DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.51541#0375
e
quod est
£
4
4
sic libellus concipitur:
Li B .Coram,&c.conqueros de P.
a quo peto xx.qu^ Titio seruo ipsiusj
uel filio mutuaui: unde, utpr^edida
pecuniam mihi reddat,ago contra i-
psum depeculioa&ione.&hoc,si te-
nes,quod sit nomen proprium aftio-
nis:alioquin dic, certi condidione
c ex mutuo de peculio c. tA&or er--
3 go sic ponet:
Po S.a(ftoris.Pono,quddT.estfi-
liustuus,uelseruus,ff.eo.l.j. in prin.
Si negat,procede,ut dixi s. de sol.
probandum.uer. porro. & J. qui fil.
sintleg.uer.porro.Item quod in tali-
bus ille te sciente contrahebat, & no
contradicente, ff eo. peculium. & 1.
depositi, §. fin. Item res illas ha-
bebat T. separatas d rebus domi-
nicis.Item quod tu pater,dei domi-
nus illiusT.es maior xxv. anfiis , f£
eo.licet.§.item adiicit.& l.quamTu=s
beronis.in prin.Item quodT. est ad-
huc in potestatesua, & adhuc uitiib
Si uerd sit mortuus, uel emacipatus,
uel manumissus , dicas sic: pono,q,
stituta.infasedAlber^
pr£ditius tenet credi»
torem non repelli, cuni
frutius siepdraii a fiola
sintsui,grsic cadunt
obligationem,ut prati
)ci.Dicebat autem,quod
filiiis poterit iUos coUi»
gere, ciitft sruclu6 sini
past suridi, ss de rei
ued.l. srutius. necdice/
tursaftum in fraitd&ri
creditoris,cum su& iu-
re utatur,arg.ss.de neg*
gest. atqui natura. &
cum me absente. extra
de elec-cum ecclesia.gr
(ic non obstdtffi quae iti
frdU.cre. qui autem. in
prlri. potisiime, quid
srutius,ut subs, perci»
pit silius, licet ex illis
patrem alat:uide ss. de
re iud.commodis prae»
iniorum i C. de excepi
reiiud.l. stipendia. C.
qu<e reS pig. oblig.pos.
l.fyem eoYwn.extra de
appellationibus,pasto»
ralis.vnultimagl.de si»
deiusibribui, peruenit^
fatgLpenuUimd.
retcstnV
hocpriuile^
n/Htudnt,^
s & ili.faf
tiprobonurir.
i’* >
buller uide,quae dixit Rof.in titul.de dc.de pecuU Irt hac ailione ne»
cessirid ex positionibus collige,qu£ ipsias fuerunt,
6 De peculio. ] ioan.de Bla. licet parum instet in hac materia,dicens, £
ipsanunquam secit [ua 2 £e^a c j f ceterum contrahenti cu
biirsam hydropica,ac» seruo^uel filio alicuius competitcon
cedit tamen iUi ditio, % tra dominum * uel patrem adtio de
non sit nomen atiionis, 5 peculio,quae est prsetona b :in qua
sedadietiio:adquodin n ”
ducit ss.eo.tit.licet. §. Iu
UdnusM dicitur dari
assionem mandati de
peculio. LibeUu etiam
sicsirmatsafta narra»
tioneytS'De mutuo fia
flo subdit LlB.Vnde
petitionem meam con»
tra ditium P.dirigo,uo
bis^,domine iudexjup
plico,utinquifitaquan
litate peculij ditii sierui
ad reddenda mihi illa
xx.per dissinitiuam /en
tendam condonetis. Di
citenim hunc libellum
firmandam ad infar
reahu, quibus petimus
ab his , qui nullo iure
sunt nobis obligati,uti.
qu£fitu.in prin. sf. eo.
hic dicit adinfar realis
aflionis dari de pecu»
tio,&,ut ibi dicitur, da ■ .
tur contra patrem, uel d septem menses sunttranladh d atem
Mndomlmm.etiiri Pore mortis'uel ««numifeionis. uel
mlsitin peculiis,emanc.pat.on.s, ss.quando afl.o de
tisessiet ibi sore tempore codemnationis.Probatur etiam,quod de pe-
culio commutatur peculium,& transit de una persona in aliam:quod
non essetsi persona essiet etiam obligata:patet id ffieo. C7 anciUarwn.
