DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0110
a Praſcribit
htes cû ma-
la fide.
1
171
ſupr eo-in prin huius tie & C.eo l diutina. AccvS.
a JEt harede. Hares iure ciuili, bonorum poſſeſſor iure præto-
rio:vt infr de bo poſſ. quos autem.
b Continuatur. niſi ipſi hœredi tradita ſit poſſeſſio:vr ff.oo. l. ha-
ves eius.
cJ Sciat. Contrà, ff. de
aequiren re do l quaſit.
i reſponſ. Solut. ibi ha-
res ſeiebat rem eſſe e¬
ius qui cauſam à teſta-
tore habet, vr legatarij;
quod nocebat: hie alte-
rius ſciebat, quod non
nocet ad vſucapionem.
dJ Noſtra conſtitutio,vt
C. de vſuca. transfor.j.
aS Quod noſtra conſti-
tutio. Hic verſus, vt pu-
to, reponendus eſt poſt
S inter. nam in ſua con-
ſtitutione Iuſtin. hœre-
dis, aut teſtatoris nul-
lam mentionem facit:
denique hoc ius ſem-
er fuit, vt vſucapio in
œredem continuare-
tur, proptereà quod he-
redis, & defuncti eadem
perſona eſt; ſedlhac nos
in Pandectarum libris
fuſius expoſuimus.
CVIACIVS.
e Similiter. nõ ſolûm
in praſcriptione.
8 In vſucapionibus.
Rerum ſcilicet mobi-
lium. Ait enim in con-
ſtitutione, vel triennii
quod in rebus mobili-
bus obſeruandum eſſe
cenſuimus. CvIAC.
ſJ Tempora. ſe. vt con-
tinuentur. Sed in hoc
differt; quia in titulo
ſingulari vtrunque; ſci-
licet emprorem, & ven-
ditorem bonam fidem
hœredi a, & bonorum poſ-
ſeſſori continuaturb, licèt ipſe
ſciat prædium alienum eſſe.
uôd ſi ille initium iuſtum
non habuit:hredi, & bonorum
poſſeſſori, licèt ignoranti poſ-
ſeſſio non prodeſt. Quod noſtra
conſtitutio d’a ſimiliter e & in
vſucapionibus obſeruari con-
ſtituit, vr tempora continuentur.
Tempus venditoris coniungitur
cum tempore emptoris. Aret.
Inter venditorem quoque, &
emptorem coniungi tempo-
ra ſy diui Seuerus, & Antoni-
nus reſcripſerunt.
Alienam rem à fiſco quouis ti-
tulo idoneo habens, mox tutus eſt.
dominiſque fit: ius autem in re, vel
ad rem ſeſe habuiſſe confidentes,
intra quadriennium aduerſus fiſ-
cum experiri debent.
13. JEdictos diui Marci ca-
uetur, eum qui à fiſco h rem a¬
lienam emiti, ſi poſt vendi-
tionem quinquennium præte-
rierit, poſſe dominum rei exce-
ptione repellere. Conſtitutio l
autem diuæ memori Zenonis
bene proſpexit l his qui à fiſco
habere oportet ffpro bene proſpeut a
empt.l. .S ſi eam rem a- per venditionem, aut donatio-
llàs a contrà. ſecus in
vniuerſali tit. vt hic. Et eſt ratio:quia ſi hœres non adiret, hœre-
ditas compleret: vt ffeod l nunquam.ijS vacuum. quia eſt eadem
perſona: vt in Auth de iureiu. à mo pra in fij reſp-ibi, cum vtique.
coll v concor cum hoc S ff pro emp. l. i. 8. emptori. & S. ſi defunctus.
fit hac coniunctio ad lucrum, & ad damnum: vt ff.quemad, ſer.
amit ſi quis alia S. tempus.
JConiungi tẽpora. Longa tẽpora, puta decẽnij, aut vicẽnij. CV.
