DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0170
291
a JIpſius. legatarii.
aVtile perin¬ inutilitr a facit, bfe lega. plant ij Sſ & l. videndum. &
utile non vi
tiatur.
b Grauari ne-
ffde lega. ii LjS ſciendum. & liyyS S Iulianus. &l. ſi legatarius. in
prin. J Sed contia in d. l plane. S ſi cui. ed ibi ſtetit per legata
mo poreſt in rium quô minus meliorem acceperit. Vel melior videtur eſſe
plus, quam ho quem elegerit, licêt de-
noratus ſii: u teriorem elegerit: v
hie: cuius ſen arguinfrà, de act.S pra-
qurtia evide, ireu, lrem arg contra,
cepriones a- fide lega. llImperaS-i.
pud Portium ibi, enimuero, &e. Sed
n. hoc quod hie dicitur
intellige, quando in
quantitate legatur ali-
cui, & in quantitate
oneratur: ibi autem
quando quantitas da-
tur, & in ſpecie graua-
tur: quo caſu tãtum vi-
detur ſtimaſſe ſpeciẽ
ſuam legatarius, acci-
piendo quantitatem, vt
ex eadem leg. colligi
tn ſpe ée tul e n rn ce sſ
do ſpecies e- ad leg. Falcid. l ſed & ſi
ar iſi ete non ſrurs inprine Seat
airerma Poee ibi eodem modo re-
Voi autem re- ſponde, quia quantitas
linquitur ſpe- erat legata, & onus e¬
cies ſi ſimpli- rat poſitum in faciẽdo.
cum d quantitas
aur ieteu. legatur, & in quantita-
i alternatue, te grauatur, fieut hie
precedit tex loquitur, nuquid quar-
inds ſi eus tam iure Falcidi po-
d Ealeidia nõ teſt oneratus retinere:
detiue ſit legararius, ſue
deicommiſſa- fideicomuiſſarius qui
rius grauatus ſit grauatus? Quidã di-
praſtatione a, cunt quod ſic: vr argu.
ſucuius reial f ad leg. Faleid. l pe-
cidie enimra ales. S. Nos contrà:
tio inducta naut vyr.....:
eſt, vr hredi¬ vt in eo. tit. l. lex Falci-
tas adiretur & dia ſi interueniat. nun-
cius aditione quam. & de vulg. ſubſti.
ieguta pueſlae l’aohireal. S cion ſlit.
retus eddre ADDITIO. De que
vbi iam ab ls dic vt per glo. in d S.
rede inſtituto nunquam. & in l. deni-
adita eſt hare que. & ibi Barto. f ad
ditas.Ideoque Treb. & per Angel. hic
ceſſare debet notabiliter.
ratio diſpont- notaoattee¬..z
i.r e Extranei. licèt etiã
2 crediderit ſuum: vt ff.
de fideicom. liber. l. Pau-
lus. j reſpon &l. alieno. in
prine. S Sed in pecu-
niario legate diſtin-
uitur, Feinerit, vel
ignorauerit, rem alie-
nam:vt ſuprà de lega. S.
quod autem. & S. non ſo-
lumt.
d Non vendat. vel e¬
tiam ſi vendat: ſed vl-
e At in eõtra-
riû facit text.
in d.laaleno.
F Paria ſunt
nolle vẽdere,
& iniuſto pre
tie velle ven-
dere.
gQuod differ
tur, nõ aufer ’E,.
tur vide Bar in cuius filium.
Itaque & legatarius, & fidei-
commiſſarius non ſolûm de ea
re rogari poteſt vt eam alicui
reſtituat, qua ei relicta ſit: ſed
etiam de alia, ſiue ipſius?, ſi-
ue aliena ſit. Hoc ſolum obſer-
uandum eſt, ne plus quiſquam
rogetur alicui reſtituere, quàm
ipſe ex teſtamento ceperit. nam
quod amplius eſt, inutiliter
relinquitur. Cum autem aliena
res per fideicommiſſum relin-
quitur: neceſſe eſt ei qui roga-
tus eſt, aut ipſam redimere, &
preſtare:aut ſtimationem eius
ſoluere.