§,fii sieruus.propter quod sibi non placet sirma Rofipetentis direfte a
domino,ut reddat.Serueturergossecundum eum ,stilus realium. Sed
mihi parum sacit i/h subtilitas,c^siussiciatmihilexunaeo.tit.licet,
uer, Pcedius. uerf.si igitur, § Julianus.& §.sied fi filius.in quibus
plw,quam (epties,affirmatius negatiue ponitur uerbtvm Obliga»
tionisscilicet patrem,uel dominum obligatum,uel non obligatu: ipse
tamen dicit,quod ubilexhoc dici^improprie loquitur:fied nimis ab»
undaret improprietatibus lex Uld.Rdtio realiu/m me no mouetjn qui,
busdicome dominu/m:quod non efi in peculio:quid uerd ab obliga-
tione peculij procedit obligatio domini, heee quasi siecundaria siequi»
turprimdm:& sic loquatur prce.$.si sieruus.gr Gui. An. ubi de arte
libeUornm^d sinem prim<e char.ubi de pecul.ponit eundem libellum
cum uerbo Reddendi,direftb ad dominum :gr Ber.Dor.ubi de dti. de
pec.sirmdt sic LIB.Conqueror de C.qui mihi dare debet x. de pecu
lio talis silijauel serui,cui uendidi,uel aliter contrdxi:unde ipse C.
w debitor fatius esi,grc.Patebatur autem ipsieRof. ubi l.m si. quod
pater,uel dominus iure ciuili obligati non funtjed pnetorio sic: patet
Infide atiio.§.in personam.gr §.atiiones.
'Pranfatii.ssup.tantum.nd prout dicit primus §.licet.l.jt fatim aUe»
gata,qubd diu in potetiatesiuntfaxcdtiio esl perpetua:per cafius, qui
famur, efl annalis,gr annus esl utilis.
e Tres anni. ] Expresiit Rossisie de tanto ponere,ut excludat annum
titem,qui multam quando % protenditur.
f Etsiequen.] Ad materiambanesidendum efaqubd Alb.Pap.tratiduit
qutfaonem de creditore Titij,qui cum nil in bonis eius inueniat, nisi
nsamfrutium ,quem habet in peculio aduentitiofilij, petit illud ius,
ibi habet pater silius resissit, dicens, illum debitu patri,non simplici
ier,fed 'mcausam alimenti,quaerens,an per hoc creditor repellatur?
creditore aUeg.qubd in generali obligatione omnia ueniunt pr<e»
Speculi pars 4»
De Peculio clericorum.
sientiagr futura,C.qua: res pig.obl^ e^bpdter ufiurn*
frudum iUum habeat liberum ad faciendum,quod sibi placettC.de ba*
qu£ Ub.cum oportet.gr l.si.ergo silius creditorem impedire fion po»
tejl.ln contrariumfiauor alimentorum^per quem etiam rebus alienii
quandoq- quis utitur,C.ad Carb.l.ij.facit ad idem sf.de tnosf.tefasim/
pecu.estan.l.j.Item quod illud pecti/
lium est liberum ab omni aere alieno,
praeterquam a meojstem qtidd debi-
tum,quod tibi debuit,his, quos te-
CUm habuisti,solutum esbalioqttin
primo illbd debitum deducetur,ff.
eo.sed Scsidamnum.^. peculium. &
4 $.hinc.& $. praeterea, t Reus uerd
sic: Po S.rei.Pono,quddilleT.est
serutls,uelfiliusM. ergo non meus,
extra de praesump.nonne.& ffdeiur-
diciis}cum praetor.Item esto,qudd sit
metis seruus,tielfiliuSj dico, quod i-
psesemper&tatltum in rebus domi
nicisAjel paternis contrahit. Item q>
ego dominus eius,uel pater sutn mi-
nor xxv4annis.item quod in illius pe
culio sunt xxx.tantum.Item quod mi
hi,uel aliis filiis meis,uel pupillis,uel
adultis,quos habeo in tutela, uel cu-
ra,debet xxx.Item quod T. manumi
si .. uel emancipaui. Item quddiam
sunt tres annie, quod mortuus est,
uel emancipatusiuel mariumisi, uel
alienaui.Item quod hoc sciuisti, ff de
aft.emp.l.j. Etdistinguegenerape-
culij, ut s.de aftor.uer.item
filiusfamilias. &seq.f
Deteflamentls^.