Edicto diui Marci.JCASVS. Dicit Iuſtinianus quôd edicto
diui Marci ita cauti eſt, quod ſi aliquis emerit rem alienam à
fiſco vendente vt ſuam, & dominus reirem ſuà ab emptore in-
tra quinquennium poſtquâm tẽpus venditionis lapſum fuerir
non repetebat: poſteà emptor per exceptionem quinquennalis
preſcriptionis dominum reirepellebat Et hoc obtinebat vſque
ad tempus domini Zenonis. Poſteà autẽ conſtitutio bonæ me-
moriæ Zenonis illis qui à fiſco vendente rem alienam vt ſuam,
aliquid emerint, aut titulo donationis, vel alia quacunque iuſta
cauſa acceperint, benè proſpexit. nam in conſtitutione Zenonis
éautum eſt, vt illi qui à fiſco alienam rem vẽdente vt ſuam, ali-
quid accipiunt:ſtatim ſecuri fiant, & exiſtant victores, ſiue agãt
aduerſus alios, ſiue ab aliis cõueniantur. Sed certè, domſne, vide-
tur mihi quôd iniqua ſit cõſtitutio Zenonis, qu ſtatuit ita ve-
ros dominos per alienationen à fſee ſa tan ſarin ereludi Ad
hoc reſpondet. Amice, non eſt ita iniqua conſtitutio Zenonis,
ſicut tibi videtur. nam in eadem conſtitutione, & dominis reri
proſpectum eſt. Licet enim aduerſus emptores veuire non poſ-
ſint, actiones tamé ſuas ſi quas ſibi hypotheca, vel dominio re-
rum à fiſco alienatarum putauerint cõpetere: per eandem con-
ſtitutionem vſque ad quadriennium aduerſus ſacratiſſimú œra-
rium porerunt exercere. Sed domine, iam video quid dominus
Zeno ſtatuit in alienationibus factis à fiſco vendéte rem alienã
vt ſuam Sed ponamus, quod Imperator vendat aliquam rem de
patrimonio proprio quod habuit ante diadema imperij, quid
iuris erit in caſu iſto? Ad hoc reſp. quôd idem iuris in caſu iſto
erit, quod ſtatuti fuit in conſtitutione, quam nuper promulga-
uimus de his qui à noſtropriuato patrimonio, vel à patrimonio
venerabilis Auguſte aliquid acceperintiſtatuimus eadẽ per om-
nia ſeruari quæ in præfata diuine memoriæ Zenonis conſtitu-
tione continentur. Et hac dicuntur vſque ad finem tit. Franc.
Inſtitutionum Imoerialium Lib. ij.
JEdicto. id eſt, prcepto generaii: aliàs pratorum a:
g ediale, il eſt prrcepenereil dlis prarorun deuaner
circa princ. ACCVRSSVSS. uu et cuuſ ſi mulier.
8 JEdicto D. Marci. Addidit Harmenopolus, & Com
Ir.Epit. & Baſilica ad l. vlt. C ſi aduerſfiſc. CVIACIvS.
h JA fiſco. vt à procu-
ratore imperialium re-
rum nam de patrimo-
nialibus dicitur infrae,
in fin. ur.a9,
i Emit. ſ à fiſco ven-
dente vt * ſuam. à quo
modi, libr.
nem, vel alium titulum aliquid
accipiunt: vt ipſi quidem ſecuri
ſtatim fiant, & victores exi-
ſtant, ſiue experiantur, ſiue con-
ueniantur. Aduerſus autem ſa-
cratiſſimum œrarium vſque ad
quadriennium n liceat his in-
tendere, qui pro dominio, vel
hypotheca earum rerum quaæ
alienatæ ſunt, putauerint ſibi
quaſdam competere actiones e.
Noſtra autem diuina conſtitu-
tior, quam nuper promulga-
uimus, etiam de his qui à no-
ſtra l, vel venerabilis Auguſta
domo aliquid acceperint, hœc
ſtatuit qu in fiſcalibus aliena-
tionibus præfata Zenoniana
conſtitutione continentur.
cipiunturvt Cſi aduer.
lienam: vt quia ceſſa-
tum eſt in ſolutione
tributorum, tria exi-
guntur: & quod ſit de-
ſiun, & quiil ſt eſt ce
latum: vt Co ſi aduerſus
ſellſe i cod ſa rſr
pu penl fin ij reſp. forte
biennio: vt ffloc & con-
ducl quaro. Snter ver.
quero) lté terti quod
res ſubhaſtetur; id eſt,
præconizetur: vt Cod, ſi
propter pu penl. fnal.
