DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0178
307 Inſtitutionum Imperialium Libiij.
Authen de oxhibeh. & intro reis. . ſancimus. in gloſſ-nullum. coll v.
ADDIT 1O. Quod facit ad multa. Imô tu die quod hoc re-
linquitur arbitrio iudicis. l.hat adiectio. fde verb ſigni. & laum
furtiff de in li iu.
a Existimauerunt. ſcilicet principes.
cirea finem coll.j.
i Hi. ſe.nepotibus, & pronepotibus ex filia..
e Et tempora. vt in? futuris caſibus tantûn
ſuis, & legit.lvlt. ACCVRS.
a Quam mater co-
mm Cum defunctus eſt
auus maternus, de cuius
ſucceſſione nune agi-
tur. CvrAC.
Vel auia. Cûm de-
t fuctus eſt proauus ma-
ternus, aui matern
, pater, de cuius ſucceſ-
ſione nune pronepos li-
tigat. CvAc.
Fuerat acceptura.
Mater de hœreditate
patris defuncti qui eſt
ad nepotes ex filia auus
maternus: auia ia mor-
tua poſt filiam ſuam de
hœreditate patris, qui
proauus maternus eſt
ad pronepotes ex nepte
ex filia nata. & ſie in-
telliguntur hac quan-
do maſeulus mortuus
eſt, cuius de hœredita-
te agunt ij qui ex filia-
bus, & nepotibus nati
ſunt. CvrAc.
Vel pater eorum.
Cum quritur de aui
paternæ hœreditate, ad-
dendum videtur, Vel
mater corum, atque ita
Th.legit, cùm ſimiliter
auia materna defuncta
eſt, euius defuncta ma-
tre nune hereditatem
nepotes ſibi defendunt.
CVIAc.
t Vel auua paternus.
Cûm proauia mea pa-
terna mortua eſt. Cv-
IACIVS.
5 Siue maternus.
Cûm proauia mater-
na defuncta eſt. His ad-
de vel auia paterna, ſiue
materna. CtAc.
b JMortua ſit. J Not.
duos caſus. Si enim mo-
ritur fœmina: nepotes
vel neptes ex maſculis,
vel fœminis in nihilum
olim, niſi poſt agnatos:
hodie cum deminutio-
ne tertiæ partis ſucce-
dunt. Si moritur maſcu-
lusnepores ex filia tan-
tum vocantur cum de-
minutione tertie partis,
vt hic dicitur.
exiſtimauerunt : vr minus ter-
tia parte acciperent, quâm ma-
ter eorum vel auia y fuerat
acceptura y, vel pater eoru ,
vel auus paternuse T, ſiue ma-
ternus , quando fœmina mor-
tua ſit n, cuius de hreditate
agitur: hiſque (licèt ſoli ſint)
adeuntibus, agnatos minimè vo-
cabat. Et quemadmodum lex
duodecim tabularu filio mortuo
nepotes, vel neptes, pronepores
vel proneptes in locum patris
ſui ad ſucceſſionem aui ſui vo-
cat d:ita & principalis diſpoſitio
in locum matris ſu, vel auiæ
eos cum iam deſignata partis
tertiz deminutione vocat.
luamuis olim exttibus etiam
ex filia nepotibus, quadrans hare-
ditatis agnatis tranſuerſalibus de-
functi deberetur, hodie tamen non
debetur: item nepotes ex filia ex
perſona matris cum aui fiiio ſuc-
cedentes, in ſtirpes ſuccedunt.
16. J Sed nos, cûm adhuc
dubitatio maneret inter agna-
tos, & memoratos nepotes,
quartam partem ſubſtantiæ de-
functi agnatis ſibi vindicanti-
bus ex cuiuſdam S conſtitutio-
nis ſ auctoritate: memoratam
quidem conſtitutionem à no-
ſtro Codice ſegregauimus, ne-
que inſeri eam ex Theodoſiano
Codice in eo cõceſſimus: noſtra
autem conſtitutione promul-
gata, toti iuri eius derogatum
eſt: & ſanximus, talibus nepoti-
bus, vel filia, vel pronepotibus
ex nepre, & deinceps ſuperſtiti-
bus, agnatos nullam partem
mortui lucceſſionis ſibi vindi-
n Quando fœmina mortua ſit. Id eſt, auia, vel proauia. Suprà
quande maſculus:id eſt,
auus, vel proauus mortuus eſt. Cûm de
l4 Ita tamen hoc quod ſequitur eſt referẽdum ſuprà,
care: ne hi qui ex tranſuerſa
linea l veniunt, potiores his?