Rubrica.
H VIV S rubricatraftatores posiuisiuper §. compendiose, in prini,
supra de mflru.edit.quem hic allegat autor:gr ibi in uer. quid si quis
iurauerit.no.de tefiamento iurato.ibi remisi ad regulam, quod siemek
lib.vj. Sedest qu<estio deepisicopo,quiimpetrat 4Papa, quodposiU
teftari de reditibus e c cie fi £ ad siummam ducentarum marcharum, no
fafta mentione statuti ipsius ecclesi£,per quod testari potetdtdd ceti»
tum marchdstsuit qu£ssio defatio,& termmatumsuitpriuilegium td
le ualere hac ratione,quia usicfe ad centum marchas concordant priui^
legiumgr statutum:gr sic,quo ad illam siummam,non est dubium, lii
aliis autem centum,in quibus excedit,etiam si dicat statutum expresie,
quod ultra testari non posiit,concordant iuri communi,xij.q.ij.chari»
tatem.gr hoc eo.titc.j.Sicut autem de iure communi non est in priui»
legio Papali mentio facienda,sic nec de statutd,quod continet ius cohi
muneteum concedens sidendo primum uideatur scire secundum,gr tol
lendo sortius tollit debilius,ut in regula,cui licet, lib. Vj. gr d accesisio»
rium.gr c.plassiemper.Ad primumsacitsf.de sepul.uiol. I. iij.§.diuus.
secundum unamlesiuram:gr facit,quodno.lnnoc. gr Host.extra de
reserip. c.j.ut ibi sicripfi siuper gl.gr quod no. eo.tit. c.j.ingl. rdtio
tionis.ubi etiam ad hoc inducitur dec.paftoralis. de side instru. Nithi
non placet hoc ditium per decre.ij.de decimis,lib. vj. Cum enim tale
statutum satiione,uel confirmatione oporteat esse Papale,quia epifea
pus in fiafto proprio autorizare non pojset,etiam cum fiuo capitulo,
utinde.dereb.eccle.nonalie.siuna.Papa si siuum statutum siduisset,
contra limitationem per sesatiamuerisimiliter priuilegium non de/
dissiet:gr non plus imfased uide,quod sicripsi s.de cleric. non resi.siu»
per rubrica, in sine qu£stionis secundt.A quibus dutem flngula hic de»
sicripta diuisa per £autor ipse receperit,dicam siuper lUis, gr quomo
do hunc primum §.poti primos duos libellos recepit de duobus locis
4Roff.gr dedu butdb Alb.Gal.J declarabitur perparteS.Io.deBla*
siuper hac rub.dicit,MoniseXtestamento tria sorecapitulaMmunt
contrah£redemscriptunr. secundum contra legatarium oneratum^
qui potuit oneratiiaUeg.ad hoc duosC, comu.de leg.l. j.insi. Tertium
Wno,^ j j j prtdoria.’] gr interfir^toridsponenda erat s.tit.ij.§.notandum. ut
C de!e> ibi dicit autor,uer. est etiam.qua hic reseruauit in huius rubrict pa-
£,oM
■•0yPro^r.[^
er uide J,d
^t.
^^muniiKf^
i/.Bald. Bonitij |
Camenextr^ '
^mortiswdes.it
AnuidetiHw»
nepater.G.