ADDITI0. Et plura
alia requiſita vide per
Angel-hîc, & per glo.in
l.j. Cod. de fi inſtr tur.
haſt filibx.
e Conſtitutio. Cod de
quadri. praſcrip.lomnes.
l Bene proſpexit. cor-
rigendo edictum diui
Marci.
m Statim. contrà, f.
de pet. hared LetiamſiS.
item ſi quis. in gloemerit.
Sol, ibi in vniuerſitate,
he in re ſingulari lo-
quitur. 2. Alij dicunt
quod hie corrigit b. Et
DE DONATIONIBVS.
TITVLVS VII.
Donatio mortis cauſa dicitur,
quæ ob mortis imminentis, vel fu-
turæ, ſuſpicionem fit: quæ (ſemota
veteri dubitatione) inſtar legato-
rum ferè per omnia redacta eſt.
Reuocatur autem donatoris conua-
leſcentia, & pœnitentia, item dna-
tario præmoriente.
gEs & aliud genus ac-
ibi erat res fiſci.
n Quadriennium niſi ſit minor, vel reipublicæ cauſa abſens:ut
C.de reſti mil l neque. ....A
OS Actiones. Sed qu? Reſp. condictio ex hac lege ſecundu Ioan.
SedP. in rem dabat hic non domino contra dominumarg Cde
hare vel ac ven l contra Solut. ibi de vniuerſitate vendita:hîc de
re ſingulari.
p Conſtitutio. C.de quadripraſl bene à Zenone.
qS A noſtra id eſt, à priuata noſtra ſubſtantia, ſed ſupr, de fiſca-
li dixit:vt C de quadri praſcr.l. bene à Zenone. AccvRS.
rimo, non ſecundo,
reſpon.ad l. Cod de her.
vel act. vendit. l.j. Item
DE DONATIONIBVS.
Iſta rubr. continuatur per Imperatorem. Dictum eſt ſuprà, de qui-
buſdam modis acquirendi ſcilicet de acquiſitione qua fit per vſuca-
pionem & praſcriptionem: nunc dicendum eſt de alio modo acqui-
rendi, qui fit per donationem.
St & aliud. Totus iſte titu diuiditur in quinque partes,
Primo ponit cõtinuationem cum diſtinctione bimembri.
Secundô de donatione cauſa mortis. Tertiô de donatione inter
viuns. Quartô de donatione propter nuptias. Quinto de vna at-
quiſitione de iure ciuii qua eſt correcta Secuda ibi iny Moris
cauſa Tertia in s. Alia auté. Quarta ibi in s. Eſt & aliud. Quin-
ta ibi in S. Erat olim. CASvS. Domine, iam video qualiter per
vſucapionem & praſeript acquiritur dominiunm rerun de ile
ciuilinunquid ſunt plures modi acquirendi dominit es niis
iure? Ad hoc reſp luſtin quol ſie eſt enim & alius modus euer
acquiſtionis videlicét donatio, vnde hie de dona vidduune
& hoc in prima parte. Sed pone iu ſecunda Dominei ii i¬
quod vultis tractare de donationibns, ponatis mihi iai un,
uiſonem donationum, Ad hoc reſpond Donatiourotis, e
genera Eſt enm quada donatio inter viuos & alia ie dhoe
domine dicatis mi, quid ceſetur donatio cauſa mortehooris
reſpon Amice donatio cauſa mortis eſt qua fit prprep ere.
ſuſpicionem veluti ſi quis donat vr ſipſum mori coisteuſ do-
maneat dona. penes donatari. & huiuſmodi mortis cauſa
IIPVC.EERNVEVIAI.t donator coualuerit, vel
natio trib’ modis reuocatur: videlicet, ſi donator cõualueli
edicto res minorû ex di
fſe l fina Si autem vr ier
eodem modo, ſeilicet?
a Fiſus ven
lit remvel r
uam, velnta
tam.
bEt iãcom-
muniter ap.
probant om-
nes: quia ille
iure hat pra-
ſeripio erat
incognita. Ad
l. eſp quo
ibi conuenie-
batur ex natu-
ta rei, que cõ-
tinet credita
& debitanon
ex eoquodeſ-
ſetalinaquia
ad rem ipſim,
ſehareditaté.
non emptor,
ſed fiſeus cõ-
ueniretur. laſ-
htes cû ma-
la fide.