Etiam libertas ſeruo per fidei-
commiſſum poteſt relinqui: & non
tantum ſeruo proprio, ſed etiam a¬
lieno:vt quando poterit ematur, &
manumittatur h. d.
2. J Libertas quoque ſeruo
per fideicommiſſum dari po-
teſt, vt hres eum rogetur ma-
numittere, vel legararius, vel
fideicommiſſarius. Nec intereſt
vtrûm de ſuo proprio ſeruo te-
ſtator roget, an de eo qui ipſius
haredis, aut legatarij, vel etiam
extraneis ſit. Itaque & alienus
ſeruus redimi, & manumitri de-
bet. Quod ſi dominus eum non
vendat , ſi modô nihil f ex
iudicio eius qui reliquit liber-
tatem, perceperitg: non ſtatim
extinguitur fideicommiſſaria li-
bertas: led differtur h quoad
poſſit tépore procedente, vbi-
cunque occaſio ſerui redimen-
di fuerit, praeſtari libertas.
Directæ libertati datus, teſtato-
ris libertus efficitur: fideicommiſ-
ſartam autem adeptus libertatem,
hæredis eſt libertus.
tra iuſtum pretium vendere vult. nam tunc perinde f eſt, ac ſi
non vendat:vt ff.de leg.ii l.non duobus S finali.
eJ Si modo, interpoſitio eſt.
fJ Nihil. ſi enim aliquid etiam modicum relinquitur alicui, vt
vendat, & ille legatum accepit, compellitur vendere: vt hic, &
C. defideie. li. l. deberi. & l. ſi te donatam, & C.ad leg. Falcl ſi ea,
Linter S ſaram g Perceperit. ſcilicet dominus iſtius.
tde verboblig. h JDifferts
Lear ſde f piſertur.
l Euentus in-
ſpicimus, ſeu
inſpicitur.
cum furioſus. Arg. contrà
quodt differtur, non aufertur: ſie ff-de iudic. I.
C. de inoffic teſta. l. ſcimus. fi & ffde
Vſfats L ſ l vſuſu, S deinſiet ſued ſinous iſ du pas
euenire poteſt: ſic ſf- de iuriſdiom iudl. ſi idem, S fian gloadiu-
quod euenire dicari & ffde adi leg ſi ſeruo.
poteſt, adde i
Gloin l3..S2C.
commun. de le-
gatis.
JEius qui manumittit. id eſt, haredis,
ommiſaril C de fadeecon lhi quibu. A CVvS.
J Orcinus. ſie dictus ab orco. i. manumiſſus abeo qui ten-
vel legatarij, vel fidei-
tOrcinus quis dit ad orcum, i infernum. . Vel orthinus ab orthos, quod eſt re-
& vnde di¬ ctum. Vnde Orthinus. i.
ctus.
IMulonis, &
mere agaſonis
tidicula hac
miſſi in teſtamento,
rnnus. i directô manumiſ; Vel ab orce, quod
eſt capio (nam & inde archioreus) quia multa capiunt manu-
in quo multa fiunt.
lJ Ex ſuo. non expectata manumiſſione ab alio facienda.
eſt erymolo- mj Teſtamento vel etiam codicillis teſtamento confirmatis;vs
pia.
ffde manumiſſ-teſta. l. libertas.
Inſtitutionum Imperialium Libij.
aJVelut ex ſuo teſtamento. Et hoe nimirum eſt directo ſi
cooiure. Legata ex ipſo teftamento, fideicommire cno iſs
redis pendent:vt recte Suidas legata definierit, a .
fideicommiſſa, à cu & get
Ay. Illa igitur ſunt directa, hc non item. Cv1
Qui autem ex fideicommiſſi
cauſa manumittitur, nõ teſtato-
ris fit libertus, etiamſi teſtatoris
ſeruus ſit: ſed eius qui manu-
mittit . Aris qui directô ex te-
ſtamento liber eſſe iubetur, ip-
ſius teſtatoris libertus fit: qui
etiam orcinus appellatur.
