Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0217
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
385 De inutilibus ſtipulationibus. Tit. xx. 386

nem, ſubaudi alteri ſtipulando, vt filius patri, ſeruus domino, &

illius inſtrumenti, Petrus opponit in hune modú, Frater, quan-
quam contineatur in inſtrumento me tibi promiſiſſe c. tamen
non continetur ibi, quod interrogatio promiſſionem præceſſe-

rit: vnde cùm non valet

romiſſio in ſtipulatione, niſi interro-

gatio prcedatnõ poteris per illud inſtrumentõ ad illa cagere.

Quaſiui ergo à Iuſti-
niano in iſto caſu quid
iuris? & reſpondet do-
minus Iuſtinia. quod ſi
ſeriptum fuerit in in-
ſtrumento quempiam
aliquid promiſiſſe, per-
inde habetur, ac ſi in-
terrogatione preceden-
te promiſſio facta eſſet.
Cûm enim in inſtru-
mento contineatur ip-
ſum promiſiſſe, viden-
tur omnia ſolenniter
acta, & h. d.Franc.
a Si ſcriptum. Nun-
i quid idem à ſit, ſi reſtes
dicant, aliquem promi-
ſiſſe, vt etiam tunc in-
telligatur prceſſiſſe in
terrogatio? Videtur
quod ſic: vt C. de fide
nſtrument. l.in exeréen-
dis. Sed tamen contra-
dico: vtC. de vſuris.Lj.
in glo, penult. Et eſt ra-
tio, ſecundûm Ioann.
quia teſtes non ſic in
iure inſtructi ſunt, vt
inſtrumenta que à iu-
riſperitis fiunt. Ae-
CVRS.
a J Si ſcriptum. Hc
ſententia ſumpta eſt ex
Paulo li.5. ſent, de oblig.
adiecit Iuſtin. idem eſ-
ſe ſi ſeriptum ſit, præ-

Verbum promiſiſſe, in ſeri-
ptis reperti, importat ſtipulationẽ.
Annota: Ea eſt ratio: nam om-
nia ſolenniter acta prſumuntur.
17. J Si ſcriptum? a in inſtru-
mento fuerit, promiſiſſe aliquẽ,
perinde b habetur, atque ſi
interrogatione præcedente re-
ſponſum ſit.

Si plures res deducantur in ſti-
pulationem, & ſimpliciter reſpõdet
promiſſor, ad omnes tenetur: alias
ad eas tantum, in quibus reſpon-
det. ARET.
Annom: tot ineſſe ſtipulationes,
quot ſunt res in ſtipulationem de-
ductæ.

18. J Quoties t plures res
vna ſtipulatione cõprehendun-
tur, ſi quidem promiſſor ſimpli-
citer reſpondeat, Dare ſpondeo:
propter omnes tenetur. Si verô
vnam ex his, vel quaſdã datu-
rum ſe ſpoponderit, obliga-
tio in his pro quibus ſpopon-
derit, contrahiturd. Ex pluri-
bus enim ſtipulationibus vna,

ſtô contrahentes fuiſſe. 5. item verborum. ſup. CVIAC.
b Perinde niſi contrà probetur: vt ff de pact. l. iuris gontium.

S. quod fere.

Quotiens plures res.J CASVS. Quidam ſtipulatus eſt ſibi dari
pluies res, vt purà Codicem, Digeſtum, & Inſtit-quritur vtrum
valet talis ſtipulatio?Et reſpondet, quod ſi reſpondeat, promiſ-
ſor, Promitto: omnia videtur promiſiſſe. Si auten reſpondeat,
Inſtituta promitto, pro ſolis Inſtitutis contrahitur obligatio.
Singulas enim res ſtipulari, & ad ſingulas reſpondere debemus.

h.d. Franc, de Aret.

c Spoponderit. aliàs reſpondeat.
dJ Contrahitur. Imô videtur non valere, cûm ſit diuerſitas in
reſpondendo: vt S. codem. S. pratereà. Sed diſtingue vt ibi dixi-

mus.

e JReſpondere debemus ſi volumus in omnibus teneri, aliàs te-
nemur tantum in his in quibus reſpondemus:vt hic. Itẽ & ſuf-
ficit ſimplex reſponſio, vt diximus, cuin æquiparetur ei quando
ad omnes reſpondet:ſic ffde verb. oblig.l. Titia j. idem reſpondit.

