DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0191
333
a Qua de cauſa poſteà. ſecundum ius...
J uriu iniquias. Dic vt ſuprà, adS CeTer’’ naturalem:
c JLibertus. nullum filium habens legitimum, & naturalem:
vt infrà, cod. S. prodeſſe.,. T1.1.
dy Dimidians ii caſtris ſint bona quaſita: vr fde bo. libl.
iij.S patronus. AccvnS.1..... ...
e 5 Bonorum poſſeſſio. modo inſtituti eſſent, aut puateriti
vt legitimi: ue infrà bonorã poſſeſſionẽ petiiſſent. Aret.
da bonori poſſeſſionẽ petiſſe
cimque. -n
F 5Solebant. Hoc iu¬ 1. 3 Qua de cauſa poſteà?
re pratoriomam de pri¬ prætoris edicto hæc iuris ini-
mo non erat dubi; v quitas b emendata eſt. ſiue e¬
ſupribi: itaque inteſlr nim faciebat teſtamentum li-
g TAd excludendum bertus , iubebatur ita teſtari,
tronaflletot., vr patrono partem dimidiam d
Naturales, & legi¬ bonorum ſuorum relinqueret.
i In adoptinem dati.ſ & ſi aut nihil, aut minus parte
inſtituti erant, vr ſequi¬ dimidia reliquerat: dabatur pa-
tur: nec contra tab da¬ trono contra tabulas teſtamen-
tur eis: vt ff. de contra
tabu. l. non putauit. S. in
adoptionem.
t Et ſie ado¬ TRepellebant. quia
ptiuus eſt ſuus pro mortuis habentur:
hares. ſi ſupré ve ff. de coniun. cume-
vr. ſ vn. .... Iet1.
ſuprã de lart. mancipalib. Lj.S ſe &
qua abinteſt de- ſi patruus. a nec à iure
fe. 81. ciuili reſpiciuntur: ve
à niſi quando in Auth. de hare & Fale.
prorooe uu ebarrau oul!,
cui accreſent: I Poſteà. tertium ius.
computatur e- mS Cautum. ſcil. lege
nim in nume- Papia: & male: vt & a¬
ro filiorumyt lias, Cod. de cad. tol. in
faciat aurt prine. AccvES.
legitimã fra-
um: ſecuin nS Deberetur. ex lege
ftatre minore, Papia.
& filia dotata o Sed notra. quar-
per ſtatuun tum ius.
ſuccedere pri p Omnium notione.
uatarquia non ,e amni narione:
poſſunt-nn alias, omni natione: a¬
liàs, omnium notitia.
q Compoſuimus. &
huius, vr credo, habe-
tur mentio in multis
locis: vt S. titu.i. de ſer.
ceg. in prin. & ſuprà, de
lg. a-ſue. S. fin.
e Centenariis. Cente-
narius eſt, qui olim cen-
ſus dicebatur: de quo
memini me dixiſſe tle.
de lege Fale. inde cen-
tenarium eſt C. mille
ſeſtertiorum: vel ex de-
finitione Iuſtiniani, C.
aureorum quantitas. &
ita accipiendu eſt quod
Suidas ſcribit in hunc
modum: ntrvrégeor,
poμuruor ooime, &
quod alio in loco cum
Priſci cuiuſdam Eme-
ſeni fallacias deſcribit,
Euie iuror
ermeas: vbi etiap
plura notat de origine
prœſcriptionis centum
annorum pertinentia ad
l. vl de ſac.EcclC. CV1A,
r JSic enim. interpoſi-
tio eſt.