Nec alins vllus directô ex teſta-
mento libertatem habere po-
teſt, quàm qui vtroque tempo-
re teſtatoris fuerit, & quo face-
ret teſtamentum, & quo more-
retur. Directô * autem libertas
tune dari videtur, cûm non ab
alio ſeruum manumitti rogat:
ſed velut ex ſuol teſtamẽto m a
libertatem ei competere n vult.
Siue praceptiuis, ſiue rogatiuis
verbis fideicommiſſum fiat, valet.
hoc dicit. ARET.
3. q Verba autem fideicom-
miſſorum hac maximee in v¬
ſu habentur: peto, rogo, volo,
mando, j fidei tuæ commitro,
que perinde ſingula firma ſunt,
atque ſi omnia in vnum conge-
ſta eſſent.
DE CODICILLIS.
TITVLVS XXV.
Codicillos etiam non teſtatus
quiuis facere poteſt: porro ante te-
ſtamentũ facti, nulla expreſſa çon-
firmatione, nouo iure indigent.
Nte Auguſti tẽ-
ora conſtat, codi-
primus Lucius Lẽ-
tulus (ex cuius perſona e¬
tiam fideicommiſſa eſſe cœpe-
runt) codicillos introduxit. Nã
292
lue re-
ide ha-
anue,
ooi-
AC.
nS Competere. qu cõ-
petit hœreditate adita
ctiam ab vno ex pluri-
bus hredibus: vi ff.4
manu. teſtal. teſtament.
manumiſſus. S. teſtamet.
O Maxime. ideô hoe? De ae
licit, quia quibuſcuque auané, viue
verbis relinquipotlue Sil ial us
vts de leg. in prin ſiue aain ſi-
directis, ſue precaris vn laie
vt Cod commu de ley t annne
omne verbum & facit,
vlen,
ff. ad Trebell. I. Scauola.
a a S
exà d
re niea.
AnDITIO. Et ho tneſteith
. Et hoc parieulales?
verum, ſi verbaimpor uiulats
tant diſpoſitionen, irt iua na i
fideicommiſſum, vel ineligaur
ad hoc extendi poſſint feiſei,
ex coniecturata mente agree
teſtatoris non aaunu Birt.
l. pater. S. pater filios.f.
de leg. iij.
DE CODICILLIS.
Quia Pteſtamenta, &
eorum accidentia dita
ſuntnunc de codicillis:id
eſt, de paruula, vel de mi-
nima ſcripta voluntate.
Nam ideô codicilli di-
cuntur: quia in breuiori
chartula, vel codice, quã
teſtamentum fiebant: &
ſolum in eu quedam fi-
deicommiſſa relinquebã.Hxe vvebs im
tur, & tales ſunt ad tes peratu non
ſtamentum: qualis E eſt luntſed preca
ſeapha ad nauem. Sed narvuu,
nunquid ſueundun t Eomei.à
C.V tetamito ge-
paint ſir ſue ſripuut ertni dee
ra? Quidam dicunt quod runt: ſed me-
non: ſed tamen dico etiad diocritate, &
a hAis firr agnitudine.
ſine ſeriptura hodi fieri cooiuiniſ-
poſſe, litat forie olim in ne ſeripun
ſeriptis tantum fierentvt fieri poſſuunt.
Cod de boliber. l.fin. in
principio. ACCVRS.
Nte Auguſti, &e)
Iſte titul. diuidi-
tur in quatuor par-
tes. J Primô quomodo
fuerit introductus vſus
codicillorum. Secun-
dô, quando codicilli
teſtamento confirmaui
valent. Tertiô, an
hœreditas directô puſ-
ſit dari, vel adimi in co-
dicillis. 5 Quarto, an
b Cõtinuatn.
t Volo i u¬
pio Mandorid
eſt, committo.
e Diuiſia
quis poſſit facere plures codicillos. Secunda ibi; Non tantum.