Unari non
inliberii persow:
cabulo utuntur
milii sode Canti
iteria recurrendi»
tn clericorum, rn
npofarin.M
idifprosdiMi
ecclefii£,uslti^
lehconttm^ione
^u^ublicd,^
imRoniMcutii,
s libellos, quospuro
?nd(0tt,(]K^ wtef
|l decedere parMl
quae/itum inuM
quod est
£
4
4
sic libellus concipitur:
Li B .Coram,&c.conqueros de P.
a quo peto xx.qu^ Titio seruo ipsiusj
uel filio mutuaui: unde, utpr^edida
pecuniam mihi reddat,ago contra i-
psum depeculioa&ione.&hoc,si te-
nes,quod sit nomen proprium aftio-
nis:alioquin dic, certi condidione
c ex mutuo de peculio c. tA&or er--
3 go sic ponet:
Po S.a(ftoris.Pono,quddT.estfi-
liustuus,uelseruus,ff.eo.l.j. in prin.
Si negat,procede,ut dixi s. de sol.
probandum.uer. porro. & J. qui fil.
sintleg.uer.porro.Item quod in tali-
bus ille te sciente contrahebat, & no
contradicente, ff eo. peculium. & 1.
depositi, §. fin. Item res illas ha-
bebat T. separatas d rebus domi-
nicis.Item quod tu pater,dei domi-
nus illiusT.es maior xxv. anfiis , f£
eo.licet.§.item adiicit.& l.quamTu=s
beronis.in prin.Item quodT. est ad-
huc in potestatesua, & adhuc uitiib
Si uerd sit mortuus, uel emacipatus,
uel manumissus , dicas sic: pono,q,
stituta.infasedAlber^
pr£ditius tenet credi»
torem non repelli, cuni
frutius siepdraii a fiola
sintsui,grsic cadunt
obligationem,ut prati
)ci.Dicebat autem,quod
filiiis poterit iUos coUi»
gere, ciitft sruclu6 sini
past suridi, ss de rei
ued.l. srutius. necdice/
tursaftum in fraitd&ri
creditoris,cum su& iu-
re utatur,arg.ss.de neg*
gest. atqui natura. &
cum me absente. extra
de elec-cum ecclesia.gr
(ic non obstdtffi quae iti
frdU.cre. qui autem. in
prlri. potisiime, quid
srutius,ut subs, perci»
pit silius, licet ex illis
patrem alat:uide ss. de
re iud.commodis prae»
iniorum i C. de excepi
reiiud.l. stipendia. C.
qu<e reS pig. oblig.pos.
l.fyem eoYwn.extra de
appellationibus,pasto»
ralis.vnultimagl.de si»
deiusibribui, peruenit^
fatgLpenuUimd.
retcstnV
hocpriuile^
n/Htudnt,^
s & ili.faf
tiprobonurir.
i’* >
buller uide,quae dixit Rof.in titul.de dc.de pecuU Irt hac ailione ne»
cessirid ex positionibus collige,qu£ ipsias fuerunt,
6 De peculio. ] ioan.de Bla. licet parum instet in hac materia,dicens, £
ipsanunquam secit [ua 2 £e^a c j f ceterum contrahenti cu
biirsam hydropica,ac» seruo^uel filio alicuius competitcon
cedit tamen iUi ditio, % tra dominum * uel patrem adtio de
non sit nomen atiionis, 5 peculio,quae est prsetona b :in qua
sedadietiio:adquodin n ”
ducit ss.eo.tit.licet. §. Iu
UdnusM dicitur dari
assionem mandati de
peculio. LibeUu etiam
sicsirmatsafta narra»
tioneytS'De mutuo fia
flo subdit LlB.Vnde
petitionem meam con»
tra ditium P.dirigo,uo
bis^,domine iudexjup
plico,utinquifitaquan
litate peculij ditii sierui
ad reddenda mihi illa
xx.per dissinitiuam /en
tendam condonetis. Di
citenim hunc libellum
firmandam ad infar
reahu, quibus petimus
ab his , qui nullo iure
sunt nobis obligati,uti.
qu£fitu.in prin. sf. eo.
hic dicit adinfar realis
aflionis dari de pecu»
tio,&,ut ibi dicitur, da ■ .
tur contra patrem, uel d septem menses sunttranladh d atem
Mndomlmm.etiiri Pore mortis'uel ««numifeionis. uel
mlsitin peculiis,emanc.pat.on.s, ss.quando afl.o de
tisessiet ibi sore tempore codemnationis.Probatur etiam,quod de pe-
culio commutatur peculium,& transit de una persona in aliam:quod
non essetsi persona essiet etiam obligata:patet id ffieo. C7 anciUarwn.
