Ga̜ssowski, Jerzy: Z dziejów polskiej archeologii (Warszawa, 1970)

Odbudowa zgliszcz i ruin

Kiedy zakończyła się straszliwa, ponura noc
okupacji, ludzie wrócili na swoje dawne stanowiska
pracy, do zniszczonych warsztatów pracy i do do-
mów, jeśli te domy jeszcze istniały. Straty były
wysokie, ale żadne nie okazały się dla narodu tak
dotkliwe, jak strata kwiatu inteligencji, z takim
trudem wyszkolonej i wychowanej w dwudziesto-
leciu międzywojennym.

Natychmiast po wyzwoleniu wrócił do Pozna-
nia profesor Kostrzewski. Z niespożytą energią za-
brał się do reaktywowania muzeum i odtworzenia
na nowo katedry Uniwersyteckiej. Muzeum zostało
wyodrębnione w samodzielną jednostkę, na czele
której stanął jako dyrektor. Już w grudniu 1945
roku zdołano udostępnić je szerokiej rzeszy zwie-
dzających. Profesor Kostrzewski utworzył także
Instytut Badania Starożytności Słowiańskich na
Uniwersytecie w Poznaniu — co prawda — głów-
nie dla dalszego badania Biskupina. Zostały reak-
tywowane biblioteki muzeum i katedry uniwer-
syteckiej; stały się one wkrótce największym
księgozbiorem archeologii pradziejowej w Polsce.

Archeologia stopniowo zaczęła się odradzać.
Już w okresie sprawowania władzy przez PKWN,
w 1944 roku, działał dr Witold Hensel, który po-
djął prace organizacyjne, dydaktyczne i popular-

236