Tertia ibi; Codicillis. Quarta ibi; Codicillos. CASVS. Domiue,
iam video quod vultis tractare de codicillis: dicatis igitur mihi,
ſi placet, quando primô ius codicillorum in vſu eſſe cœperit, &
quis primô introduxit codicillos? Adhec reſpon. Amice, ius co-
dicillorum temporibus diui Auguſti primô in vſu eſſe cœ
certum eſt, ante Auguſti tempora ius codicillorum v
fuiſſe, ſed primô Lucius Lentulus, ex cuius perſona etiam
it:nã
ſu non
fidei-
commiſſa ſumpſerunt originẽ, codicillos introduxit. Nam cum
pradictus Lucius Lẽtulus in Africa diem extremum clauderet,
!
quoſdam ſcripſit codicillos in teſtamento ſuo cõfirmatos, qui-
bus rogauit Auguſtu per
fideic. vt aliquid faceret, & cûm diuus
Auguſtus volutatem ſuam in codicil. contentã impleuiſſet, po-
ſtea cteri auctoritatem principis ſecuti, fideicommiſſa
codicillis patris
bant: & filia ciuſdem Lentuli legara in
praeta-
ſui con-
tenta ſoluit, ad quorum praſtationem diuus Auguſtus iuriſpru-
dentes conuocauit:inter quos erat Trebatius, cuius tunc aucto-
ritas maxima habebatur, & ab iiſdem iuriſconſul. quaſiuit, a
vſus codicillori recipi poſſet, & an diſſoni eſſent codicilli iuris
rationi? & dicitur Trebatius reſpondiſſe
Auguſto vtiliſſimum,
c.-...... .... marime oronter lon-
& neceſarium fore vſum codiciloru: & maime propter lo
gas, & magnas peregrinationes, qua apud veieres
.. Cati facere non poi-
quis teſta ſolenne propter impotentiam facti facere non pe
uiſſent, vt ſi
ſet,
a JIpſius. legatarii.
aVtile perin¬ inutilitr a facit, bfe lega. plant ij Sſ & l. videndum. &
utile non vi
tiatur.
b Grauari ne-
ffde lega. ii LjS ſciendum. & liyyS S Iulianus. &l. ſi legatarius. in
prin. J Sed contia in d. l plane. S ſi cui. ed ibi ſtetit per legata
mo poreſt in rium quô minus meliorem acceperit. Vel melior videtur eſſe
plus, quam ho quem elegerit, licêt de-
noratus ſii: u teriorem elegerit: v
hie: cuius ſen arguinfrà, de act.S pra-
qurtia evide, ireu, lrem arg contra,
cepriones a- fide lega. llImperaS-i.
pud Portium ibi, enimuero, &e. Sed
n. hoc quod hie dicitur
intellige, quando in
quantitate legatur ali-
cui, & in quantitate
oneratur: ibi autem
quando quantitas da-
tur, & in ſpecie graua-
tur: quo caſu tãtum vi-
detur ſtimaſſe ſpeciẽ
ſuam legatarius, acci-
piendo quantitatem, vt
ex eadem leg. colligi
tn ſpe ée tul e n rn ce sſ
do ſpecies e- ad leg. Falcid. l ſed & ſi
ar iſi ete non ſrurs inprine Seat
airerma Poee ibi eodem modo re-
Voi autem re- ſponde, quia quantitas
linquitur ſpe- erat legata, & onus e¬
cies ſi ſimpli- rat poſitum in faciẽdo.
cum d quantitas
aur ieteu. legatur, & in quantita-
i alternatue, te grauatur, fieut hie
precedit tex loquitur, nuquid quar-
inds ſi eus tam iure Falcidi po-
d Ealeidia nõ teſt oneratus retinere:
detiue ſit legararius, ſue
deicommiſſa- fideicomuiſſarius qui
rius grauatus ſit grauatus? Quidã di-
praſtatione a, cunt quod ſic: vr argu.
