DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.52071#0161
EFES DEVLET AGORASINDAKI BIR KUYUDA BULUNAN GEC
HELENISTIK VE ROMA DÖNEMi SERAMIGI VE KÜCÜK BULUNTULARI
(ÖZET)
V. Mitsopoulos Leon 1965 yilmda, Devlet Agorasi’nda, yansma kadar kazilmi§ bir
kuyudan gikan ,ilging’ buluntulara dikkat gekmesine kar§m bu kuyu ve buluntulari 1982
yilma kadar big ara§tirma konusu olmann§tir.
Efes Müzesi Müdürlügü’nün 1982’de kuyunun, su gereksinimi nedeniyle kazilip agil-
masim istemesi üzerine, yazarin denetiminde baslatilan gahsmalar oldukga gok ve güzel
buhintularm gikmasim saglami§tir. Kink parcalar halindeki buluntulann bir gogunu re-
store edip tamamlamak mümkün olmu§tur.
Stratigrafi
17.5 m. derinlige sahip kuyunun belli bölümlerinin düzenli §ekilde atilan malzemeyle
doldugu anla§ilmaktadir. En derin olan 17.5 m.den -2 m.ye kadar olan bölümde A-D dol-
gulan olarak tammlanan 4 dolgu tabakasi belirlenmi§tir.
Kuyunun kullammi sirasmda atilan malzemeyle olu§an A dolgusunda, MÖ. 2. ve 1.
yüzyila ait Helenistik buluntular, az sayida ttalya sigillatasi, ESA, ESB I, bir Italya kandil
pargasi ve Efes Helenistik dönem sikkeleri bulunmustur.
Oldukga yüksek olan B dolgusu, kuyunun i§levini bitirdikten sonra olusmaya basla-
mifjtir. Bl-3 olmak üzere üg alt bölüme aynlan bu dolgunun alt bölümü Bl dolgusu,
Augustus’a ait bir Efes sikkesi, ESA (K130, 134-138), Italya sigillatasi (K155-163), Italya
kandilleri, ESB I ve Efes Kandilleri (L9-31) nedeniyle MS. 1. yüzyilm ilk geyregine
tarihlemek olasi gözükmektedir. B2 dolgusu ise Tiberius ve daha sonrasma ait bir Italya
sigillatasi (K166) yardimiyla MS. l.yüzyihn 2. geyregine ve B3 dolgusunu da, ESB II
(K253-257), ESC (K312), ROW Kandil (L99-102) tarihlemelerine dayanarak Nero-Erken
Flavius dönemine koymak gerekmektedir.
2 metre yükseklige yakm C dolgusunda diger bölümlerin aksine gok az seramik bulun-
tusu eie gegmi§tir. Buna kar§m muhtemelen ah§ap kiri§lerde kullanilmi§ uzunlugu
45 cm.yi bulan gok sayida tung giviler, bunlann yangm tahribati sonucu kuyuya Nero-Er-
ken Flavius döneminde atilmis enkaz kalmtilan oldugunu göstermektedir.
Bu tahribat dolgusunun üstünde (Dolgu D) kuyu yine degi§ik arkeolojik malzeme ile
dolmaya devam etmi§tir. -2.50 m.deki en geg ESB II (K269) ve ESC (K319) buluntularma
dayanarak bu dolgunun yaklasik MS. 75-125 yillarma ait oldugunu ileri sürebiliriz.
Kuyunun agzi bu tarihten itibaren MS. ß.yüzyila kadar kapatilmi§ olmahdir. En üst-
teki E dolgusunda, LRC (K332-338) ve Peacock 45A ve LRA14 (Histria 7A) amphoralan
ve Filistin’den ithal Filistin i§i haci §i§esi en üst dolgunun MS. 6.yüzyila ait oldugunu gös-
termektedir.
