Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0060
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
71

conſentire: ſecundûm Iaſ-per text. in leg. penult. ffde fur. vel pro
ſolutione diſtingue vt per Ange.Arrehic.
a Tranſit ergo non tollitur patria poteftas: ſed transfertur. Ad
quid ergo hic caſus in hoc ponitur? Reſpon. quia etſi non tolli-
tur incommutabiliter: tollitur tamẽ quo ad primun. idem dico

in eo qui iudicatur in
poreſtate mea non eſſe.
nam non efficitur ſui
iuris: cûm ſententia nõ
faciat ius, imô remanet
in poteſtate: licèt quo
ad me pro emancipato
habeatur: vt ffade cond.
indebiti. l. Iulianus. in
prin & l. vltim.
b Diximus. vt S. tit. j.
Sſ vert. ACCVRS.
Illud autem. Diuidi-
tur in tres partes. Pri-
mô dicit de filiis ante
emancipationem parris
conceptis. Secundô de
conceptis poſteà. Ter-
tiô quod filius non po-
teſt cogere patrem ad
emancipandum eum.
Secuda ibi, Quod ſi poſt.
Tertia ibi, Et quidem.
Aret. CASVS. Pona-
mus, quod aliquis ha-
beat filium in poteſta-
te: & vxor iſtius filij ex
eo conceperit: & poſteà
eundem filium emãci-
pauerit, vel in adoptio-
nem dederit: modô
quritur, vtrum partus
ante emancipationem
conceptus, & poſteà e¬
ditus, naſcatur in pote-

a Diuiſio.

ſtatis patris naturalis: tranſit?
autem in huiuſmodi parentem
adoptiuum, in cuius perſona &
adoptionem eſſe pleniſſimam
anteà diximus b.

Cõceptus priuſquam pater emã-
ciparetur, aut cuipiã aſcendẽtium
in adoptionem daretur, in auita
remanet poteſtate: non itu ſi poſtea
conceptus ſit.

9. Illud autem ſcire oportet,
quod ſi nurus tua ex filio tuo
conceperit, & filium poſteà e¬
mancipaueris, vel in adoptio-
nem dederis pragnante nuru
tua, nihilominus quod ex ea
naſcitur, in poreſtate tua na-
ſcitur. Quod ſi poſt emancipa-
tionem, vel adoptionem con-
ceptus fuerit; patris ſui eman-
cipati, vel aui adoptiui poreſta-
ti ſubiicitur.

10. J Et quidem neque na-
turales f liberi, neque adopti-

Inſtitutionum Imperialium Lib. j.

DE TVTELIS.
TITVLVS XIIL
Ponit triplicem ſpeciem perſona-
rum. Et cogneto vno de contrariis,

cognoſcitur & reliquum hoc dicit.
ARET.

Ranſeamus nune ad
aliam h diuiſionem
perſonarum. Nam
ex his perſonis qua
in poteſtate non ſunt l, que-
dam vel in tutela ſunt, vel
in curatione; quœdam neutro!
iure tenentur.
Videamus ergo de his quæ
in tutela, vel in curatione ſunt:
ita enim intelligemus cateras
perſonas, que neutro iure te-
nentur. Ac prius diſpiciamus
de his quæ in tutela ſunt n.
Illud ex tutelæ definitione no-
, tutorem primariô perſonæ tuen-

dæ cauſa datum: ſecundario bono-
rum.

ſubieta ſunt. Verum quia eſt reperire aliam diui
ſunt in tutela, e. ideo ſequitur videre de tutelis.
Ranſeamus nune.Iſte titulus diuiditur in
g tes. Primô ſubdiuidit primum membrum pe
ſitum ſuprà, tit. de his, qui ſunt ſui cel alieni iur:

72

iſionem:quia quiaz

uatuor par-
rſonarum po-
rsSecundô definit
quid ſit tutela. Tertio,
qui ſ’unt eutores, & vur
le dicantur. Quart
qui ſunt ili qui poſfon.
tutores ex teſtament
dare. Secunda ibi, Ej
autem. Tertia ibi Tuio.
res. Quarta ibi: Permiſ-
ſaunm AretinusC’o,
Iuſtinia, dicit he oti-
nuando proceſſum ſu
Nunc tranſeamus ad a¬
liam diuiſionem perſo-
naru. Nam ex his per-
lonis que in poteſtare
non ſunt: quædam ſunt
in tutela, vel in cura,
qudam neutro iure te-
nentur. Vnde videamus
de illis perſonis qua
ſunt in tutela, vel cura.
Nam cognitis illis per-
ſonis qu ſunt in tute-
la, vel cura:ceteras quo-
que perſonas illas vide-
licet quæ neutro iure
tenentur, ſimul intelli-
gemus. Prius enim in-
ſpiciamus de illis perſo-
nis, quæ ſunt in tutela.
& hac dicuntur vſque
ad illum S. eſt autem tu-
tela. Franciſeus.
h Ad aliam. nam di-

a Diuiſio.

b Omnss qui
in tutel, vel
cura eſt ſui iu

ui vllo peneg modo poſſunt
cogere parentes de poteſtate
eos ſua dimittere.