§,fii sieruus.propter quod sibi non placet sirma Rofipetentis direfte a
domino,ut reddat.Serueturergossecundum eum ,stilus realium. Sed
mihi parum sacit i/h subtilitas,c^siussiciatmihilexunaeo.tit.licet,
uer, Pcedius. uerf.si igitur, § Julianus.& §.sied fi filius.in quibus
plw,quam (epties,affirmatius negatiue ponitur uerbtvm Obliga»
tionisscilicet patrem,uel dominum obligatum,uel non obligatu: ipse
tamen dicit,quod ubilexhoc dici^improprie loquitur:fied nimis ab»
undaret improprietatibus lex Uld.Rdtio realiu/m me no mouetjn qui,
busdicome dominu/m:quod non efi in peculio:quid uerd ab obliga-
tione peculij procedit obligatio domini, heee quasi siecundaria siequi»
turprimdm:& sic loquatur prce.$.si sieruus.gr Gui. An. ubi de arte
libeUornm^d sinem prim<e char.ubi de pecul.ponit eundem libellum
cum uerbo Reddendi,direftb ad dominum :gr Ber.Dor.ubi de dti. de
pec.sirmdt sic LIB.Conqueror de C.qui mihi dare debet x. de pecu
lio talis silijauel serui,cui uendidi,uel aliter contrdxi:unde ipse C.
w debitor fatius esi,grc.Patebatur autem ipsieRof. ubi l.m si. quod
pater,uel dominus iure ciuili obligati non funtjed pnetorio sic: patet
Infide atiio.§.in personam.gr §.atiiones.
'Pranfatii.ssup.tantum.nd prout dicit primus §.licet.l.jt fatim aUe»
gata,qubd diu in potetiatesiuntfaxcdtiio esl perpetua:per cafius, qui
famur, efl annalis,gr annus esl utilis.
e Tres anni. ] Expresiit Rossisie de tanto ponere,ut excludat annum
titem,qui multam quando % protenditur.
f Etsiequen.] Ad materiambanesidendum efaqubd Alb.Pap.tratiduit
qutfaonem de creditore Titij,qui cum nil in bonis eius inueniat, nisi
nsamfrutium ,quem habet in peculio aduentitiofilij, petit illud ius,
ibi habet pater silius resissit, dicens, illum debitu patri,non simplici
ier,fed 'mcausam alimenti,quaerens,an per hoc creditor repellatur?
creditore aUeg.qubd in generali obligatione omnia ueniunt pr<e»
Speculi pars 4»
De Peculio clericorum.
sientiagr futura,C.qua: res pig.obl^ e^bpdter ufiurn*
frudum iUum habeat liberum ad faciendum,quod sibi placettC.de ba*
qu£ Ub.cum oportet.gr l.si.ergo silius creditorem impedire fion po»
tejl.ln contrariumfiauor alimentorum^per quem etiam rebus alienii
quandoq- quis utitur,C.ad Carb.l.ij.facit ad idem sf.de tnosf.tefasim/
pecu.estan.l.j.Item quod illud pecti/
lium est liberum ab omni aere alieno,
praeterquam a meojstem qtidd debi-
tum,quod tibi debuit,his, quos te-
CUm habuisti,solutum esbalioqttin
primo illbd debitum deducetur,ff.
eo.sed Scsidamnum.^. peculium. &
4 $.hinc.& $. praeterea, t Reus uerd
sic: Po S.rei.Pono,quddilleT.est
serutls,uelfiliusM. ergo non meus,
extra de praesump.nonne.& ffdeiur-
diciis}cum praetor.Item esto,qudd sit
metis seruus,tielfiliuSj dico, quod i-
psesemper&tatltum in rebus domi
nicisAjel paternis contrahit. Item q>
ego dominus eius,uel pater sutn mi-
nor xxv4annis.item quod in illius pe
culio sunt xxx.tantum.Item quod mi
hi,uel aliis filiis meis,uel pupillis,uel
adultis,quos habeo in tutela, uel cu-
ra,debet xxx.Item quod T. manumi
si .. uel emancipaui. Item quddiam
sunt tres annie, quod mortuus est,
uel emancipatusiuel mariumisi, uel
alienaui.Item quod hoc sciuisti, ff de
aft.emp.l.j. Etdistinguegenerape-
culij, ut s.de aftor.uer.item
filiusfamilias. &seq.f
Deteflamentls^.
