DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.12181#0015
8^ 11
τήν άτελίςατην τοϋ Σπώνο; και Ο'/Λλλε'ρου περιγραφήν, ίς-ατο ακόμη κατά τά 1056 έμπρό; τ "ν προπυλαίων/
κατά το μεσημξρινοδυτικόν αύτ.·.ν μέρος ό ναός της Απτε'ρου Νίκης (I), χρησιμεύων τότε ώ: πυριταποΟήκη τών
Τούρκων. ϊποτίθδΤαι ότι κατεστραίφη και ούτος από βόμβζν τοϋ Μοροζίν») ϊσως, κατά τά 1087, ως-ε ό Στοϊί-
αρτος εύρεν ερείττια μόνον τινά ές αύτοϋ έντός του ανωτέρου Τουρκικού κανονος-ασΐου. Μόλις ή ανασκαφή πρού ·
•χωρησεν ολίγον ΰπό γην κατά τό με'ρος τοϋτο, και ό ναός της Νίκης έφάνη όλος «χωσμένος και κατεδαφισμένος,
•ελλειπόντων ολίγων μ,όνον μερών αύτοϋ, τά πλεϊζ"» τής ζωοφόρου τμήματα και τά παρ* τ6 χ*ϊλθ5 της βά-
σεως αύτοϋ ίστάμ.ενα ανάγλυφα εύρέΟησαν κατά το μάλλον και ήττον σώα. II άνέγ:ρσι; τοϋ ναοϋ τούτου απε-
φασίσθη και ήρχισεν αμέσως μετά δρα<7ηριότητο;. Αλλ' ήτον πεπρωμ-ίνον και τούτο τό κομψό; έργον τή; αρχαιό-
τητα; νά μ.είν/ί κολοβών, διότι τέσσαρα τμ.ήματα τη; ζωοφίρου αύτοϋ , όμ,οΰ 25' 7" άγγλ'κών τό μή<.ο;, ευρε-
θέντα κατά τά 180 Ί έντετΞίνισμένα εϊ; τουρκικον τι τεϊχο; έπί της Ακροπίλεως, άπή/_6ησχν υπό του Ελγινος
μετά των λοιπόν εΐ; Αγγλίαν, όπου ήδη κεΐντκι (2) ώ; άπλή γλυφή πάση; σχετική; ώς προ; τόπον καί 6έσιν
•σημασίας τερούμενα, ενώ 4 ναός του οποίου μέρος αποτελούν, άνηγίρΟη ί$νΐ> και «τερίύται μόνον αύτών, δια νά
<ραίνεται σχεδόν οίος έκτίσθη επί των λαμ.πρών ήμερων τη; Ελλάδος. Αλλά περί αύτοϋ ίδιαίτερον άρθρον θέλει
Γραγματευ'.ίί.
Κατά τον ό/.τώβ ιον τοϋ αύτοϋ έτους πζραιτηΟέντος του Κ. Ρόσσ τής επί των αρχαιοτάτων εφορείας, ήτις
ένετίΟη εις τον μέ/ρις εκείνου ύπέφορον Κ. Πιττάκην, εκρίθη άναγκαΐον νά διακοπτ, ή ή'δη ίκανώ; προοδεύσασα
άνεγερσις τοϋ ναοϋ τής Νίκης, διότι ύπήρχεν έλπίς ότι τινά αύτοϋ ελλείποντα τμ.ήματα έδύναντο νά κρύπτονται
Ξεθαμμένα εις τό περί αύτον έϊαφος, τό όποιον απεφασίσθη ν'ανασκαφή. Συγχρόνως έφάνη κατεπείγον ν'άπαλ>-
λαχΟτί ή Πινακοθήκη (3) τοϋ έπιβαρενόντος έπ' αύτή; μεταγενετέρου ο!κοδομ.ήματο;, τό όποιον εΐχεν ωθήσει τον
^υτικον αύτης τοΐνον έκτος τη; καθέτου , κ' έκινδύνενε νά τύν κατακρημ.νίσνι. Αί δεζιόϋεν και άρι^ερόθεν των
Προπυλαίων γινο'μ.εναι αύται εργασίαι και πρό; τό κέντρον προβαίνουσαι, ώδήγησαν φυσικώς εις τήν άνασκαφήν
των Προπυλαίων αυτών, ήτις χαΐ εϊς άκρον σπουδαία και έγκαιρος ήτον, διότι εύμεΟοδέ^ερον έφαίνίτο α'ι έργα-
«ίαι νά προβαίνωσιν έκ τών εςω πρό; τά ένδον.