ſucuius reial f ad leg. Faleid. l pe-
cidie enimra ales. S. Nos contrà:
tio inducta naut vyr.....:
eſt, vr hredi¬ vt in eo. tit. l. lex Falci-
tas adiretur & dia ſi interueniat. nun-
cius aditione quam. & de vulg. ſubſti.
ieguta pueſlae l’aohireal. S cion ſlit.
retus eddre ADDITIO. De que
vbi iam ab ls dic vt per glo. in d S.
rede inſtituto nunquam. & in l. deni-
adita eſt hare que. & ibi Barto. f ad
ditas.Ideoque Treb. & per Angel. hic
ceſſare debet notabiliter.
ratio diſpont- notaoattee¬..z
i.r e Extranei. licèt etiã
2 crediderit ſuum: vt ff.
de fideicom. liber. l. Pau-
lus. j reſpon &l. alieno. in
prine. S Sed in pecu-
niario legate diſtin-
uitur, Feinerit, vel
ignorauerit, rem alie-
nam:vt ſuprà de lega. S.
quod autem. & S. non ſo-
lumt.
d Non vendat. vel e¬
tiam ſi vendat: ſed vl-
e At in eõtra-
riû facit text.
in d.laaleno.
F Paria ſunt
nolle vẽdere,
& iniuſto pre
tie velle ven-
dere.
gQuod differ
tur, nõ aufer ’E,.
tur vide Bar in cuius filium.
Itaque & legatarius, & fidei-
commiſſarius non ſolûm de ea
re rogari poteſt vt eam alicui
reſtituat, qua ei relicta ſit: ſed
etiam de alia, ſiue ipſius?, ſi-
ue aliena ſit. Hoc ſolum obſer-
uandum eſt, ne plus quiſquam
rogetur alicui reſtituere, quàm
ipſe ex teſtamento ceperit. nam
quod amplius eſt, inutiliter
relinquitur. Cum autem aliena
res per fideicommiſſum relin-
quitur: neceſſe eſt ei qui roga-
tus eſt, aut ipſam redimere, &
preſtare:aut ſtimationem eius
ſoluere.
Etiam libertas ſeruo per fidei-
commiſſum poteſt relinqui: & non
tantum ſeruo proprio, ſed etiam a¬
lieno:vt quando poterit ematur, &
manumittatur h. d.
2. J Libertas quoque ſeruo
per fideicommiſſum dari po-
teſt, vt hres eum rogetur ma-
numittere, vel legararius, vel
fideicommiſſarius. Nec intereſt
vtrûm de ſuo proprio ſeruo te-
ſtator roget, an de eo qui ipſius
haredis, aut legatarij, vel etiam
extraneis ſit. Itaque & alienus
ſeruus redimi, & manumitri de-
bet. Quod ſi dominus eum non
vendat , ſi modô nihil f ex
iudicio eius qui reliquit liber-
tatem, perceperitg: non ſtatim
extinguitur fideicommiſſaria li-
bertas: led differtur h quoad
poſſit tépore procedente, vbi-
cunque occaſio ſerui redimen-
di fuerit, praeſtari libertas.
Directæ libertati datus, teſtato-
ris libertus efficitur: fideicommiſ-
ſartam autem adeptus libertatem,
hæredis eſt libertus.
tra iuſtum pretium vendere vult. nam tunc perinde f eſt, ac ſi
non vendat:vt ff.de leg.ii l.non duobus S finali.
eJ Si modo, interpoſitio eſt.
fJ Nihil. ſi enim aliquid etiam modicum relinquitur alicui, vt
vendat, & ille legatum accepit, compellitur vendere: vt hic, &
C. defideie. li. l. deberi. & l. ſi te donatam, & C.ad leg. Falcl ſi ea,
Linter S ſaram g Perceperit. ſcilicet dominus iſtius.
tde verboblig. h JDifferts
Lear ſde f piſertur.
l Euentus in-
ſpicimus, ſeu
inſpicitur.
cum furioſus. Arg. contrà
quodt differtur, non aufertur: ſie ff-de iudic. I.
