DOI Artikel:
Xanthudidēs, Stephanos A.: Ek Krētēs, [3]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14657#0084
\\:\
ΕΚ ΚΡΗΤΗΣ
144
διά της εργασίας ταύτης έγένετο καΐ ό σπουδαιό-
τερος ερμηνευτής των μικρών άλλα σημαντικών
μνημείων του προϊστορικού" κόσμου έν τω Αίγαίω
υπό τε νρονολογικήν, έθνολογικήν και τεχνικην
έποψιν 1.
Εϊς τάς επακολουθήσασας άνασκαφάς έν Κρήτη
ύπ' αύτοΰ' τούτου του κ. Εναηβ έν τω άνακτόρω
και τοις τάφοι: Κνουσοΰ, της έν Αθήναις Αγγλι-
κής Σχολής έν τω Δικταίω'Αντρω, έν Ζάκρω καΐ
έν I Ιαλαικάστρω, της Ιταλικής Αποστολής έν
Φαιστώ κα'ι Άγ. Τριάδι, τής ΜΪ88 Βογά εις Γουρ-
νιά, τής Κρητικής Εφορείας τών αρχαιοτήτων εις
διάφορα σημεία τής Κεντρικής και Ανατολικής
Κρήτης, ευρέθη αρκετός αριθμός σοραγίδων (καΐ
πήλινων σφραγισμάτων) ανηκουσών και εις τάς
τρεις Μινωικάς έποχάς.Τούτων μέρος μεν έχει δη-
μοσιευΟη ήδη 2, αί δε λοιπαι πρόκειται νά οημο-
σιευΟώσι μετά τών άλλων ευρημάτων Οπό τών
ένεργησν.ντων τάς άνασκαφάς .
Διά τών έπιστημονικών τούτων ανασκαφών έν
Κρήτη ύπό ειδικών και πεπειραμένων άρχαιολό-
γων κατωρθώθη νά έςακριβωθη διά τής έπιμελοΟς
παρατηρήσεων τών διαφόρων χρονολογικών στρω-
μάτων και ή έποχή, εις ήν άνήκουσιν οί διάφοροι
τύποι τών Κρητικών σφραγίδουν και νά όρισΟώσι
μετά μεγάλης πιΟανότητος τά χρονικά όρια έκα-
στου είδους αυτών και νά γνωρισΟώσι τά οϋσΐίόδη
χαρακτηριστικά έκάστης περιόδου τής Κρητικής
σφραγιστικής.
Πλην τών σφραγίδων ό'μοος τών εύρεΟεισών έν
ταΐς άνασκαφαΐς, ών ή δημοσίευσις απόκειται εις
τους εύρέτας, ύπάρχουσιν έν τω Μουσείω Ήρα-
' ΑΙ 'ε'ρευναι τοϋ κ. Εν8Ι18 επί τών Κρητικών σφραγίδων εύ'ρην-
ται εις τάς έξης τρεις πραγματείας- α') Οΐ'βΙαη Ρίθίθ<>τ:φ1ΐδ 1,011-
άοπ 1895· 6") ΡιιιΊΐιοΐ' ϋί8θονθΐ·ΐθ8 οί Οΐ'βΙαη 3ΐη1 Αο^βαιι
δοι-ίρΐ. ίη ./οιιΐ'ηαΐ οί ΗβΠβη. 81ιιά".θ8 το;;.. XVII α. 327-
395· γ ) Τΐιβ Μγοβηβαη Τι-ββ 8ηά ΡΠΙαΓ Οιιΐί Ι-οηάοη 1901.
' Τα αποτελέσματα των ανασκαφών του κ. Ενί1118καί της Αγ-
γλικής Σ/ολής δημοσιεύονται τακτικά εις τούς άπό τοΰ 1900 τόμους
τοϋ Απηυίΐΐ οί ίΐιο Βπΐίβΐι 8ο1ιοο1 αϊ ΑΙΙιβηδ, και τινα εις τό
ιΓοαπιαΙ οί Ηοΐίβηΐο δΐΐΐάίθδ, τά τών Ιταλών εις τό Μοηιι-
111011 Ιΐ ΛΐΐΙΪΙΐΟΪ θ!θϊ ΕπίΟΟΙ, τά της ΜΪ88 Βογά εις τό ΑΐϊΙΘΙ'ί-
0811 .ΙΟΙΙΠίηΙ οί Αΐ'θ1ΐΟθ1θ<τγ|καί εις τό ΊΪ8η8&οΙίοη8 οί Ρβπιι-
8}Γ1ναηί8 ϋηίνθΓβίίΥ (1904, 1905), τά της έν Κρήτη Εφορείας
Οπό του γράφοντος εις τήν Αρ/αιολογικήν 'Εφημερίδα (1904, 1906).