Από τοϋ όκτωβρίου μέχρι τοϋ Φεβρουαρίου τοϋ επομένου έτους ήνοίχΟη και έχαθαρίσθ/] εντελώς ή πινακοθήκη
και τό εμπρός αύτή; περι*-ύλιαν , κατεκρ/μνίσθ/,σαν δε και τά νεώτερα τείχη τά όποια εις τοιούτον βαΟμόν
*ατεκάλυπτον τά προπύλαια, ίόςζ ούτε μ.έρος αύτ'.ν δεν έοαίνετο, και έφδανον τοσοϋτον επάνω τών ΰ|η-
λοτέρίον αύτών ς-/;λών, τάς όποιας κατέκρυ-τον, ώ^έπ'αύτών άλλοτε μεν υπήρχε κανονος-άσιον ϋΟωμ,ανικόν,
£7χάτ<ος δέ προσωρινόν μουσεΐον αρχαιοτήτων. Τό μ-εσ/,μβρινόν αύτ ον τείχος έκκλίναν πρός τά έ;ω, και έτοιμ,όρ-
ίοτον όν, έπανήχΟη άδαπίνως και δϊ άπλουστάτ/,ς μ.ε6όδου εϊς πήν άρχαίαντου δέσιν, και ούτω; εν τών με-
γαλοπρεπετάτιον οϊκοδομν,μάτίον τή; έποχής τοϋ Περικ).έους, τό όποιον τίνες τών περι/,γ/Ίτών παρεγνώρισαν,
τινές δέ ούδέ καν ύπεπτεύΟ/,σαν, άπεδόΟ/ι εις τάν θαυμασμ,όν και τήν σπουδήν τοϋ πεφωτισμένου κόσμου, δς-ις
μετά περιέργειας βεβαίως Οελει ϊδνί τήν περιγραφήν του εΐς^ν τών προσεχών φυλλαδίων μ.ας.
0 έντελής κρ /μ.νισμός τοϋ έμ.-ρός τών προπυλαίων τουρκικού προμαχώνος άνε/.άλυψε και έτερον άντικείμενον
^ τ^ν άμφιβαλλομένων εις τήν τοπογραφίαν τής Ακροπόλεως, δ/·,λαδή τάς πλατείας και ωραίας βαΟμ.ίδας,
αςίας τ-λ,ς λαμπρά; εισόδου πρός ·?,ν έφερον, ίλεγχουσας σφαλερπν τήν περί ανόδου εις τήν ΑκρόπΛιν ΰττόδεσι»
(ι) Παυσιν. ·Αττ, κ· 22,
(2) Τπ' ά?. ,58, ,50, ι9ο χχ'ι ιΒ(·
<3 ί<Γι ίι ι, άριοτίί» τών Πριπιιλαίω» ιί'.τ,(«.» γρι;*;. Η«ι>». 'Α»·. Κ. 3», 4'
3".
τήν άτελίςατην τοϋ Σπώνο; και Ο'/Λλλε'ρου περιγραφήν, ίς-ατο ακόμη κατά τά 1056 έμπρό; τ "ν προπυλαίων/
κατά το μεσημξρινοδυτικόν αύτ.·.ν μέρος ό ναός της Απτε'ρου Νίκης (I), χρησιμεύων τότε ώ: πυριταποΟήκη τών
Τούρκων. ϊποτίθδΤαι ότι κατεστραίφη και ούτος από βόμβζν τοϋ Μοροζίν») ϊσως, κατά τά 1087, ως-ε ό Στοϊί-
αρτος εύρεν ερείττια μόνον τινά ές αύτοϋ έντός του ανωτέρου Τουρκικού κανονος-ασΐου. Μόλις ή ανασκαφή πρού ·
•χωρησεν ολίγον ΰπό γην κατά τό με'ρος τοϋτο, και ό ναός της Νίκης έφάνη όλος «χωσμένος και κατεδαφισμένος,
•ελλειπόντων ολίγων μ,όνον μερών αύτοϋ, τά πλεϊζ"» τής ζωοφόρου τμήματα και τά παρ* τ6 χ*ϊλθ5 της βά-
σεως αύτοϋ ίστάμ.ενα ανάγλυφα εύρέΟησαν κατά το μάλλον και ήττον σώα. II άνέγ:ρσι; τοϋ ναοϋ τούτου απε-
φασίσθη και ήρχισεν αμέσως μετά δρα<7ηριότητο;. Αλλ' ήτον πεπρωμ-ίνον και τούτο τό κομψό; έργον τή; αρχαιό-
τητα; νά μ.είν/ί κολοβών, διότι τέσσαρα τμ.ήματα τη; ζωοφίρου αύτοϋ , όμ,οΰ 25' 7" άγγλ'κών τό μή<.ο;, ευρε-
θέντα κατά τά 180 Ί έντετΞίνισμένα εϊ; τουρκικον τι τεϊχο; έπί της Ακροπίλεως, άπή/_6ησχν υπό του Ελγινος
μετά των λοιπόν εΐ; Αγγλίαν, όπου ήδη κεΐντκι (2) ώ; άπλή γλυφή πάση; σχετική; ώς προ; τόπον καί 6έσιν
•σημασίας τερούμενα, ενώ 4 ναός του οποίου μέρος αποτελούν, άνηγίρΟη ί$νΐ> και «τερίύται μόνον αύτών, δια νά
<ραίνεται σχεδόν οίος έκτίσθη επί των λαμ.πρών ήμερων τη; Ελλάδος. Αλλά περί αύτοϋ ίδιαίτερον άρθρον θέλει
Γραγματευ'.ίί.