Rubrica.
H VIV S rubricatraftatores posiuisiuper §. compendiose, in prini,
supra de mflru.edit.quem hic allegat autor:gr ibi in uer. quid si quis
iurauerit.no.de tefiamento iurato.ibi remisi ad regulam, quod siemek
lib.vj. Sedest qu<estio deepisicopo,quiimpetrat 4Papa, quodposiU
teftari de reditibus e c cie fi £ ad siummam ducentarum marcharum, no
fafta mentione statuti ipsius ecclesi£,per quod testari potetdtdd ceti»
tum marchdstsuit qu£ssio defatio,& termmatumsuitpriuilegium td
le ualere hac ratione,quia usicfe ad centum marchas concordant priui^
legiumgr statutum:gr sic,quo ad illam siummam,non est dubium, lii
aliis autem centum,in quibus excedit,etiam si dicat statutum expresie,
quod ultra testari non posiit,concordant iuri communi,xij.q.ij.chari»
tatem.gr hoc eo.titc.j.Sicut autem de iure communi non est in priui»
legio Papali mentio facienda,sic nec de statutd,quod continet ius cohi
muneteum concedens sidendo primum uideatur scire secundum,gr tol
lendo sortius tollit debilius,ut in regula,cui licet, lib. Vj. gr d accesisio»
rium.gr c.plassiemper.Ad primumsacitsf.de sepul.uiol. I. iij.§.diuus.
secundum unamlesiuram:gr facit,quodno.lnnoc. gr Host.extra de
reserip. c.j.ut ibi sicripfi siuper gl.gr quod no. eo.tit. c.j.ingl. rdtio
tionis.ubi etiam ad hoc inducitur dec.paftoralis. de side instru. Nithi
non placet hoc ditium per decre.ij.de decimis,lib. vj. Cum enim tale
statutum satiione,uel confirmatione oporteat esse Papale,quia epifea
pus in fiafto proprio autorizare non pojset,etiam cum fiuo capitulo,
utinde.dereb.eccle.nonalie.siuna.Papa si siuum statutum siduisset,
contra limitationem per sesatiamuerisimiliter priuilegium non de/
dissiet:gr non plus imfased uide,quod sicripsi s.de cleric. non resi.siu»
per rubrica, in sine qu£stionis secundt.A quibus dutem flngula hic de»
sicripta diuisa per £autor ipse receperit,dicam siuper lUis, gr quomo
do hunc primum §.poti primos duos libellos recepit de duobus locis
4Roff.gr dedu butdb Alb.Gal.J declarabitur perparteS.Io.deBla*
siuper hac rub.dicit,MoniseXtestamento tria sorecapitulaMmunt
contrah£redemscriptunr. secundum contra legatarium oneratum^
qui potuit oneratiiaUeg.ad hoc duosC, comu.de leg.l. j.insi. Tertium
Wno,^ j j j prtdoria.’] gr interfir^toridsponenda erat s.tit.ij.§.notandum. ut
C de!e> ibi dicit autor,uer. est etiam.qua hic reseruauit in huius rubrict pa-
£,oM
■•0yPro^r.[^
er uide J,d
^t.
^^muniiKf^
i/.Bald. Bonitij |
Camenextr^ '
^mortiswdes.it
AnuidetiHw»
nepater.G.
Unari non
inliberii persow:
cabulo utuntur
milii sode Canti
iteria recurrendi»
tn clericorum, rn
npofarin.M
idifprosdiMi
ecclefii£,uslti^
lehconttm^ione
^u^ublicd,^
imRoniMcutii,
s libellos, quospuro
?nd(0tt,(]K^ wtef
|l decedere parMl
quae/itum inuM