Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0207
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
365 De duobus reis ſtipulandi, &c. Tit xvij. 366

Sutura ſunt in rerum natura, certa ſunt. nihil denique natura
terumineertun eſt, & quodeumque fit, idiam per rerum na-
turam certum erat, priuſquam fierot: cûm & qu futura ſint,
daror ſit fieri: que tamen verus eſt Philoſophorum queſtio.

facto iterabili, vel continente plura capitula, ſi ratione in-
tereſſe petatur, ſecundûm Ioannem Fabr. hic. Et nota quod
iuramentum de non contraueniendo habet vim iſtius clau-
ſul: item facit vt actus valeat ex meliori modo quo poteſt,

Natur autem hominum ea quæ futura ſunt, penitus incerta,

& incognita ſunt. Nam
& ſi prſentia, & prae-
terita complures ſcire
poſſint, propterea quod
iam vera ſunt, aut fal-
ſa, futura tamen ne v¬
nus quideim ſciat, quan-
uis ca prudentes viri
pruideant ſepè, ſed a¬
liud eſt ſeire, longe a¬
liud pruidere. Alia
igitur eſt natura rerum,
alia hominum: huic
futura incerta ſunt: illi
certa omnia, & explo-
rata ſunt. CVIAC.
a JNon motantur. id
eſt, non ſuſpendunt, ſi-
ue differunt. ACCVRS.
bqIncerta ſint. contrà,
de reg. iur. l. in totum.
Solut. illa loquitur in
his vbi præſens ſolen-
nitas exigitur, vt ſeptem
teſtes in teſtamento:
vt S. de teſta.S.1. Vel lo-
quitur in illis caſibus
vbi certa ſcientia, & in-
tellectus de præſenti
exigitur in cõtractibus
p Reus ſtipu- puris: vi Cde dona lnec
iandi, eſt reus ignorans, nec inuitus. hic
credendi. i cui autem in conditionali.
debetur res Non ſolum res.ICA
nõ quod ei res. d... .
credatur, ſed vs Suprà dictum eſt
uia res ere¬ de ſtipulationibus qua
uu, vel perin. conſilunt in dandor
de ſit, ac ſi crenune tractandum eſt de
rus, pru eopiſanario e ieaa-
mittendi, ent conſiſtunt in faciendo:
reus debendi. vnde dicit Iuſtin. Non
i qui ren ſibi ſolûm res poſſunt de-
ereditã dobet, duci in ſtipulationem,
ſed & facta: putà cum

& eã promit
tit ſoluere. & ſtipulor aliquid à te

breuiter reus
actiuë eſt reus
ſtipuladi, paſ-

non morantur ? obligationem,
licêt apud nos incerta ſint.

Facti in ſtipulationibus dedu-
ci poſſe explorati iuris eſt, quibus
(cum intereſſe preſtãdo à factiobli-
gatione eximatur promiſſor) vtile
eſt pœnam adiici propter eius quos
intereſt, difficilem probationem.
7. JNon ſolûm * res in ſtipu-
latum deduci poſſunt, ſed etiam
facta: vt ſi ſtipulemur fieri ali-
quid, vel non fieri. & in huiuſ-
modi ſtipulationibus optimum
erit, pœnã ſubiicere d, ne quan-
titas ſtipulationis in incerto
ſit, ac neceſſe ſit actori proba-
re ſquod eius interſit. ltaque

ſi quis vt fiat aliquid ſtipuletur.

ita adiici pœna debet, Si itafa-
cti non erit, tunc pnæ nomine de-
cẽ aureos dare ſpõdes? Sed ſi qu-
dam fieri, qudam nõ fieri,
vna, eadémque conceptione ſti-
puletur quis, clauſula huiuſ-
modi erit adiicienda: Si aduer.
ſus ea factum erit , ſiue quid it
factum non fuerit l: tune pœnæ no-
mine decem aureos dare ſpondes?

DE DVOBVS REIS
ſtipulandi , & promit-
tendi J a.

TITVLVS XVII.

fieri, vel non fieri in futurum: & ſi non fuerit factum ſecun-
dûm ſtipulationem, porero agere contra te, & petere intereſſe

Angel.

Ne credas, hic reos à reatu, ſiue
delicto dici, ſed eos reos ſtipulandi
dicimus, qui duo, pluréſve ab ali-
quo ſibi quid dari, aut fieri ſtipu-
lantur quib ſimul respõdetur:pro-
mittendi verô reos, qui ſeparatim
interroganti cuipiam idẽ dare:aut
facere ſinguli promittunt: proinde
quod duob reis ſtipulandi debetur,
ſingulis in ſolidum debetur, & è
regione quod plures promittẽdi rei
ſpoponderunt, ſinguli ſolidum da-
re tenentur, vnius tamen ſolutione,
aut receptione, viriuſque perimi-
tur obligatto.

