Herbert, Joseph von; Maria Theresia [Oth.]; Trattner, Johann Thomas von [Oth.]; Patruban, Martin Marcus [Oth.]: Dissertatio De Igne: Triplicem illius statum complexa, quum fluidum elasticum est, caloremque efficit, quum motu rapidissimo a corporibus euibratus lux est, quum denique irretitus, ac velut vinctus e corporibus gignitur, aut sua in libertate exsistens ab his absorbetur (Viennae: Typ. Ioan. Thomae Nob. De Trattnern, Sac. Caes. Reg. Maiest Typogr. Et Bibliop., 1773) [VD18 13993461]

-


146 Dissertatio
cum partibus aqueis sali permixtis, nisi et
ipsum aqua saturatum sit , calentem , tum
quum mixtum ad aequalem cum atmosphaera
calorem redatStum non est, adsurgentes insig-
ni copia ex fluido rnagis calente vapores
Drewellianum emouere, alias quum ad aequa-
lem cura aere ambiente temperiem redadtum
est,nullum efficere calorem, qui in imminen-
te thermometro sensibilis esset. Vnde frigore
in solutionibus frigidis enato quum quando-
que et fere communiter nullus, alias non
proportionalis saltem , vaporum calentium
sit egrelsus, si horum egressui daretur etiam
quandoque aliquid, vniuersim tamen ad ignis
absorptionem recurrendum esse apparebat.
Obsbrvatio. Accidit mihi saepe, vt
aliorum experimenta retentans notabilem
deprehenderem in gradibus frigoris , ea-
rumdem materiarum solutione natis disse-
rentiam, quod eo minus mirabar, quod
srequenter et propria a propriis dissidere
animaduerterim. Vnde non tam ipsos gra-
dus , ad quos certi generis mixta frige»
fiunt, quam cur eorumdem corporum ib-
lutiones diuersum saepe frigus in thermo-
metris notent, hoc loco adlcribendum du-
xi. Primo igitur aduerti, quum mixto-
rum non magna admodum quantitas est,
interesse multum, an thermometri ad expe -
riendum adhibiti bulbus maior an minor ex-
sistat; in thermometro maioris bulbi frigus
semper minus notari animdauerti, cuius ra-
tio aperta est,bulbus maior et plus caloris
mixto tribuit, et lentius ad aequilibrium
se reducit, a. Multum interest quoque,
an