Fludd, Robert; Fludd, Robert [Editor]: Utriusque Cosmi Maioris scilicet et Minoris Metaphysica, Physica Atqve Technica Historia: In duo Volumina secundum Cosmi differentiam diuisa (Tract. 1Tom. 1, Tract. 1): De Metaphysico Macrocosmi et creaturaru[m] illius ortu (Oppenhemii, 1617) [Cicognara, 32-1] [VD17 1:045355D]

64

TRACTATVS I. LIB. II.

c a P U T XIL
De elemento terrx,

LTabus Sgitur vistutibus unitis,naturaii sciiicet &: adventitia*
fortiterabiis reverberatur materia obfngiditatemsuamrebeL
lis; ea quje naturali quodarn instin&u illos a peripheria emiisoSj
&C frigidam iuam naturam persequentes 5 tam primarios , quam
iecundarios lucis elfedus, usqs ad loci ab ejusdem istius lucis cir-
cumferentiaremotioris sedem fugiens>sese insormahorrendse
&c obliqua revolutione subterlabentis umbrse 5 circauniverii machinae spha£rica£
eentramseumediumpundum,indurUm,solidum, &opacum globum restrim
xit. Inhoc enim loco ab adveriariisui,caliditadsnempe, adionibus multo est se-
curior5& alucis donnciliojutpote a cujus adu caliditas illa inimica oritur, longe
remotiorjquiquidemmateriasmotus nonper se,sedpr£edida illaduplicilucis
xidione concitatus est. Sicut ehim absque lucis manifestatione materia tenebra-
rumfuittantiimmodoaliquidpotentiale; sic etiam stne caloris prcesentia, quse
estentialisestlucisqualitasjnaturaiis illa materise disposttio , nempe frigiditas,
nihil quidem aduerat &c per consequens nullas per se mutationesproditcit. De^
oriumigiturmateri£efrigiditaspellitur,tamluGisprimari£e, quamelementiigniS
virtute adiva, amateriarummotuproduda ; stne his enim nihil quicquam agi-
tur. Frigiditas autemilla caliditads repercustionespatiendo reststere quodam-
modb,& reststendo reagere videtunQjaibus adionibus &pastiombas alii in hoC
ccclo mftmo gradus producuntur,&regiones intermedias disposttione difterem'
tes, quas elementa inferiora Vocant Philosophi, constituuntur. Exhis igitur
ratio illa pra:cipua explicatur , cur gravia ultra mundi centrum decidere ne-
queant,& quamobrem in eo perpetuo conquiescant; quodsciliCet gravitas ma-
teriaraenstoris&compadiorisexistatcomQs; cujuscrastitiei causa frigiditase-
rat,materiam distipatam & tenuemadmundicentrum a caliditatis penetrantis
rabie contrahens, eamque ibi loci constringens, & contra radiorum lucis inva-
sionesdefendens, Cumautem frigusinqualibet rei crassas parte , &prsecipue
circacentrummagisdispersum, exomni sui corporis mole caloris adio perie-
quatur, lucisque radii, quorum est, ecrporafacillime penetrare, ipsumubique
vcluti obstdeant &c circumcingant, fttinde, utgraviaultraillud centrum versus
naturale lucis habitaculumnulla ratione queant procedere, nist caloris violen-
tiafrigusilludjingravibusanaturacondusum, oppnmatur Sc violetur. Atque
hinc est,quodgrave aliquodsursumviolenter emissum, naturaliter &:suasponte
deorsumadcentrumseufrigiditatissedemrevcrtatur. Manifestumigiturest,o-
mnemtenebrarumsubstantiam, cujusprsesentiatotius mundi matena spiritua-
lis occultata erat & informisq am tandem virtute lucisssn molem deniam &: opa^
cam circa ni undi centrum colledam redigi & conglobari>qua? quidem elemen-
tumterr^appellatun Reliqua vera totius materi£ejam informatse massaspirD
tualis,diaphana & miriftce transparens, d terrse marginibus usque ad convexam
mundispiritualis superficiemextensa, ccelum generali nomine audit, Flocin
ter (acros scriptores cJM<qfes divinissimus in ipib Gemfeoslimine confirmat; in
fnnciftc^inquit, creavit Deus coelum & terram, hoc est, lucem a tenebris separa-
vit; ccelumenim perspicuum lucidumquefecit; terramverbopacam,hocest,
nuindi centrum tenebns immergebat. Partemigitur ejuspositivam dierum o-

riginem