Buluntu Gruplan
Seramik:
Basit Firnis:
Qogunlugu A-Bl dolgusunda eie gegen käse ve tabaklardan olu§an (Kl-21) grup, Efes
imalati olabilir. Yine aym dolgudan az sayida Pergamon’dan ithal kadehler (K22-25) ve
HELENISTIK VE ROMA DÖNEMi SERAMIGI VE KÜCÜK BULUNTULARI
(ÖZET)
V. Mitsopoulos Leon 1965 yilmda, Devlet Agorasi’nda, yansma kadar kazilmi§ bir
kuyudan gikan ,ilging’ buluntulara dikkat gekmesine kar§m bu kuyu ve buluntulari 1982
yilma kadar big ara§tirma konusu olmann§tir.
Efes Müzesi Müdürlügü’nün 1982’de kuyunun, su gereksinimi nedeniyle kazilip agil-
masim istemesi üzerine, yazarin denetiminde baslatilan gahsmalar oldukga gok ve güzel
buhintularm gikmasim saglami§tir. Kink parcalar halindeki buluntulann bir gogunu re-
store edip tamamlamak mümkün olmu§tur.
Stratigrafi
17.5 m. derinlige sahip kuyunun belli bölümlerinin düzenli §ekilde atilan malzemeyle
doldugu anla§ilmaktadir. En derin olan 17.5 m.den -2 m.ye kadar olan bölümde A-D dol-
gulan olarak tammlanan 4 dolgu tabakasi belirlenmi§tir.
Kuyunun kullammi sirasmda atilan malzemeyle olu§an A dolgusunda, MÖ. 2. ve 1.
yüzyila ait Helenistik buluntular, az sayida ttalya sigillatasi, ESA, ESB I, bir Italya kandil
pargasi ve Efes Helenistik dönem sikkeleri bulunmustur.
Oldukga yüksek olan B dolgusu, kuyunun i§levini bitirdikten sonra olusmaya basla-
mifjtir. Bl-3 olmak üzere üg alt bölüme aynlan bu dolgunun alt bölümü Bl dolgusu,
Augustus’a ait bir Efes sikkesi, ESA (K130, 134-138), Italya sigillatasi (K155-163), Italya
kandilleri, ESB I ve Efes Kandilleri (L9-31) nedeniyle MS. 1. yüzyilm ilk geyregine
tarihlemek olasi gözükmektedir. B2 dolgusu ise Tiberius ve daha sonrasma ait bir Italya
sigillatasi (K166) yardimiyla MS. l.yüzyihn 2. geyregine ve B3 dolgusunu da, ESB II
(K253-257), ESC (K312), ROW Kandil (L99-102) tarihlemelerine dayanarak Nero-Erken
Flavius dönemine koymak gerekmektedir.
2 metre yükseklige yakm C dolgusunda diger bölümlerin aksine gok az seramik bulun-
tusu eie gegmi§tir. Buna kar§m muhtemelen ah§ap kiri§lerde kullanilmi§ uzunlugu
45 cm.yi bulan gok sayida tung giviler, bunlann yangm tahribati sonucu kuyuya Nero-Er-
ken Flavius döneminde atilmis enkaz kalmtilan oldugunu göstermektedir.
Bu tahribat dolgusunun üstünde (Dolgu D) kuyu yine degi§ik arkeolojik malzeme ile
dolmaya devam etmi§tir. -2.50 m.deki en geg ESB II (K269) ve ESC (K319) buluntularma
dayanarak bu dolgunun yaklasik MS. 75-125 yillarma ait oldugunu ileri sürebiliriz.
Kuyunun agzi bu tarihten itibaren MS. ß.yüzyila kadar kapatilmi§ olmahdir. En üst-
teki E dolgusunda, LRC (K332-338) ve Peacock 45A ve LRA14 (Histria 7A) amphoralan
ve Filistin’den ithal Filistin i§i haci §i§esi en üst dolgunun MS. 6.yüzyila ait oldugunu gös-
termektedir.
Buluntu Gruplan
Seramik:
Basit Firnis:
Qogunlugu A-Bl dolgusunda eie gegen käse ve tabaklardan olu§an (Kl-21) grup, Efes
imalati olabilir. Yine aym dolgudan az sayida Pergamon’dan ithal kadehler (K22-25) ve
