Herbert, Joseph von; Maria Theresia [Bearb.]; Trattner, Johann Thomas von [Bearb.]; Patruban, Martin Marcus [Bearb.]: Dissertatio De Igne: Triplicem illius statum complexa, quum fluidum elasticum est, caloremque efficit, quum motu rapidissimo a corporibus euibratus lux est, quum denique irretitus, ac velut vinctus e corporibus gignitur, aut sua in libertate exsistens ab his absorbetur (Viennae: Typ. Ioan. Thomae Nob. De Trattnern, Sac. Caes. Reg. Maiest Typogr. Et Bibliop., 1773) [VD18 13993461]

138 Dissertatio
cuius cum niue glacieque partes confli-
tuentes eaedem sunt , permiscui, depre-
hendique, ab omnibus sensibiliter calefie-
ri aquam, etsi glaciei niuiumque frigus
tantopere intenderint; oleum vitrioli ip~
sum , quod caloris in aqua gradum
enormiter adauget , ita vt vitra ipsa,
quibus mixtum hoc continetur, subito lae-
pe calore rumpantur, solidae niui adfu-
sum, frigus pariter intendit enormiter,
vt dubitarim, an, si prohiberi id posset,
ne olei huius pars aquae ex niue refusae
misceretur, non fieret, vt summum fri-
goris augmentum oleo vitrioli deberemus.
Haec reputans, nil iam ambigebam, ip-
sum glaciei in aquam transitum esse, quo
tantum caloris absorberetur ; et vero con-
siderans id, quod sectione iwa propositio-
ne 8iW retuli de concretione glaciei phae-
nomenon, quo vidimus, quum ex aqua
srigidiore , quam alias ad congelandum
requiritur, tremore quodam motuque ena-
scitur glacies, tum simul calorem gigni,
irretitasque ante ssuidi ignei partes se li-
berare, bina inter se diflerentissima phae-
nomena sibi velut manus praebere, seque
inuicem declarare videbantur; non succe-
debat eo experimento congelatio, nisi irre-
tita aquearum partium atcradione ignis
materia se liberaret, nunc , quum haec
funditur , earumdem partium attradione
irretiri haec debet vtique, ac velut prio-
ri casu calorem, ita isto frigus produci.
Quo