DOI Artikel:
Giehlow, Karl; Weixlgärtner, Arpad: Die Hieroglyphenkunde des Humanismus in der Allegorie der Renaissance: besonders der Ehrenpforte Kaisers Maximilian I. Ein Versuch
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.6174#0187
Die Hieroglyphenkunde des Humanismus in der Allegorie der Renaissance.
181
Fol. iß'. — A>. 12.
Quid vulturcm pingcntes demonstrant. Fol. 16.
Matrem vero pingentes seu visum vel terminum aut prfscienciam sive annum aut miscricordiam vel
Palladem, Junonem celumve seu drachmas duas, vulturem effingunt. Matrem quidem, quoniam in hoc
animancium genere masculinum nulluni reperitur at generacio eorum hoc fit pacto: cum vultur concepcionis
desiderio capitur, naturam ipsius aperiens ad Boream fertur, cum quo dies coit quinque, quibus neque
cibum aut potum summit. Hocque concipit pacto. Aliud quoque vulturum est genus, quod pariter a vento
concipit. Sed illorum ova1 ad cibum ipsorum solum, non tarnen ad foetum sunt utilia, sed vulturum, qui
cum Borea coeunt, ova2 foetificant. Visum vero, quoniam inter omnia animancia acutissime videt vultur,
sole enim in ortu existente occasum versus respiciens, in occasu vero dei ad ortum ex maxima distancia
ad usum proprium escam perquirit. Terminum vero, quia, cum pugna accidere debet, locum, in | quo tran-
sigi debet, determinant ad eumque ante dies Septem advolat locum. Praescienciam vero ob praedictam causam
et quoniam ad eam respiciat partem, in qua maior cedes aedi debeat, ut ex cadaveribus escam colligere
valeat. Quapropter prisci illi reges speculatores emittebant, qui considcrarent, ad quam belli partem vultures
respicerent, inde coniecturam summentes, quinam succumbere deberent. Annum vero, quoniam per hoc ani-
mal tercentum sexaginta quinque dies anni dividantur,3 quibus et annuum4 peragitur tempus. Centum enim
viginti dies pregnans rcmanet ac pullos educat, reliquos ducentos quadraginta ocium agit ac sui curam3 gerit,
neque pregnans aut nutriens, cum vero ad alteram accingatur concepcionem. Reliquos quinque anni dies,
ut prgdiximus, in venti absumunt coitu. Miscricordiam vero (quae tarnen ob feritatem penitus aliena a vul-
ture esse videtur, quoniam animal hoc cuncta alia tollit) injducti sunt vulturis depingerc imaginem, quoniam
in centum diebus, quibus pullos enutrit, ad venacionem non evolat, sed tantum foetui ac illorum pascui
operam impendat. In quibus, si cibi capitur penuria, quam pullis distribuat, coxam propriam sauciat ac
aperit pullisque sanguinem devorandum prebet, nc incdia enecentur. Palladem vero et Junonem, quoniam
apud Aegypcios Pallas haemispherium celi superius comprehendere censetur, inferius vero Juno. Unde et
absurdum esse existimant, celum in masculino genere Ostendere, quoniam genesis solis et lune, ac raeli-
quorum astrorum in celo absolvatur et perficiatur, quod minime maris sed foemine, opus esse deprehenditur,
et vulturum genus, ut prediximus,6 feminini solummodo est generis, ob quam causam Aegypcii, cum animal
aliquod foemininum ostendere volunt, vulturem pro signo illi adiungunt. Unde et cunctis deabus vultur
apud illos addi solet, j ne sepius de eadem re scribens sermonem confundere videar. Ideo et matrem
significare volentes, vulturem depingunt, nam mater femininum est animal. Uraniam vero, quoniam non
videtur illis celum masculino, ut praedixi, genere exprimi debere, ex quo cuncta generacio ex celo defluat.
Duas vero drachmas, quoniam apud Aegypcios unitas duabus constat virgulis, unitas vero universis gene-
racio numeris existit. Racionabiliter igitur, cum duas drachmas ostendere volunt, vulturem depingunt,
quoniam mater genesis esse videatur, quemadmodum et unitas.
1 Im Ms. ursprünglich ora; der Corrcctor verbesserte das t in ein v.
1 Im Ms. ist aus Versehen ora stehen geblieben.
* Von der Hand des Correctors aus divideantur verbessert.
« Das zweite D vom Corrector eingefügt.
