Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Editor]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Editor]: Folia Historiae Artium (4.1967)

25. Szaniec, kościół parafialny, rzut (rys. R. Frazikowa).

26. Kwidzyn, sklepienie dolnej kaplicy w katedrze, rzut
(według Heisego rys. R. Frazikowa).

ryc. 18) pozwalają obciążyć równomiernie wszystkie
podpory (pięć), eliminując równocześnie bardzo
prymitywne, nie tylko pod względem formy, ale
też i konstrukcji, sklepienie pięciodzielne. Nie koniec
bynajmniej na tym; znikają dwa długie krzyże żeber,
a pojawia się układ kilkunastu żeber krótkich,
a cztery albo pięć wysklepek zostaje zastąpionych
przez siedem, dziewięć i więcej znacznie mniejszych,
które z kolei da się kłaść z wolnej ręki.

Przy systemie ośmiu podpór (antytetyczne zesta-
wienie systemu pseudowiązanego: Lodenice, wieża

27. Salisbury, sklepienie kapitularza katedry, rzut (według
The Builder 1891 rys. R. Frazikowa).

28. Tfebić, rzut krypty (według Prokopa rys. R. Frazikowa).

mieszkalna, ryc. 19; Dzierzgoń, krypta kościoła
parafialnego, ryc. 20; Praga, zakrystia katedry
Św. Wita, ryc. 21; Kraków, Rynek Główny 27,
ryc. 22) korzyści konstrukcyjne, nie mówiąc na
razie o efektach estetycznych, są też oczywiste.
Ścięcie i przesklepienie oddzielnie naroży umożliwia
opuszczenie bardzo długich żeber diagonalnych
sklepienia krzyżowego czy ośmiodzielnego, które
trzeba by było założyć nad całą przestrzenią posiada-
jącą rzut dużego kwadratu. Po ścięciu czterech
trójkątnych naroży, powstaje w środku drugi kwa-

38