DOI Heft:
Przeglądy - recenzje - komunikaty
DOI Artikel:Winiewicz, Joanna; Kuczman, Kazimierz: Dosso Dossi Na Wawelu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20618#0183
2. Sala Wioska w wiedeńskim pałacu Lanckorońskich z obrazem Dossa. Archiwum fot. Zamku Królewskiego na Wawelu
na zlecenie Haupttreuhandstelle Ost w Berlinie. Ritter
widział go w wielkiej jadalni („Grosser Speisesaal”) i od-
notował, że oprawiony był w ciężkie ramy florenckie
(„schw. florent. Rahmen”)9. Władze hitlerowskie praw-
dopodobnie rozważały też możliwość przekazania obrazu
do Gdańska - znalazł się on na liście opatrzonej datą 21
kwietnia 1942, zawierającej obiekty pochodzące z pała-
cu Lanckorońskich, określone jako „erwerbenswert fur
Danzig” (godne pozyskania dla Gdańska)10. Były to za-
pewne dzieła sztuki, które miały znaleźć się w posiada-
niu gauleitera Forstera, który - obok Góringa - aspiro-
wał także do części zbiorów Lanckorońskich.
Obraz opuścił Wiedeń w maju 1943 roku - zdepono-
wano go w zamku Steyersberg. Figuruje on na liście ewa-
kuacyjnej z datą 31 maja 194311. Po zakończeniu wojny
zwrócony został Lanckorońskiemu 31 lipca 1947 roku12.
Wraz z większością obrazów z kolekcji zdeponowany
9 Archiwum BDA, pudlo 26, teka 6, s. 83.
10 Muzeum Narodowe w Gdańsku, sygn. MNG/A/VI/6; kopię listy
przesiała nam pani Helena Kowalska, której w tym miejscu serdecznie
dziękujemy.
został w zamku Hohenems w Vorarlbergu, należącym
do rodziny Waldburg-Zeil. Jak wiadomo, 28 marca 1950
wybuchł w zamku pożar, który zniszczył głównie salę,
w której zaaranżowano prowizoryczny magazyn obra-
zów. Dosso na szczęście nie ucierpiał. Jako prawie nie
uszkodzony („fast unbeschadigt”) ujęty został bowiem
na liście inwentaryzacyjnej obiektów, sporządzonej po
pożarze na wniosek wiedeńskiego Bundesdenkmalamt
(Federalnego Urzędu Konsewatorskiego) w dniach 1-3
czerwca 195013. Obraz Dossa, który w dokumentach fi-
guruje pod tytułem „Zeus ais Weltemnaler” (Zeus jako
malarz świata) lub „Zeus Schmetterlinge malend” (Zeus
malujący motyle), stał się swoistą kartą przetargową
w staraniach Antoniego Lanckorońskiego o wywóz ro-
dzinnej kolekcji poza granice Austrii. Na wywiezienie por-
tretów rodzinnych, dzieł sztuki związanych bezpośrednio
z rodziną, mebli oraz przedmiotów wyposażenia wnętrz
11 Archiwum BDA, pudło 26/1, teka 22, s. 17; por. także Bregungs-
liste, pudło 26/1, teka 14, s. 19.
12 Archiwum BDA, Ausfolgelisten, pudło 26/1, teka 26, s. 19.
13 Archiwum BDA, sygn. 108/Res/50, s. 61.
179
na zlecenie Haupttreuhandstelle Ost w Berlinie. Ritter
widział go w wielkiej jadalni („Grosser Speisesaal”) i od-
notował, że oprawiony był w ciężkie ramy florenckie
(„schw. florent. Rahmen”)9. Władze hitlerowskie praw-
dopodobnie rozważały też możliwość przekazania obrazu
do Gdańska - znalazł się on na liście opatrzonej datą 21
kwietnia 1942, zawierającej obiekty pochodzące z pała-
cu Lanckorońskich, określone jako „erwerbenswert fur
Danzig” (godne pozyskania dla Gdańska)10. Były to za-
pewne dzieła sztuki, które miały znaleźć się w posiada-
niu gauleitera Forstera, który - obok Góringa - aspiro-
wał także do części zbiorów Lanckorońskich.
Obraz opuścił Wiedeń w maju 1943 roku - zdepono-
wano go w zamku Steyersberg. Figuruje on na liście ewa-
kuacyjnej z datą 31 maja 194311. Po zakończeniu wojny
zwrócony został Lanckorońskiemu 31 lipca 1947 roku12.
Wraz z większością obrazów z kolekcji zdeponowany
9 Archiwum BDA, pudlo 26, teka 6, s. 83.
10 Muzeum Narodowe w Gdańsku, sygn. MNG/A/VI/6; kopię listy
przesiała nam pani Helena Kowalska, której w tym miejscu serdecznie
dziękujemy.
został w zamku Hohenems w Vorarlbergu, należącym
do rodziny Waldburg-Zeil. Jak wiadomo, 28 marca 1950
wybuchł w zamku pożar, który zniszczył głównie salę,
w której zaaranżowano prowizoryczny magazyn obra-
zów. Dosso na szczęście nie ucierpiał. Jako prawie nie
uszkodzony („fast unbeschadigt”) ujęty został bowiem
na liście inwentaryzacyjnej obiektów, sporządzonej po
pożarze na wniosek wiedeńskiego Bundesdenkmalamt
(Federalnego Urzędu Konsewatorskiego) w dniach 1-3
czerwca 195013. Obraz Dossa, który w dokumentach fi-
guruje pod tytułem „Zeus ais Weltemnaler” (Zeus jako
malarz świata) lub „Zeus Schmetterlinge malend” (Zeus
malujący motyle), stał się swoistą kartą przetargową
w staraniach Antoniego Lanckorońskiego o wywóz ro-
dzinnej kolekcji poza granice Austrii. Na wywiezienie por-
tretów rodzinnych, dzieł sztuki związanych bezpośrednio
z rodziną, mebli oraz przedmiotów wyposażenia wnętrz
11 Archiwum BDA, pudło 26/1, teka 22, s. 17; por. także Bregungs-
liste, pudło 26/1, teka 14, s. 19.
12 Archiwum BDA, Ausfolgelisten, pudło 26/1, teka 26, s. 19.
13 Archiwum BDA, sygn. 108/Res/50, s. 61.
179