habeantur, qui recto iure de-
ſcendunt. Quam cõſtitutionem
noſtram obtinere ſecundûm ſui
vigorem, & tempora , & nunc
ſancimus: ita tamenl vt quem-
admodum inter filios, & nepo-
tes ex filio antiquitas? ſtatuit m
non in capita; ſed in ſtirpes di-
uidi hareditatem: ſimilitery nos
inter filios, & nepotes ex filia,
diſtributionem fieri iubeamus,
vel f inter omnes nepotes, &
neptes, & inter pronepotes, &
proneptes, & alias deinceps
perſonas: vt vtraque progenies
matris ſu, vel patris, aui, vel
aui, portionem ſine vlla demi-
nutione cõſequatur: ur ſi forte
vnus, vel duo ex vna parte: ex
altera tres, aut quatuor extent,
vnus, aut duo dimidiam, alteri
tres, aut quatuor alteram dimi-
diam hœreditatis habeant 9.
DE LEGITIMA AGNA-
torum ſucceſſione f.
TITVLVS II.
Poſt ſuos haredes, eoſque qui co-
rum loco habentur, agnatis proxi-
misid eſt, per virilis ſexus cogna-
tionem iunctis )ſuccceſſio defertur:
in quorum etiam albo ſunt, qui ci-
uiliter (hoc eſt per adoptionem)
fiunt agnati.
Inemo? ſuus thæ-
res, vel eorum quos
inter ſuos hœredes
prtor, vel conſti-
tutiones ſu vocant, exiſtatt
qui ſucceſſionemu quoquo
non ad proximum.
JAntiquitas. Lex duo-
decim tab.l. 3.C.de ſuis,
at
ſus.
valeant:t Cde a Leges ſee
dun etu-
lua tem-
ad diui. Pora intepe-
tanda, hoe
ſuturos e¬
referende.
& legitim hared CVIA.
m Antiquitas ſtatur-
Le.a acamm u ſtatuit.
n J Deminutione. ſeilie.
quartæ, qu debebatur
agnatis, non tertiæ,
cbodhant paruis u&
proxidiximus.
0 Habeant. Imô in
capita videtur diuidi: vr
in tit.j. hoc etiã adden-
dum-in fin. 5. Sed ibi de
collateralibus, hic de
deſcendentibus loqui-
tur. ADDITIO. Not. 5
quod non tantum ne-
potes b: ſed & prone-
potes ſuccedunt in ſtir-
pes, & veniunt per re-
præſentationem, cuius
contrarium videtur di-
ci in authen, de hared, ab
inteſt. coll.ix. Angel.
DE LEGITIMA
agnatorum fuc-
ceſſione.
Quia d ſuprà tit. pro-
xim. dictum eſt qua iter
ſuccedant ſui haredes, ſi-
ue liberi, & quia poſt ſuos
vocantur prius agnati:
quam cognati:vt inf. eo.
S final. & laj . poſt
ſuos, ff de ſuis, & legit.
ideb poſt titulum prace
dentem poſuit iſtumAn-
gel.Aret.
QI nemo ſuus.J To-
Mtus e lee tiolas
diuiditur in vij. partes.
Primô quando admit-
titur agnatus. Secundô,
quis eſt agnatus. Ter-
tiô, vſque ad quotum
gradum agnati veniut,
& vſque ad quotas per-
ſonas fœmininasdeuol-
uantur tam de iure ve-
tuſtiſſimo, & de iure
prtoris, quam etiam
media iuriſprudẽtia le.
xij. tabu, & tempore lu-
ſtiniani. Quartô, quod
generi agnatorum Im-
perator addit voumce-
gnatum. Quintô quod
leg. xij-tab proximus agnatus vocatur: &quis dicatur proximus.
i:
aœreditate maſculi quaritur, multum diſtant qui per virilem
ſerum ex his qui ex fœminis deſcendunt. nam illi ex xI. tab.
hi er conſtitutionibus vocantur. Cûm de hœreditate fœminæ,
codem omnes iure vocantur. CvIAC.
e J Hiſque ſeilicet qui deſcendunt ex fœmineo ſexu.
