DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12181#0009
ΕΦΗΜΕΡΙΣ
ΑΦΟΡΩΣΑ ΤΑΣ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΝΕΤΡΙΣΚΟΜΕΝΑΣ
ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ- ***5·5λ Λ ί2 *7 Τι«α*ται 9 ^ί*/.^ εκας·&ν τετρά^ιον ίια τ&υ; έντος
ίκ^ί^εται άτταξ τ&ϋ αχν&ί. 2^^^. I Ο Ο 4' ττί Ε^-ά^ος και 5 ^ιά τους έκτος.
ΣΓΝΟΙΪΤΙΚΠ ΕΚΘΕΣΙΣ ΤΗΣ ΤΤΧΗΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΚΑΤΑ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΤΗ.
Είς τάς λαμπράς της Ελλάοος ήμέρας ^ελευθερία παρηγαγεν όλα τά ώραϊα ταϋτα έργα τή; τέχνης, τών ό-
ποιων τά συντρίμματά σήμερον καλύπτουν την γήν μα;·· ό ξένος δεσποτισμό; τά έβεβήλωσε και τά κατηδά-
φισί, και είς τήν έλευθερίαν έναπέκειτο πάλιν νά τοις άποδώση τήν άνήκουσαν αΰτοΐς τιμήν, και νά έπεκτείνη
επάνω των την προστάτην αιγίδα της. Αμα ρωμαϊκή δύναμι: έκιβδήλωσε τον Ελληνικόν έθνισμόν, αμέσως ή
τέχνη άπωλέσασα τήν παρθενικήν της κομψότητα και τήν άρχικήν χάριν της, ένεδύθη τών κατακτητών τήν α-
λαζόνα μεγαλοπρέπειαν, και ασεβώς έκολώβωνε τά ίερώτατα τις αρχαίας δόςη; μνημεία, διά νά τοις έπιβάλη
της δούλης κολακείας τον χαρακτήρα. Είναι γνως-όν ό'τι οσβι διετήρουν ακόμη εις τάς καρδίας τ(ον σπινθήρα
Ελληνικού αισθήματος, μετ' αισχύνης και άγανακτησεως έβλεπον εις τά; ήμερα; τών θριάμβων τής 'Ρώμης τους
ανδριάντας τών ήρώων και ημιθέων άκροτηριαζομένου; διά νά δεχθούν κεφαλήν κα'ι όνομα τοϋ ϊσχυροϋ τής ή-
μέρας, ί'ωμαίου τίνος τυραννίσκου. Λλλ' ο καιρός τή; αρχαιότητος είχε παρέλθει* νέοι άνθρωποι και νέαι ίαεαι
παρουσιάζοντο ήδη εις τήν σκηνήν,. ό χριστιανισμός εί'ρχετο νά οικοδομήσω νέαν κοινωνίαν, ήτΟν ά'ρα έργον του
να καταστρέψω τήν παλαιάν. Οί μάλλον πεφωτισμένοι οπαδοί της νέας διδασκαλίας κατεπολέμουν τάς αρχαίας
ιδέας, οί χυδαιότεροι έμάχοντο κατά τών υλικών συμβόλων τών ιδεών, και οί μετριώτεροι μόνοι, είς ους χρεω-
στοϋμεν τάς μεγί<?α; χάριτας δια τήν συντήρησιν πολλών οικοδομημάτων τή; αρχαιότητος, συνήνεσαν, επί
συνθήκν) τινών μετασκευασιών, νά παραλάβουν αυτά εις τήν νέαν θρν,σκείαν των. Αλλ ή Ελλάς ήτον πεπρωμέ-
νον νάγυμνωθή τών αριστουργημάτων τών ωραίων τεκνών της ούχ ήττον από τους φίλους αύτών, οΐτινε; άπή-
