DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.15848#0024
ρησιάζεται η Αθηνά ένδεδυμ.ε'νη χειτόνι ποδήρει, φέρουσα περικεφαλαίαν, και έπ' αύτής λόφον, είς δε το
στήθος αύτής τό Γοργόνειον κρατεί δε δια μ.έν της δεξιάς αύτής την νίκην βρέφος, ήτις άνυψεΐ τάς πτέρι-
γάς της, δια δε τής αριστεράς αύτής χειρός βας-ά την ασπίδα αύτής, ητις έπακουμβή πλησίον τοΰ άρίς-εροΰ
αύτής ποδός* μετά την Άθηνάν παριστάνεται ό οίκουρος ό'φις ό'στις ίάνυψοΰται κάτωθεν της δε-
ξιάς χειρός της Αθηνάς και βλέπει πρός τον αντίκρυ της Αθηνάς ίστάμενον άνδρα* ό άνήρ ούτος νομίζω
παριστάνει τον Δήμο'ν τών Αθηναίων οςτίς φέρει τον χιτώνα αύτοΰ δι' ού καλύπτεται ή πρός την Άθηνάν
αριστερά χειρ αύτοΰ, την οποίαν φέρει κρεμαμ.ένην πρός τό έμπροσθεν με'ρος επί του χειτώνος του, την δέ
δεξιάν αύτοΰ έπακουμ,βή έπι του άνω βέρους της όσφύος αύτοΰ· το στήθος τοΰ ανδρός τούτου και ό δεζιδς
βραχίων είναι γυμ.νά, τα δέ άλλα μέρη τοΰ σώματος είναι κεκαλυμμένα· ό οφις φαίνεται ανυψούμενος εκτι-
νος βάσεως* ό τύπος ούτος είναι ανάθημα τ*?ί Αθηνά τ·?ί Πολιάδι προσφερθείς από τινα τών Αθηναίων* τ6
σχήμα τούτο τής Αθηνάς τό νά φέρη δηλαδή έτι της δεξιάς αύτής την νίκην και έπι τοΰ στήθους το γορ-
γόνειον φαίνεται και επί τίνων Αθηναϊκών νομισμάτων, και άπό τάς μαρτυρίας τοΰτε Επικτήτου (1) και
Παυσανίου (2) εξάγεται. Κ. 2. Π.
585
ϊπό τόν αριθ. 383 παριστάνεται άγαλμ,α τοΰ Πανός* τό άγαλμα τοΰτο είναι Πεντέλησίου λίθου. Ευρέθη
τη 20 Απριλίου I 840 £ΐς τόν Πειραιά, πλησίον τοΰ μέρους ενθα ην τ4 ιερόν τής Αφροδίτης, τό όποιον ό Κόνων
ώκοδόμησε νικήσας έν Κνίδω τόν στόλον τών Λακεδαιμονίων (1), εις τά ερείπια μ.ιάς παλαιάς εκκλησίας, πλη-
σίον εις τό οίκόπεδον του φιλοπάτριδος Κυρίου Χ. Ζαχαριάδου* τό άγαλμα τούτο έπακουμβή εις στη'λην τετρά-
γωνον ήτις έχρησίμευεν ώς μία τών ύποστηριζο'ντων στηλών τόν βωμόν τής Αφροδίτης. Τήν δεξιάν χείρα ό
Πάν φέρει κεκαλυμμένην υπό το ίμάτιον αύτοΰ, δΐ ής φέρει τι κεκρυμμένον* είς δέ τήν άριστεράν χείρα φέρει
σύριγγα Πε'νταυλον, έπι τοΰ μετώπου αύτοΰ είναι δύο κέρατα ταύρου, τά δέ ώτα αύτοΰ άνυψοΰντο ώς τά
τοΰ τράγου και τών Σατύρων, τό γένειον αύτοΰ είναι δαού καΐ πρόμηκες· τά χείλη αύτοΰ καΐ οί οφθαλμοί
βεβαμμένοι κόκκινα, κάτωθεν δέ τών γωνάτων είναι λάσιος* ό δέ δεξιός ποΰς προηγείται του αριστερού ώς
αν ήθελε πορευθή· αί κνημαι αμφοτέρων τών ποδών δέ είναι ευθείς, κατά μα'μησιν τοΰ τράγου* επί του
άκρου τής στήλης είναι τετράγωνος τρύπα είς ην έστηρίζετο ό βωμός. Το ύψος τής στήλης είναι τριών Αγ-
γλικών ποδών και εννέα δακτύλων μ.ετά τής βάσεως* τό πάχος τής ς-'/ίλης 4 δακτ. και τό πλάτος πέντε δακτ.