Vocat ſuprà eod. S. cm filius. ACCVRSIVS.
e JParti trtia deminutione. Quod de hac deminutione tertia
dicitur cortigitur per ſequentem s ſecúdûm M. Sed nos ſecun-
dûmB dicimus ſequenté s. loqui in quadamalia parte quæ de-
bebatur agnatis:ſcilicet quartanon autem de hac tertia. Sed per
auchent dieimus de hat tertia correſti vr ſcilicet equaliter ho
lie veniant: vt in duthent. de trien & ſemiſS neque illo. coll.
S EE cuiuſdam. Lſi defunctus. Cod. Theodoſ. de leoitim La.a.
Ar. a.: aepunctus. Cod. Theodoſ de legitim.haredi-
ui et qua ctian treniiddeu io aren coire a
hoc S Iuſtinianus: ſed & trientem toit in Nouell.i8 11S.
idque Graci ad Theophilum adnotarunt, aut idem ipſe Theo-
phi. in extremo huius s vt & in titul. quibus modis testament.
inf. de ratione mutati quadrantis Faleidiani. anf :
2-LL at quadrantis Falcidiani
Zuichemo. Co, uauantis Falcidiani, auctore Viglio
f JConſtitutionis quam non habemus:vt ſe:
IJ Coureurduu ve C d’ſiae p an t uve ſequitur.
in.
Tranſuerſa linca ſie in duthent de non eligend.S. cum igitur.
Sextô, quod ex lege xij- tab, proximo repudiante ſequens non
admittebatur, hodie verô ſie. Septimô, quod filij emancipati
hreditas eſt legitima parri. Secunda ibi; Sunt autem. Tertia
ibi; Caterum. Quarta ibi; Hoc etiam addendum. Quinta ibi; S
plures ſint. Sexta ibi; Placebat. Septima ibi; Ad legitimam.
p J Si nemoetiam vnus: vt fde teſt. tut.l ſi nemo.
qJ Suus ſuprait-j. ... Accvns.
r Prator. ſupr.rit j-S emancipati. AccvRS. c:.
ſJ Conſtitutiones. ſupr.tit.j.S. quibus connumerari. & S. item ve-
tustas. verſic. diui. AcCvRS. :ne.......... A:
JVel conſtitutiones. Naturales qui in conſtitutionibus redacti
ſunt in poreſtatem patris, ſui ſunt, & hoc eſt quod luſtinianus
ait in tit-proxim. Quibus connumerari, &c, id enim eſt ſuis con-
nuinerari, idémque ipſius tituli ordo indicat nam vſque ads.
emancipati de ſuis tractatur ex xij-tab deinde de his quos praæ-
tor vocat inter ſuos, tum in atem vetuſtas de his quiex conſt.
vocantur inter ſuos:cuiuſmodi ſunt nepores, neptéſve ex filia,
pronepores, proneptéſve ex nepre ex filio, filiave nata, vel ex
nepote er ſia nmatunon eerannaturdlesfaci legitimi; quoin
errore eſt Theophatit de ſucce cogn Cv1AC. :.
ts Eeiſlat die & amppleoareurnna hacduo neceſaria ſunt Acc.
u J Succeſſionem defuncti, AccvRs.
A JExisat, qui ſucceſſionem. Vet cod axtat & ſucceſſionem. Cv1.
Queque
t Nepous
pellatione ¬
tinétur nepte,
etiam ex fi.
In ſiin
ſucceſſiontle.
ci habere in-
ter nepotes,
pronepores in
ter ſeetianſ.
ne patruis ſue.
cedentes hine
colligitur.
I In ſirpese-
tiam ſucced
pronepotes
c Repraſenta-
tionis ius cor-
petit etiam
prontpotbus.
d Cõtinuatio.
l al. vnde le-
gitimi & vnde
cognuti.
e Diuiſio.
