei uend.l. quoties.de har.uel a ss.uen.qui sratribus. Quaerit demum,
quid si primo cesiituni, CF demum alteri, prius quam alter ageret,
quis praferetur l Putat dicendum, ut in prad. l.fii delegatio. C.de no*
uat. hic Alber. Gal. plus infijlit,quia extra uolumen. Item [ciendum,
quod vber.de Bob. CF Alber. Pap.siperl.j.C.desideius.tenent,quod
si committens malesicium deditsideiussbres communi, CF propter il*
lud bona[ua siunt publicata, uel consisicata communi, cz condemna*
tus edi etiam in centum, quod sideiujsores non tenebuntur ad illa cen*
tum: licet plures aduocati teneant contrarium, per ipfdm l. cs per Lin
cuperare.
Creditor accipiens fideiujfore,
CFpignus, an poterit jideiujfo^
rem conuenire.
cogens contra aliquem aUio-
ne legis Aquilia, fi deder it fi-
deiisiforem , an ille teneatur
ad duplum.
Fideiubenspro re certa,nonpo-
[ [ildperq
| tpednon*
t4
i$
i3
i?
20
21
22
23
24
twi, quot
tefl teneri pro alia.
Inefeuidentur, qua inccntinen
t i fiunt.
Fideiu for intercedens pro pro-
mifor e de iudiciosifii > an lata
fententia teneatur. ^F num.
iientosti
sue dUiott
iebitore,et
, qu£ritur,
riategiffec
Ut etiam al
&uidetur-.
quia res in
dd, C. res
tdl.mrubn
tuw, extra
cpen.Vber
tliu.Cdesi
tenet contra
terpedatio si
unwm,contr
prodet cred
unum fit de>
dem fonte,
seriptura: c
contra ftus,
id apparet ci
non neglexij
■ fetuto punie.
' [dtisfe
Item si uocat
soresolo liber
debitor, iam
[et creditor c
iuradeduobu'
putandi: dia
ium,qiiodht
l-fin. C.de duc
Vel alienis.]
ditantor.
deorum
^,s’auta11
, pnnt>ncio
“s'psiA.&
''"'ntur.o,,.
ttr°mniaia
&»*
l . rteUe n, c
MlcXCOnc
* bsni^-
W,sont
n ^eol.1
Exceptiones reo competentes an
competant fideiufor i.
Iniuria faFia fideiufori an no-
cere pofiit debitori.
Fideiujfor emittens exceptione
perpetuam & peremptoriam,
an pojsit conuenire debito-
rem.
Debitore promittentefoluere cer
tadie, datofideiujfore fiiposl
hoc creditor illa terminupro-
rogaverit , an fideiujfor am-
plius teneatur.
Oblatione facta de debito, esi con
fign at io ne, &depofitione,an
fitfblata & obligatio.
Fideiujfore denunciante credi-
tori, ne numeret pecunia de-
bitori, an fi pofiea numeret,
obsiabit exceptio.
Fideiujfor priusquafideiubeat,
dicensfe nolle teneri fi contin-
gat eumfideiubere, (fo creditor
■confenfit, an tenebitur ,fipo ’
fi e afideiubeat.
Obligatiofideiufor ia an, dr qua
liter fioluatur per aditionem
hareditatis.
Obligatio fideiuforia principa-
lis dicitur per dationem in fo-
latum extingui.