1
171
ſupr eo-in prin huius tie & C.eo l diutina. AccvS.
a JEt harede. Hares iure ciuili, bonorum poſſeſſor iure præto-
rio:vt infr de bo poſſ. quos autem.
b Continuatur. niſi ipſi hœredi tradita ſit poſſeſſio:vr ff.oo. l. ha-
ves eius.
cJ Sciat. Contrà, ff. de
aequiren re do l quaſit.
i reſponſ. Solut. ibi ha-
res ſeiebat rem eſſe e¬
ius qui cauſam à teſta-
tore habet, vr legatarij;
quod nocebat: hie alte-
rius ſciebat, quod non
nocet ad vſucapionem.
dJ Noſtra conſtitutio,vt
C. de vſuca. transfor.j.
aS Quod noſtra conſti-
tutio. Hic verſus, vt pu-
to, reponendus eſt poſt
S inter. nam in ſua con-
ſtitutione Iuſtin. hœre-
dis, aut teſtatoris nul-
lam mentionem facit:
denique hoc ius ſem-
er fuit, vt vſucapio in
œredem continuare-
tur, proptereà quod he-
redis, & defuncti eadem
perſona eſt; ſedlhac nos
in Pandectarum libris
fuſius expoſuimus.
CVIACIVS.
e Similiter. nõ ſolûm
in praſcriptione.
8 In vſucapionibus.
Rerum ſcilicet mobi-
lium. Ait enim in con-
ſtitutione, vel triennii
quod in rebus mobili-
bus obſeruandum eſſe
cenſuimus. CvIAC.
ſJ Tempora. ſe. vt con-
tinuentur. Sed in hoc
differt; quia in titulo
ſingulari vtrunque; ſci-
licet emprorem, & ven-
ditorem bonam fidem
hœredi a, & bonorum poſ-
ſeſſori continuaturb, licèt ipſe
ſciat prædium alienum eſſe.
uôd ſi ille initium iuſtum
non habuit:hredi, & bonorum
poſſeſſori, licèt ignoranti poſ-
ſeſſio non prodeſt. Quod noſtra
conſtitutio d’a ſimiliter e & in
vſucapionibus obſeruari con-
ſtituit, vr tempora continuentur.
Tempus venditoris coniungitur
cum tempore emptoris. Aret.
Inter venditorem quoque, &
emptorem coniungi tempo-
ra ſy diui Seuerus, & Antoni-
nus reſcripſerunt.
Alienam rem à fiſco quouis ti-
tulo idoneo habens, mox tutus eſt.
dominiſque fit: ius autem in re, vel
ad rem ſeſe habuiſſe confidentes,
intra quadriennium aduerſus fiſ-
cum experiri debent.
13. JEdictos diui Marci ca-
uetur, eum qui à fiſco h rem a¬
lienam emiti, ſi poſt vendi-
tionem quinquennium præte-
rierit, poſſe dominum rei exce-
ptione repellere. Conſtitutio l
autem diuæ memori Zenonis
bene proſpexit l his qui à fiſco
habere oportet ffpro bene proſpeut a
empt.l. .S ſi eam rem a- per venditionem, aut donatio-
llàs a contrà. ſecus in
vniuerſali tit. vt hic. Et eſt ratio:quia ſi hœres non adiret, hœre-
ditas compleret: vt ffeod l nunquam.ijS vacuum. quia eſt eadem
perſona: vt in Auth de iureiu. à mo pra in fij reſp-ibi, cum vtique.
coll v concor cum hoc S ff pro emp. l. i. 8. emptori. & S. ſi defunctus.
fit hac coniunctio ad lucrum, & ad damnum: vt ff.quemad, ſer.
amit ſi quis alia S. tempus.
JConiungi tẽpora. Longa tẽpora, puta decẽnij, aut vicẽnij. CV.
