DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0211
373 De inutilibus ſtipulationibus. Titxx. 374
aG Non poteſt. Quia ſponte non vult ſatiſdare ex pracepto
mortui prtoris; vnde inuitus compellitur à iudice viuo.
„ Cautio de bJ De rato.hœca eſt communis alia cauſa, quam ſuperior nam
rto eſt com hac eſt conuentionalis quandoquevt ſi fiat extra iudicium ex
munis. conuentione:vt ffrem ratam haberil. interdum. Item iudicialis,
quando interponitur à
procuratore actoris,
V Alhabetur, cûm dubium eſt, an ſit
exigutur. procurator; t Cde pro-
cur lj. & de ſatiſdat. l.j.
aliàs non poreſt res ex-
pediri, cuûm non admit-
tatur: vt infrà, de ſatiſ-
dat. S pen.2. Alij dicunt.
eam communem, ſcili-
cet de rato: quia & à
procuratore rei prſta-
tur quandoque: non ſo-
lum actoris vt ff de pro-
cura.l non ſolum ſi ſta-
tus. & . eſt & alius ca-
ſus. & . vltimo. & l.
Pomponius.S. ij.& lſi de-
funtus.S. vlt. AceVRS.
ADDIT10. Et hc
melior, quod ideô di-
cantur communes, quia
partim per prœtores, vt
res expediri non poteſt, vel
de rato ſtipulatiof.
DE INVTILIBVS
ſtipulationibus.
TITVLVS XX.
Stipulatio rei qua non eſt, nec
eſſe poteſt in rerum natura, non
valet:ſecus ſi poſſet in noſtro domi-
nio haberi. ARET.
Mnis res, quæ do-
minio noſtro ſub-
iiciture, in ſtipu-
lationem deduci
A oteſt, ſiue illa
mobilis d ſit, ſiue ſoli.
1. J At ſi quis rem que in
2. ......, rerum natura non eſt, aut eſſe
in procuratore actoris, non poteſt, dari ſtipulatus fue-
partim per iuriſconſul- non poteſt, dari ſtipulatus
tos, vt in procuratore rit, veluti Stichum qui mor-
a, Iei, fuerint inuentæ, vt
tCautioAſ- hie Cautio bautem, qu ex forma ſtatuti inducitur:ſi ſit facta à
tmo induta, toto populo vel repraeſentantibus ipſum, dicetur ciuilis Si verô
n ſit ciullis, toto popu, ve.L.eT.......
t pratola’ bbepiſeduce, vel marchione, dicetur praetoria Angel.
DE INVTILIBVS STIPVLATIONIBVS.
Suprà in tit. de verb. oblig. dixit in genere de ſtipulat ionibus
interpoſitis abvno, verum quia tam ex parte creditoris, quam ex
parte debitoris aliquando plures perſona interueniunt, & ſunt duo
reitide ſubiecit titulum de duobus reis. Verum quia non tantum
ſtipulatio interponitur à liberoiſed etiam à ſeruo: ide ſubiicit titu-
lum de ſtipulationo ſeruorum Verum quia ſtipulatio non eſt ſim-
plex, ſed multiplex, ide poſteà annectit tit de diuiſione ſtipulatio-
num, vt ſupra, tit. proximo. Verum quia aliquando ſtipulatio eſt
inutilus, & quia hoc poteſt contingere multu modis: ide ponit hic
itum tit de inutilibus ſtipulationibus. Angel. Aretin.
Mnis res. Quoniam iſte titul. eſt valde longus, & habet
plurimos S5. & vnuſquiſque habet materiam de per ſe,
bus habere ns ideo on diuidam, quia eſſet valdé longa diuiſio. CASVS.
poſſumus. Queſiui à luſtin ſuper quibus rebus poſſet fieri ſtipulatio Re-
e Mobilium ap ſpond dominus Iuſtin. quod ſuper illis quæ dominio humano
pellatione mo ſubiici poſſunt:ſiue illa res ſit mobilis, ſiue immobilis, dum ta-
uentia ſe con- men ſit ſubiicibilis commercio humano. Sed ſi quis ſtipulatus
E’ura auten, fuerit ſibi dari, quod non eſt in rerum natura, licet fuerit, putà
&ationes ſub Stichum iam mortuum, aut rem qu eſſe non poteſt, putà hip-
ſimplici bono pocentaurum, non valet ſtipulatiohoc dicit. Franc. de Aret.