mss leges. Es tunc procederet dduocutorum opmio.Consifatio enim
recepissettotum, quantumcunquemultum: fedi/n pr<edi^iscfiiis
nonfic. Vt continuem Lombdrdos,ficus, qubd prsdillisuperlfite*
iuffbr. [s. eod.tit. CF Guido de Suzsiuper Lnutta. C de[olut.tenfi,
qubddsto, sideiu[sor non inquietetur 4 creditore,poterit eiossorc
debitu:cF cogi debebit creditor fibi cedere ditiones coird debitorem,
perl.sideiujsoribussuccum.sf.eo.Necobjhtpr£d.l.nulld.qusloqs
tur in eo,qui non habebdt ius.uel cdusun osferendi. Vbert.de BcL
cit hocpldcuifse PUc.non rnsio, quid Cyn. hoc fetis trdftdtinl.firu C-
eod. tit. ubi dicit Dyn. tenere primdtn. Item pone, qubd debitor duos
sideiuffbres dedit creditori, CF omnes siunt in [oiidwn obligfi tr in-
egit creditor cum uno: quaritur, dn pofiit aliirm conueidressici
Vbert. etium alium liberatum effe pro illa, qudin recepit creditor
transigente, illud enim extenuat debitum,ffi.de tranfedl.l-CFps
de condic, wdeb.l. eleganter. §./. ZF dicit cafum expressivm 'f f f
CF ratio.dist.silex duobus, in sin. ZF ssi eod.tit.si sipulatiis.§.[ B oc
tiam sicias, qubd sideiuffbr contra sideiuffbrem non agit, ,
iura cessa, ssi eod. tit. ut sideiuffbres. Et quare aliud m tutori u , q
sine cesiione habent utilem contra cotutores, ibi not.in l.f- e J
afl. ubi etiam uide plenius per Cyn. in iiij. q. item PnCs ^on0t
fraudem. §.si principalis.side iurefisi. <CF per l. iij,insin,C.defm,6/
Sed,ut dicunt,illa lex primo loquitur de his,quisideiu/[erunt alifpro
quibus ius contraftus, non sisico[uccedente pro parte: sicetiam
refoondetur ad l.iij.de sin. pafi. Ad §. fi principalis, dic, quod loqui*
tur,cum exprefiim intercefiitpro eo,quod ab illo non pbffetexigi:^
uide,quodibiiiot. quia
diUersimodekgitur.Di
eunt ergo^ quedeim
commune [uccesseritil*
li,quafi mortuo s pro
[oc.aFione.§,pubi!ca*
tione.^Iujiit.prosoc.-
§.publicatione, sunterx
goabsolusoeum credi*
tor juccefiit debitori,
eF confefe eft obliga*
tioipforums.desol.k
Stichwn. §. aditio, cr
C.de padi, debitori, fi*
cit ad pnedisiaff. eod.
tit. de sideius. I. si debi*
tori creditor. dVra
nius. m prine,
ssideleg.j. si id, quod
mihi. §. j. C.adleg.ini
de uipub.l. tutoris. Ego
puto bene ditium per
pricdidos, ubi cxmax
kficio sit proprie con*
fisicatio: fedsi pomres
malesicia feifie in jraii*
dandis rationibus com*
munis, CF repertus [u*
iffet debitor in mille,
ZF nonaginta habeat
in bonis, qu£ siunt pro*
prie confisicata, fed in.
[olutum recepta, cor*
demnatio ad ccnsom
bene exigeretur afee*
iuffbribus.ldem,quan*.
do pro malesicio noa
debebatur consisicaf,
sed poena mdle
rum, ZF ad eandem
condemnatus, errece*
ptasuiffentbona, qu£
ualebantnonagifea,in
centum sieret a fideius*
[oribtisexaffiop&'pri
[ibi minanti obligduit omnia [uabona, cr duos sideiussbres dedit:
egit creditor contrd unum sideiuffbrem , qui [oluit dimidiam debiti,
fcr habuit iura ceffa per creditorem: egit contra, debitorem, eius
bond, qu£ non [ierunt defensia, cr sic data suit omnium illorum te*
inita 9 ZFdemumltnsblutum: nec [ussicicbant qd quantitatem, quam
[oluerat: egit contra
secundum sideiussbrem
creditor , CFille [oluit
aliam dimidiam,& ha*
buitiura cessa: agit i=
[te sideiussbr contra
primum, petens dimi*
diam bonorwm sibi da*
torum vnsiolutu: ille di-
cit,[e no teneri: quia no
habet plus de re siua:
quaerebat, quid iuriss
quod teneatur, allegat
cofjjhre de tribus, quae
requirit hypothecaria,
debitum,obligationem,
Cr rem suisse in bonis
tempore obligationis
in [pedali, uel etiam
^bjl in generali: de
quo s.tit. proximo. Ite
cum primus dimidiam
debiti [oluerit, eF [e*
eundus dimidiam, £*
quum e& per dimidiam
competere bona debi*
toris, ut emolumentum
cum damno conueniat:
hodie sussicit regula,
qui sientit. libro vj. ubi
concor. item jacit C. de
sideiuf. non re sse. Injlit.
tod. Q.siplures. jsipro
[ocio, uerum.§.si tres.
S VMMAR1FM.
1 sfi Inflrumentum qualiter fit
in fideiufor i a Jubssitutione
sormandum.
2 F'idetusfor anfemp er inipfo con-
tractu principalis debiti ad-
hibeatur.
3 Satifdatum non uidetur > nifi
cautum duret.
4 Inftrumentum qualiter fit Con-
* f ciendam, ubi quis negotian-
di caufa in aliqua arte, pecu^
niam recepit, &fideiujfor in-
tercefit.