S. eodem. pratereà.

Alteri ſtipulari.JCASVS. Suprà dictum eſt, quod nemo po-
teſt alteri ſtipularn,co quôdinuent ſunt huiuſmodi obligatio-
nes ad hoc, vt vnuſquiſque ſibi acquirat quod ſua intereſt: ſed
non intereſt ſtipulatoris, quod aliquid alteri detur. Sed pona-
mus quid aliquis velit alteri aliquid ſtipulari, qualiter poterit
hoc faccre. Et reſp quod penã debet ſtipulari: videlicet ſicniſi
ita factum ſitvt conprelieſun eſt iu ſtyulatione ve bi gratia;
ll

Promittis Titin decé? Promitto. & niſi i

la decem dederis, pro-

mittis mihi viginti. Pœna autẽ adiecta in ſecunda ſtipulatione,
non facit primaim ſtipulationem, que prim erat inualida, vale-
re: ſed metu penæ: quod iu prima ſlipulatione contentum eſt,
ſoluit. Niſi enim dederit decem in pritma ſtipulatione contẽta,
committitur illa ſtipulatio: ſcilicet in viginti. Cûm autem quis
ſtipulatur pœnam, non inſpicitur quid interſit ſtipulatoris; ſed
qu ſit quãtitas in cõditione ſtipulationis. quod ſi intelligunt
quidã, quod pœna nõ excedat duplum.Alij autem dicunt quod
nõ debet excedere quadruplum. Dominus autem Guido ſic di-
ſtinguit: Cum autem pœna interponitur, aut interponitur per
verba quãtitatem deſignãtia, cuiuſmodi ſunt; duplui, triplum.
quadruplum: & talis pena nõ debet excedere quadruplum:aut
per verba deſignantia qualitatem: & tunc quantacunque fuerit
pantiras etiar in centupluin bené valet ſipulati hd lrane.
fAlteri. ſic ffde verborum obligationibus l ſtipulatio iſta. alte-

ri.ACCVRS.

gS Vt ſuprà ditum eſt, ſuprà, eo Sſi quu alij hoc tamen fallitc
in maltis caſibus, vt ibi diximus. J Et not. hie, quod trib. mo-
dis alteri ſtipulamur. Nain interdu directam acquirimus actio-
t

Inſtitut.

econtrà: vt S. e0 Sſi quis alij, & S. i ver qui. Quandoque vti-
lem,vr tutor pupillo, & in ſimilibus ratione offici, vt ſeruus pu-
blicus: vt ff. de conſti, pecu eum qui penff- rem pup. ſal, foLiiij.

Interdú nullam, & tunc neceſſaria eſt pena, vt hie dicitur Itẽ

vel quadam videntur eſſe per-
fectæ. Singulas enim res ſtipu-
lari, & ad ſingulas reſpondere
debemust.

Vt alteri detur, vel fiat, ſtipula-
ri non poſſumus, quandoquidem
alteri acquiri noſtra minime inter-
eſt:pœnam tamen, ſi promiſſa non

praſtantur, ſtipulart nobis non
prohibemur.

19. Alteri f ſtipulari, vt ſu-
prà dictú eſt é, nemo p poreſt.
Inuent enim ſunt huiuſmo-
di obligationes ad hoc, vt vnuſ-
quiſque acquirat ſibi quod ſua
intereſt. Cærerum ſi alij detur,
nihil intereſt ſtipulatoris. Plane

a Stipulari al-
teri pœnã qui
bus formulis

poſſimus.

no. quod hoc a vltimo
caſu verba ſtipulatio-
nis & ſortis, & pœne,
poſſunt formari tribus
modis. Aut enim ſie di-
co, Promittis mihi
quod dabis illi, & codẽ
modo penam? Aut ſic,
Promittis illi, quod da-
bis ei, & codem modo
poœnam? Et in his duo-
bus caſibus non valet
neque ſortis, neq; pe-
næ promiſſio. Sed aliud
quando deberet vtilis,
vel directa acquiri, ve
in primis duobus caſi-
bus:veſf. de conſti. pecu.
laum qui. S ſi actori & ue locum
S. Iuliaus, & hic. Aut intellige, ac li-
ſie, Promittis mihi mita: ur per
quod dabis illi, aut pœ- Oart ac Gl in l.
nam mihi tantum ſti¬ ſtipulatio iſta S.
pulor, quia & tunc ha- ſtpulatio . de