Authen de oxhibeh. & intro reis. . ſancimus. in gloſſ-nullum. coll v.
ADDIT 1O. Quod facit ad multa. Imô tu die quod hoc re-
linquitur arbitrio iudicis. l.hat adiectio. fde verb ſigni. & laum
furtiff de in li iu.
a Existimauerunt. ſcilicet principes.
cirea finem coll.j.
i Hi. ſe.nepotibus, & pronepotibus ex filia..
e Et tempora. vt in? futuris caſibus tantûn
ſuis, & legit.lvlt. ACCVRS.
a Quam mater co-
mm Cum defunctus eſt
auus maternus, de cuius
ſucceſſione nune agi-
tur. CvrAC.
Vel auia. Cûm de-
t fuctus eſt proauus ma-
ternus, aui matern
, pater, de cuius ſucceſ-
ſione nune pronepos li-
tigat. CvAc.
Fuerat acceptura.
Mater de hœreditate
patris defuncti qui eſt
ad nepotes ex filia auus
maternus: auia ia mor-
tua poſt filiam ſuam de
hœreditate patris, qui
proauus maternus eſt
ad pronepotes ex nepte
ex filia nata. & ſie in-
telliguntur hac quan-
do maſeulus mortuus
eſt, cuius de hœredita-
te agunt ij qui ex filia-
bus, & nepotibus nati
ſunt. CvrAc.
Vel pater eorum.
Cum quritur de aui
paternæ hœreditate, ad-
dendum videtur, Vel
mater corum, atque ita
Th.legit, cùm ſimiliter
auia materna defuncta
eſt, euius defuncta ma-
tre nune hereditatem
nepotes ſibi defendunt.
CVIAc.
t Vel auua paternus.
Cûm proauia mea pa-
terna mortua eſt. Cv-
IACIVS.
5 Siue maternus.
Cûm proauia mater-
na defuncta eſt. His ad-
de vel auia paterna, ſiue
materna. CtAc.
b JMortua ſit. J Not.
duos caſus. Si enim mo-
ritur fœmina: nepotes
vel neptes ex maſculis,
vel fœminis in nihilum
olim, niſi poſt agnatos:
hodie cum deminutio-
ne tertiæ partis ſucce-
dunt. Si moritur maſcu-
lusnepores ex filia tan-
tum vocantur cum de-
minutione tertie partis,
vt hic dicitur.
exiſtimauerunt : vr minus ter-
tia parte acciperent, quâm ma-
ter eorum vel auia y fuerat
acceptura y, vel pater eoru ,
vel auus paternuse T, ſiue ma-
ternus , quando fœmina mor-
tua ſit n, cuius de hreditate
agitur: hiſque (licèt ſoli ſint)
adeuntibus, agnatos minimè vo-
cabat. Et quemadmodum lex
duodecim tabularu filio mortuo
nepotes, vel neptes, pronepores
vel proneptes in locum patris
ſui ad ſucceſſionem aui ſui vo-
cat d:ita & principalis diſpoſitio
in locum matris ſu, vel auiæ
eos cum iam deſignata partis
tertiz deminutione vocat.
luamuis olim exttibus etiam
ex filia nepotibus, quadrans hare-
ditatis agnatis tranſuerſalibus de-
functi deberetur, hodie tamen non
debetur: item nepotes ex filia ex
perſona matris cum aui fiiio ſuc-
cedentes, in ſtirpes ſuccedunt.
16. J Sed nos, cûm adhuc
dubitatio maneret inter agna-
tos, & memoratos nepotes,
quartam partem ſubſtantiæ de-
functi agnatis ſibi vindicanti-
bus ex cuiuſdam S conſtitutio-
nis ſ auctoritate: memoratam
quidem conſtitutionem à no-
ſtro Codice ſegregauimus, ne-
que inſeri eam ex Theodoſiano
Codice in eo cõceſſimus: noſtra
autem conſtitutione promul-
gata, toti iuri eius derogatum
eſt: & ſanximus, talibus nepoti-
bus, vel filia, vel pronepotibus
ex nepre, & deinceps ſuperſtiti-
bus, agnatos nullam partem
mortui lucceſſionis ſibi vindi-
n Quando fœmina mortua ſit. Id eſt, auia, vel proauia. Suprà
quande maſculus:id eſt,
auus, vel proauus mortuus eſt. Cûm de
l4 Ita tamen hoc quod ſequitur eſt referẽdum ſuprà,
care: ne hi qui ex tranſuerſa
linea l veniunt, potiores his?