T ſtipulandi, &
promittendi, duo,
pluréſve rei fieri
poſſunt. Stipulan-
di ita, ſi poſt om-
nium interrogationem promiſ-
ſor reſpondeat, Spondeo m: vt
putà cum duobus ſeparatim ſti-
pulantibus ita promiſſor reſpõ-
deat, Vtrique veſtrûm dare ſpon-
deo. Nam ſi prius Titio ſpopon-
derit, deinde alo interogante
ſpondeat n, alia atque alia erit
obligatio: nec creduntur duo
rei e ſtipulandi eſſe.

Si duo promittant eidem eãdem
pecuniam, efficiuntur duo ret pro-
mittendi.ARET.

De DVOBVS
reis ſtipulandi, &
promitrendi.

Quia in ſtipulatione, de
qua dictum eſt ſuprà, tit.
j. plures perſona interue-
niunt quandoque, quarã
quadam dicuntur rei ſti-
pulandi, alia rei promit-
tendi: idet dieit de duo-
bus reus ſtipulãdi, ac pro-
mittendi. Accvs.
a J Stipulandi, & pro-
mittendi. Reus ſtipu-
landi, reus promitten-
di, reus credendi, reus
debendi. l. ſi duo. de ree.
arb. reus ſatisdandi, reus
ſatis accipiendi. l. qui
hominem. S. quidam. de
ſolut. CVIAC.

r re-
rſ tus iſte titul. di-
uiditur in quatuor par-
tes. Primô ponit de
duobus reis ſtipulandi,
ualiter fiant. Secund
le duobus reis pro-
mitrendi. Tertiô poni-
tur effectus ipſius obli-
gationis plurium reo-
rum. Quartô redit ad
duos reos promittendi.
Secunda ibi, Due, plu-
réſve. Tertia ibi. Ex hu-
iuſmodi. Quarta ibi.Ex
duobus. CASVS.
Queſiui à Iuſtin. qua-
liter poſſunt fieri duo,
pluréſve rei ſtipulan-
di, vel promittendi? Et
Reſpond. dicens, quod

hoc pacto, ſi poſtquam duo ſtipulati fuerint eandem rem ab

ſiu? reus de-
bendi, ſeu pro-
mittendi.
a Probari id
quod intereſt,
quemadmodû
poſſir: vide ca.
fiext. qued met.
cau & apertius
in c. ſi diligentr,
axtr. de for, com.
& ff de v, &
vi arm.l..3. S.m¬
terdicto. & 3. q.
3in c.quod fra
ter. & per In
no. ca ſin. quod
metus cauſa. &
Bart. in lnemo.
ſſ de duobus reu.
ad fin. Adde,
licet nihil de
eo quod inter-
ſit, probati ſit:
ſi tamen iudici
aliüde, vtpote
ex informatio-
nib. quibuſds
oficio eius re-
ceptis conſtet,
debet ipſe iu-
dex cõdemna-
tionem facere,
vi lI. C. de ſen-
en, qua pro co
quod inter. &
ibidem per Bart.
& l. ſemper. n
Gl. alleg. ic. Et
fait quod notat
idem Bart in l.
fin. quod ex Pa-
unlo ſde lg2.

meum. & quia difficile eſt probare intereſſe, proptereà dat Iu
Itinia conſilium ſtipulatori, vt adiiciat poenam in ſtipulatione,
uam petere poterit ſtipulator, ſi non fuerit factum ſecundûm
ſtipulationem: & ita non habebit neceſſari probare quanti
ſua intereſt. Et licet in litera, qualiter pœna debet ſtipulari, di-
cens, quod ſi aliquis ſtipuletur aliquid fieri, veluti turrim, ita ad-
iicere debet, Et ſi turrim non feceris, decem aureos dare ſpon-
des uomine pou taait auren aliquando quod in ea
dem ſtipulatione ſtipuletul quis aliquid fieri, & aliquid non
fieri, putà, Stipulor à te, vt as Romam, ſed quod non eas per
Florentiam. & in iſtis ſtipulationibus, in quibus ſtipulor ali-
quid fieri, & non fieri, ita erir pona adiicienda: ſi aduerſus ea
factum fuerit, id eſt, ſi iueris per locum prohibitum, ſeu ita fa
ctum non erit, id eſt, ſi non iueris Romam, decem aureos dare
ſpondes? & hæc dicuntur vſque ad finem.
cJ Non ſolum. de ſtipulationibus que in dando conſiſtunt,
hucuſque diximus: nunc de his qua in facto conſiſtunt. A e¬
CVRSIVS.