Edicto diui Marci.JCASVS. Dicit Iuſtinianus quôd edicto
diui Marci ita cauti eſt, quod ſi aliquis emerit rem alienam à
fiſco vendente vt ſuam, & dominus reirem ſuà ab emptore in-
tra quinquennium poſtquâm tẽpus venditionis lapſum fuerir
non repetebat: poſteà emptor per exceptionem quinquennalis
preſcriptionis dominum reirepellebat Et hoc obtinebat vſque
ad tempus domini Zenonis. Poſteà autẽ conſtitutio bonæ me-
moriæ Zenonis illis qui à fiſco vendente rem alienam vt ſuam,
aliquid emerint, aut titulo donationis, vel alia quacunque iuſta
cauſa acceperint, benè proſpexit. nam in conſtitutione Zenonis
éautum eſt, vt illi qui à fiſco alienam rem vẽdente vt ſuam, ali-
quid accipiunt:ſtatim ſecuri fiant, & exiſtant victores, ſiue agãt
aduerſus alios, ſiue ab aliis cõueniantur. Sed certè, domſne, vide-
tur mihi quôd iniqua ſit cõſtitutio Zenonis, qu ſtatuit ita ve-
ros dominos per alienationen à fſee ſa tan ſarin ereludi Ad
hoc reſpondet. Amice, non eſt ita iniqua conſtitutio Zenonis,
ſicut tibi videtur. nam in eadem conſtitutione, & dominis reri
proſpectum eſt. Licet enim aduerſus emptores veuire non poſ-
ſint, actiones tamé ſuas ſi quas ſibi hypotheca, vel dominio re-
rum à fiſco alienatarum putauerint cõpetere: per eandem con-
ſtitutionem vſque ad quadriennium aduerſus ſacratiſſimú œra-
rium porerunt exercere. Sed domine, iam video quid dominus
Zeno ſtatuit in alienationibus factis à fiſco vendéte rem alienã
vt ſuam Sed ponamus, quod Imperator vendat aliquam rem de
patrimonio proprio quod habuit ante diadema imperij, quid
iuris erit in caſu iſto? Ad hoc reſp. quôd idem iuris in caſu iſto
erit, quod ſtatuti fuit in conſtitutione, quam nuper promulga-
uimus de his qui à noſtropriuato patrimonio, vel à patrimonio
venerabilis Auguſte aliquid acceperintiſtatuimus eadẽ per om-
nia ſeruari quæ in præfata diuine memoriæ Zenonis conſtitu-
tione continentur. Et hac dicuntur vſque ad finem tit. Franc.
Inſtitutionum Imoerialium Lib. ij.
JEdicto. id eſt, prcepto generaii: aliàs pratorum a:
g ediale, il eſt prrcepenereil dlis prarorun deuaner
circa princ. ACCVRSSVSS. uu et cuuſ ſi mulier.
8 JEdicto D. Marci. Addidit Harmenopolus, & Com
Ir.Epit. & Baſilica ad l. vlt. C ſi aduerſfiſc. CVIACIvS.
h JA fiſco. vt à procu-
ratore imperialium re-
rum nam de patrimo-
nialibus dicitur infrae,
in fin. ur.a9,
i Emit. ſ à fiſco ven-
dente vt * ſuam. à quo
modi, libr.
nem, vel alium titulum aliquid
accipiunt: vt ipſi quidem ſecuri
ſtatim fiant, & victores exi-
ſtant, ſiue experiantur, ſiue con-
ueniantur. Aduerſus autem ſa-
cratiſſimum œrarium vſque ad
quadriennium n liceat his in-
tendere, qui pro dominio, vel
hypotheca earum rerum quaæ
alienatæ ſunt, putauerint ſibi
quaſdam competere actiones e.
Noſtra autem diuina conſtitu-
tior, quam nuper promulga-
uimus, etiam de his qui à no-
ſtra l, vel venerabilis Auguſta
domo aliquid acceperint, hœc
ſtatuit qu in fiſcalibus aliena-
tionibus præfata Zenoniana
conſtitutione continentur.
cipiunturvt Cſi aduer.
lienam: vt quia ceſſa-
tum eſt in ſolutione
tributorum, tria exi-
guntur: & quod ſit de-
ſiun, & quiil ſt eſt ce
latum: vt Co ſi aduerſus
ſellſe i cod ſa rſr
pu penl fin ij reſp. forte
biennio: vt ffloc & con-
ducl quaro. Snter ver.
quero) lté terti quod
res ſubhaſtetur; id eſt,
præconizetur: vt Cod, ſi
propter pu penl. fnal.