habeantur, qui recto iure de-
ſcendunt. Quam cõſtitutionem
noſtram obtinere ſecundûm ſui
vigorem, & tempora , & nunc
ſancimus: ita tamenl vt quem-
admodum inter filios, & nepo-
tes ex filio antiquitas? ſtatuit m
non in capita; ſed in ſtirpes di-
uidi hareditatem: ſimilitery nos
inter filios, & nepotes ex filia,
diſtributionem fieri iubeamus,
vel f inter omnes nepotes, &
neptes, & inter pronepotes, &
proneptes, & alias deinceps
perſonas: vt vtraque progenies
matris ſu, vel patris, aui, vel
aui, portionem ſine vlla demi-
nutione cõſequatur: ur ſi forte
vnus, vel duo ex vna parte: ex
altera tres, aut quatuor extent,
vnus, aut duo dimidiam, alteri
tres, aut quatuor alteram dimi-
diam hœreditatis habeant 9.
DE LEGITIMA AGNA-
torum ſucceſſione f.
TITVLVS II.
Poſt ſuos haredes, eoſque qui co-
rum loco habentur, agnatis proxi-
misid eſt, per virilis ſexus cogna-
tionem iunctis )ſuccceſſio defertur:
in quorum etiam albo ſunt, qui ci-
uiliter (hoc eſt per adoptionem)
fiunt agnati.
Inemo? ſuus thæ-
res, vel eorum quos
inter ſuos hœredes
prtor, vel conſti-
tutiones ſu vocant, exiſtatt
qui ſucceſſionemu quoquo
non ad proximum.
JAntiquitas. Lex duo-
decim tab.l. 3.C.de ſuis,
at
ſus.
valeant:t Cde a Leges ſee
dun etu-
lua tem-
ad diui. Pora intepe-
tanda, hoe
ſuturos e¬
referende.
& legitim hared CVIA.
m Antiquitas ſtatur-
Le.a acamm u ſtatuit.
n J Deminutione. ſeilie.
quartæ, qu debebatur
agnatis, non tertiæ,
cbodhant paruis u&
proxidiximus.
0 Habeant. Imô in
capita videtur diuidi: vr
in tit.j. hoc etiã adden-
dum-in fin. 5. Sed ibi de
collateralibus, hic de
deſcendentibus loqui-
tur. ADDITIO. Not. 5
quod non tantum ne-
potes b: ſed & prone-
potes ſuccedunt in ſtir-
pes, & veniunt per re-
præſentationem, cuius
contrarium videtur di-
ci in authen, de hared, ab
inteſt. coll.ix. Angel.
DE LEGITIMA
agnatorum fuc-
ceſſione.
Quia d ſuprà tit. pro-
xim. dictum eſt qua iter
ſuccedant ſui haredes, ſi-
ue liberi, & quia poſt ſuos
vocantur prius agnati:
quam cognati:vt inf. eo.
S final. & laj . poſt
ſuos, ff de ſuis, & legit.
ideb poſt titulum prace
dentem poſuit iſtumAn-
gel.Aret.
QI nemo ſuus.J To-
Mtus e lee tiolas
diuiditur in vij. partes.
Primô quando admit-
titur agnatus. Secundô,
quis eſt agnatus. Ter-
tiô, vſque ad quotum
gradum agnati veniut,
& vſque ad quotas per-
ſonas fœmininasdeuol-
uantur tam de iure ve-
tuſtiſſimo, & de iure
prtoris, quam etiam
media iuriſprudẽtia le.
xij. tabu, & tempore lu-
ſtiniani. Quartô, quod
generi agnatorum Im-
perator addit voumce-
gnatum. Quintô quod
leg. xij-tab proximus agnatus vocatur: &quis dicatur proximus.
i:
aœreditate maſculi quaritur, multum diſtant qui per virilem
ſerum ex his qui ex fœminis deſcendunt. nam illi ex xI. tab.
hi er conſtitutionibus vocantur. Cûm de hœreditate fœminæ,
codem omnes iure vocantur. CvIAC.
e J Hiſque ſeilicet qui deſcendunt ex fœmineo ſexu.