* Ό κ. Εν8118 παρασκευάζει "ίιόλίον διά τάς εν Κνωσώ άνα-
σκαφάς, ή Αγγλική Σχολή διά τάς τοΰ Παλαικάστρου, ή ΜΪ83
Βθ}'(1 διά τά Ρουρνιά και οί Ιταλοί διά τάς έν Φαιστώ και 'Αγία
Τριάδι.
κλείου και σφραγίδες τυχαίως ύπό χωρικών τής
Κεντρικής και Ανατολικής Κοήτης εύρεθεΐσαι και
άγορασΟεΐσαι τινές μέν ύπό του προ τής απελευ-
θερώσεως λειτουργούντος Αρχαιολογικού* Συλλό-
γου, αί πλεΐσται οέ ύπο τής σημερινής αρχαιολο-
γικής υπηρεσίας. Τάς σφραγίδας ταύτας 148 τον
αριθμόν δημοσιεύω έν τώ παρόντι άρθρω προσθέ-
των εις ταύτας 17 άλλας ευρεθείσας ύπό τοΟ προ
έτών Διευθυντού τής έν Αθήναις Αγγλικής Σχο-
λής κ. Ηο§"αι·ί1ι έν άνασκαφαΐς, ών λίαν φιλοφρό-
νως μοι έπέτρεψε τήν δημοσίευσιν. Εϊς το τέλος
επισυνάπτω τήν εικόνα τής σφενοάνης όλολίθου οα-
κτυλίου πωληθέντος κατά τήν έπανάστασιν του
1897 εις το έξωτερικον ύπό του εΰρέτου, κατά κή-
ρινον αποτύπωμα το όποιον εϊχον λάβη προ τής
πωλήσεως αύτοΟ.
Τάς 166 σφραγίδας τάς δημοσιευομένας έν τω
παρόντι άρθρω και εϊκονιζομένας έν τοις πίναςιν
6-8 κατά γύψινα αρνητικά αποτυπώματα διή-
ρεσα εις τρία μέρη συμφώνως προς τήν χρονολο-
γικήν οιαίρεσιν τοΰ προϊστορικού* έν Ελλάδι πολι-
τισμού τήν γενομένην ύπό τοΰ κ. Ενπηδ, χωρίς,
έννοεΐται, νά είναι δυνατόν νά παρακολουθήσω εις
τήν ταςινόμησιν τών μικρών αύτών μνημείων και
τάς τριπλας υποδιαιρέσεις έκάστης τών τριών τού-
των κυρίων περιόδων, δι δ τάς σφραγίδας έκάστου
τών τριών τμημάτων πεοιγοάοω κατά τήν σειοάν,
καθ' ήν είναι καταγεγραμμένα! έν τώ εύοετηοίω
1 I Μ I ι ι ι Ι" ι
τοΰ Μουσείου.
Α'. Σφραγίδες της πρωίμου Μινωικής
ή Κυκλαδικής έποχϊίς.
| ΕαΐΊν- ΜΪ110311 μέχρι τής 11 Αιγυπτιακής Δυναστείας).
Μέν οι τοΰ έτους 1904 ολίγα υ,όνον δείγυ,ατα
σφραγίοων τής πανάρχαιας ταύτης έποχής ήσαν
γνωστά τά εξ 'Αγίου Όνουφριου παρά τήν Φαιστόν 1
ευρεθέντα μετά Κυκλαδικών ειδωλίων μαρμάρινων
και άλλων κτερισμάτων τής Κυκλαδικής έποχής
ύπό χωρικών προ εικοσαετίας περίπου και αγορα-
σθέντα τότε ύπό τοΰ Αρχαιολ- Συλλόγου Ηρα-
κλείου. Κατά το θέρος τοΰ 1904 ό κ. Η&ΙΜιβιτ
άνεΰρε παοά το 'Ανάκτορον τής Αγίας Τριάδος με-
1 Τά ευρήματα τοϋ 'Αγίου Όνουφριου έδημοσιεύΟησαν ύπο τοΰ κ.
Εν3Π8 εις τό ΟβΙαπ ΡΪ0ίθ£ΐ'3ρ1ΐ3 σελ. 105- 136.
