DOI Artikel:
Gadomski, Jerzy: Malowidła ścienne z XVI wieku w Czchowie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19943#0017
4. Czchów, Narodzenie N. P. Marii, stan przed konserwacją, zdjęcie w świetle podczerwonym (fot. R. Kozłowski)
w oddzielnej strefie poniżej mandorli znajdujemy
w kościele św. Wacława w Drachovie w Czechach
(około r. 1350)49 50. Przykłady te skłaniają do przy-
puszczenia, że w Czchowie popiersia w środkowej
strefie cyklu „czerwonego “, poniżej mandorli, mogły
się wiązać również ze sceną górną, jako uzupełnienie
Deesis: ośmiu apostołów na ścianie północnej miało
dopełnienie w postaciach trzech apostołów w tej sa-
mej strefie na ścianie wschodniej (dziś widoczne są
tam jedynie zarysy nimbów i fragmenty głów ponad
scenami cyklu ,,żółtego“) oraz w postaci św. Jana
Ewangelisty obok Chrystusa. Nie usunięte jeszcze
przemalówki tej sceny utrudniają zidentyfikowanie
orędownika, mógł być nim bowiem zarówno naj-
młodszy z apostołów, jak i św. Jan Chrzciciel60.
49 Goticka nastenna malba v zemićh ćesk$ch, pod red.
J. Peśiny, I, 1300—1350, Praha 1958, tabl. 248, s. 344.
50 We Włoszech, pod wpływem ikonografii bizantyńskiej,
umieszczano obok Chrystusa w Sądzie Ostatecznym Jana
Chrzciciela, we Francji natomiast w w. XIII zastępuje go
Koronacja N. P. Marii (ryc. 6). Scena ta roz-
poczyna ciąg trzech kompozycji najniższej strefy
ściany północnej. Wkomponowana w kształt leżą-
cego prostokąta, składa się z czterech rytmicznie
rozmieszczonych postaci. W środku, na prostym
wspólnym tronie siedzą Chrystus i Maria, zwróceni
ku sobie. Maria z lewej strony, w błękitnoczarnej
sukni z szerokim dekoltem, składa ręce i pochyla
głowę, na którą wkłada koronę Chrystus, ubrany
w szatę koloru ugru; w lewym ręku trzyma trójdziel-
nie zakończone berło. Towarzyszą im dwie postacie:
z lewej anioł z rozpostartymi skrzydłami, w długiej,
ciemnougrowej szacie, zwraca się lekko ku grupie
centralnej składając ręce na piersiach, z prawej strony
postać z nimbem, w długiej, ciemnoniebieskiej su-
często Jan Ewangelista (E. Mdlę, L’art religieux du XIIIe siecle
en France, Paris 1919, s. 433). Tych dwóch orędowników
odróżnia przeważnie zarost Jana Chrzciciela lub atrybut
w postaci chorągwi, jak np. w polichromii w Strzelcach Świdnic-
kich z czasu około r. 1360.
14
w oddzielnej strefie poniżej mandorli znajdujemy
w kościele św. Wacława w Drachovie w Czechach
(około r. 1350)49 50. Przykłady te skłaniają do przy-
puszczenia, że w Czchowie popiersia w środkowej
strefie cyklu „czerwonego “, poniżej mandorli, mogły
się wiązać również ze sceną górną, jako uzupełnienie
Deesis: ośmiu apostołów na ścianie północnej miało
dopełnienie w postaciach trzech apostołów w tej sa-
mej strefie na ścianie wschodniej (dziś widoczne są
tam jedynie zarysy nimbów i fragmenty głów ponad
scenami cyklu ,,żółtego“) oraz w postaci św. Jana
Ewangelisty obok Chrystusa. Nie usunięte jeszcze
przemalówki tej sceny utrudniają zidentyfikowanie
orędownika, mógł być nim bowiem zarówno naj-
młodszy z apostołów, jak i św. Jan Chrzciciel60.
49 Goticka nastenna malba v zemićh ćesk$ch, pod red.
J. Peśiny, I, 1300—1350, Praha 1958, tabl. 248, s. 344.
50 We Włoszech, pod wpływem ikonografii bizantyńskiej,
umieszczano obok Chrystusa w Sądzie Ostatecznym Jana
Chrzciciela, we Francji natomiast w w. XIII zastępuje go
Koronacja N. P. Marii (ryc. 6). Scena ta roz-
poczyna ciąg trzech kompozycji najniższej strefy
ściany północnej. Wkomponowana w kształt leżą-
cego prostokąta, składa się z czterech rytmicznie
rozmieszczonych postaci. W środku, na prostym
wspólnym tronie siedzą Chrystus i Maria, zwróceni
ku sobie. Maria z lewej strony, w błękitnoczarnej
sukni z szerokim dekoltem, składa ręce i pochyla
głowę, na którą wkłada koronę Chrystus, ubrany
w szatę koloru ugru; w lewym ręku trzyma trójdziel-
nie zakończone berło. Towarzyszą im dwie postacie:
z lewej anioł z rozpostartymi skrzydłami, w długiej,
ciemnougrowej szacie, zwraca się lekko ku grupie
centralnej składając ręce na piersiach, z prawej strony
postać z nimbem, w długiej, ciemnoniebieskiej su-
często Jan Ewangelista (E. Mdlę, L’art religieux du XIIIe siecle
en France, Paris 1919, s. 433). Tych dwóch orędowników
odróżnia przeważnie zarost Jana Chrzciciela lub atrybut
w postaci chorągwi, jak np. w polichromii w Strzelcach Świdnic-
kich z czasu około r. 1360.
14