um appella-e J Subiitur. id eſt, ſubici poteſt. Sunt d enim quadam res
tione cõtinen qu non poſſunt eſſe in noſtro dominio, vel quia nec ſunt, nec
u peie per tuerunt ſeilicet in rerum natura ve j proris, vel ſi funt, inpoſ-
ſe, qua ſecun. ſibile eſt, de natura vt in Sole, & Luna, & ſimilibus, ve jeod. ſi
dum rem, cui impoſſibilis de facto, vt aureum montem:vr ffde ſtatulib. l.cum
adiciütur, mo hares S.i. Vel de hominum diſpoſitione, vt res ſacra, & religio-
bDlla vel e ſa, & ſancta, & publica, & in vſu publico exiſtentes, & ali ſi-
mlaeſe, miles vt liher homo ex ſui naturatvr infrà proxiS. & ſuprà, de
’ rerum diuiſj responſ & S nullius. & ffde verb. oblig.l. inter ſtipu-
e Cõtinuatio.
d Dominiũ in
quibuſdam re-
cundûm Ang. nr
Hippocẽtau lantem.S. ſacram. ACCvnS.
rus eſt homo d Mobilis cuins appellatione & per ſe mouentia, vt equi,
cque mi; continentur t, vr ffide verb ſignl mouentium. AccvnS.
ab ite, i CIn rerum natura. id eſt aoud aliuos homines.ſir ſun-
eſt, equus, & In verun natura id eſt, apud aliquos homines ſie ſuprà, de
xrre,, dddeſt, verb-obligS. condetiones.
rreu, uu lé e A..A.L.. mvi ſ..... .
pungere. vide f Credebat- maxime ſubaudi nam idem ſi ſciret mortuum, ni-
Diodo & vir ſi mora debitoris praceſſiſſet mortem:vi ſſ de conſti pecul pro-
pllin rier, miſſor & &ſide ver ſtipulanten S Stichum que eſt con-
ia Pau DITIoEt tuac res ipſa & in ſtipulationenn & in peti-
ruu al nn,- tionem in condemuationem deduci debet: in eius tamen eſti-
nio viſum. mationem fiet executio. l. ſi ſeruumS effectus, vbi gloſſin verbo,
Plin. in 7. ait, poſſit, & doct. ffde verb. oblig. Angel.
ſe hippocen-g5 Hippocentaurum animalt forté natum
aru aamaar rorte natum ex equo, & tauro,
autun vidiſſe quod nunquam fuit viſum, vnde Horat que auro,
tum Claudi Humano capiti ceruicem pictor equinam
principi ex Iungere ſi velit, &c.
Eavpto ergo h Inutilis. id eſt, vitioſa, quia contra ius eſt.
2.... A.. CL I.
contra hune, Idem iuris, &c. CAS VS. Suprà dictu eſt quod inutilis eſt
text quod eſt ſtipulatio, ſi quis ſtipulatur dari ſibi hippocentanrnm
impoſſibileeſ ltipulatio, ſi quis ſtipulatur dari ſibi hippocentaurum, qui eſſe
poſſibileeſ non poteſt. Similiter iuutilis eſt ſtipulatio, ſi quis ſtipulatur
ſe centaurum I.LI... ...tr.I.iaca....1.
