DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.28906#0032
10
Iud&o-
rum de-
uastatia~
ms origo
| 1. Clavdivs Drusi filius, & di&i C. Germanici ( qui ob animi simplicita-
tem ac stoliditatem tempore Tiberij vita donatus est) patruus,Imperator a mi-
litibus contra Senatus Populique Romani voluntatem eligitur post natiuitatem
C h r i st i anno quadragesimo quarto. Exquo quidem fadum est3vt multum
diuque in Capitoiio ( quod iam suis militibus inuaserat) consiiio habito Senatus tandem
decreuerit, violenta manu Claudio resistendum fore, atque ex Optimatibus aliquem eligen-
dum potiusad Imperium, iuxta eam consuetudinem, qux a maionbus semper obseruata es-
set. Hoc eodem tempore Romas erat Iuda:orum Rex Agrippa, qui inter Senatum & Ciau-
dium niuitum laborabat. Senatus volebat vt Claudius modis omnibus a militibus discede-
ret: hic verd per Agrippam contra respondebat, minime sibi mirum videri, Senatum inuito
in nouam Csesaris eledionem consentire, ob immanem superiorum Cadarum crudelitatem:
verum si sua vsi fuissent clementia, non vt tyrannum se experircntur, sed vt bonum ac be-
nignum Principem . Praeterea ciim initio ab exercitu vel inuitus eleclus fuilset, indignum
eise aiebat, minimeque decere, vt quos sibi fidos ac gnauos semper habuiiset, modo desere-
ret. Respondebat atitem Senatus, haudquaquam se subiici velle, posteaquam esient liberi.
Quibus riirsura per Agrippam respondebat Claudius, cum iis ergo se etiam inuitum dimi-
caturum, aduersus quos arma sumere numquam decreuisiet: Sc vt libi extra vrbem locurn
designarent vbi conssidus pararetur. Indignum enim fore, addebat, si propter illorum va-
nitatem patria ciuium sanguine & latrociniis inficeretur. Mox cum Claudius istiusinodi re-
iponsum remisisiet, a Senatu distedunt milites,omnesque sese Claudio adiungunt. Senatus
igitur vbi ad istum modum se omni vi ac praesidio destitutum videbat, tandem Claudio in-
augurationem prxstitit, qui iese ad omnem ciuilitatem, vitxqj humanitatem,formauit. Sed
iii ferendis ac pronuntiandis sententiis se varij rariqj ingemj fuisse satis declarauit. Nonnum-
quam perspicax, prudens, atque acutus erat: nonnumquam vero ita propere itaque insulse
sententias tulit, vt quas ad rem nihil interdum pertinerent. Cum namque tempore quo-
dam adulter quispiam ad eum produblus fuisiet, vt quid huic faciendum foret pronuntia-
ret, tantiim hocadulterum admonuit, vt deinceps grandamo suo corpori parceret, nec ita
se fatigaret, disceretque olim cautiiis &: occultiiis siium celare dedecus. Quid enim mea
refert, dicebat, tuam siire infamiam ? Vno eodemque die interdum plusquam viginti pro-
mulgauit edida , ex quibus iilud praxipuuin ac prxstantissimum fuit, vt, cum vux ma-
tmx in vite penderent, tum vnusquisque dolia sua diligenter compicari curaret. Quod au-
tem ad militare ipsius studium attinet, voluit aliquando virtutis iux velut specimen quod-
dam edere, seqj Principem strenuum patrix suse exhibere. Quam ob catisiam quarto Imperij
sui anno cum magna militum multitudine in Angliam profe&us est, quam cum quibusdam
insulis aliis suo facile subiecit Imperio, viclorqj Romam inde triumphali curru reuersus est.
Deinde vero ad magnifica altacp aedificia animum appulit. Per montes & valles aquamlon-
gitudine ter mille pasiuum duxit vsque in Vrbem, quam de se Aquam Claudiam appellauit.
Quod quidem opus, mille & triginta hominibus continue laborantibus,vndecimo incoepti
operis anno absoluit. Portum Hostiensem vtrimqj alto atqj honorifico asdificio muniit. Anno
Imperij sui feptimo accidit principium vastationis Iuda:orum ex ieditione quadam Ierosolymis
circiter dies Azymorum coorta,in qua plusquam tricies miile Iudad occisi ac lub porta velut
suffocati sunt. Causia Romanus fuit miles impius,qui pudenda ante introitum templi omni-
bus vifenda obscoene denudabat. Vnde & postea Claudius Roma omnes exegit Iudseos.
Hunc item natura fuisie tyrannum, ex eo faciie constare potuit, quod plerosque parua de
caussa bestiis dilaniandos subiecerit. Eo ipso die quo Agrippina: nuptias celebrabat (postquam
Messallinam concubinam suam strangulari curauerat) trigintaquinque Senatores, & Nobiles
vltra trecentoSjVario suppliciorum genere interemit; idque tantiim , vt ex ea ca:de animum
suum obleclaret- Filise sux maritum interfici quoque instindu Agrippinx curauit, vt hxcita
suum filium Neronem ad Imperium perduceret. Nam vbi eum Claudius adoptasiet, ac fi-
liam suam Odauiam in vxorem dedisset, Agrippina Claudium veneno sustulit, ac mortem
eius tantisper celauit, donec filium ad Imperium perduxisiet 5 Britannicum, verum Claudij
fiiium,ipsa occukum ieruauit, vti nemo eius amplius recordaretur.