ΕΚ ΚΡΗΤΗΣ
144
διά της εργασίας ταύτης έγένετο καΐ ό σπουδαιό-
τερος ερμηνευτής των μικρών άλλα σημαντικών
μνημείων του προϊστορικού" κόσμου έν τω Αίγαίω
υπό τε νρονολογικήν, έθνολογικήν και τεχνικην
έποψιν 1.
Εϊς τάς επακολουθήσασας άνασκαφάς έν Κρήτη
ύπ' αύτοΰ' τούτου του κ. Εναηβ έν τω άνακτόρω
και τοις τάφοι: Κνουσοΰ, της έν Αθήναις Αγγλι-
κής Σχολής έν τω Δικταίω'Αντρω, έν Ζάκρω καΐ
έν I Ιαλαικάστρω, της Ιταλικής Αποστολής έν
Φαιστώ κα'ι Άγ. Τριάδι, τής ΜΪ88 Βογά εις Γουρ-
νιά, τής Κρητικής Εφορείας τών αρχαιοτήτων εις
διάφορα σημεία τής Κεντρικής και Ανατολικής
Κρήτης, ευρέθη αρκετός αριθμός σοραγίδων (καΐ
πήλινων σφραγισμάτων) ανηκουσών και εις τάς
τρεις Μινωικάς έποχάς.Τούτων μέρος μεν έχει δη-
μοσιευΟη ήδη 2, αί δε λοιπαι πρόκειται νά οημο-
σιευΟώσι μετά τών άλλων ευρημάτων Οπό τών
ένεργησν.ντων τάς άνασκαφάς .
Διά τών έπιστημονικών τούτων ανασκαφών έν
Κρήτη ύπό ειδικών και πεπειραμένων άρχαιολό-
γων κατωρθώθη νά έςακριβωθη διά τής έπιμελοΟς
παρατηρήσεων τών διαφόρων χρονολογικών στρω-
μάτων και ή έποχή, εις ήν άνήκουσιν οί διάφοροι
τύποι τών Κρητικών σφραγίδουν και νά όρισΟώσι
μετά μεγάλης πιΟανότητος τά χρονικά όρια έκα-
στου είδους αυτών και νά γνωρισΟώσι τά οϋσΐίόδη
χαρακτηριστικά έκάστης περιόδου τής Κρητικής
σφραγιστικής.
Πλην τών σφραγίδων ό'μοος τών εύρεΟεισών έν
ταΐς άνασκαφαΐς, ών ή δημοσίευσις απόκειται εις
τους εύρέτας, ύπάρχουσιν έν τω Μουσείω Ήρα-
' ΑΙ 'ε'ρευναι τοϋ κ. Εν8Ι18 επί τών Κρητικών σφραγίδων εύ'ρην-
ται εις τάς έξης τρεις πραγματείας- α') Οΐ'βΙαη Ρίθίθ<>τ:φ1ΐδ 1,011-
άοπ 1895· 6") ΡιιιΊΐιοΐ' ϋί8θονθΐ·ΐθ8 οί Οΐ'βΙαη 3ΐη1 Αο^βαιι
δοι-ίρΐ. ίη ./οιιΐ'ηαΐ οί ΗβΠβη. 81ιιά".θ8 το;;.. XVII α. 327-
395· γ ) Τΐιβ Μγοβηβαη Τι-ββ 8ηά ΡΠΙαΓ Οιιΐί Ι-οηάοη 1901.
' Τα αποτελέσματα των ανασκαφών του κ. Ενί1118καί της Αγ-
γλικής Σ/ολής δημοσιεύονται τακτικά εις τούς άπό τοΰ 1900 τόμους
τοϋ Απηυίΐΐ οί ίΐιο Βπΐίβΐι 8ο1ιοο1 αϊ ΑΙΙιβηδ, και τινα εις τό
ιΓοαπιαΙ οί Ηοΐίβηΐο δΐΐΐάίθδ, τά τών Ιταλών εις τό Μοηιι-
111011 Ιΐ ΛΐΐΙΪΙΐΟΪ θ!θϊ ΕπίΟΟΙ, τά της ΜΪ88 Βογά εις τό ΑΐϊΙΘΙ'ί-
0811 .ΙΟΙΙΠίηΙ οί Αΐ'θ1ΐΟθ1θ<τγ|καί εις τό ΊΪ8η8&οΙίοη8 οί Ρβπιι-
8}Γ1ναηί8 ϋηίνθΓβίίΥ (1904, 1905), τά της έν Κρήτη Εφορείας
Οπό του γράφοντος εις τήν Αρ/αιολογικήν 'Εφημερίδα (1904, 1906).