ſNullum locum. & in
hoc non corrigitur lex
b Paupertas Papia. Et not. quod b
a N quate, prodeſt paupertas filio
niu proſtfuio ſiberti ſie & aliàs, C. de
epiſe. & cleri. l, ſi quis ad
declinandam. . ſin au-
ti partis dimidiæ bonorum poſ-
ſeſſio e. Siue inteſtatus morie-
batur ſuo herede relicto filio
adoptiuo: dabatur que parro-
no contra huc ſuum hœredem,
partis dimidix bonorum poſſeſ-
ſio. Prodeſſe autem liberto ſo-
lebantt ad excludendum pa-
tronum 6 naturales P liberi,
non ſolum quos in poteſtate
mortis tempore habebat: ſed
etiam emancipati, & in ado-
ptionem datii: ſi modô aliqua
ex parte ſcripti hœredes erant,
aut præteriti contra tabulas bo-
norum poſſeſſionem ex edicto
prtorio petierant. nam exhæ-
redati nullo modo repellebãt
patronum.
Per legem Papiam patronus vo-
cabatur ad ſucceſſionẽ liberti vnà
cãfiliis ipſius liberti pro virilieniſi
tres; vel plures fuiſßẽt liberi, vel li-
ertus minus centû aureis habuiſ-
ſet in bonis: ſiue deceſſerit inteſta-
tus, ſiue condito teſtamento. Aret.
2. JPoſteà l verô lege Papia
adaucta ſunt iura patronorum,
qui locupletiores libertos habe-
bant. cautum m eſt enim, vt ex
bonis eius qui ſeſtertiorum cẽ-
tum millium patrimonium reli-
querat, & pauciores quàm tres
liberos habebat: ſiue is teſtamẽ-
to facto, ſiue inteſtatus mortuus
erat, virilis pars patrono debe-
retur n. Itaque cum vnum qui-
dem filium, filiamve haredem
reliquerat libertus: perinde pars
dimidia debebatur patrono, ac
ſi is ſine vllo filio, filiave inteſta-
tus deceſſiſſet. Cum verd duos,
duaſve haredes reliquerat, ter-
tia pars debebatur patrono: ſi
tres reliquerat, repellebatur pa-
tronus.
tem in Gl pauperrA EITIO. Notquod paupertas pro-
deſt, ſeu à aliprodece lbeea nes
facile. in Gl. fi.
ſi cui plus, quam per legem Fale. &
Domine. de quo in l chm non
in lſi quis ad
declinandams. C. de epiſc. & cler & in authen cui relictumC.
de indict, viduit. tol. Acc
Inſtitut.
VRSIVS.
De ſucceſſione libertorum. Tit viij.
334
t JFecerint. ſcilicet iſti liberti minores centenarij.
u Reſeruauit. ſcilicet noſtra conſtitutio, ſcilicet vt in totum
ſuccedat: ve ſuprà eod. in prin.
xBonorum poſſeſſores. id eſt, filios em:
red. qua ab inteſt. Semancipati.
Abiecto antiquo iure, hoc vti-
mur, t liberto minori centenario:
id eſt, cuius facultates minores ſunt
aureis cẽtum, eti praterito patro-
no liberum teſtandi ius ſit: ei tamẽ
inteſtato nulla ſobole relicta, patro-
nus ſuccedit quod ſi maior ſi cẽte-
nario, & teſtatus fuerit, patronm-
que præterierit:tunc ſi careat libe-
ris, vel eos exharedes fecerit: patro-
muper cdra nbulat bnoripoſeſ
ſione quadrantẽ oneribus liberum,
aut illius ſupplementi, ſi quid for-
ſan ei relictum fuerit, conſequetur.
3. Sed noſtra? conſtitutio,
quã pro omniu notione?, Gr-
ca lingua compendioſo tractatu
habito cõpoſuimus ::ita huiuſ-
modi causã definiuit, vt ſi qui-
dem libertus, vel liberta mino-
res centenariis a ſint:id eſt, mi-
nus centi aureis habeant ſub-
ſtantiam (ſic enimt legis Papiæ
ſummam interpretati ſumus, vt
pro mille ſeſtertiis vnus aureus
computetur) nullum locumſ
habeat patronus in eorum ſuc-
ceſſione: ſi tamen teſtamentum
fecerint t. Sin autem inteſtati
deceſſerint, nullo liberorum re-
licto: tunc parronus ius quod
erat ex lege duodecim Tabula-
rum integrum reſeruauite.