γον είς τήν 'Ρώμην ή τό Βυζάντιον πολλά τών θέα; και διατηρήσεως άςίων, ή άπα τούς πολεμίους τιυν οϊτινες,
η βάρβαροι αμαθείς τά κατέστρεφον άπό προλήψεις ή μόνην κακίαν , ή ένθερμοι άγαλρ.ατοκλάς-αι τά συνέτριβον
ώς του διαβόλου άφομοιώματα. Η καταστροφή αδτη ήτις έτιμωρεϊτο κατ' άρχάς ώς ασέβεια, προελθόντος του
χρόνου δεν είχε πλέον τινά τον κωλύοντα· ώριμάσαντες δέ οί καρποί τή; δουλείας έπιβαρυνούσης επί μάλλον
κα'ι μάλλον είς τήν Ελλάδα, έπέχυσαν τέλος εντελώς έπ'αυτής τό σκότος τής άμαθείας, καίο'ι σοφώτεροι μεταξϋ
τών μεταγενεστέρων Αθηναίων, λησμονήσαντες ώς και τά ονόματα τών μνημείων τών προπατόρων των, (ονό-
μαζαν κατά τον μεσαιώνα τον Παρθενώνα Πάνθεον, τά Προπύλαια όπλοστάσιον τοΰ Αυκούργου, Ναόν τοϋ Αί-
ολου το3 Κυρέ<-ου τον Πύργον, και τά άλλα Φανάρι του Αιογένους και Παλάτιον του Θεμις-οκλέους.
Αλλα καϊ ή Ευρώπη, μετά τήν πτώσιν μόνον τής Ελλάδος άνεγερθεϊσα, κα'ι άρτι εξερχόμενη άπό τόν μακρόν
αγώνα τής ίδιας βλαστ/'σεως, ήτον είς εντελή άγνοιαν τότε ακόμη τής αρχαιότητος, με τήν οποίαν ουδεμία συγ-
γένεια τήν συνέδεε. Και μόνον δτε ή κλασική παιδεία άφ' ένός μεν άνοίςασα τάς πύλας τών μονοταρίων, ό'που
ΑΦΟΡΩΣΑ ΤΑΣ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΝΕΤΡΙΣΚΟΜΕΝΑΣ
ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ- ***5·5λ Λ ί2 *7 Τι«α*ται 9 ^ί*/.^ εκας·&ν τετρά^ιον ίια τ&υ; έντος
ίκ^ί^εται άτταξ τ&ϋ αχν&ί. 2^^^. I Ο Ο 4' ττί Ε^-ά^ος και 5 ^ιά τους έκτος.
ΣΓΝΟΙΪΤΙΚΠ ΕΚΘΕΣΙΣ ΤΗΣ ΤΤΧΗΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΚΑΤΑ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΤΗ.
Είς τάς λαμπράς της Ελλάοος ήμέρας ^ελευθερία παρηγαγεν όλα τά ώραϊα ταϋτα έργα τή; τέχνης, τών ό-
ποιων τά συντρίμματά σήμερον καλύπτουν την γήν μα;·· ό ξένος δεσποτισμό; τά έβεβήλωσε και τά κατηδά-
φισί, και είς τήν έλευθερίαν έναπέκειτο πάλιν νά τοις άποδώση τήν άνήκουσαν αΰτοΐς τιμήν, και νά έπεκτείνη
επάνω των την προστάτην αιγίδα της. Αμα ρωμαϊκή δύναμι: έκιβδήλωσε τον Ελληνικόν έθνισμόν, αμέσως ή
τέχνη άπωλέσασα τήν παρθενικήν της κομψότητα και τήν άρχικήν χάριν της, ένεδύθη τών κατακτητών τήν α-
λαζόνα μεγαλοπρέπειαν, και ασεβώς έκολώβωνε τά ίερώτατα τις αρχαίας δόςη; μνημεία, διά νά τοις έπιβάλη