ſtate aui nihilominus?
Reſp. Iuſtinia. quod ſie.
ſed ſi poſt emancipatio-
nem conceptus fuerit,
ſecus erit:quia tune partus ex ea editus in poteſtate parentis e¬
mancipati, vel aui adoptiui erit. Et ſciendum, quod in parẽtum
poreſtate exiſtentes nullo modo poſſunt compellere parentes
eos de ſua poteſtate dimittere. Et hœc vſque in finem tit. Fran-
ciſde Aretin.
Illud. Hic S. tradit duo præcepta; vt ſupr. de adoptio. S. ſe ho-
die. ACCVRSIVS.
cEx filio.ſnaturali, & legitimo: ſecus in legitimo tantum, vt
in adoptiuo. nam tunc filio emancipato etiam nepos ex eo e¬
mancipatus videtur, ſecundum quoſdam: vt ff de ca. del. liberos.
Semancipato & ffde adop.l ſed etiam nepos. 2. Vel melis dic in
eo idem, quod in naturali: vt in fine huius tit. & ffde adop. l.li-
berum. & ff-de ca. & poſtli reuer. l ſi me tibi. ACCVRS.
h Ratio eſt fa d Ex ca naſcitur. ſecus in ancilla prægnante manumiſſa, vel
uor libertatis: alienata:vr S. de inge. S ſufficit. & ffde acqui rerum do. l fin. & Co.
t lqui iu urtr de proba.l. matrem.
ffde ſiatu iumt. e Et quidem. hoc eſt ſecundum præceptum: & repete, ſcire
oportet, quod neque, &c.
f J Naturales. ſubaudi, & legitimi- nam naturales tantum non
ſunt in poreſtate:vt S.de nup. S. fin.
g Penë. Hie not. tarem regulam, quod nullus filius poteſt
e Emancipare compellere parrem vt emancipet eum. quod fallit in quatuor
filiû pater co caſibus: & ideo dicit, penë. 1. Vt ſi pater agnoucrit legatum ſibi
gitur in qua- relictum hac contemplatione, vt liberos emanciparet: nam tunc
tuor caſius. compellitur extra ordinem emancipare: vtff de cond. & demol.
ſi cui legatum. 2. Item ſi Titius adoptauit priuignum ſuum, cõ-
pellitur emancipare eum eo pubere facto, ſi probauerit ſibi non
expedire eſſe in poteſtate: vt ffde adopl. nonnunquam. & l ſeq.
Item in quolibet adoptiuo:vv ffade min l.iij. S.ſi quis minor.3. Itẽ
ſi filium male, & contra pietatem affecerit: v ffſi à pa quis fue.
mal fin. Item econtrà filius non poteſt cõpelli vt emãcipetur u:
tre malé tra¬ v in Autb qui monaeſi ſui S generaliter col rij ADnrr, . Ni-
cet, &cſeeun- ſi ex pradictis cauſis, ſecundum Bar-inl quidam filiili.32.
dum Ioann. de ffde verb. obl.t & Iaſhic. Sed Ange. tenet contrariumniſi quan-
Pla & Aull do filius agnouiſſet legatum ſibi relictuim contemplatione e¬
e niud purat nan i dict.l. quidan, ex eiſdem cauſis quen
Glo ,u poſſe inuitum emancipari, ex quibus poreſt exhœredari.
qui. modu na-
ture89cap.3. in
verbe, non eſt.
fEt iud. Nouel.
89. S. generali-
ter. num.9.
5 Continua-
tio.

d Etiam fi pa-

DE TVTELIS.