Cûm verô maiores centenariis
ſint: ſi haredes, vel bonorum
poſſeſſores * liberos habeant ,
ſiue vnum, ſiue plures, cuiuſ-
cumque ſexus, vel gradus: ad
eos ſucceſſiones parẽtum de-
duximus: patronis omnibus mo-
dis a g vnà cum ſua progenie
ſemotis. Sin autem ſine liberis
3
deceſſerint: ſi quidem inteſtati,
ad omnem hœreditatem patro-
nos, parronaſque vocauimuse.
ſi verô teſtamẽtum quidem fe-
cerint : patronos autem, aut
patronas præterierint, cum
nullos liberos haberent, vel
habentes, eos exhredauerint,
vel mater, ſiue auusé mater-
nus eos praterierint, ita vt non
poſſint argui inofficioſa eo-
rum teſtamenta: tunc ex noſtra
conſtitutione f per bonorum
poſſeſſionem contra tabulas,
non dimidiam, vt anteà s: ſed
tertiam partem bonorum liber-
ti conſequantur P:vel quod de-
eſt cis, ex cõſtitutione iy noſtra
licti:vt ffde bolib. laij. Sfin.
ancipatos: vt ſuprà de ha-
y Habeant. ſcilicet
liberti.
z JAd eos. ſcilicet li-
beros libertorum: qui
tamen haredes inſtitu-
ti ſi ſe abſtinuerint, vel
mixti haereditati, in in-
tegru reſtituti fuerint,
dabitur patrono ius ſue-
cedẽdi:mt ffde bolibl.&
ſi ex modica. S. ſi filius.
a JOmnibus modis. Sed
nunquid econtrà mo-
riente filio qui eſt li-
bertus, præponitur pa-
ter parrono? Reſpond.
ſie: vt ſuprà, tn.j. de
ſer cogininfi.j reſpon. AD-
DITIO. No. quod
ſieut patronus excludi-
tur per filios liberti,
ita etiã per parentes li-
berti. & idem not. Gloſ.
ſuprà tit. j in fi. in verbe,
alterius. Ang.
C Patronis omnibus
modis. Vet. Cod, oni-
bus patronis. CvraC.
b Vocauimus. etiam
ante frattes liberti:
quod dic, vt S. tit. j. in
fi j reſpon.
e q Fecerint.
ad extraneos.
dMater, ſiue auus.
quorum prteritio pro
exharedatione habe-
tur, vt ſuprà, de exhare-
da liber, S.mater.
e Non poſſint. qula
iuſta cauſa ingratitu-
dinis interceſſir: qu
ſunt xiiij.* vt in auth.
vt cum de ap. co. S. cau-
ſas. col. viy. quo caſu
nullo iure agunt: vt in
Auth. de immen. do.S.
fin. in fin. coll. vy J Sed
quid ſi filium emanci-
patum parer pratereat
ſine cauſa, vnde con-
tra tab. habet: non au-
tem querelam, videtur
aednit paroouss See
reſpond. hîc largé accipi
eſpondiit largt au b E Tetanen
contineat per con- quddcueee
tra tab. ſie Cod, fa. erci. cinet exhare-
l. fili. AeCVRS. dationem, &
A IT10. Nec ob¬ prateritionẽ.
ſtat. quia hodie ad in-
ſtar filij in poreſtate
præteriti videatur poſſe
dicere nullú, &c.cûm ſit
ſublata difforentia e¬
mancipationis, & patriz
pote, quia illud eſt verõ
ab inteſtatonon autem
ex teſtamento Ang.
f Conſtitutions.ſ Gra-
ca. AcCVRS.
( Ve anteà. ſieut erat
le jure prœtorio: vt ſu-
prà, eod. S. qua de cau-
ſaACCVRS.
h ( Conſequantur. ſci-
licet quocunque tit. re-
ſcilicet
a Ingratitudi-
uls cauſ 14.
i Conſtetutione. ſcilicet condictione ex lege Græca:tvtſfde tn-
diex lege. Lj-
5 Ex conſtitutione. Condictione ex lege, nou ve olim per bon.
poſſ. contra tab. Cviac.
LLL.
aJ Replea