5 Inftrumentum mutui, ubi da-
tur fideiujfor,quem partes uo
lunt principaliter obligari^
qualiter fitformandum.
6 Venditore maiore xxv. annis
fideiuforem pr&fiante, quali ■
ter fitpost infir umentur» uen
ditionis (cribendum.
7 Conflit utor, fideiujfor & man-
dator in quo di ferant.
8 Fideiujfor anpofiitfe in duriore
caujam obligare.
p Fideiujfor foluens ufieras credi-
tori, an easpofiit a debitore re
io
n
12
Ad contrarium allegat:
quiaprimushabet ce si
sa iura competentia cre
ditori,et creditor,qua*
diu integre sibi [olu-
tum essiet, pfffet pE
gnus retinere, C.de di*
strass.pig.quamdiu. cs
C. fi unus ex pluribus
har.Lij. CFfs.depig.
ultione, si necessiarias.
Item pre eo, quod res non ualet ultra partem siam, C. deposil.fin.ssi
pro siocio,l.si Titius. Item diligentia debet proficere,jside[eparat. de*
bitor. C. deaUuuion.Lsin. Soluitdistimguendo, anfimul, uel diuifim
fi ssa suerit cefiio. Primo casi siunt £ qualiter diuidendafff. de pignor.
si debitor.ctl.sisindus. $.si duo.&de Salui.'mterdic.l.j.§.j. Secun*
do casiu prodeflprimo uigilassie, ssi de bon.autor. iud.posiid.siexpe*
dierit. §. j. cr qua infiaud. cre.l.pupillus. nam cr ipficedentipr£*
fertur cesiionanussi contejhtus est, uel denunciauit, uel partem de*
biti recepit, C. de nouat.sii delegatio, aque, uel sortius praferri debet
secundo cefiionario :nam emptori obstant, qu£ obfhrent uenditori,
[si communi diuid. I. m hoc iudicio. $. si conueniat. fecit de hoc C. de
rei uend.l. quoties.de har.uel a ss.uen.qui sratribus. Quaerit demum,
quid si primo cesiituni, CF demum alteri, prius quam alter ageret,
quis praferetur l Putat dicendum, ut in prad. l.fii delegatio. C.de no*
uat. hic Alber. Gal. plus infijlit,quia extra uolumen. Item [ciendum,
quod vber.de Bob. CF Alber. Pap.siperl.j.C.desideius.tenent,quod
si committens malesicium deditsideiussbres communi, CF propter il*
lud bona[ua siunt publicata, uel consisicata communi, cz condemna*
tus edi etiam in centum, quod sideiujsores non tenebuntur ad illa cen*
tum: licet plures aduocati teneant contrarium, per ipfdm l. cs per Lin
cuperare.
Creditor accipiens fideiujfore,
CFpignus, an poterit jideiujfo^
rem conuenire.
cogens contra aliquem aUio-
ne legis Aquilia, fi deder it fi-
deiisiforem , an ille teneatur
ad duplum.
Fideiubenspro re certa,nonpo-
[ [ildperq
| tpednon*
t4
i$
i3
i?
20
21
22
23
24
twi, quot
tefl teneri pro alia.
Inefeuidentur, qua inccntinen
t i fiunt.
Fideiu for intercedens pro pro-
mifor e de iudiciosifii > an lata
fententia teneatur. ^F num.
iientosti
sue dUiott
iebitore,et
, qu£ritur,
riategiffec
Ut etiam al
&uidetur-.
quia res in
dd, C. res
tdl.mrubn
tuw, extra
cpen.Vber
tliu.Cdesi
tenet contra
terpedatio si
unwm,contr
prodet cred
unum fit de>
dem fonte,
seriptura: c
contra ftus,
id apparet ci
non neglexij
■ fetuto punie.
' [dtisfe
Item si uocat
soresolo liber
debitor, iam
[et creditor c
iuradeduobu'
putandi: dia
ium,qiiodht
l-fin. C.de duc
Vel alienis.]
ditantor.
deorum
^,s’auta11
, pnnt>ncio
“s'psiA.&
''"'ntur.o,,.
ttr°mniaia
&»*
l . rteUe n, c
MlcXCOnc
* bsni^-
W,sont
n ^eol.1
Exceptiones reo competentes an
competant fideiufor i.
Iniuria faFia fideiufori an no-
cere pofiit debitori.
Fideiujfor emittens exceptione
perpetuam & peremptoriam,
an pojsit conuenire debito-
rem.