Iud&o-
rum de-
uastatia~
ms origo
| 1. Clavdivs Drusi filius, & di&i C. Germanici ( qui ob animi simplicita-
tem ac stoliditatem tempore Tiberij vita donatus est) patruus,Imperator a mi-
litibus contra Senatus Populique Romani voluntatem eligitur post natiuitatem
C h r i st i anno quadragesimo quarto. Exquo quidem fadum est3vt multum
diuque in Capitoiio ( quod iam suis militibus inuaserat) consiiio habito Senatus tandem
decreuerit, violenta manu Claudio resistendum fore, atque ex Optimatibus aliquem eligen-
dum potiusad Imperium, iuxta eam consuetudinem, qux a maionbus semper obseruata es-
set. Hoc eodem tempore Romas erat Iuda:orum Rex Agrippa, qui inter Senatum & Ciau-
dium niuitum laborabat. Senatus volebat vt Claudius modis omnibus a militibus discede-
ret: hic verd per Agrippam contra respondebat, minime sibi mirum videri, Senatum inuito
in nouam Csesaris eledionem consentire, ob immanem superiorum Cadarum crudelitatem:
verum si sua vsi fuissent clementia, non vt tyrannum se experircntur, sed vt bonum ac be-
nignum Principem . Praeterea ciim initio ab exercitu vel inuitus eleclus fuilset, indignum
eise aiebat, minimeque decere, vt quos sibi fidos ac gnauos semper habuiiset, modo desere-
ret. Respondebat atitem Senatus, haudquaquam se subiici velle, posteaquam esient liberi.
Quibus riirsura per Agrippam respondebat Claudius, cum iis ergo se etiam inuitum dimi-
caturum, aduersus quos arma sumere numquam decreuisiet: Sc vt libi extra vrbem locurn
designarent vbi conssidus pararetur. Indignum enim fore, addebat, si propter illorum va-
nitatem patria ciuium sanguine & latrociniis inficeretur. Mox cum Claudius istiusinodi re-
iponsum remisisiet, a Senatu distedunt milites,omnesque sese Claudio adiungunt. Senatus
igitur vbi ad istum modum se omni vi ac praesidio destitutum videbat, tandem Claudio in-
augurationem prxstitit, qui iese ad omnem ciuilitatem, vitxqj humanitatem,formauit. Sed
iii ferendis ac pronuntiandis sententiis se varij rariqj ingemj fuisse satis declarauit. Nonnum-
quam perspicax, prudens, atque acutus erat: nonnumquam vero ita propere itaque insulse
sententias tulit, vt quas ad rem nihil interdum pertinerent. Cum namque tempore quo-
dam adulter quispiam ad eum produblus fuisiet, vt quid huic faciendum foret pronuntia-
ret, tantiim hocadulterum admonuit, vt deinceps grandamo suo corpori parceret, nec ita
se fatigaret, disceretque olim cautiiis &: occultiiis siium celare dedecus. Quid enim mea
refert, dicebat, tuam siire infamiam ? Vno eodemque die interdum plusquam viginti pro-
mulgauit edida , ex quibus iilud praxipuuin ac prxstantissimum fuit, vt, cum vux ma-
tmx in vite penderent, tum vnusquisque dolia sua diligenter compicari curaret. Quod au-
tem ad militare ipsius studium attinet, voluit aliquando virtutis iux velut specimen quod-
dam edere, seqj Principem strenuum patrix suse exhibere. Quam ob catisiam quarto Imperij
sui anno cum magna militum multitudine in Angliam profe&us est, quam cum quibusdam
insulis aliis suo facile subiecit Imperio, viclorqj Romam inde triumphali curru reuersus est.
Deinde vero ad magnifica altacp aedificia animum appulit. Per montes & valles aquamlon-
gitudine ter mille pasiuum duxit vsque in Vrbem, quam de se Aquam Claudiam appellauit.
Quod quidem opus, mille & triginta hominibus continue laborantibus,vndecimo incoepti
operis anno absoluit. Portum Hostiensem vtrimqj alto atqj honorifico asdificio muniit. Anno
Imperij sui feptimo accidit principium vastationis Iuda:orum ex ieditione quadam Ierosolymis
circiter dies Azymorum coorta,in qua plusquam tricies miile Iudad occisi ac lub porta velut
suffocati sunt. Causia Romanus fuit miles impius,qui pudenda ante introitum templi omni-
bus vifenda obscoene denudabat. Vnde & postea Claudius Roma omnes exegit Iudseos.
Hunc item natura fuisie tyrannum, ex eo faciie constare potuit, quod plerosque parua de
caussa bestiis dilaniandos subiecerit. Eo ipso die quo Agrippina: nuptias celebrabat (postquam
Messallinam concubinam suam strangulari curauerat) trigintaquinque Senatores, & Nobiles
vltra trecentoSjVario suppliciorum genere interemit; idque tantiim , vt ex ea ca:de animum
suum obleclaret- Filise sux maritum interfici quoque instindu Agrippinx curauit, vt hxcita
suum filium Neronem ad Imperium perduceret. Nam vbi eum Claudius adoptasiet, ac fi-
liam suam Odauiam in vxorem dedisset, Agrippina Claudium veneno sustulit, ac mortem
eius tantisper celauit, donec filium ad Imperium perduxisiet 5 Britannicum, verum Claudij
fiiium,ipsa occukum ieruauit, vti nemo eius amplius recordaretur.