Herbert, Joseph von; Maria Theresia [Bearb.]; Trattner, Johann Thomas von [Bearb.]; Patruban, Martin Marcus [Bearb.]: Dissertatio De Igne: Triplicem illius statum complexa, quum fluidum elasticum est, caloremque efficit, quum motu rapidissimo a corporibus euibratus lux est, quum denique irretitus, ac velut vinctus e corporibus gignitur, aut sua in libertate exsistens ab his absorbetur (Viennae: Typ. Ioan. Thomae Nob. De Trattnern, Sac. Caes. Reg. Maiest Typogr. Et Bibliop., 1773) [VD18 13993461]

162 Dissertatio
les; his aequalibus, massae inuerse, vt celeri-
tates; si iam tanta in massa tormentarii globi,
qtiae relpedtu luminis infinita dici potest,
gignitur tamen haec aere liberato celeri-
tas, quis mirabitur, in massa luminis in-
finite parua, enormem eam a recuperata
.elasticitate progigni celeritatem?
Remonendae de via hae difficultates
erant, antequam ad liberationem luminis
cum liberatione caloris analogam transire-
mus. Ipsam vero lucis liberationem de-
monssraturo occurrit , me aliud agendo
praelii ti sse iam, quod hoc loco praeslan-
dum sumsi: hanc effiuuium corporum lu-
centium esse, superius oflendi, si vero
haec essiuuium est, ante in corpore conti-
nebatur, maffae illius partem constitue-
bat, aliis eiusdem corporis partibus copu-
lata adstridtaque tenebatur: haec cohae-
sionis vincula, dum effiuuium euasit, sol-
ui vtique, abrumpique debuere: ita certe
de vaporibus, omnisque generis ssuidis
elasticis, e quocunque corpore esfluenti-
bus, ratiocinamur; liberantur igitur e
corporibus irretitae ante luminis particu-
lae, dum lucent. Sed neque intelligi pos-
set, quomodo parua scintilla tantis exci-
tandis incendiis sussiceret, quomodo solo
tritu aut efferuescentia inssammentur.
quandoque corpora, si lux de nouoprodu-
cta potius, quam ante in corporibus exli-
stens liberata diceretur. Vt adeo non tam
ipsa lucis genesis, quam ratio modusque,
quo