Κατά τον ό/.τώβ ιον τοϋ αύτοϋ έτους πζραιτηΟέντος του Κ. Ρόσσ τής επί των αρχαιοτάτων εφορείας, ήτις
ένετίΟη εις τον μέ/ρις εκείνου ύπέφορον Κ. Πιττάκην, εκρίθη άναγκαΐον νά διακοπτ, ή ή'δη ίκανώ; προοδεύσασα
άνεγερσις τοϋ ναοϋ τής Νίκης, διότι ύπήρχεν έλπίς ότι τινά αύτοϋ ελλείποντα τμ.ήματα έδύναντο νά κρύπτονται
Ξεθαμμένα εις τό περί αύτον έϊαφος, τό όποιον απεφασίσθη ν'ανασκαφή. Συγχρόνως έφάνη κατεπείγον ν'άπαλ>-
λαχΟτί ή Πινακοθήκη (3) τοϋ έπιβαρενόντος έπ' αύτή; μεταγενετέρου ο!κοδομ.ήματο;, τό όποιον εΐχεν ωθήσει τον
^υτικον αύτης τοΐνον έκτος τη; καθέτου , κ' έκινδύνενε νά τύν κατακρημ.νίσνι. Αί δεζιόϋεν και άρι^ερόθεν των
Προπυλαίων γινο'μ.εναι αύται εργασίαι και πρό; τό κέντρον προβαίνουσαι, ώδήγησαν φυσικώς εις τήν άνασκαφήν
των Προπυλαίων αυτών, ήτις χαΐ εϊς άκρον σπουδαία και έγκαιρος ήτον, διότι εύμεΟοδέ^ερον έφαίνίτο α'ι έργα-
«ίαι νά προβαίνωσιν έκ τών εςω πρό; τά ένδον.
Από τοϋ όκτωβρίου μέχρι τοϋ Φεβρουαρίου τοϋ επομένου έτους ήνοίχΟη και έχαθαρίσθ/] εντελώς ή πινακοθήκη
και τό εμπρός αύτή; περι*-ύλιαν , κατεκρ/μνίσθ/,σαν δε και τά νεώτερα τείχη τά όποια εις τοιούτον βαΟμόν
*ατεκάλυπτον τά προπύλαια, ίόςζ ούτε μ.έρος αύτ'.ν δεν έοαίνετο, και έφδανον τοσοϋτον επάνω τών ΰ|η-
λοτέρίον αύτών ς-/;λών, τάς όποιας κατέκρυ-τον, ώ^έπ'αύτών άλλοτε μεν υπήρχε κανονος-άσιον ϋΟωμ,ανικόν,
£7χάτ<ος δέ προσωρινόν μουσεΐον αρχαιοτήτων. Τό μ-εσ/,μβρινόν αύτ ον τείχος έκκλίναν πρός τά έ;ω, και έτοιμ,όρ-
ίοτον όν, έπανήχΟη άδαπίνως και δϊ άπλουστάτ/,ς μ.ε6όδου εϊς πήν άρχαίαντου δέσιν, και ούτω; εν τών με-
γαλοπρεπετάτιον οϊκοδομν,μάτίον τή; έποχής τοϋ Περικ).έους, τό όποιον τίνες τών περι/,γ/Ίτών παρεγνώρισαν,
τινές δέ ούδέ καν ύπεπτεύΟ/,σαν, άπεδόΟ/ι εις τάν θαυμασμ,όν και τήν σπουδήν τοϋ πεφωτισμένου κόσμου, δς-ις
μετά περιέργειας βεβαίως Οελει ϊδνί τήν περιγραφήν του εΐς^ν τών προσεχών φυλλαδίων μ.ας.
0 έντελής κρ /μ.νισμός τοϋ έμ.-ρός τών προπυλαίων τουρκικού προμαχώνος άνε/.άλυψε και έτερον άντικείμενον
^ τ^ν άμφιβαλλομένων εις τήν τοπογραφίαν τής Ακροπόλεως, δ/·,λαδή τάς πλατείας και ωραίας βαΟμ.ίδας,
αςίας τ-λ,ς λαμπρά; εισόδου πρός ·?,ν έφερον, ίλεγχουσας σφαλερπν τήν περί ανόδου εις τήν ΑκρόπΛιν ΰττόδεσι»
(ι) Παυσιν. ·Αττ, κ· 22,
(2) Τπ' ά?. ,58, ,50, ι9ο χχ'ι ιΒ(·
<3 ί<Γι ίι ι, άριοτίί» τών Πριπιιλαίω» ιί'.τ,(«.» γρι;*;. Η«ι>». 'Α»·. Κ. 3», 4'
3".