reperi, tu co dari ſibi rem ſacram, vel religioſam, quam credebat eſſe hu-
gita mani iuris: vel publicam, qu publico vſui deputata eſt, vt fo-
rum, vel theatrum, vel liberum hominein quem ſeruu eſſe cre-
debat: & rem cuius commerciû haberi non poreſt:vel rẽ ſuam
ſibi dari. Et ſi dicas, videtur quod iſt ſtipulationes non debent
eſſe, vel dici inutiles: ſed magis in pendenti, eo quod illud quod
modô publicum eſt, poreſt priuatum fieri, & ex libero homine
poteſt ſeruus fieri: &
ſie de aliis, & ſie ſtipu-
latio poreſt valere: ni-
hil dicis. Stipulatio e¬
nim cum iuribus nita-
tur: ex præſenti illieô
valet, vel inutilis eſt. &
hoc dicit. Suprà dictum
eſt, quod ſi aliquis ſti-
pulatus fuerit ſibi dari
liberum hominem, non
valet ſtipulatio, licet
poſteà factus fuerit ſer-
uus, vel ſi aliquis fuerit
ſtipulatus dari ſibi rem
ſuam, licet poſteà alie-
na facta fuerit, non va-
let ſtipulatio: vel econ-
uersô ſi fuerir aliquis
ſtipulatus rem alienam
ſibi dari, ſi poſteà facta
fuerit ſua, non valet ſti-
pulatio, Similiter ſi ali-
quis, ſtipulatus fuerit
ſibi dari rem priuatam,
& poſteà fiat ſacra, &
ſie de aliis, non valet
ſtipulatio. Quotieſcumque enim ſine facto promiſſoris illud
quod ſtipulatur, deductû eſt in eum caſum à quo incipere non
poſſit, non valet ſtipulatio. Scire enim debes quôd ſi ego ſti-
pulor mihi dari rem ſacram, vel religioſam, vel liberum homi-
nem, non valet ſtipulatio. Sed pone quod ſi dicam: Promittis
mihi Petrum qui liber eſt, cùm fuerit ſeruus, vel rem ſacram,
vel religioſam, cûm facta fuerit priuata, & ſie de aliis, quid iu-
ris erit? certe non valet ſtipulatio. Qua enim de natura ſui à
dominio noſtro exempta ſunt, nullo modo in ſtipulationem
deduci poſſunt. & hoc dicit. Franc.
i Idem iuris eſt. ſcilicet vt ſit inutilis. AccvRS.
Sacram. licet non valeat ſtipulatio, vt hic, valet à tamen a Saeræ telva-
venditio inter ignorantes, vt actio detur:vt j. de contrahamp.. ditio valet in-
fin & ffde contrahempt.l.liberi && l. ſed Celſus Sed qu eſt ratio? ter ignorites.
Reſpond, quia in venditione non eſt neceſſe transferri domi-
nium, ſtipulatione ſie, vrffde contrahen. emptio. & venditio. l.ſi
ita. S. fi. & in glo fin. Et eſt ſimilis ratio quare quis poteſt rem
alienam vendere:vt ff de contrahen empt.l rem alienam. ſed non
obligare:vt Cqua res pign ob, poſſl qui filios quia in pignore de-
bet ius conſtitui creditori, quod ſibi det hypothecariam actio-
nem: in venditione ſola traditio cum obligatione euictionis
ſufficit: vt ff de pign.l. & qua nondum S. quod dicitur. & de actio-
ne emptil.ex empto. AcCVRs.
lJ Religioſam-hæc verba, ſacram, & religioſam, expone, vt Sde
rer.diuiſ.S nullius, & Sreligioſum. ADDIT10. Die hoc verum,
quando res in totum eſt ſacra, vel religioſa: ſin autem eſſer pro
parte: an valeat ſtipulatio, emptio, vel alia diſpoſitio:videl.
hanc. & l. immodicis fde contrahen. emptio. Angel.
m J Vſibus alias ſi non eſt in vſu publico, poteſt alienari: vff.
de contrahen. emptio.l ſed Celſus. jrespon. & l. pacta. S. fin ſie de via
publica l. viam.
n Forum. V vbi redditur ius: vi ffde iuſti. & iurl.pen velte¬ bForum, &
rum vnalium. Sed forus eſt burſa. Accvs. AnD1T10. Item forus.
forus dicitur locus exercendarum litium: vt ca forus. extrà, de
ver ſignifi Item calcatorium, id eſt, locus vbi vua calcatur, quod
pede calcantis feriatur. Dicuntur etiam fori tabulata nauium,
ab eo quod inceſſus ferant. Item ſpectacula, hoc eſt, loca ere-
ctavt ex his ſpectetur. Item forus dicitur foramen illud, per
quod remus immittitur, à forando. Vnde verſus:
Cauſatur, venditque forum, ſignãtque foramen:
Alta fori loca ſunt, datque carina foros.