R verb. obl. Ang.
bet locum quod hic di- u s e, y

citur. Aut quarto modo qui inſrà, cod.
dico, Promittis quod
dabis mihi recipienti
nomine eius? quo caſu
valet vtrumque, & ego
illi cedam, cuius nomi-
ne ſlipulatus ſum: vr
ffamandati. l. ſi procura-
torem. S. fin. A1¬
TiO. Et hoc-verum.
ſiue ſim procurator ha-
bens mandatum, ſiue
negotiorum geſtor, ſiue ſaltem generalis, vt mihi acquiram, &
poſteà cedam, ſicut procurator cum ratihabitione, &c. vt lfi.
Cod ad Macedonia. & laſi ego. -de nego geſt. vt per Ioan. Fab. &
Angel. hic.
Inuenta. Illud notandum eſt, hac in re promiſſoris, & ſtipu-
latoris diuerſam eſſe cauſam. Reus nãque promittẽdi eſt is qui
pro altero quid promittit:vt j de fideiuſſ-in princ. Reus ſtipulan-
di nõ eſt is qui alteri adſtipulatus eſt. quod ex Ælio Gallo Ver-
rius Flaceus, aut Sex! ompeius Feſtus refert lib. xvijCVIAc.
h Etiam ei. ſcilicet ſtipulanti; cuius tamen non intereſt dari
ei cui fuit ſtipulatus. nec mirum, quia ſibi fuit ſtipulatus poenã,
vt modô diximus, & facit ffde recept. arbitr lLcum pœna. Sed con-
trà, ff de recept. arbit. l. aduerſus ſed ſi cum. Sed ibi non directô
contra arbitrium itur; & ideô inſpicitur an interſit etiam in
pœna: cûm ad ea qua frequenter accidunt, iura ſe referantt bPœna non
flde legibl nam ad ea. Item contrà, ffſi quis in ius voc l.ij. Sfi in poteſt deberl
glo interſit. Sed ibi m pona pratoria, hic autem in conuentio- niſi ex ſtipula-
nali dicit. Vel ibi ideô non committitur, quia non debuit veni¬ oena ex pa-
re, quia aduerſarij non intererat, & ita per obliquuim illa ratio te
redditur..1.1.... .... n.., peti.
i Pnnmmenim cum ſtipulatur. Not quod cauté ponit, ſtipula-d Si vſura mu-
tur nam ſecus c’eſt cum paciſcitur tantum cum pna ex nudo tui ex atope
pacto etiain incontinentr appoſito ſicut vſura d, non poſſit pe- noegeaf,
titvrff de ſer exportan l ſeruuu in glo-j & C de vſuris hi., uü peti po-
l JQa ſit quantitas. i que ſit quantitas, & qua ſit conditi. teſt ex paso
Iuſprcitur conditio, vtr um ſit poiſibilis,vel probabilis, vel non: contractui ap-
vt jeeS ſi impoſiébdus C& jens qqoo uupi Quatitas vero qua ſit, eouis & que
inſpicitur, vr quantacuque ſit petatur certi cõdictione ſi eſt cer-ſdt al-
ta,alias ſi ſtipulauo eſt incerta,actione ex ſtipulaturut bic, S gnificant.
de verb obli in prin ſta enim nominae quis, & qua, ſubſtãtia sut fDie quod lbi
ſignificatiua, nõ quantitatis, ſe. certa, vel taxanda:& loquitur in
hoc ſecundum Azonem.Sed contrà eſt, vt j.de actionibus. Som- pona legali,
.....1 IAAnrra ſff.de euict.l. ſi dictum in princ. Sed qu non exce-
nes Solue vtibi ! Item contrà fide euittlſſ iituumin prine. Sed dit quadrupi
ibi ſie agebatur. Ité contrà, Cde ſponſa l-mulier. qua omnia. Sed ſed nos loqui-
illud fauore matrimonij, ne in infinitum poena excedatvr Cde mur in pona
auil ſipulanioniou ly Alil ve M dicunt vſque ad duplumed in eorea
hoe conſideratur hie quatitas vt duplun non excedat ſcciudim l, que pouſ
cumavr Cde ſenten qua pro eo quoil intereſt ll, Ali, vt Ioannes, tupeeee.
diſtinguut inter eum qui ſeienter promittit vlera duplurm, cur ſpoſitione con
ſeiat ſetus tenerslv’elle teneatur alias nou vu ſe quis caulſed ta leliuummi.
ſi quuS Slina, nlij dicunt vſque ad quadruplun ſemper extendi, tius cninmagi-
& non plus vr j de actio s omnes prima verior eſt, ,, eAIa qui mnelnee.
APDITIO. Que procedit vbi datio quantitatis non eſt in uieteu l ſeeum
obligatione tvt quia promitis daturum te centun Titio adez e fl Sl
enint agere non poſſuim: & ſic facti obligationi pœna cenſetur ſeunſd dd a¬

appoſira, ſecundi loan Fab & Angi 5meon

ſi quis velit hoc facere, poenam
ſtipulari cõueniet: vt niſi ita fa-
ctum ſit, vt eſt comprehenſum,
cõmittatur pœnæ ſtipulatio et-
iã ei l cuius nihil intereſt. Pœ-
nã enim cûm ſtipulatur i quis,
nõ illud inſpicitur, quod inter-
ſit eius: ſed quæ ſit quantitas l
 
Annotationen