DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.22418#0607
XX.
EXCERPTA RHETORICA
E CODICE PARISINO 7530 EDITA.
Civilis quaestio est, quae ad communem animi pertiuet iutellectum:
cuius exemplum, si quaeratur an navigandum sit. Coniuncta ex pluribus
quaestio fit, an rustico seni navigandum sit: conparativa, ut: an navigan-
dum an studendum sit. Est etiam incivilis quaestio, quae ad communem
animi non pertinet intellectum, ut si de pondere aut spatio mensurave
quaeratur: cuius rei qualitatem ignorare non est erubescendum.
Finis oratorii offlcii est bene dicere; fmis bene dicendi persuadere, id
est optinere, quatenus rerum et personarum condicio patiatur.
Omnis controversia babet in se aetion, synechon, crinomenon. Aetion
est causa, synecbon continens, crinomenon examinatio causae, veluti: accu-
satur Milo quod occiderit Clodium. Causa est quod occiderit: continens
quod eum occiderit, qui sibi fecit insidias: an insidias fecerit et an propter
hanc causam occisus sit et non propter aliam et an debuerit eum reum
facere et non occidere, hoc est crinomenon.
Fasis est res, ex qua quaestio nascitur: catafasis accusatio, apofasis
defensio.
Thesis est quaestio generalis, hypothesis specialis. In thesi, id est in
generali quaestione, tantummodo de rebus ipsis sine persona quaeritur:
adhibitis personis res quoque communiter; nam quos genus causae premit,
species saepe defendit. Si enim secundum thesin, id est generalem quae-
stionem, quaeratur an animadvertendum sit in malricidam, dubium non
erit quin debeat animadverti; sed si ex hypolbesi persona accesserit, inve-
nit defensionem: ut si quaeratur, animadvertendum sit in Oresten matrici-
1 Haec pars usqne adp. 587, 9 legitur in Parisino ad calcem Emporii. 8 quati-
nus P 10 eximinatio P 19 adhibitio personis P; non piane certa videlur nostra
emendatio 20 Sic enim P 22 quam debet P si extiothesi persona 23 an
animaduertendumne ?
EXCERPTA RHETORICA
E CODICE PARISINO 7530 EDITA.
Civilis quaestio est, quae ad communem animi pertiuet iutellectum:
cuius exemplum, si quaeratur an navigandum sit. Coniuncta ex pluribus
quaestio fit, an rustico seni navigandum sit: conparativa, ut: an navigan-
dum an studendum sit. Est etiam incivilis quaestio, quae ad communem
animi non pertinet intellectum, ut si de pondere aut spatio mensurave
quaeratur: cuius rei qualitatem ignorare non est erubescendum.
Finis oratorii offlcii est bene dicere; fmis bene dicendi persuadere, id
est optinere, quatenus rerum et personarum condicio patiatur.
Omnis controversia babet in se aetion, synechon, crinomenon. Aetion
est causa, synecbon continens, crinomenon examinatio causae, veluti: accu-
satur Milo quod occiderit Clodium. Causa est quod occiderit: continens
quod eum occiderit, qui sibi fecit insidias: an insidias fecerit et an propter
hanc causam occisus sit et non propter aliam et an debuerit eum reum
facere et non occidere, hoc est crinomenon.
Fasis est res, ex qua quaestio nascitur: catafasis accusatio, apofasis
defensio.
Thesis est quaestio generalis, hypothesis specialis. In thesi, id est in
generali quaestione, tantummodo de rebus ipsis sine persona quaeritur:
adhibitis personis res quoque communiter; nam quos genus causae premit,
species saepe defendit. Si enim secundum thesin, id est generalem quae-
stionem, quaeratur an animadvertendum sit in malricidam, dubium non
erit quin debeat animadverti; sed si ex hypolbesi persona accesserit, inve-
nit defensionem: ut si quaeratur, animadvertendum sit in Oresten matrici-
1 Haec pars usqne adp. 587, 9 legitur in Parisino ad calcem Emporii. 8 quati-
nus P 10 eximinatio P 19 adhibitio personis P; non piane certa videlur nostra
emendatio 20 Sic enim P 22 quam debet P si extiothesi persona 23 an
animaduertendumne ?