της δούλης κολακείας τον χαρακτήρα. Είναι γνως-όν ό'τι οσβι διετήρουν ακόμη εις τάς καρδίας τ(ον σπινθήρα
Ελληνικού αισθήματος, μετ' αισχύνης και άγανακτησεως έβλεπον εις τά; ήμερα; τών θριάμβων τής 'Ρώμης τους
ανδριάντας τών ήρώων και ημιθέων άκροτηριαζομένου; διά νά δεχθούν κεφαλήν κα'ι όνομα τοϋ ϊσχυροϋ τής ή-
μέρας, ί'ωμαίου τίνος τυραννίσκου. Λλλ' ο καιρός τή; αρχαιότητος είχε παρέλθει* νέοι άνθρωποι και νέαι ίαεαι
παρουσιάζοντο ήδη εις τήν σκηνήν,. ό χριστιανισμός εί'ρχετο νά οικοδομήσω νέαν κοινωνίαν, ήτΟν ά'ρα έργον του
να καταστρέψω τήν παλαιάν. Οί μάλλον πεφωτισμένοι οπαδοί της νέας διδασκαλίας κατεπολέμουν τάς αρχαίας
ιδέας, οί χυδαιότεροι έμάχοντο κατά τών υλικών συμβόλων τών ιδεών, και οί μετριώτεροι μόνοι, είς ους χρεω-
στοϋμεν τάς μεγί<?α; χάριτας δια τήν συντήρησιν πολλών οικοδομημάτων τή; αρχαιότητος, συνήνεσαν, επί
συνθήκν) τινών μετασκευασιών, νά παραλάβουν αυτά εις τήν νέαν θρν,σκείαν των. Αλλ ή Ελλάς ήτον πεπρωμέ-
νον νάγυμνωθή τών αριστουργημάτων τών ωραίων τεκνών της ούχ ήττον από τους φίλους αύτών, οΐτινε; άπή-
γον είς τήν 'Ρώμην ή τό Βυζάντιον πολλά τών θέα; και διατηρήσεως άςίων, ή άπα τούς πολεμίους τιυν οϊτινες,
η βάρβαροι αμαθείς τά κατέστρεφον άπό προλήψεις ή μόνην κακίαν , ή ένθερμοι άγαλρ.ατοκλάς-αι τά συνέτριβον
ώς του διαβόλου άφομοιώματα. Η καταστροφή αδτη ήτις έτιμωρεϊτο κατ' άρχάς ώς ασέβεια, προελθόντος του
χρόνου δεν είχε πλέον τινά τον κωλύοντα· ώριμάσαντες δέ οί καρποί τή; δουλείας έπιβαρυνούσης επί μάλλον
κα'ι μάλλον είς τήν Ελλάδα, έπέχυσαν τέλος εντελώς έπ'αυτής τό σκότος τής άμαθείας, καίο'ι σοφώτεροι μεταξϋ
τών μεταγενεστέρων Αθηναίων, λησμονήσαντες ώς και τά ονόματα τών μνημείων τών προπατόρων των, (ονό-
μαζαν κατά τον μεσαιώνα τον Παρθενώνα Πάνθεον, τά Προπύλαια όπλοστάσιον τοΰ Αυκούργου, Ναόν τοϋ Αί-
ολου το3 Κυρέ<-ου τον Πύργον, και τά άλλα Φανάρι του Αιογένους και Παλάτιον του Θεμις-οκλέους.
Αλλα καϊ ή Ευρώπη, μετά τήν πτώσιν μόνον τής Ελλάδος άνεγερθεϊσα, κα'ι άρτι εξερχόμενη άπό τόν μακρόν
αγώνα τής ίδιας βλαστ/'σεως, ήτον είς εντελή άγνοιαν τότε ακόμη τής αρχαιότητος, με τήν οποίαν ουδεμία συγ-
γένεια τήν συνέδεε. Και μόνον δτε ή κλασική παιδεία άφ' ένός μεν άνοίςασα τάς πύλας τών μονοταρίων, ό'που