dJ Pœnam ſubiitore. ſit f. de prato ſtipulatio.d fin. vbi datur ſimi-
le conſilium-
eQuantitas.ff.de arbi. l. non autem. contrà. Solut. non intereſt
quo ad hoc vt valeat compromiſſum. intereſt tamen quo ad
vtilitatem ſtipulationis.
f rrobare. Sedà quomodo intereſſe probatur? Reſpon. per te-
ſtes, vt hic innuitur:& C.de ſenten, que pro eol.j. S j niſi petatur
er dolo alterius, quia tunc per ſolum ſacramentum: vr ff quod
vi, aut claml ſemper S.in hoc interdicto. ſeq. & C. vnde vi.l ſi
quando. & C.de iu do. imp.l.j.
E Quadan fieri putà ire Romam-
a Quadam non fieri. putà per Florentiam non ire.
i j Clauſula ſcilicet pœnalis. AcevRS.
JFactum erit. hoc redditur ſecundo dicto.
l J Factum non fucrit hoc refertur ad primum. Et ſi ex vno ca-
pite ſit pena commiſſa, non committetur plus: vt ff. de arbitl ſi
duo. S. fin. niſi hoc actum ſit, vt pluries committatur: vt ff. de
tranſact. l qui fidem. ADDITO. Item niſj ſit appoſita ſuper
Inſtitur.

eodem, ipſe poſt amborum interrogationem raſpondeat. vtri-
que veſtrûm dare ſpondeo: verbi gratia, pone quod ſum ſtipu.
latus à Titio in hune modum, Promittis mihi Stichum? & Pe-
trus in continenti poſt meam ſtipulationem, & ante promiſſio-
nis reſponſionem ſtipulatus fuerit ab eodem Titio ſibi dari
eundem Stichum, & ipſe poſt ambas interrogationes reſpon-
deat: Vtrique veſtrûm dare ſpondeo: & ego, & Petrus effecti
ſumus duo rei ſtipulandi. Sed pone, domine, quid ſi mihi pri-
mo ſtipulanti Stichum promiſerit: deinde Petro ſtipulanti ex
interuallo eundem Stichum promiſerit? Reſpondet dominus
Iuſtinianus, dicens, quod nos, ſcilicet ego, & Petrus ſumus duo
creditores in eadem re, ſed non ſumus duo rei ſtipu. vnius ob-
ligationis, ſed diuerſarum obligationum. Vna enim obligatio
mihi eſt acquiſita, & alia Petro ſtipulanti ex interuallo quia na-
tura duoru reorû ſtipulandi hc eſt, vt nihil ſit mediu inter ſti-
pu. vnius, & alterius, ſed ſi ſtatim poſt vnam ſtipulationem fiat
alia, qualiter intelligi debeat,ex ſequentibus apparebit Frane..
Et ſtipulandi. Hic dicitur reus a ſtipulandi ille qui rem ali-a eus ipu-
quam vr pecuniam ſtipulatur: à re, non à reatu dictus. Et econc landi.
trà reus b’promitrendi qui aliquan rem promitrit: vr ena, rre
aliàs reus tantûm debitor dicitur: vt patet C.le iur. calum. t mittenc
alias dicitur reus qui conuenitur: vt C.de iud. l properandum5.
& ſi quidem. & dic vt faodl.j Poteſt dici & alio reſpectu reus
ſtipulandi, & promittendi, vt dicitur in glo Acyss-
mq Spondes. hoc adiecto, vt ſint duo rei in ſolidum etiam iure
veteri, vt ffeo . reos. S fin. & S m in tabulus.
n JSpondeat ex interualloS, putà ſi diuerterint ad alios actus c eorum de-
extraneos: vtſfe eo-l duos Sfin alias ſi non eſt extraneus actus, bendi eelcree
cõtradiceret dl ei quod modn dixerat ibinam ſi prius, & quod de ot-
dicitur, ffeo.ll iu.ACCVRS. ADDITIO. ( Tu die, quod interual teruallum im-
lum magnum, putà vnius diei, cum actu extraneo, vitiat conſti- pediatur.
tutionem duorum correorum, ſi interueniat inter interrogatio-
nem, & reſponſionem: aliàs ſi inter obligationem vnius perfe-
ctam, & alterius perficiendam: non vitiat conſtitutionem cor-
reoru expreſſam, ſed tacitam ſie, ſaltem in duobus reis credendi.
o(Nec creduntur duo rei ſvt vna ſit obligatio, & vnius rei: ſed

ſuutereditores duo, & diuerſarú rerum: vt jeoSSx huiuſmodi.
MMM 4 Du,
 
Annotationen