Hoſtien. dicit quôd forum in neutro genere ponitur pro ter-
titorio cuiuſque iudicis, intra quod poreſt in facinoroſos ho-
mines animaduertere. vnde tota diœceſis dicitur territorium
epiſcopi: xvj q vij-ca. omnes baſilica.
0 q Theatrum expone, viS. de rer diuiſ S vniuerſitatis, ACCVRS.
p Credebat. idem ſi ſciebativr j. proxi & ff.de verb.obligat.I.
inter ſtipulantem. S. ſacram. ibi, caſum, &c.
q Commercium. generale t nomen eſt ad onnes contractus. cemprehendit
Vnde dicitur aliquis habere commercium rei, quando per em- cott.
ptionem, vel alio modo poteſt eam habere: quare Iudœus on us.
habet commercium Chriſtiani mancipij: vt C.ne Chriſtianum
man. Iu. &c. Vnde ſi Iudus Iudæo promittit tale mancipium,
non valet: vel Chriſtianus Iudo. vt hîc. ſi autem Chriſtiano
promitrat ludœus valet: vt ffade verb. oblil. multum intoreſt. &
tuus ſit, quem viuere crede-
bat; aut hippocentaurume
qui eſſe non poſſit, inutilis l
erit ſtipulatio.
Stipulatio rei que in dominio
noſtro non eſt, vel quæ eſt: ſed po-
ſteà deſinit, licet poſſit effici in no-
ſtro commercio, non valet:ſiue pu-
ré, ſiue conditionaliter fuit conce-
pta. ARET.
2. 5 Idem iuris eſt i, ſi rem
ſacram l, aut religioſaml,
quam humani iuris eſſe crede-
bat, vel publicam rem, que v¬
ſibus n pupilli perpetuô expo-
ſita ſit, vt forum?, vel thea-
trum, vel liberum hominem
quem ſeruum eſſe credebat?,
vel cuius commercium non
e Cõmerciu
de lega. j.l.apud Iulianum. S fin.
a 5Suam.
aG Non poteſt. Quia ſponte non vult ſatiſdare ex pracepto
mortui prtoris; vnde inuitus compellitur à iudice viuo.
„ Cautio de bJ De rato.hœca eſt communis alia cauſa, quam ſuperior nam
rto eſt com hac eſt conuentionalis quandoquevt ſi fiat extra iudicium ex
munis. conuentione:vt ffrem ratam haberil. interdum. Item iudicialis,
quando interponitur à
procuratore actoris,
V Alhabetur, cûm dubium eſt, an ſit
exigutur. procurator; t Cde pro-
cur lj. & de ſatiſdat. l.j.
aliàs non poreſt res ex-
pediri, cuûm non admit-
tatur: vt infrà, de ſatiſ-
dat. S pen.2. Alij dicunt.
eam communem, ſcili-
cet de rato: quia & à
procuratore rei prſta-
tur quandoque: non ſo-
lum actoris vt ff de pro-
cura.l non ſolum ſi ſta-
tus. & . eſt & alius ca-
ſus. & . vltimo. & l.
Pomponius.S. ij.& lſi de-
funtus.S. vlt. AceVRS.
ADDIT10. Et hc
melior, quod ideô di-
cantur communes, quia
partim per prœtores, vt
res expediri non poteſt, vel
de rato ſtipulatiof.
DE INVTILIBVS
ſtipulationibus.
TITVLVS XX.
Stipulatio rei qua non eſt, nec
eſſe poteſt in rerum natura, non
valet:ſecus ſi poſſet in noſtro domi-
nio haberi. ARET.
Mnis res, quæ do-
minio noſtro ſub-
iiciture, in ſtipu-
lationem deduci
A oteſt, ſiue illa
mobilis d ſit, ſiue ſoli.
