Hofmann, Donat; Hofmann, Donat [Hrsg.]: Donati A Transfiguratione Domini e Clericis Regularibus Scholarum Piarum Introductio In Philosophiam Universam Veterem & novam Exegeticam & Dialecticam (Band 2): Philosophiae partem Metaphysicam seu rectius Primam Philosophiam complectens (Lindaviae, 1768) [VD18 90669274]

ii8 Ontologiae
DEum O. M. qui est finis rerum omnium , atque
adeo sui ipsius; tum res creatas omnes, quae partim
alise aliarum sunt fines; partim media ad finem prae-
sertim ultimum, qui non potest alius esse quam De-
us, ordinata.
Prin. 2. Quidquid habet causam sinalem, habet etiam
essicientem: volunt aliqui falsum id esse, quod Deus sit
sinis sui ipsius, non tamen causa efficiens ; sed adver-
tant oportet, Deum nec esse , nec dici posse causam
sinalem sui; cum causa, respe&u illius nulla dici possit:
sinis tamen sui ipslus dicitur analogice propter sum-
mam, & infinitam suarn perfedionem , vi cuius non
potest nisi propter seipsum esse, ac operari.
Prin. 3. Id srustra est j quod sinem (uum non assequitur,
finem nempe ob quem est: sic vere frustra est homoil-
le in mundo qui Deum non diligit; frustra , inquam,
ex parte sui, non ex parte Creatoris, qui de malis
etiam bona novit elicere.
N. 51. Quis aBus primus, secundus caufa
sinalis?
A&us primus, seu virtus caufandi causae fina-
lis est bonitas vera , vel apparens alicuius rei, ut
movere potens causam efficientem adsui prosecu-
tionem : Aftus fecundus, seu caufalitas est eadem
bonitas, quatenus aBu movens adsui prosecutionem.
* Prosecutionem scilicet, qua ipse finis per oppor-
tuna media vel producatur, vel obtineatur.
1. Patet ex his, nec vim causativam, nec ipsam
causalitatem realiter distingui a causa sinali, sicut bo-
nitas, qua res appeti potest, vel adu etiam appe-
titur, a re ipsa realiter non distinguitur: sed est pu-
ra