DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.40178#0076
64 DiJJert.un.Cap.lfi/. De rfssestion special.
hoc vel (a) pro varia ejusdem corpori denfitate, quomo-
do metalla magis tunsa , magis fiunt elastica : vel
(b^) ex materice aliena accejju, aut recesfu; quomodo
frigentia corpora magis esse elastica, quam calida,
atque adeo globum , ex tormento bellico frigido
excusium , ulterius ferri, quam ex calido observat
Mufchenbroek; qui idem notat, ssuida ex igne majo-
rem , firma minorem vim elasticain accipere ; vel
(c) ex vi externa elaterium vincente, ac debilitante,
qua ratione arcus, diu intensus, non deinceps tam,
ut antea, vehementer ferit; & res quaelibet seepius,
ac vehementius ssexae , tensae, com prellae, minus
semper, minusque ad pristinum flatum redire ni-
tuntur.
Propositio : 6. CauJJam veram, ac geminam vir-
tutis elaftica, & motuum, ex ea oriri solitorum, asse-
qui humano ingenio non licet: Ipe&at enim, ut aha mul-
ta, ad fundum natur ce; nec juvat, cum Ariftoteieis di-
cere , elaterium esise puram corporis qualitatem,
hoc enim utcumque in sensu ideali metaphysico,
aut mathematico verum est , cognitionem physi-
cam nihil illustrat: quare cum RR. plerisque ad
hypothesim confugiendum, qua elaterium ex duo-
bus oriri supponunt,^0^rue nimirum ex corporis ipsius
elasHci flexibilitate; active vero ex affluxu , refluxu
fubjlantia cujusdam liquida in poros corporis; ita ni-
mirum , ut, dum per prejfionem, flexionem, tenfionem fyc.
partes corporis alia ad alias adiguntur, interftitiola , inter
eas media , coartentur, liberumque materia inter tabenti
tranjitum praeludant, quem quidem tran/itum, cejjante vi
externa, fibi eadem materia interlabens, aperiat, ac proinde
priorem corpori fitum rejiituat. Atque hac hypothesi
constituta, probabiliter, & physice exp icantur phae-
nomena quasque virtutis eiasticae, tum ea, quae ad-
hoc vel (a) pro varia ejusdem corpori denfitate, quomo-
do metalla magis tunsa , magis fiunt elastica : vel
(b^) ex materice aliena accejju, aut recesfu; quomodo
frigentia corpora magis esse elastica, quam calida,
atque adeo globum , ex tormento bellico frigido
excusium , ulterius ferri, quam ex calido observat
Mufchenbroek; qui idem notat, ssuida ex igne majo-
rem , firma minorem vim elasticain accipere ; vel
(c) ex vi externa elaterium vincente, ac debilitante,
qua ratione arcus, diu intensus, non deinceps tam,
ut antea, vehementer ferit; & res quaelibet seepius,
ac vehementius ssexae , tensae, com prellae, minus
semper, minusque ad pristinum flatum redire ni-
tuntur.
Propositio : 6. CauJJam veram, ac geminam vir-
tutis elaftica, & motuum, ex ea oriri solitorum, asse-
qui humano ingenio non licet: Ipe&at enim, ut aha mul-
ta, ad fundum natur ce; nec juvat, cum Ariftoteieis di-
cere , elaterium esise puram corporis qualitatem,
hoc enim utcumque in sensu ideali metaphysico,
aut mathematico verum est , cognitionem physi-
cam nihil illustrat: quare cum RR. plerisque ad
hypothesim confugiendum, qua elaterium ex duo-
bus oriri supponunt,^0^rue nimirum ex corporis ipsius
elasHci flexibilitate; active vero ex affluxu , refluxu
fubjlantia cujusdam liquida in poros corporis; ita ni-
mirum , ut, dum per prejfionem, flexionem, tenfionem fyc.
partes corporis alia ad alias adiguntur, interftitiola , inter
eas media , coartentur, liberumque materia inter tabenti
tranjitum praeludant, quem quidem tran/itum, cejjante vi
externa, fibi eadem materia interlabens, aperiat, ac proinde
priorem corpori fitum rejiituat. Atque hac hypothesi
constituta, probabiliter, & physice exp icantur phae-
nomena quasque virtutis eiasticae, tum ea, quae ad-