1. J At ſi quis rem que in
2. ......, rerum natura non eſt, aut eſſe
in procuratore actoris, non poteſt, dari ſtipulatus fue-
partim per iuriſconſul- non poteſt, dari ſtipulatus
tos, vt in procuratore rit, veluti Stichum qui mor-
a, Iei, fuerint inuentæ, vt
tCautioAſ- hie Cautio bautem, qu ex forma ſtatuti inducitur:ſi ſit facta à
tmo induta, toto populo vel repraeſentantibus ipſum, dicetur ciuilis Si verô
n ſit ciullis, toto popu, ve.L.eT.......
t pratola’ bbepiſeduce, vel marchione, dicetur praetoria Angel.
DE INVTILIBVS STIPVLATIONIBVS.
Suprà in tit. de verb. oblig. dixit in genere de ſtipulat ionibus
interpoſitis abvno, verum quia tam ex parte creditoris, quam ex
parte debitoris aliquando plures perſona interueniunt, & ſunt duo
reitide ſubiecit titulum de duobus reis. Verum quia non tantum
ſtipulatio interponitur à liberoiſed etiam à ſeruo: ide ſubiicit titu-
lum de ſtipulationo ſeruorum Verum quia ſtipulatio non eſt ſim-
plex, ſed multiplex, ide poſteà annectit tit de diuiſione ſtipulatio-
num, vt ſupra, tit. proximo. Verum quia aliquando ſtipulatio eſt
inutilus, & quia hoc poteſt contingere multu modis: ide ponit hic
itum tit de inutilibus ſtipulationibus. Angel. Aretin.
Mnis res. Quoniam iſte titul. eſt valde longus, & habet
plurimos S5. & vnuſquiſque habet materiam de per ſe,
bus habere ns ideo on diuidam, quia eſſet valdé longa diuiſio. CASVS.
poſſumus. Queſiui à luſtin ſuper quibus rebus poſſet fieri ſtipulatio Re-
e Mobilium ap ſpond dominus Iuſtin. quod ſuper illis quæ dominio humano
pellatione mo ſubiici poſſunt:ſiue illa res ſit mobilis, ſiue immobilis, dum ta-
uentia ſe con- men ſit ſubiicibilis commercio humano. Sed ſi quis ſtipulatus
E’ura auten, fuerit ſibi dari, quod non eſt in rerum natura, licet fuerit, putà
&ationes ſub Stichum iam mortuum, aut rem qu eſſe non poteſt, putà hip-
ſimplici bono pocentaurum, non valet ſtipulatiohoc dicit. Franc. de Aret.
um appella-e J Subiitur. id eſt, ſubici poteſt. Sunt d enim quadam res
tione cõtinen qu non poſſunt eſſe in noſtro dominio, vel quia nec ſunt, nec
u peie per tuerunt ſeilicet in rerum natura ve j proris, vel ſi funt, inpoſ-
ſe, qua ſecun. ſibile eſt, de natura vt in Sole, & Luna, & ſimilibus, ve jeod. ſi
dum rem, cui impoſſibilis de facto, vt aureum montem:vr ffde ſtatulib. l.cum
adiciütur, mo hares S.i. Vel de hominum diſpoſitione, vt res ſacra, & religio-
bDlla vel e ſa, & ſancta, & publica, & in vſu publico exiſtentes, & ali ſi-
mlaeſe, miles vt liher homo ex ſui naturatvr infrà proxiS. & ſuprà, de
’ rerum diuiſj responſ & S nullius. & ffde verb. oblig.l. inter ſtipu-
e Cõtinuatio.
d Dominiũ in
quibuſdam re-
cundûm Ang. nr
Hippocẽtau lantem.S. ſacram. ACCvnS.
rus eſt homo d Mobilis cuins appellatione & per ſe mouentia, vt equi,
cque mi; continentur t, vr ffide verb ſignl mouentium. AccvnS.
ab ite, i CIn rerum natura. id eſt aoud aliuos homines.ſir ſun-
eſt, equus, & In verun natura id eſt, apud aliquos homines ſie ſuprà, de
xrre,, dddeſt, verb-obligS. condetiones.
rreu, uu lé e A..A.L.. mvi ſ..... .
pungere. vide f Credebat- maxime ſubaudi nam idem ſi ſciret mortuum, ni-
Diodo & vir ſi mora debitoris praceſſiſſet mortem:vi ſſ de conſti pecul pro-
pllin rier, miſſor & &ſide ver ſtipulanten S Stichum que eſt con-
ia Pau DITIoEt tuac res ipſa & in ſtipulationenn & in peti-
ruu al nn,- tionem in condemuationem deduci debet: in eius tamen eſti-
nio viſum. mationem fiet executio. l. ſi ſeruumS effectus, vbi gloſſin verbo,
Plin. in 7. ait, poſſit, & doct. ffde verb. oblig. Angel.