Vocat ſuprà eod. S. cm filius. ACCVRSIVS.
e JParti trtia deminutione. Quod de hac deminutione tertia
dicitur cortigitur per ſequentem s ſecúdûm M. Sed nos ſecun-
dûmB dicimus ſequenté s. loqui in quadamalia parte quæ de-
bebatur agnatis:ſcilicet quartanon autem de hac tertia. Sed per
auchent dieimus de hat tertia correſti vr ſcilicet equaliter ho
lie veniant: vt in duthent. de trien & ſemiſS neque illo. coll.
S EE cuiuſdam. Lſi defunctus. Cod. Theodoſ. de leoitim La.a.
Ar. a.: aepunctus. Cod. Theodoſ de legitim.haredi-
ui et qua ctian treniiddeu io aren coire a
hoc S Iuſtinianus: ſed & trientem toit in Nouell.i8 11S.
idque Graci ad Theophilum adnotarunt, aut idem ipſe Theo-
phi. in extremo huius s vt & in titul. quibus modis testament.
inf. de ratione mutati quadrantis Faleidiani. anf :
2-LL at quadrantis Falcidiani
Zuichemo. Co, uauantis Falcidiani, auctore Viglio
f JConſtitutionis quam non habemus:vt ſe:
IJ Coureurduu ve C d’ſiae p an t uve ſequitur.
in.
Tranſuerſa linca ſie in duthent de non eligend.S. cum igitur.
Sextô, quod ex lege xij- tab, proximo repudiante ſequens non
admittebatur, hodie verô ſie. Septimô, quod filij emancipati
hreditas eſt legitima parri. Secunda ibi; Sunt autem. Tertia
ibi; Caterum. Quarta ibi; Hoc etiam addendum. Quinta ibi; S
plures ſint. Sexta ibi; Placebat. Septima ibi; Ad legitimam.
p J Si nemoetiam vnus: vt fde teſt. tut.l ſi nemo.
qJ Suus ſuprait-j. ... Accvns.
r Prator. ſupr.rit j-S emancipati. AccvRS. c:.
ſJ Conſtitutiones. ſupr.tit.j.S. quibus connumerari. & S. item ve-
tustas. verſic. diui. AcCvRS. :ne.......... A:
JVel conſtitutiones. Naturales qui in conſtitutionibus redacti
ſunt in poreſtatem patris, ſui ſunt, & hoc eſt quod luſtinianus
ait in tit-proxim. Quibus connumerari, &c, id enim eſt ſuis con-
nuinerari, idémque ipſius tituli ordo indicat nam vſque ads.
emancipati de ſuis tractatur ex xij-tab deinde de his quos praæ-
tor vocat inter ſuos, tum in atem vetuſtas de his quiex conſt.
vocantur inter ſuos:cuiuſmodi ſunt nepores, neptéſve ex filia,
pronepores, proneptéſve ex nepre ex filio, filiave nata, vel ex
nepote er ſia nmatunon eerannaturdlesfaci legitimi; quoin
errore eſt Theophatit de ſucce cogn Cv1AC. :.
ts Eeiſlat die & amppleoareurnna hacduo neceſaria ſunt Acc.
u J Succeſſionem defuncti, AccvRs.
A JExisat, qui ſucceſſionem. Vet cod axtat & ſucceſſionem. Cv1.
Queque
t Nepous
pellatione ¬
tinétur nepte,
etiam ex fi.
In ſiin
ſucceſſiontle.
ci habere in-
ter nepotes,
pronepores in
ter ſeetianſ.
ne patruis ſue.
cedentes hine
colligitur.
I In ſirpese-
tiam ſucced
pronepotes
c Repraſenta-
tionis ius cor-
petit etiam
prontpotbus.
d Cõtinuatio.
l al. vnde le-
gitimi & vnde
cognuti.
e Diuiſio.