Τό ύψος τοΰ άγάλματος τοΰ Πανός είναι τριών ποδών, ή δέ περιφέρεια αύτοΰ μ,ετρουμένη κατά τό στήθος
είναι δύω ποδών και τεσσάρων δακτύλων. Αγάλματα τοΰ Πανός εχομεν και άλλαχοΰ έν τ*| Ελλάδι, ώς εις
τήν Τεγέαν, τό όποιον έτύπωσεν εις τό Πολύτιμον σύγγραμά της ή Γαλλική έπιστομονική επιτροπή, άπο-
σταλεΐσα κατά τό 1829 είς τήν Πελοπο'ννησον και τάς νήσου; τοΰ Αίγέου' και είς τήν Άκρόπολιν υπάρχει
έν έτερον άγαλμα, και εις τύπος, και είς τήν οίκίαν μου είς έτερος είς ήν παριστάνεται ό Πάν καθήμενος
εντός τής υπό τήν Άκρόπολιν σπύλιγγος, εμπρός αύτοΰ ιςαται ό Κέκρωψ φέρων είς τήν άριστεράν αύτοΰ κάνη-
στρον τήν δέ δεξιάν βας-ά άν^ψωμένην καΐ φερουσαν ταινίαν. [ορα άριθ· 389.] Είς έτερος τύπος ευρέθη κατά
τους 1 820 πλησίον τοΰ σπυλαίου τοΰ Πανός, παριστάνει δέ ούτος Σάτυρον φέροντα πρΟμήκη πλόκαμον τόν όποιον
κρατεί διά τήςδεξιάς αύτοΰ1 ό τύπος ούτος ήτον είς ενα τών να'ί'σκων τών είς τήν ρηθείσαν σπύλιγγα τοΰ Πανός,
ευρίσκεται δέ τώρα είς τήν οίκίαν ενός Αθηναίου. Τό άγαλμα τοΰ Πανός τό εύρεθέν είς Πειραιά είναι
μετρίας τέχνης* είναι δέ πΐρίεργον τό άγαλμα τοΰτο διάτε τό σχήμα αύτοΰ καΐ διά τά βεβαμμένα του μέρη.
Κ. Σ. ΠΙΤΤΑΚΗΣ.
(1) ή Αθηνά η Φειδί&ί» έκτιίνασα ττ,ν χδΐρα ε'ς τήν Νί/.ην έπ' αύτης ϊεξαλεν, Αρρ·.. Επικ. Διατριβ. κεφ. 8 Β. 2.
(2) Και οί κατά το οτε'ονον ή κεφαλή Μείούσχης Παν, Αττι.
στήθος αύτής τό Γοργόνειον κρατεί δε δια μ.έν της δεξιάς αύτής την νίκην βρέφος, ήτις άνυψεΐ τάς πτέρι-
γάς της, δια δε τής αριστεράς αύτής χειρός βας-ά την ασπίδα αύτής, ητις έπακουμβή πλησίον τοΰ άρίς-εροΰ
αύτής ποδός* μετά την Άθηνάν παριστάνεται ό οίκουρος ό'φις ό'στις ίάνυψοΰται κάτωθεν της δε-
ξιάς χειρός της Αθηνάς και βλέπει πρός τον αντίκρυ της Αθηνάς ίστάμενον άνδρα* ό άνήρ ούτος νομίζω
παριστάνει τον Δήμο'ν τών Αθηναίων οςτίς φέρει τον χιτώνα αύτοΰ δι' ού καλύπτεται ή πρός την Άθηνάν
αριστερά χειρ αύτοΰ, την οποίαν φέρει κρεμαμ.ένην πρός τό έμπροσθεν με'ρος επί του χειτώνος του, την δέ
δεξιάν αύτοΰ έπακουμ,βή έπι του άνω βέρους της όσφύος αύτοΰ· το στήθος τοΰ ανδρός τούτου και ό δεζιδς
βραχίων είναι γυμ.νά, τα δέ άλλα μέρη τοΰ σώματος είναι κεκαλυμμένα· ό οφις φαίνεται ανυψούμενος εκτι-
νος βάσεως* ό τύπος ούτος είναι ανάθημα τ*?ί Αθηνά τ·?ί Πολιάδι προσφερθείς από τινα τών Αθηναίων* τ6
σχήμα τούτο τής Αθηνάς τό νά φέρη δηλαδή έτι της δεξιάς αύτής την νίκην και έπι τοΰ στήθους το γορ-
γόνειον φαίνεται και επί τίνων Αθηναϊκών νομισμάτων, και άπό τάς μαρτυρίας τοΰτε Επικτήτου (1) και
Παυσανίου (2) εξάγεται. Κ. 2. Π.
