DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.15259#0180
CLAVDII GALENI PERGAMENI
Vinum intercaeterasimiliter cibis pulsum immutat:sedhocintercedit3quod e%
iritio fada pulsuum mutatio3prior desinit, quam qua? a cibis prouenic, Ad haecq»
celeritatem,ac magnitudinem magis quam uehementia, frequcntiarncp adauget*
Fere enim quanto uehementius firmius^ robur corpori cibus moderatus concie
liatjtanto euidcntiusuinum magnitudinem extollit* Aquaexomnibus quaeas*
sumuntur,afferuntur5minimepulsusuariat» Quanquam &ipsaiuxtaciborum ra
tioncm iimiliter immutet, Reliquauero omnia,quatenus uel rtutrirc3uel caleface
re,uel rcfi igerare possimt3eatenus eriam arteriarum motijm transmutant* Hac ra*
tione pulius in causis nonnaturalibus uocatis euariat* Deinceps agamus,quo*
modo ex causis praeter natura, pulsus mutentur: irjs tamen prius commcmorauotf
nis gratiain medium produdis,quae sermoni reru a naturc modo recedemiu com
munia sunt* Itac^ aeris status, ciborum copia, qux uites degrauet3exerritia,baltf
nea,&somni;omnia haec immoderata3pra2ter natura existunLSiquidem naturalis
um causaru, Storum qua! non naturales dicuntur, secundum quantitatem exces
sus in id quod praeter naturam est, transeunt At earum qu£ non quantitate solum
anaturalihabitu recedut, uerumetia toto genere, numerus estinfinitus3eoc£ com
prehendi neqtrit* Ars aute in his quoq? c5sistit,infinitu quatenus licer,generibus,
ac speciebus finitis metiens.Nam singulas praeter naturam causas3non citra ratios
nem ac immerito quis dixerit panim ueluti ibluere uim uitalem Qc dispergere:par
tim tanquam opprimere & grauare 4 Soluitur itaq; robur, alimenti penuria3mors
borum peruicacia3animalium affeduum uehem£ntia3dolorum magnitudine,uel
longitudine,& uacuationibus immoderatis, Grauatur materiae copia, instrumen
tariarum partium uitrjs,ut puto inflammauonibus,scirris3tumoribus,abscessibus,
^corruptehsdiuersis.Virtusitac^roluta,exiguum5Ianguidum3crebrum^admo
dum pulsum effictt, Oppressa& uelutigrauata, inaequaIitatem5acinordinatione
pulsuum exdtat;& cum aiiam quamlibet3tum etia quacin uehementia&magni;:
tudine oriri iblet+ Hse enim peculiares potissimu uirtutis oppressac inarqualitates^
Α tcp in grauata insigniter3magis uariant Jn ea qu£ parum.modice.Et plures qiri*
dem magni pulsus exiguis ί uehementes Ianguidis in noxa leui: e contrario in ma
gna habet,AtC£interim motus intotum pereuntrintenm tn huiusmodi affedibus
interlabuntur,Sed quum interIabuntur3minorem noxam indicant; quu uero pe«
reunt,maiorem+ Has quidem pulsuum mutationes3quadibetuirtims solutio, op*
pressioqj communes sustinet* Peculiares autem cuic# causaeffidens suppeditar*
Postquam igitur uirtus ab alimenti penuria soluitur, pulsus ϊηίπ'ο Ianguidus, exi*
guus, citatus 3 ac frequens redditur ♦ Deinde in medio languidus, cxiguus, tar*
dus,&rarus* Postrcmo summeexiguus, languidus, creber, &:falsam celethz*
tis imaginem repraesentans; huicformicann nomcn est. Vcrmicularis pulsus SC
ipsefitroboreuitaliiam propesoluto,sedpauIulum adhucreiistentc» DiiFerthac
partea formicante, quod non itaextremam ad imbecillitatem, paruitatemc^ con
trahat,ac manifestam in uno idu inaequalitatem habeat:qua? sieri solet quum arte
ria? partes non eodem temporeomnes mouent; sed alia? citius, auttardius incipii-
unr+ Vnde minus tardus est c| paruus* Interdum ueronequacjp tardus, ideo^ mi
nime paruus est+Quae igitur a Iethalibus36i acutis febnbus syncope oriuntur3uer
mkularem pulsumnonextoto habent; quialiasuirium diiiblutionesmagnaex
partesequuntur, 6^easpotissimum, qua^atrafebres3autcertecumparuisadmoi:
dum obueniunt. Quapropterstomachi syncopas formicates ,choleras autem,ar
larga uentris prossuuia3sanguinis per nares eruptiones,muhebre stuxi*, omnescp
acutos euacuationum aiFedus utplunmum uermiculantes comitanturrextrcmis
formicans oborit* Ar ubi harciine febribus incidunr, tuncctiauermiculanteutic^
magis deprehendcs & manifestum3&diutiiiimeperdurantem Jtacausarum pr^