Debitore promittentefoluere cer
tadie, datofideiujfore fiiposl
hoc creditor illa terminupro-
rogaverit , an fideiujfor am-
plius teneatur.
Oblatione facta de debito, esi con
fign at io ne, &depofitione,an
fitfblata & obligatio.
Fideiujfore denunciante credi-
tori, ne numeret pecunia de-
bitori, an fi pofiea numeret,
obsiabit exceptio.
Fideiujfor priusquafideiubeat,
dicensfe nolle teneri fi contin-
gat eumfideiubere, (fo creditor
■confenfit, an tenebitur ,fipo ’
fi e afideiubeat.
Obligatiofideiufor ia an, dr qua
liter fioluatur per aditionem
hareditatis.
Obligatio fideiuforia principa-
lis dicitur per dationem in fo-
latum extingui.
mss leges. Es tunc procederet dduocutorum opmio.Consifatio enim
recepissettotum, quantumcunquemultum: fedi/n pr<edi^iscfiiis
nonfic. Vt continuem Lombdrdos,ficus, qubd prsdillisuperlfite*
iuffbr. [s. eod.tit. CF Guido de Suzsiuper Lnutta. C de[olut.tenfi,
qubddsto, sideiu[sor non inquietetur 4 creditore,poterit eiossorc
debitu:cF cogi debebit creditor fibi cedere ditiones coird debitorem,
perl.sideiujsoribussuccum.sf.eo.Necobjhtpr£d.l.nulld.qusloqs
tur in eo,qui non habebdt ius.uel cdusun osferendi. Vbert.de BcL
cit hocpldcuifse PUc.non rnsio, quid Cyn. hoc fetis trdftdtinl.firu C-
eod. tit. ubi dicit Dyn. tenere primdtn. Item pone, qubd debitor duos
sideiuffbres dedit creditori, CF omnes siunt in [oiidwn obligfi tr in-
egit creditor cum uno: quaritur, dn pofiit aliirm conueidressici
Vbert. etium alium liberatum effe pro illa, qudin recepit creditor
transigente, illud enim extenuat debitum,ffi.de tranfedl.l-CFps
de condic, wdeb.l. eleganter. §./. ZF dicit cafum expressivm 'f f f
CF ratio.dist.silex duobus, in sin. ZF ssi eod.tit.si sipulatiis.§.[ B oc
tiam sicias, qubd sideiuffbr contra sideiuffbrem non agit, ,
iura cessa, ssi eod. tit. ut sideiuffbres. Et quare aliud m tutori u , q
sine cesiione habent utilem contra cotutores, ibi not.in l.f- e J
afl. ubi etiam uide plenius per Cyn. in iiij. q. item PnCs ^on0t
fraudem. §.si principalis.side iurefisi. <CF per l. iij,insin,C.defm,6/
Sed,ut dicunt,illa lex primo loquitur de his,quisideiu/[erunt alifpro
quibus ius contraftus, non sisico[uccedente pro parte: sicetiam
refoondetur ad l.iij.de sin. pafi. Ad §. fi principalis, dic, quod loqui*
tur,cum exprefiim intercefiitpro eo,quod ab illo non pbffetexigi:^
uide,quodibiiiot. quia
diUersimodekgitur.Di
eunt ergo^ quedeim
commune [uccesseritil*
li,quafi mortuo s pro
[oc.aFione.§,pubi!ca*
tione.^Iujiit.prosoc.-
§.publicatione, sunterx
goabsolusoeum credi*
tor juccefiit debitori,
eF confefe eft obliga*
tioipforums.desol.k
Stichwn. §. aditio, cr
C.de padi, debitori, fi*
cit ad pnedisiaff. eod.
tit. de sideius. I. si debi*
tori creditor. dVra
nius. m prine,
ssideleg.j. si id, quod
mihi. §. j. C.adleg.ini
de uipub.l. tutoris. Ego
puto bene ditium per
pricdidos, ubi cxmax
kficio sit proprie con*
fisicatio: fedsi pomres
malesicia feifie in jraii*
dandis rationibus com*
munis, CF repertus [u*
iffet debitor in mille,
ZF nonaginta habeat
in bonis, qu£ siunt pro*
prie confisicata, fed in.
[olutum recepta, cor*
demnatio ad ccnsom
bene exigeretur afee*
iuffbribus.ldem,quan*.
do pro malesicio noa
debebatur consisicaf,
sed poena mdle
rum, ZF ad eandem
condemnatus, errece*
ptasuiffentbona, qu£
ualebantnonagifea,in
centum sieret a fideius*
[oribtisexaffiop&'pri