C. de inoffic teſta. l. ſcimus. fi & ffde
Vſfats L ſ l vſuſu, S deinſiet ſued ſinous iſ du pas
euenire poteſt: ſic ſf- de iuriſdiom iudl. ſi idem, S fian gloadiu-
quod euenire dicari & ffde adi leg ſi ſeruo.
poteſt, adde i
Gloin l3..S2C.
commun. de le-
gatis.
JEius qui manumittit. id eſt, haredis,
ommiſaril C de fadeecon lhi quibu. A CVvS.
J Orcinus. ſie dictus ab orco. i. manumiſſus abeo qui ten-
vel legatarij, vel fidei-
tOrcinus quis dit ad orcum, i infernum. . Vel orthinus ab orthos, quod eſt re-
& vnde di¬ ctum. Vnde Orthinus. i.
ctus.
IMulonis, &
mere agaſonis
tidicula hac
miſſi in teſtamento,
rnnus. i directô manumiſ; Vel ab orce, quod
eſt capio (nam & inde archioreus) quia multa capiunt manu-
in quo multa fiunt.
lJ Ex ſuo. non expectata manumiſſione ab alio facienda.
eſt erymolo- mj Teſtamento vel etiam codicillis teſtamento confirmatis;vs
pia.
ffde manumiſſ-teſta. l. libertas.
Inſtitutionum Imperialium Libij.
aJVelut ex ſuo teſtamento. Et hoe nimirum eſt directo ſi
cooiure. Legata ex ipſo teftamento, fideicommire cno iſs
redis pendent:vt recte Suidas legata definierit, a .
fideicommiſſa, à cu & get
Ay. Illa igitur ſunt directa, hc non item. Cv1
Qui autem ex fideicommiſſi
cauſa manumittitur, nõ teſtato-
ris fit libertus, etiamſi teſtatoris
ſeruus ſit: ſed eius qui manu-
mittit . Aris qui directô ex te-
ſtamento liber eſſe iubetur, ip-
ſius teſtatoris libertus fit: qui
etiam orcinus appellatur.
Nec alins vllus directô ex teſta-
mento libertatem habere po-
teſt, quàm qui vtroque tempo-
re teſtatoris fuerit, & quo face-
ret teſtamentum, & quo more-
retur. Directô * autem libertas
tune dari videtur, cûm non ab
alio ſeruum manumitti rogat:
ſed velut ex ſuol teſtamẽto m a
libertatem ei competere n vult.
Siue praceptiuis, ſiue rogatiuis
verbis fideicommiſſum fiat, valet.
hoc dicit. ARET.
3. q Verba autem fideicom-
miſſorum hac maximee in v¬
ſu habentur: peto, rogo, volo,
mando, j fidei tuæ commitro,
que perinde ſingula firma ſunt,
atque ſi omnia in vnum conge-
ſta eſſent.
DE CODICILLIS.
TITVLVS XXV.
Codicillos etiam non teſtatus
quiuis facere poteſt: porro ante te-
ſtamentũ facti, nulla expreſſa çon-
firmatione, nouo iure indigent.
Nte Auguſti tẽ-
ora conſtat, codi-
primus Lucius Lẽ-
tulus (ex cuius perſona e¬
tiam fideicommiſſa eſſe cœpe-
runt) codicillos introduxit. Nã
292
lue re-
ide ha-
anue,
ooi-
AC.
nS Competere. qu cõ-
petit hœreditate adita
ctiam ab vno ex pluri-
bus hredibus: vi ff.4
manu. teſtal. teſtament.
manumiſſus. S. teſtamet.
O Maxime. ideô hoe? De ae
licit, quia quibuſcuque auané, viue
verbis relinquipotlue Sil ial us
vts de leg. in prin ſiue aain ſi-
directis, ſue precaris vn laie
vt Cod commu de ley t annne
omne verbum & facit,
vlen,
ff. ad Trebell. I. Scauola.
a a S
exà d
re niea.