ter naturam mutauones generaum se habent» lam uero easdem membrarim pro*:
sequemur
Vinum intercaeterasimiliter cibis pulsum immutat:sedhocintercedit3quod e%
iritio fada pulsuum mutatio3prior desinit, quam qua? a cibis prouenic, Ad haecq»
celeritatem,ac magnitudinem magis quam uehementia, frequcntiarncp adauget*
Fere enim quanto uehementius firmius^ robur corpori cibus moderatus concie
liatjtanto euidcntiusuinum magnitudinem extollit* Aquaexomnibus quaeas*
sumuntur,afferuntur5minimepulsusuariat» Quanquam &ipsaiuxtaciborum ra
tioncm iimiliter immutet, Reliquauero omnia,quatenus uel rtutrirc3uel caleface
re,uel rcfi igerare possimt3eatenus eriam arteriarum motijm transmutant* Hac ra*
tione pulius in causis nonnaturalibus uocatis euariat* Deinceps agamus,quo*
modo ex causis praeter natura, pulsus mutentur: irjs tamen prius commcmorauotf
nis gratiain medium produdis,quae sermoni reru a naturc modo recedemiu com
munia sunt* Itac^ aeris status, ciborum copia, qux uites degrauet3exerritia,baltf
nea,&somni;omnia haec immoderata3pra2ter natura existunLSiquidem naturalis
um causaru, Storum qua! non naturales dicuntur, secundum quantitatem exces
sus in id quod praeter naturam est, transeunt At earum qu£ non quantitate solum
anaturalihabitu recedut, uerumetia toto genere, numerus estinfinitus3eoc£ com
prehendi neqtrit* Ars aute in his quoq? c5sistit,infinitu quatenus licer,generibus,
ac speciebus finitis metiens.Nam singulas praeter naturam causas3non citra ratios
nem ac immerito quis dixerit panim ueluti ibluere uim uitalem Qc dispergere:par
tim tanquam opprimere & grauare 4 Soluitur itaq; robur, alimenti penuria3mors
borum peruicacia3animalium affeduum uehem£ntia3dolorum magnitudine,uel
longitudine,& uacuationibus immoderatis, Grauatur materiae copia, instrumen
tariarum partium uitrjs,ut puto inflammauonibus,scirris3tumoribus,abscessibus,
^corruptehsdiuersis.Virtusitac^roluta,exiguum5Ianguidum3crebrum^admo
dum pulsum effictt, Oppressa& uelutigrauata, inaequaIitatem5acinordinatione
pulsuum exdtat;& cum aiiam quamlibet3tum etia quacin uehementia&magni;:
tudine oriri iblet+ Hse enim peculiares potissimu uirtutis oppressac inarqualitates^
Α tcp in grauata insigniter3magis uariant Jn ea qu£ parum.modice.Et plures qiri*
dem magni pulsus exiguis ί uehementes Ianguidis in noxa leui: e contrario in ma
gna habet,AtC£interim motus intotum pereuntrintenm tn huiusmodi affedibus
interlabuntur,Sed quum interIabuntur3minorem noxam indicant; quu uero pe«
reunt,maiorem+ Has quidem pulsuum mutationes3quadibetuirtims solutio, op*
pressioqj communes sustinet* Peculiares autem cuic# causaeffidens suppeditar*
Postquam igitur uirtus ab alimenti penuria soluitur, pulsus ϊηίπ'ο Ianguidus, exi*
guus, citatus 3 ac frequens redditur ♦ Deinde in medio languidus, cxiguus, tar*
dus,&rarus* Postrcmo summeexiguus, languidus, creber, &:falsam celethz*
tis imaginem repraesentans; huicformicann nomcn est. Vcrmicularis pulsus SC
ipsefitroboreuitaliiam propesoluto,sedpauIulum adhucreiistentc» DiiFerthac
partea formicante, quod non itaextremam ad imbecillitatem, paruitatemc^ con
trahat,ac manifestam in uno idu inaequalitatem habeat:qua? sieri solet quum arte
ria? partes non eodem temporeomnes mouent; sed alia? citius, auttardius incipii-
unr+ Vnde minus tardus est c| paruus* Interdum ueronequacjp tardus, ideo^ mi
nime paruus est+Quae igitur a Iethalibus36i acutis febnbus syncope oriuntur3uer
mkularem pulsumnonextoto habent; quialiasuirium diiiblutionesmagnaex
partesequuntur, 6^easpotissimum, qua^atrafebres3autcertecumparuisadmoi:
dum obueniunt. Quapropterstomachi syncopas formicates ,choleras autem,ar
larga uentris prossuuia3sanguinis per nares eruptiones,muhebre stuxi*, omnescp
acutos euacuationum aiFedus utplunmum uermiculantes comitanturrextrcmis
formicans oborit* Ar ubi harciine febribus incidunr, tuncctiauermiculanteutic^
magis deprehendcs & manifestum3&diutiiiimeperdurantem Jtacausarum pr^
ter naturam mutauones generaum se habent» lam uero easdem membrarim pro*:
sequemur