585
ϊπό τόν αριθ. 383 παριστάνεται άγαλμ,α τοΰ Πανός* τό άγαλμα τοΰτο είναι Πεντέλησίου λίθου. Ευρέθη
τη 20 Απριλίου I 840 £ΐς τόν Πειραιά, πλησίον τοΰ μέρους ενθα ην τ4 ιερόν τής Αφροδίτης, τό όποιον ό Κόνων
ώκοδόμησε νικήσας έν Κνίδω τόν στόλον τών Λακεδαιμονίων (1), εις τά ερείπια μ.ιάς παλαιάς εκκλησίας, πλη-
σίον εις τό οίκόπεδον του φιλοπάτριδος Κυρίου Χ. Ζαχαριάδου* τό άγαλμα τούτο έπακουμβή εις στη'λην τετρά-
γωνον ήτις έχρησίμευεν ώς μία τών ύποστηριζο'ντων στηλών τόν βωμόν τής Αφροδίτης. Τήν δεξιάν χείρα ό
Πάν φέρει κεκαλυμμένην υπό το ίμάτιον αύτοΰ, δΐ ής φέρει τι κεκρυμμένον* είς δέ τήν άριστεράν χείρα φέρει
σύριγγα Πε'νταυλον, έπι τοΰ μετώπου αύτοΰ είναι δύο κέρατα ταύρου, τά δέ ώτα αύτοΰ άνυψοΰντο ώς τά
τοΰ τράγου και τών Σατύρων, τό γένειον αύτοΰ είναι δαού καΐ πρόμηκες· τά χείλη αύτοΰ καΐ οί οφθαλμοί
βεβαμμένοι κόκκινα, κάτωθεν δέ τών γωνάτων είναι λάσιος* ό δέ δεξιός ποΰς προηγείται του αριστερού ώς
αν ήθελε πορευθή· αί κνημαι αμφοτέρων τών ποδών δέ είναι ευθείς, κατά μα'μησιν τοΰ τράγου* επί του
άκρου τής στήλης είναι τετράγωνος τρύπα είς ην έστηρίζετο ό βωμός. Το ύψος τής στήλης είναι τριών Αγ-
γλικών ποδών και εννέα δακτύλων μ.ετά τής βάσεως* τό πάχος τής ς-'/ίλης 4 δακτ. και τό πλάτος πέντε δακτ.
Τό ύψος τοΰ άγάλματος τοΰ Πανός είναι τριών ποδών, ή δέ περιφέρεια αύτοΰ μ,ετρουμένη κατά τό στήθος
είναι δύω ποδών και τεσσάρων δακτύλων. Αγάλματα τοΰ Πανός εχομεν και άλλαχοΰ έν τ*| Ελλάδι, ώς εις
τήν Τεγέαν, τό όποιον έτύπωσεν εις τό Πολύτιμον σύγγραμά της ή Γαλλική έπιστομονική επιτροπή, άπο-
σταλεΐσα κατά τό 1829 είς τήν Πελοπο'ννησον και τάς νήσου; τοΰ Αίγέου' και είς τήν Άκρόπολιν υπάρχει
έν έτερον άγαλμα, και εις τύπος, και είς τήν οίκίαν μου είς έτερος είς ήν παριστάνεται ό Πάν καθήμενος
εντός τής υπό τήν Άκρόπολιν σπύλιγγος, εμπρός αύτοΰ ιςαται ό Κέκρωψ φέρων είς τήν άριστεράν αύτοΰ κάνη-
στρον τήν δέ δεξιάν βας-ά άν^ψωμένην καΐ φερουσαν ταινίαν. [ορα άριθ· 389.] Είς έτερος τύπος ευρέθη κατά
τους 1 820 πλησίον τοΰ σπυλαίου τοΰ Πανός, παριστάνει δέ ούτος Σάτυρον φέροντα πρΟμήκη πλόκαμον τόν όποιον
κρατεί διά τήςδεξιάς αύτοΰ1 ό τύπος ούτος ήτον είς ενα τών να'ί'σκων τών είς τήν ρηθείσαν σπύλιγγα τοΰ Πανός,
ευρίσκεται δέ τώρα είς τήν οίκίαν ενός Αθηναίου. Τό άγαλμα τοΰ Πανός τό εύρεθέν είς Πειραιά είναι
μετρίας τέχνης* είναι δέ πΐρίεργον τό άγαλμα τοΰτο διάτε τό σχήμα αύτοΰ καΐ διά τά βεβαμμένα του μέρη.
Κ. Σ. ΠΙΤΤΑΚΗΣ.
(1) ή Αθηνά η Φειδί&ί» έκτιίνασα ττ,ν χδΐρα ε'ς τήν Νί/.ην έπ' αύτης ϊεξαλεν, Αρρ·.. Επικ. Διατριβ. κεφ. 8 Β. 2.
(2) Και οί κατά το οτε'ονον ή κεφαλή Μείούσχης Παν, Αττι.