Imperatorl continuat hanc rub ſic: Dictum eſt ſup de quadam
diuiſione perſonarum quia quadam ſunt ſui iuris, quadã alieno iuri

1. 5 Eſt autem tutela (vt
Seruius definiuit) vis, ac po-
teſtas p in capite libero ad

ximus duas. vt ſuprà, de tis eſt.
iur perſo in prin & ſupr. Q quonr an
de hu qui ſui, vel aliens enmnto
iuris ſunt. in princip. Ii poſſit.
RL...I.:1.. ſ....... iJ Ex his. nota ergo, diſiinhis, in
quod hic ſubdiuidit illud membri quadam ſut iuris ſunt: quod quibus paris
eſt oppoſitum illi, quadam alieno iuri ſubiecte ſuntvt ſupr de autoritas ve?
his qui lui, vel alieni iuris ſunt. uat tuvtetta luut vr uvr ut conſenſuunon
leNon ſunt. Qui l ergo in tutela, vel cura ſunt, ſui iuris ſunt quianodeip-
iliustamilias ergo non poreſt habere tutoré, vel curatoré: ſius; ſed fili
hic, & Cde cura furio l fin. in princi d Sed contrà, Cde ſent paſl. cõmodo, vel
fina S.j, quia filius eius qui eſt apud hoſtes, eſt in tutela-& tane intonodo ta
non ſa anuron
crat in poreſtate, cum pater deportatus ellet:vt diximus S. tit. j tor bonisul.
S autem. fi ſiur auii i
lJJNeutro nec tutela, nec cura. ſeeudade ln.
m J Ita enimquia contrariorum eadem eſt diſciplina:vt hic,& o ao.
S de his, qui ſui, vel alieni iuris ſunt in prine r u t V iols auooi-
n In tutela ſunt. de aliis dicetur j. de cura. libus, velacti
Eſt autem.l CASVS. Domine, iam videu quod vultis de aliis nibus perſona
tractare, qui ſunt in tur. Dicatis ergo, ſi placet, quid eſt tutelas ilus poeſt-
Reſp luſtin defniendo tntela. Tutelaſprour Seuius iuriſeo lius eleitit.
ſultus definirl eſt vis, ae poreſtas, &e. Et definionis pares in ninu aie
caſu mutari non poſſunt, & hæc vſque ad llum tutores autem e Die quol
ſunt, &c. Sed domine, iam video quid eſt tutela: dicatis ergo, hee ſolutions
qui ſint tutores: Adhoc reſpon. Iultinia quod turores ſunt qui procedit qui
cam vim, & poreſtatem acceperunt:ex qua vi, & poreſtate nomẽ
ſuum acceperunt. Nam dicuntur tutores à tuendo, quaſi tuito-
res:id eſt, defenſores:ſicut œditui dicuntur, qui des tuentur. Et
hec vſque ad illum S. permiſſum.

ſed dicit laſ.
uod ille ca-
ibi, exemplo caterorum munerum ergo inuitus datur: Cde duu ſes
lnulus libx.llten inuto datur: v ſlde tut & cura da ab hiu l. teſ eſſe vis?
uitu etiam in-
dolo, & lata culpa: vi C.arbitaut. l. y. Item per hoc quod datur uirus
inuito, differt! a curatore qui volenti datur:vt infr de cura. .ité
tutorẽ, i Tutor datur
nuitoy at non
Ia E. d I. u curator.
prinl Item & ſi dubius eſt, poreſt habere tutorem: vt ſf de tu L ficlore.
cur da.ab his lei qui eſt tamen caſus vbi ſeruo datur

tun adver ni
... .......1.1. ſus eſt ſingula
OSeruius nomen eſt iuriſconſulti & facit ad hunc sffeoli. us eſt ſiugul
-u a n Sy uVll iſſimi
an. n t d tI.VE.u. tu. tut. n tn-ia t ſpar poreſtas
nécnon & fde tute ly Vnde patet, quod hic eſt alia l poreſtas. vo-
quam patris in filium, & domini in ſeruum: cûm illa ad cõmo-
A Poreſtas tu-
AE TT.I u vac uaturevrinyr ae cura-ie clx à partua,
imuiti. ffeo.l. i ſi pupillus.2. Vel dic, vis ad cogendum, po-
teſtas ad imperandum.
tutorvr ſf pehendunt
de tut, & cura da ab hit ſi impuberij i reſp. cui tamen legi ſigna- communiter

i ibi poitunr
quieſteotii
p V,ae poreſtas, i. t violenta poteſtas.-Nam s datur tutor hartibi.
uitus (cum enim ſit munus publicum: vt j. de exc.tut & in prin. fruteladuel
.. unntin Ieruum: cûm illa ad cõmo¬ ſea poteſtas;
dum ſit; vt infrà, per quas perſo. no acqui.5.j & ſuprà, de his qui quia datut in-
ſui, vel alie, iurus ſunt. S. i. hac verô ad onus, tenetur enim de
dominica
differt.
J Liber, nam niſi ſit liber pupillus, non poreſt habereei nuit
cum ſi ſeruus ſit, non ſi ſui iuris, quod eſt neceſſe:vt ſuprà eoin in
tur contra ſ’ad Treb.l ſi res aliona S ſi ſeruus & lcegi S.nfn & his doſthie.
luabu!
 
Annotationen