Gori, Antonio Francesco; Salvini, Anton Maria; Tartini, Giovanni Gaetano [Bearb.]; Franchi, Santi [Bearb.]: Monumentum Sive Columbarium Libertorum Et Servorum Liviae Augustae Et Caesarum Romae detectum in Via Appia Anno M.D.CC.XXVI. (Florentiae: Typis Regiae Celsitudinis Apud Tartinium, & Franchium, 1727)

$9
me illicita fit; ut ait VirCl.Cuperus in Apotheofin Homeri.Hispraemiflis,
ad fingula verba hujus Ticuii explicanda defcendamus.
TVRANNVS. Graece Tupawos. unde diminutivum Tyrannio, Tv/wv-
vuw. &
In duobus aliis Titulis hujus Sepulcri, quos infra fubiicimus, fcriptum
efl TYRANNVS. Saepe tam in vetuftis lapidibus, quam in MSS. ponitur V
pro Y; fiquidem antiqui Latini V pro Y fcripferunt; ut Sulla, Aegupto, in*
eluta. pro Sylla, cAlegypto, inclyto; nam Y peregrinum. Vide Ciceronem in.
Oratore, & Aldum Manutium de re literaria meritiffimum, in Orthographia,
in voce Sylla.
VERNA. Gr. Owyewfc. Servus Domi natus. Plautus in Mil. Quid? nu-
trici non mijfurus quicquam, quae vernas alit? Hinc vernaculus’, quo nomine
veniunt domeftici oowygwl; infacris Literis. Genef. cap. xiv, & xv. V
Cujus domini Verna fuerit ifte Tyrannus non indicatur. Vetus inferi-
ptio apud Gruterum dlxxxv. v. & apud Fabrettum pag. 215. n. 548. memi-
nit Tyranni Actes Liberti Vernae, Scribae Librarii. Claudia Ade Neronis
Liberta, & pellex fuit, quam, ut ait Suetonius c. 28 parum abfuit quin fibijufto
matrimonio copularet, fabmiffts confularibus viris, qui regio genere ortam pejera-
rent . In Romana bafi apud Gruterum clxxv. 10.fit mentioTi. Julii Tyranni,
qui Immunis perpetuus dicitur. In titulo item Columbarii apud Fabrettum
p» 158. xxvi. C. Maecenatis Tyranni; & in alio pag. 156. n. 253. C. Julius
Tyrannus memoratur. Praetermiflb domini fui praenomine, ac nomine, qui-
bus Liberti in manumilfione donabantur, folo fuo nomine inferibi maluit, ac
Verna appellari; quali in laudem ducens fe non fui fle fervum emtitium ante
mapumiflionem, fed domi natum, & domino fuo carum, ac probatum ab in-
cunabulis. Vernae appellationem nonnullos plurimi fecifle notat Fabrettus
Infer. Ant. cap. iv. pag. 296. Vetufta Tabula Antii effofla , quae exftat in.
Mufeo Eminentiis. D. Cardinalis Alexandri Albani, quam edidit, &• ili ultra»
vit laudatus Ci. V. D. Francifcus Blanchinus in fine Prologomen. Tom. II.
in Vitas Pontificum Anaftafii pag. ccxxi. meminit Lyfimachi Aeditui VER-
NANI, quem puto fortaflis fuifle vel Genium confervatorem, vel tutelare
Numen Vernarum, eorum appellatione donatum, & ab ipfis praecipuo ho-
nore cultum; quemadmodum Servis,Herculis numen tutelare fuit, uti He-
rodoti auctoritate, & veterum inferiptionum teftimonio obfervat Fabrettus
Cap. n. pag. 75. 76. Libertorum vero Dea fuit Juno Feronia, quae cognomi-
ne pariter a Libertis accepto, Juno Libertina appellata eft, tefle Livio Lib,
xx. cap. 1. in cujus templo rafo capite pileum accipiebant.
Tab. apparitor, sacris, omnivm Haeret mihi aqua, an legendum
fit Tabularius Apparitorum facris omnium;Gr.t%vispofrovAwv.ita ut hujus Tyran-
ni Vernae officium fuerit tradare, & in tabulas referre rationes Apparitorum,
qui omnium facris praefto erant ; an vero Tabularius, Apparitor facris,
omnium immunis , quod magis placet. Non enim repugnant duo diverfa of-
ficia in uno, eodemque Servo. Nam fi quis Gruterum confulat in Infcriptionibus
de Officiis Domus Auguftae pagg. dlxxvii. 8. dlxxviii. i. 5. 6. dlxxxii., 9.
pcxxxvi. 6. & in fequentibus pro comperto habebit pluribus diverfis
officiis Libertos quandoque infignitos fuifle . Tabularii Palatini diverfi a
Tabulariis publicis erant, de quibus erudite Pignorius de Servispag, 147. edic,
patav. Quod attinet ad Apparitores, nemo eft in Antiquitatis ftudio paullo
verfatus, qui ignoret datos fuifle Imperatoribus, Confulibus, Praetoribus,
Tribunis plebis, Magiftratibus, Collegiis, Veftalibus, Pontificibus,.aliifque
qui facris operabantur. Confidendus Panvinius in Defcriptione Civit. Rom.
Sigonius de antiquo jure Pop. Rom. Lib. ii. c. 16. item Fabrettus Infcripc.
Ant. Cap. vi pag. 450. n. xm. Tertulliano in Apologetico, atque in libro