Herbert, Joseph von; Maria Theresia [Oth.]; Trattner, Johann Thomas von [Oth.]; Patruban, Martin Marcus [Oth.]: Dissertatio De Igne: Triplicem illius statum complexa, quum fluidum elasticum est, caloremque efficit, quum motu rapidissimo a corporibus euibratus lux est, quum denique irretitus, ac velut vinctus e corporibus gignitur, aut sua in libertate exsistens ab his absorbetur (Viennae: Typ. Ioan. Thomae Nob. De Trattnern, Sac. Caes. Reg. Maiest Typogr. Et Bibliop., 1773) [VD18 13993461]

D E I G N E.

49

Reflexio. Simuliam omnes communi-
cati caloris leges mecum reputans, expen-
densque primum, calorem in corporibus
longo tempore eidem temperiei expolitis
ad aliquam se aequalitatem reducere, vt
thermometrum seu aeri, seu ssuido alteri
insertum seu solido cuiusuis generis impo-
litum nil mutationis praeseferat, ita me-
cum cogitabam; si thermometrum diuer-
lis corporibus impolitum nec de suo calore
largitur, nec de alieno adsumit aliquid, illud
' necesseest, vt corpora lingula eum, quem
a dato atmosphaerae gradu haurire pote-
rant, libi calorem haulerint, ac velut lig-
na, panni, telae eidem aquae immissae;
postquam satis aquae hausere, nouam a-
quam non hauriunt amplius, ita fieri de-
bere quoque, vt ab eodem calore diuersa
corpora nil porro caloris recipiant, lam
vero sicut ex ea ipsa in poros corporum
penetratione jmotus aquae liber nullo im-
pedimento retardatus, seu huius ssuidi-
tas infertur, ita materia caloris essectrix
inter ssuidas referenda videbatur. Ea
porro temporis diuersitas, qua corpus vnum
citius altero calorem et recipit, et amit-
tit, non tam a pororum figura, et dia-
metris , quam ab ipsis partium viribus re-
petenda videbatur, atque, vti aqua faci-
lius , citiusque per vnius generis tubulos
capillares se penetrat, pro maiori minori-
ue horum in aquam attradione, ita fieri
videbatur, vt ligna, resinae, olea tardius
R. P,.HeriertDifr. de Igne. D la-