ſe hippocen-g5 Hippocentaurum animalt forté natum
aru aamaar rorte natum ex equo, & tauro,
autun vidiſſe quod nunquam fuit viſum, vnde Horat que auro,
tum Claudi Humano capiti ceruicem pictor equinam
principi ex Iungere ſi velit, &c.
Eavpto ergo h Inutilis. id eſt, vitioſa, quia contra ius eſt.
2.... A.. CL I.
contra hune, Idem iuris, &c. CAS VS. Suprà dictu eſt quod inutilis eſt
text quod eſt ſtipulatio, ſi quis ſtipulatur dari ſibi hippocentanrnm
impoſſibileeſ ltipulatio, ſi quis ſtipulatur dari ſibi hippocentaurum, qui eſſe
poſſibileeſ non poteſt. Similiter iuutilis eſt ſtipulatio, ſi quis ſtipulatur
ſe centaurum I.LI... ...tr.I.iaca....1.
reperi, tu co dari ſibi rem ſacram, vel religioſam, quam credebat eſſe hu-
gita mani iuris: vel publicam, qu publico vſui deputata eſt, vt fo-
rum, vel theatrum, vel liberum hominein quem ſeruu eſſe cre-
debat: & rem cuius commerciû haberi non poreſt:vel rẽ ſuam
ſibi dari. Et ſi dicas, videtur quod iſt ſtipulationes non debent
eſſe, vel dici inutiles: ſed magis in pendenti, eo quod illud quod
modô publicum eſt, poreſt priuatum fieri, & ex libero homine
poteſt ſeruus fieri: &
ſie de aliis, & ſie ſtipu-
latio poreſt valere: ni-
hil dicis. Stipulatio e¬
nim cum iuribus nita-
tur: ex præſenti illieô
valet, vel inutilis eſt. &
hoc dicit. Suprà dictum
eſt, quod ſi aliquis ſti-
pulatus fuerit ſibi dari
liberum hominem, non
valet ſtipulatio, licet
poſteà factus fuerit ſer-
uus, vel ſi aliquis fuerit
ſtipulatus dari ſibi rem
ſuam, licet poſteà alie-
na facta fuerit, non va-
let ſtipulatio: vel econ-
uersô ſi fuerir aliquis
ſtipulatus rem alienam
ſibi dari, ſi poſteà facta
fuerit ſua, non valet ſti-
pulatio, Similiter ſi ali-
quis, ſtipulatus fuerit
ſibi dari rem priuatam,
& poſteà fiat ſacra, &
ſie de aliis, non valet
ſtipulatio. Quotieſcumque enim ſine facto promiſſoris illud
quod ſtipulatur, deductû eſt in eum caſum à quo incipere non
poſſit, non valet ſtipulatio. Scire enim debes quôd ſi ego ſti-
pulor mihi dari rem ſacram, vel religioſam, vel liberum homi-
nem, non valet ſtipulatio. Sed pone quod ſi dicam: Promittis
mihi Petrum qui liber eſt, cùm fuerit ſeruus, vel rem ſacram,
vel religioſam, cûm facta fuerit priuata, & ſie de aliis, quid iu-
ris erit? certe non valet ſtipulatio. Qua enim de natura ſui à
dominio noſtro exempta ſunt, nullo modo in ſtipulationem
deduci poſſunt. & hoc dicit. Franc.
i Idem iuris eſt. ſcilicet vt ſit inutilis. AccvRS.
Sacram. licet non valeat ſtipulatio, vt hic, valet à tamen a Saeræ telva-
venditio inter ignorantes, vt actio detur:vt j. de contrahamp.. ditio valet in-
fin & ffde contrahempt.l.liberi && l. ſed Celſus Sed qu eſt ratio? ter ignorites.
