DOI article:
Różycka-Bryzek, Anna: Bizantyńsko-ruskie malowidła ścienne w kolegiacie wiślickiej
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.19943#0069
24. Naigrawanie, malowidło ścienne z r. 1317 w cerkwi w Starym Nagorićinie (według Okuneva)
Sądu Piłata35. We wcześniejszych ujęciach Chry-
stus stoi bez kolumny, wsparty rękami na ramionach
oprawców. Motyw słupa biczowania, występującego
również w omawianej scenie, wprowadziła sztuka
włoska w związku z kultem kolumny, przywiezionej
na początku w. XIII z Jerozolimy do Rzymu jako
relikwia biczowania36. Ogarniający Europę tego czasu
ruch biczowników przyczynił się do rozpowszech-
nienia tematu, przydając mu rysy brutalności niezna-
nej w interpretacji sztuki wschodniej. Nowy ten
obraz szybko przeniknął na Bałkany i zapewne stąd
dotarł na Ruś, nie wcześniej jednak jak w w. XV37.
Podręcznik z Atosu zaleca, aby Chrystusa malować
z rękami związanymi za plecami — i tak go pokazuje
35 Didron, l.c.. — Pokrowskij, o.c., s. 307 i n.. —
Millet, o.c., s. 652 i n.
36 M. Meiss, The Case of the Frick Flagellation (The
Journal of the Walters Art Gallery XIX—XX, Baltimore
1956—57, s. 43—63).
kilka zabytków ruskich — podczas gdy zarówno
w Wiślicy, jak w Lublinie zastosowano inny sche-
mat: ramiona skrzyżowane nad głową.
W scenie Naigrawania (ryc. 23) Chrystus stoi
frontalnie, odziany w krótką tunikę i (dla szyder-
stwa) narzuconą na ramiona czerwoną chlamidę,
a z obu jego stron podchodzą w skocznych pozach
dwie małe postacie (chłopców?) z instrumentami
muzycznymi: tamburynem i rogiem. Taka kompo-
zycja jest przykładem spowodowanego brakiem
miejsca zredukowania elementów tematu, gdzie in-
dziej szeroko narracyjnie zestawianych, jak np.
w Starym Nagorićinie (ryc. 24), Dećanach, a także
we freskach lubelskich38. W Wiślicy pozostawiono
37 Pokrowskij (o.c., s. 307) mylnie wskazuje na w. XVII.
38 Zob. Petković, Manastir Dećani, Beograd 1941,
pl. CCXI, 2. — Walicki, o.c., tabl. VIII.
64
Sądu Piłata35. We wcześniejszych ujęciach Chry-
stus stoi bez kolumny, wsparty rękami na ramionach
oprawców. Motyw słupa biczowania, występującego
również w omawianej scenie, wprowadziła sztuka
włoska w związku z kultem kolumny, przywiezionej
na początku w. XIII z Jerozolimy do Rzymu jako
relikwia biczowania36. Ogarniający Europę tego czasu
ruch biczowników przyczynił się do rozpowszech-
nienia tematu, przydając mu rysy brutalności niezna-
nej w interpretacji sztuki wschodniej. Nowy ten
obraz szybko przeniknął na Bałkany i zapewne stąd
dotarł na Ruś, nie wcześniej jednak jak w w. XV37.
Podręcznik z Atosu zaleca, aby Chrystusa malować
z rękami związanymi za plecami — i tak go pokazuje
35 Didron, l.c.. — Pokrowskij, o.c., s. 307 i n.. —
Millet, o.c., s. 652 i n.
36 M. Meiss, The Case of the Frick Flagellation (The
Journal of the Walters Art Gallery XIX—XX, Baltimore
1956—57, s. 43—63).
kilka zabytków ruskich — podczas gdy zarówno
w Wiślicy, jak w Lublinie zastosowano inny sche-
mat: ramiona skrzyżowane nad głową.
W scenie Naigrawania (ryc. 23) Chrystus stoi
frontalnie, odziany w krótką tunikę i (dla szyder-
stwa) narzuconą na ramiona czerwoną chlamidę,
a z obu jego stron podchodzą w skocznych pozach
dwie małe postacie (chłopców?) z instrumentami
muzycznymi: tamburynem i rogiem. Taka kompo-
zycja jest przykładem spowodowanego brakiem
miejsca zredukowania elementów tematu, gdzie in-
dziej szeroko narracyjnie zestawianych, jak np.
w Starym Nagorićinie (ryc. 24), Dećanach, a także
we freskach lubelskich38. W Wiślicy pozostawiono
37 Pokrowskij (o.c., s. 307) mylnie wskazuje na w. XVII.
38 Zob. Petković, Manastir Dećani, Beograd 1941,
pl. CCXI, 2. — Walicki, o.c., tabl. VIII.
64