ADDITI0. Et plura
alia requiſita vide per
Angel-hîc, & per glo.in
l.j. Cod. de fi inſtr tur.
haſt filibx.
e Conſtitutio. Cod de
quadri. praſcrip.lomnes.
l Bene proſpexit. cor-
rigendo edictum diui
Marci.
m Statim. contrà, f.
de pet. hared LetiamſiS.
item ſi quis. in gloemerit.
Sol, ibi in vniuerſitate,
he in re ſingulari lo-
quitur. 2. Alij dicunt
quod hie corrigit b. Et
DE DONATIONIBVS.
TITVLVS VII.
Donatio mortis cauſa dicitur,
quæ ob mortis imminentis, vel fu-
turæ, ſuſpicionem fit: quæ (ſemota
veteri dubitatione) inſtar legato-
rum ferè per omnia redacta eſt.
Reuocatur autem donatoris conua-
leſcentia, & pœnitentia, item dna-
tario præmoriente.
gEs & aliud genus ac-
ibi erat res fiſci.
n Quadriennium niſi ſit minor, vel reipublicæ cauſa abſens:ut
C.de reſti mil l neque. ....A
OS Actiones. Sed qu? Reſp. condictio ex hac lege ſecundu Ioan.
SedP. in rem dabat hic non domino contra dominumarg Cde
hare vel ac ven l contra Solut. ibi de vniuerſitate vendita:hîc de
re ſingulari.
p Conſtitutio. C.de quadripraſl bene à Zenone.
qS A noſtra id eſt, à priuata noſtra ſubſtantia, ſed ſupr, de fiſca-
li dixit:vt C de quadri praſcr.l. bene à Zenone. AccvRS.
rimo, non ſecundo,
reſpon.ad l. Cod de her.
vel act. vendit. l.j. Item
DE DONATIONIBVS.
Iſta rubr. continuatur per Imperatorem. Dictum eſt ſuprà, de qui-
buſdam modis acquirendi ſcilicet de acquiſitione qua fit per vſuca-
pionem & praſcriptionem: nunc dicendum eſt de alio modo acqui-
rendi, qui fit per donationem.
St & aliud. Totus iſte titu diuiditur in quinque partes,
Primo ponit cõtinuationem cum diſtinctione bimembri.
Secundô de donatione cauſa mortis. Tertiô de donatione inter
viuns. Quartô de donatione propter nuptias. Quinto de vna at-
quiſitione de iure ciuii qua eſt correcta Secuda ibi iny Moris
cauſa Tertia in s. Alia auté. Quarta ibi in s. Eſt & aliud. Quin-
ta ibi in S. Erat olim. CASvS. Domine, iam video qualiter per
vſucapionem & praſeript acquiritur dominiunm rerun de ile
ciuilinunquid ſunt plures modi acquirendi dominit es niis
iure? Ad hoc reſp luſtin quol ſie eſt enim & alius modus euer
acquiſtionis videlicét donatio, vnde hie de dona vidduune
& hoc in prima parte. Sed pone iu ſecunda Dominei ii i¬
quod vultis tractare de donationibns, ponatis mihi iai un,
uiſonem donationum, Ad hoc reſpond Donatiourotis, e
genera Eſt enm quada donatio inter viuos & alia ie dhoe
domine dicatis mi, quid ceſetur donatio cauſa mortehooris
reſpon Amice donatio cauſa mortis eſt qua fit prprep ere.
ſuſpicionem veluti ſi quis donat vr ſipſum mori coisteuſ do-
maneat dona. penes donatari. & huiuſmodi mortis cauſa
IIPVC.EERNVEVIAI.t donator coualuerit, vel
natio trib’ modis reuocatur: videlicet, ſi donator cõualueli
edicto res minorû ex di
fſe l fina Si autem vr ier
eodem modo, ſeilicet?
a Fiſus ven
lit remvel r
uam, velnta
tam.
bEt iãcom-
muniter ap.
probant om-
nes: quia ille
iure hat pra-
ſeripio erat
incognita. Ad
l. eſp quo
ibi conuenie-
batur ex natu-
ta rei, que cõ-
tinet credita
& debitanon
ex eoquodeſ-
ſetalinaquia
ad rem ipſim,
ſehareditaté.
non emptor,
ſed fiſeus cõ-
ueniretur. laſ-