DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.21361#0531
Kraków jako duchowa i artystyczna stolica polski.
3. Michał Stachowicz, Przysięga Kościuszki na Rynku krakowskim, 1821, olej, płótno, Muzeum Narodowe w Krakowie
w roku 1937 w atmosferze niebywałego entuzjazmu
patriotycznego, a przy jego tworzeniu pracowali do-
rośli i młodzież szkolna. Społeczeństwo krakowskie
roztoczyło stałą opiekę nad tymi pomnikami, wbrew
komunistycznym władzom zmierzającym do ich
zniszczenia - zwłaszcza monumentu Piłsudskiego.
Gdy w roku 1997 powódź uszkodziła kopiec Ko-
ściuszki, szybko podjęto prace rekonstrukcyjne.
Obaj bohaterowie spoczywają na Wawelu, zrów-
nani z królami, a po drugiej wojnie światowej za-
szczytu tego dostąpił tylko generał Władysław Si-
korski. W krypcie wawelskiej złożono też trumny
dwóch poetów - Adama Mickiewicza i Juliusza Sło-
wackiego - niezwiązanych z Krakowem, ale uzna-
nych za narodowych wieszczów.
W ten sposób cały Kraków, nie tylko Wawel, stał
się twierdzą polskości, prawdziwym Akropolem,
miejscem, gdzie pomimo zaborów nadal rozwijała
się polska kultura, sztuka, nauka pozostająca w służ-
bie narodu. W ciągu 123 lat, od powstania Kościusz-
ki do wymarszu wojsk Piłsudskiego z krakowskich
Oleandrów do Kielc 6 lipca 1914 roku, Kraków pełnił
funkcję symbolicznej stolicy Polski, w której nastąpiła
specyficzna synteza sztuki i polityki.
Dla swojej przysięgi Kościuszko wybrał Rynek
Główny, a nie dziedziniec wawelski, podkreślając w ten
sposób swoje demokratyczne nastawienie. Podobnie
Piłsudski, wywodzący się z bojowej frakcji socjalistów,
pomimo utworzenia Rady Regencyjnej nie przywrócił
Polsce monarchii, lecz wprowadził republikę.
Przysięga Kościuszki wygłoszona 24 marca 1794
roku o godzinie 10 rozpoczęła powstanie zwane insu-
rekcją: „Przysięgam w obliczu Boga całemu narodowi
polskiemu, że powierzonej mi władzy na niczyj prywat-
ny ucisk nie użyję, lecz jedynie jej dla obrony całości
granic, odzyskania samowładności Narodu i ugrunto-
wania powszechnej wolności używać będę. Tak mi, Pa-
nie Boże, dopomóż i niewinna Męka Syna Jego".
525
3. Michał Stachowicz, Przysięga Kościuszki na Rynku krakowskim, 1821, olej, płótno, Muzeum Narodowe w Krakowie
w roku 1937 w atmosferze niebywałego entuzjazmu
patriotycznego, a przy jego tworzeniu pracowali do-
rośli i młodzież szkolna. Społeczeństwo krakowskie
roztoczyło stałą opiekę nad tymi pomnikami, wbrew
komunistycznym władzom zmierzającym do ich
zniszczenia - zwłaszcza monumentu Piłsudskiego.
Gdy w roku 1997 powódź uszkodziła kopiec Ko-
ściuszki, szybko podjęto prace rekonstrukcyjne.
Obaj bohaterowie spoczywają na Wawelu, zrów-
nani z królami, a po drugiej wojnie światowej za-
szczytu tego dostąpił tylko generał Władysław Si-
korski. W krypcie wawelskiej złożono też trumny
dwóch poetów - Adama Mickiewicza i Juliusza Sło-
wackiego - niezwiązanych z Krakowem, ale uzna-
nych za narodowych wieszczów.
W ten sposób cały Kraków, nie tylko Wawel, stał
się twierdzą polskości, prawdziwym Akropolem,
miejscem, gdzie pomimo zaborów nadal rozwijała
się polska kultura, sztuka, nauka pozostająca w służ-
bie narodu. W ciągu 123 lat, od powstania Kościusz-
ki do wymarszu wojsk Piłsudskiego z krakowskich
Oleandrów do Kielc 6 lipca 1914 roku, Kraków pełnił
funkcję symbolicznej stolicy Polski, w której nastąpiła
specyficzna synteza sztuki i polityki.
Dla swojej przysięgi Kościuszko wybrał Rynek
Główny, a nie dziedziniec wawelski, podkreślając w ten
sposób swoje demokratyczne nastawienie. Podobnie
Piłsudski, wywodzący się z bojowej frakcji socjalistów,
pomimo utworzenia Rady Regencyjnej nie przywrócił
Polsce monarchii, lecz wprowadził republikę.
Przysięga Kościuszki wygłoszona 24 marca 1794
roku o godzinie 10 rozpoczęła powstanie zwane insu-
rekcją: „Przysięgam w obliczu Boga całemu narodowi
polskiemu, że powierzonej mi władzy na niczyj prywat-
ny ucisk nie użyję, lecz jedynie jej dla obrony całości
granic, odzyskania samowładności Narodu i ugrunto-
wania powszechnej wolności używać będę. Tak mi, Pa-
nie Boże, dopomóż i niewinna Męka Syna Jego".
525