DOI Artikel:
Blum, Helena: Józef Mehoffer - problematyka jego malarstwa
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20353#0111
6. Józef Mehoffer, Place Pigalle, olej na płótnie, r. 1894. Poznań, Muzeum Narodowe (fot. L. Perz i F. Maćkowiak).
łonił się w jego wyobraźni w czasie koncertu w Tro-
cadero we wrześniu r. 1891. W dwa lata później
wspomniał Mehoffer w notatniku, że zaczął malo-
wanie tego projektu, przypisując mu dużą wagę26.
Pierwszy wariant projektu (w Muzeum Uniwersy-
tetu Jagiellońskiego) przedstawia opisany motyw,
nie stanowi jednak pod względem formalnym
jednolitej całości27. Plan pierwszy — postacie na
scenie — nie mieszczą się w ramach kompozycji,
przez co nie jest utrzymana płaszczyzna obrazu.
Natomiast plan dalszy — towarzystwo krakowskie,
siedzące przy stolikach na tle ulicy ■— przedstawia
się świetnie malarsko. Ta partia obrazu potrakto-
wana jest impresjonistycznie z drgającym blaskiem
lamp, zlewającym się z niebieskoszarawą atmos-
ferą. Namalowanie tej partii obrazu pokazuje
wspaniałe możliwości, jakimi rozporządzał Mehoffer
w zakresie impresjonistycznego malarstwa. Nie
poszedł jednak za programem impresjonistów, już
wtedy przestarzałym, gdyż rok 1893 na terenie Paryża
oznacza w malarstwie nową problematykę. Mehoffer
realizował ją w drugim, a raczej w trzecim wariancie,
w sposób już doskonały. Wariant ten znajduje się
obecnie w Muzeum Narodowym w Poznaniu28.
Ujęcie motywu świadczy nie tylko o orientacji
artystycznej Mehoffera, ale i o zadziwiająco trafnym
wyborze nowej drogi malarskiej. Zwięzłość w kła-
dzeniu plamy barwnej, jej związek z formą przy
określaniu postaci czy przedmiotu, zestawienia
barw mocnych i zdecydowanych, ożywiony układ
całości, to wszystko jest wyrazem przeciwstawienia
się impresjonizmowi i odpowiada wysiłkom Bon-
narda czy też Vuillarda, znamiennym dla ówczes-
nych tendencji modernizmu. Należy bowiem przy-
26 Rpis Ossolineum, nr 12 803/3, s. 63. 28 Studium do projektu kurtyny dla teatru im. J. Słowackiego
27 Studium do projektu kurtyny dla teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, ol. na tekt., 50,5 X 68, nie sygn., r. 1892. Poznań,
w Krakowie, ol. na pł., 112,5 X144, nie sygn., r. 1892. Własność Muzeum Narodowe.
Muzeum UJ.
103
łonił się w jego wyobraźni w czasie koncertu w Tro-
cadero we wrześniu r. 1891. W dwa lata później
wspomniał Mehoffer w notatniku, że zaczął malo-
wanie tego projektu, przypisując mu dużą wagę26.
Pierwszy wariant projektu (w Muzeum Uniwersy-
tetu Jagiellońskiego) przedstawia opisany motyw,
nie stanowi jednak pod względem formalnym
jednolitej całości27. Plan pierwszy — postacie na
scenie — nie mieszczą się w ramach kompozycji,
przez co nie jest utrzymana płaszczyzna obrazu.
Natomiast plan dalszy — towarzystwo krakowskie,
siedzące przy stolikach na tle ulicy ■— przedstawia
się świetnie malarsko. Ta partia obrazu potrakto-
wana jest impresjonistycznie z drgającym blaskiem
lamp, zlewającym się z niebieskoszarawą atmos-
ferą. Namalowanie tej partii obrazu pokazuje
wspaniałe możliwości, jakimi rozporządzał Mehoffer
w zakresie impresjonistycznego malarstwa. Nie
poszedł jednak za programem impresjonistów, już
wtedy przestarzałym, gdyż rok 1893 na terenie Paryża
oznacza w malarstwie nową problematykę. Mehoffer
realizował ją w drugim, a raczej w trzecim wariancie,
w sposób już doskonały. Wariant ten znajduje się
obecnie w Muzeum Narodowym w Poznaniu28.
Ujęcie motywu świadczy nie tylko o orientacji
artystycznej Mehoffera, ale i o zadziwiająco trafnym
wyborze nowej drogi malarskiej. Zwięzłość w kła-
dzeniu plamy barwnej, jej związek z formą przy
określaniu postaci czy przedmiotu, zestawienia
barw mocnych i zdecydowanych, ożywiony układ
całości, to wszystko jest wyrazem przeciwstawienia
się impresjonizmowi i odpowiada wysiłkom Bon-
narda czy też Vuillarda, znamiennym dla ówczes-
nych tendencji modernizmu. Należy bowiem przy-
26 Rpis Ossolineum, nr 12 803/3, s. 63. 28 Studium do projektu kurtyny dla teatru im. J. Słowackiego
27 Studium do projektu kurtyny dla teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, ol. na tekt., 50,5 X 68, nie sygn., r. 1892. Poznań,
w Krakowie, ol. na pł., 112,5 X144, nie sygn., r. 1892. Własność Muzeum Narodowe.
Muzeum UJ.
103