AnDITIO. Et ho tneſteith
. Et hoc parieulales?
verum, ſi verbaimpor uiulats
tant diſpoſitionen, irt iua na i
fideicommiſſum, vel ineligaur
ad hoc extendi poſſint feiſei,
ex coniecturata mente agree
teſtatoris non aaunu Birt.
l. pater. S. pater filios.f.
de leg. iij.
DE CODICILLIS.
Quia Pteſtamenta, &
eorum accidentia dita
ſuntnunc de codicillis:id
eſt, de paruula, vel de mi-
nima ſcripta voluntate.
Nam ideô codicilli di-
cuntur: quia in breuiori
chartula, vel codice, quã
teſtamentum fiebant: &
ſolum in eu quedam fi-
deicommiſſa relinquebã.Hxe vvebs im
tur, & tales ſunt ad tes peratu non
ſtamentum: qualis E eſt luntſed preca
ſeapha ad nauem. Sed narvuu,
nunquid ſueundun t Eomei.à
C.V tetamito ge-
paint ſir ſue ſripuut ertni dee
ra? Quidam dicunt quod runt: ſed me-
non: ſed tamen dico etiad diocritate, &
a hAis firr agnitudine.
ſine ſeriptura hodi fieri cooiuiniſ-
poſſe, litat forie olim in ne ſeripun
ſeriptis tantum fierentvt fieri poſſuunt.
Cod de boliber. l.fin. in
principio. ACCVRS.
Nte Auguſti, &e)
Iſte titul. diuidi-
tur in quatuor par-
tes. J Primô quomodo
fuerit introductus vſus
codicillorum. Secun-
dô, quando codicilli
teſtamento confirmaui
valent. Tertiô, an
hœreditas directô puſ-
ſit dari, vel adimi in co-
dicillis. 5 Quarto, an
b Cõtinuatn.
t Volo i u¬
pio Mandorid
eſt, committo.
e Diuiſia
quis poſſit facere plures codicillos. Secunda ibi; Non tantum.
Tertia ibi; Codicillis. Quarta ibi; Codicillos. CASVS. Domiue,
iam video quod vultis tractare de codicillis: dicatis igitur mihi,
ſi placet, quando primô ius codicillorum in vſu eſſe cœperit, &
quis primô introduxit codicillos? Adhec reſpon. Amice, ius co-
dicillorum temporibus diui Auguſti primô in vſu eſſe cœ
certum eſt, ante Auguſti tempora ius codicillorum v
fuiſſe, ſed primô Lucius Lentulus, ex cuius perſona etiam
it:nã
ſu non
fidei-
commiſſa ſumpſerunt originẽ, codicillos introduxit. Nam cum
pradictus Lucius Lẽtulus in Africa diem extremum clauderet,
!
quoſdam ſcripſit codicillos in teſtamento ſuo cõfirmatos, qui-
bus rogauit Auguſtu per
fideic. vt aliquid faceret, & cûm diuus
Auguſtus volutatem ſuam in codicil. contentã impleuiſſet, po-
ſtea cteri auctoritatem principis ſecuti, fideicommiſſa
codicillis patris
bant: & filia ciuſdem Lentuli legara in
praeta-
ſui con-
tenta ſoluit, ad quorum praſtationem diuus Auguſtus iuriſpru-
dentes conuocauit:inter quos erat Trebatius, cuius tunc aucto-
ritas maxima habebatur, & ab iiſdem iuriſconſul. quaſiuit, a
vſus codicillori recipi poſſet, & an diſſoni eſſent codicilli iuris
rationi? & dicitur Trebatius reſpondiſſe
Auguſto vtiliſſimum,
c.-...... .... marime oronter lon-
& neceſarium fore vſum codiciloru: & maime propter lo
gas, & magnas peregrinationes, qua apud veieres
.. Cati facere non poi-
quis teſta ſolenne propter impotentiam facti facere non pe
uiſſent, vt ſi
ſet,