DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.24654#0090
5o
T) I S S E \ T A T 1 0 I.
Sunt , qui arcanis nominibus adpellata haec Numina , Teutatem
Mercurium , Hefum Martem, Tharamim Palladem, apud illam gen-
tem, eorumdem Deorum, terte Iulio Caefare (r) , maxime cultri-
cem , fuille arbitrantur (*). In multis antiqui Galli &. Druides cum
Etrufcis conveniunt , ut alibi oftendam .
III. Praeter delubra, Oracula quoque Deorum veteres Tufci
habuerunt , quale illud prifca religione celeberrimum in Etruria,
cuius meminit Plutarchus (3): TuSojo; h TuppWot Xpwlviptov: Tethyos
m Etruria Oraculum . Corruptum locum fubfpicatus eR Demplte-
rus (4), qui pro Tethyos, refte fubftituit Themidos 5 nam auftore Dio-
nyfio (s),quae apud Graecos Themis, apud Latinos Carmenta fuit
Evandri mater , mulier fatidica , cuius nomen & Oraculum in_.
Latio & in Etruria celebre fuilfe compertum eft («). Erat heic , ut
valde cupiebam , locus fane opportunus , templa Deorum, quae
& in Etruria , & in Latio , tum ante , tum poft Romam a Ro-
mulo conditam, a celeberrimis Scriptoribus indicantur, cultaque in
ipfis Numina declarantur, enumerandi , ut quorumdam opinio-
nem refellerem , qui genio eruditae novitatis nimium indulgentes,
diu Romam templis , & limulacris caruifie fcriptitarunt . Sed id
alibi maiori fruens otio praeftabo , quum alia Deorum adferarru,
fimulacra nunquam antea edita , quae in duas clafies optimo con-
lilio difpertiam , in ea nempe , quae Etrufca ex certis charafleri-
bus & notis indubitanter funt i & in ea, quae ex coniefturis &
obfervationibus incerta & dubia exiftimari poliunt : quae, edi Tu-
fcanica non cenfentur 5 ad veteres tamen Italos pertinuille fubfpica-
ri polliimus: adeoque propter fummam veturtatem minori in pre-
tio non funt habenda .
IV. Nihil dico de templorum apud Tufcos origine , quae
propter tempora longe remotiilima , ignota prorfus , & caligine ve-
tuftatis adhuc obruta delitefcit. Molis & Iofue tempore fanum Pho-
gor, quod Moabitarum , & Madianitarum Numen fuit, memorant
facrae Litterae (7): Manjimufaue in <valle contra fanum Tbogor, quem
Deum eumdem ac Baalpeor , live Belpbegor aliqui cenfent . Haec
eo confilio adnotanda cenfui , ut quo tempore fana Diis dedicata
memorentur, expendamus. Prima Deorum templa fuere lucii arae
ereftae in montibus, quos prifca patrum religio Diis facravit : hinc
plures in Etruria ad hoc tempus nomina antiquae fuperftitionis fer-
vant , ut Mons lovis, Mons Summanus, Mons Cereris : ut fiieam
de
(1) Comment. Lib. VI. de Bello Gallico. (4) De Etrur. Regali Lib. I. Cap. xvnr.
(2) Vide Alexandrum Genial. Lib. VI. (5) Antiquit. Roraan. Lib. I.
Cap. iv. lp) Ovidius Fartorum Lib. III. verf. 557.
(3) In Vita Romuli . (7) Deuteronom. Cap. III. verf. 29.
T) I S S E \ T A T 1 0 I.
Sunt , qui arcanis nominibus adpellata haec Numina , Teutatem
Mercurium , Hefum Martem, Tharamim Palladem, apud illam gen-
tem, eorumdem Deorum, terte Iulio Caefare (r) , maxime cultri-
cem , fuille arbitrantur (*). In multis antiqui Galli &. Druides cum
Etrufcis conveniunt , ut alibi oftendam .
III. Praeter delubra, Oracula quoque Deorum veteres Tufci
habuerunt , quale illud prifca religione celeberrimum in Etruria,
cuius meminit Plutarchus (3): TuSojo; h TuppWot Xpwlviptov: Tethyos
m Etruria Oraculum . Corruptum locum fubfpicatus eR Demplte-
rus (4), qui pro Tethyos, refte fubftituit Themidos 5 nam auftore Dio-
nyfio (s),quae apud Graecos Themis, apud Latinos Carmenta fuit
Evandri mater , mulier fatidica , cuius nomen & Oraculum in_.
Latio & in Etruria celebre fuilfe compertum eft («). Erat heic , ut
valde cupiebam , locus fane opportunus , templa Deorum, quae
& in Etruria , & in Latio , tum ante , tum poft Romam a Ro-
mulo conditam, a celeberrimis Scriptoribus indicantur, cultaque in
ipfis Numina declarantur, enumerandi , ut quorumdam opinio-
nem refellerem , qui genio eruditae novitatis nimium indulgentes,
diu Romam templis , & limulacris caruifie fcriptitarunt . Sed id
alibi maiori fruens otio praeftabo , quum alia Deorum adferarru,
fimulacra nunquam antea edita , quae in duas clafies optimo con-
lilio difpertiam , in ea nempe , quae Etrufca ex certis charafleri-
bus & notis indubitanter funt i & in ea, quae ex coniefturis &
obfervationibus incerta & dubia exiftimari poliunt : quae, edi Tu-
fcanica non cenfentur 5 ad veteres tamen Italos pertinuille fubfpica-
ri polliimus: adeoque propter fummam veturtatem minori in pre-
tio non funt habenda .
IV. Nihil dico de templorum apud Tufcos origine , quae
propter tempora longe remotiilima , ignota prorfus , & caligine ve-
tuftatis adhuc obruta delitefcit. Molis & Iofue tempore fanum Pho-
gor, quod Moabitarum , & Madianitarum Numen fuit, memorant
facrae Litterae (7): Manjimufaue in <valle contra fanum Tbogor, quem
Deum eumdem ac Baalpeor , live Belpbegor aliqui cenfent . Haec
eo confilio adnotanda cenfui , ut quo tempore fana Diis dedicata
memorentur, expendamus. Prima Deorum templa fuere lucii arae
ereftae in montibus, quos prifca patrum religio Diis facravit : hinc
plures in Etruria ad hoc tempus nomina antiquae fuperftitionis fer-
vant , ut Mons lovis, Mons Summanus, Mons Cereris : ut fiieam
de
(1) Comment. Lib. VI. de Bello Gallico. (4) De Etrur. Regali Lib. I. Cap. xvnr.
(2) Vide Alexandrum Genial. Lib. VI. (5) Antiquit. Roraan. Lib. I.
Cap. iv. lp) Ovidius Fartorum Lib. III. verf. 557.
(3) In Vita Romuli . (7) Deuteronom. Cap. III. verf. 29.