Reſpond, quia in venditione non eſt neceſſe transferri domi-
nium, ſtipulatione ſie, vrffde contrahen. emptio. & venditio. l.ſi
ita. S. fi. & in glo fin. Et eſt ſimilis ratio quare quis poteſt rem
alienam vendere:vt ff de contrahen empt.l rem alienam. ſed non
obligare:vt Cqua res pign ob, poſſl qui filios quia in pignore de-
bet ius conſtitui creditori, quod ſibi det hypothecariam actio-
nem: in venditione ſola traditio cum obligatione euictionis
ſufficit: vt ff de pign.l. & qua nondum S. quod dicitur. & de actio-
ne emptil.ex empto. AcCVRs.
lJ Religioſam-hæc verba, ſacram, & religioſam, expone, vt Sde
rer.diuiſ.S nullius, & Sreligioſum. ADDIT10. Die hoc verum,
quando res in totum eſt ſacra, vel religioſa: ſin autem eſſer pro
parte: an valeat ſtipulatio, emptio, vel alia diſpoſitio:videl.
hanc. & l. immodicis fde contrahen. emptio. Angel.
m J Vſibus alias ſi non eſt in vſu publico, poteſt alienari: vff.
de contrahen. emptio.l ſed Celſus. jrespon. & l. pacta. S. fin ſie de via
publica l. viam.
n Forum. V vbi redditur ius: vi ffde iuſti. & iurl.pen velte¬ bForum, &
rum vnalium. Sed forus eſt burſa. Accvs. AnD1T10. Item forus.
forus dicitur locus exercendarum litium: vt ca forus. extrà, de
ver ſignifi Item calcatorium, id eſt, locus vbi vua calcatur, quod
pede calcantis feriatur. Dicuntur etiam fori tabulata nauium,
ab eo quod inceſſus ferant. Item ſpectacula, hoc eſt, loca ere-
ctavt ex his ſpectetur. Item forus dicitur foramen illud, per
quod remus immittitur, à forando. Vnde verſus:
Cauſatur, venditque forum, ſignãtque foramen:
Alta fori loca ſunt, datque carina foros.
Hoſtien. dicit quôd forum in neutro genere ponitur pro ter-
titorio cuiuſque iudicis, intra quod poreſt in facinoroſos ho-
mines animaduertere. vnde tota diœceſis dicitur territorium
epiſcopi: xvj q vij-ca. omnes baſilica.
0 q Theatrum expone, viS. de rer diuiſ S vniuerſitatis, ACCVRS.
p Credebat. idem ſi ſciebativr j. proxi & ff.de verb.obligat.I.
inter ſtipulantem. S. ſacram. ibi, caſum, &c.
q Commercium. generale t nomen eſt ad onnes contractus. cemprehendit
Vnde dicitur aliquis habere commercium rei, quando per em- cott.
ptionem, vel alio modo poteſt eam habere: quare Iudœus on us.
habet commercium Chriſtiani mancipij: vt C.ne Chriſtianum
man. Iu. &c. Vnde ſi Iudus Iudæo promittit tale mancipium,
non valet: vel Chriſtianus Iudo. vt hîc. ſi autem Chriſtiano
promitrat ludœus valet: vt ffade verb. oblil. multum intoreſt. &
tuus ſit, quem viuere crede-
bat; aut hippocentaurume
qui eſſe non poſſit, inutilis l
erit ſtipulatio.
Stipulatio rei que in dominio
noſtro non eſt, vel quæ eſt: ſed po-
ſteà deſinit, licet poſſit effici in no-
ſtro commercio, non valet:ſiue pu-
ré, ſiue conditionaliter fuit conce-
pta. ARET.
2. 5 Idem iuris eſt i, ſi rem
ſacram l, aut religioſaml,
quam humani iuris eſſe crede-
bat, vel publicam rem, que v¬
ſibus n pupilli perpetuô expo-
ſita ſit, vt forum?, vel thea-
trum, vel liberum hominem
quem ſeruum eſſe credebat?,
vel cuius commercium non
e Cõmerciu
de lega. j.l.apud Iulianum. S fin.
a 5Suam.