* Ό κ. Εν8118 παρασκευάζει "ίιόλίον διά τάς εν Κνωσώ άνα-
σκαφάς, ή Αγγλική Σχολή διά τάς τοΰ Παλαικάστρου, ή ΜΪ83
Βθ}'(1 διά τά Ρουρνιά και οί Ιταλοί διά τάς έν Φαιστώ και 'Αγία
Τριάδι.
κλείου και σφραγίδες τυχαίως ύπό χωρικών τής
Κεντρικής και Ανατολικής Κοήτης εύρεθεΐσαι και
άγορασΟεΐσαι τινές μέν ύπό του προ τής απελευ-
θερώσεως λειτουργούντος Αρχαιολογικού* Συλλό-
γου, αί πλεΐσται οέ ύπο τής σημερινής αρχαιολο-
γικής υπηρεσίας. Τάς σφραγίδας ταύτας 148 τον
αριθμόν δημοσιεύω έν τώ παρόντι άρθρω προσθέ-
των εις ταύτας 17 άλλας ευρεθείσας ύπό τοΟ προ
έτών Διευθυντού τής έν Αθήναις Αγγλικής Σχο-
λής κ. Ηο§"αι·ί1ι έν άνασκαφαΐς, ών λίαν φιλοφρό-
νως μοι έπέτρεψε τήν δημοσίευσιν. Εϊς το τέλος
επισυνάπτω τήν εικόνα τής σφενοάνης όλολίθου οα-
κτυλίου πωληθέντος κατά τήν έπανάστασιν του
1897 εις το έξωτερικον ύπό του εΰρέτου, κατά κή-
ρινον αποτύπωμα το όποιον εϊχον λάβη προ τής
πωλήσεως αύτοΟ.
Τάς 166 σφραγίδας τάς δημοσιευομένας έν τω
παρόντι άρθρω και εϊκονιζομένας έν τοις πίναςιν
6-8 κατά γύψινα αρνητικά αποτυπώματα διή-
ρεσα εις τρία μέρη συμφώνως προς τήν χρονολο-
γικήν οιαίρεσιν τοΰ προϊστορικού* έν Ελλάδι πολι-
τισμού τήν γενομένην ύπό τοΰ κ. Ενπηδ, χωρίς,
έννοεΐται, νά είναι δυνατόν νά παρακολουθήσω εις
τήν ταςινόμησιν τών μικρών αύτών μνημείων και
τάς τριπλας υποδιαιρέσεις έκάστης τών τριών τού-
των κυρίων περιόδων, δι δ τάς σφραγίδας έκάστου
τών τριών τμημάτων πεοιγοάοω κατά τήν σειοάν,
καθ' ήν είναι καταγεγραμμένα! έν τώ εύοετηοίω
1 I Μ I ι ι ι Ι" ι
τοΰ Μουσείου.
Α'. Σφραγίδες της πρωίμου Μινωικής
ή Κυκλαδικής έποχϊίς.
| ΕαΐΊν- ΜΪ110311 μέχρι τής 11 Αιγυπτιακής Δυναστείας).
Μέν οι τοΰ έτους 1904 ολίγα υ,όνον δείγυ,ατα
σφραγίοων τής πανάρχαιας ταύτης έποχής ήσαν
γνωστά τά εξ 'Αγίου Όνουφριου παρά τήν Φαιστόν 1
ευρεθέντα μετά Κυκλαδικών ειδωλίων μαρμάρινων
και άλλων κτερισμάτων τής Κυκλαδικής έποχής
ύπό χωρικών προ εικοσαετίας περίπου και αγορα-
σθέντα τότε ύπό τοΰ Αρχαιολ- Συλλόγου Ηρα-
κλείου. Κατά το θέρος τοΰ 1904 ό κ. Η&ΙΜιβιτ
άνεΰρε παοά το 'Ανάκτορον τής Αγίας Τριάδος με-
1 Τά ευρήματα τοϋ 'Αγίου Όνουφριου έδημοσιεύΟησαν ύπο τοΰ κ.
Εν3Π8 εις τό ΟβΙαπ ΡΪ0ίθ£ΐ'3ρ1ΐ3 σελ. 105- 136.