* Im Ms. ^wischen curam und gerit getilgt: agit.
' Im Ms. ^wischen prediximus und feminini getilgt: solummodo.
Fol. 16'.
Fol. i-j.
Fol. if.
181
Fol. iß'. — A>. 12.
Quid vulturcm pingcntes demonstrant. Fol. 16.
Matrem vero pingentes seu visum vel terminum aut prfscienciam sive annum aut miscricordiam vel
Palladem, Junonem celumve seu drachmas duas, vulturem effingunt. Matrem quidem, quoniam in hoc
animancium genere masculinum nulluni reperitur at generacio eorum hoc fit pacto: cum vultur concepcionis
desiderio capitur, naturam ipsius aperiens ad Boream fertur, cum quo dies coit quinque, quibus neque
cibum aut potum summit. Hocque concipit pacto. Aliud quoque vulturum est genus, quod pariter a vento
concipit. Sed illorum ova1 ad cibum ipsorum solum, non tarnen ad foetum sunt utilia, sed vulturum, qui
cum Borea coeunt, ova2 foetificant. Visum vero, quoniam inter omnia animancia acutissime videt vultur,
sole enim in ortu existente occasum versus respiciens, in occasu vero dei ad ortum ex maxima distancia
ad usum proprium escam perquirit. Terminum vero, quia, cum pugna accidere debet, locum, in | quo tran-
sigi debet, determinant ad eumque ante dies Septem advolat locum. Praescienciam vero ob praedictam causam
et quoniam ad eam respiciat partem, in qua maior cedes aedi debeat, ut ex cadaveribus escam colligere
valeat. Quapropter prisci illi reges speculatores emittebant, qui considcrarent, ad quam belli partem vultures
respicerent, inde coniecturam summentes, quinam succumbere deberent. Annum vero, quoniam per hoc ani-
mal tercentum sexaginta quinque dies anni dividantur,3 quibus et annuum4 peragitur tempus. Centum enim
viginti dies pregnans rcmanet ac pullos educat, reliquos ducentos quadraginta ocium agit ac sui curam3 gerit,
neque pregnans aut nutriens, cum vero ad alteram accingatur concepcionem. Reliquos quinque anni dies,
ut prgdiximus, in venti absumunt coitu. Miscricordiam vero (quae tarnen ob feritatem penitus aliena a vul-
ture esse videtur, quoniam animal hoc cuncta alia tollit) injducti sunt vulturis depingerc imaginem, quoniam
in centum diebus, quibus pullos enutrit, ad venacionem non evolat, sed tantum foetui ac illorum pascui
operam impendat. In quibus, si cibi capitur penuria, quam pullis distribuat, coxam propriam sauciat ac
aperit pullisque sanguinem devorandum prebet, nc incdia enecentur. Palladem vero et Junonem, quoniam
apud Aegypcios Pallas haemispherium celi superius comprehendere censetur, inferius vero Juno. Unde et
absurdum esse existimant, celum in masculino genere Ostendere, quoniam genesis solis et lune, ac raeli-
quorum astrorum in celo absolvatur et perficiatur, quod minime maris sed foemine, opus esse deprehenditur,
et vulturum genus, ut prediximus,6 feminini solummodo est generis, ob quam causam Aegypcii, cum animal
aliquod foemininum ostendere volunt, vulturem pro signo illi adiungunt. Unde et cunctis deabus vultur
apud illos addi solet, j ne sepius de eadem re scribens sermonem confundere videar. Ideo et matrem
significare volentes, vulturem depingunt, nam mater femininum est animal. Uraniam vero, quoniam non
videtur illis celum masculino, ut praedixi, genere exprimi debere, ex quo cuncta generacio ex celo defluat.
Duas vero drachmas, quoniam apud Aegypcios unitas duabus constat virgulis, unitas vero universis gene-
racio numeris existit. Racionabiliter igitur, cum duas drachmas ostendere volunt, vulturem depingunt,
quoniam mater genesis esse videatur, quemadmodum et unitas.
1 Im Ms. ursprünglich ora; der Corrcctor verbesserte das t in ein v.
1 Im Ms. ist aus Versehen ora stehen geblieben.
* Von der Hand des Correctors aus divideantur verbessert.
« Das zweite D vom Corrector eingefügt.
* Im Ms. ^wischen curam und gerit getilgt: agit.
' Im Ms. ^wischen prediximus und feminini getilgt: solummodo.
Fol. 16'.
Fol. i-j.
Fol. if.